Is het rechtvaardig.
Dat is de vraag die door gansch de Aalster-
sche bevolking wordt gesteld, aangaande de
loonsverhoogir.gdoor één kwart der werklieden
van het Groot fabriek gt-ëisebt. de vraag is
25 centiemen meer loon voor één werkdag
van M uren. liet zijn de slechtst betaalde werk
lieden die den eiseh stellen om zoo doende één
loon te bekomen van 2,50 Ir. per dag, de
vrouwen vragen 2f 0 fr. voor een werk dat
te Ninove 2,15 ft betaald wordt, dus zijn de
eischen merr als gewettigd en kan er aan de
rechtvaardige vraag voldaan worden.
Ja zelfs zou men eenen grooteren opslag,
vooral de werklieden die op dit fabriek werk
zaam zijn kunnen geven, dit zal ik trachten
zou goed mogelijk te bewijzen.
i)e laatste gekende bilan van 1898 geeft
ei-ne winst var. 777 duizend franken, sedert
dien tijd heeft men de werkdag met éen uur
veikort, zoo dat het fabriek voor eene uur
minder kosten, heeft aan vuur, licht, enz. ter
wijl de voortbreugst enorm is geslepen, met
eene aanzienlijke vermindering van personeel!
In den loop van het jaar 1898 tot heden is
er in het fabriek eene gansche omkcermg ge
beurd Door de oude machienen te verbe
teren en sneller te doen draaiën, en met
de nieuwe machienen die één grooter voort-
brengstvermogen hebben.
Ziehier enkele vooi beelden
De contetiues zijn zoodanig versneld, dat
de voortbrengst op bijna al de molens met den
helft is vermeerdert
De bleekers hebben vroeger gewerkt met
mannen aan 100 kilogr. gare n per dag, later
heeft men er machienen gebracht, altijd met
een grootere voortbrengst, zoodat er nu nog
■1 werkman noodig is voor 150 kilogr. garen
t bleeken per dag Hier worden dus 5
mannen gespaard.
Bij de verwers met het macbien is het
nagenoeg hetzelfde als bij de bleekers.
Hel poliermachien beeft heiwerk van 15
a 20 knapen overbodig gemaakt.
Het zelfde kan men zeggen voor de eti
ketten plakkers.
Hef tretal bobijnenmakers is van 225 op
150 gedaa'd of 75 werklieden minder, en
de voortbrengst is van 12 duizend gros ge
steeen tot lil duizend gros per week of
duizend gios meer met zooveel werklieden
min.
De iustr eiders moesten in 1898 dag en
nacht werken om in het onderhoud der
gaiens te voorzien. No zijn de molens zoo
versneld, dat er met de nacht niet meer
moet gewerkt worden, en ieder werkman
moet twee molens in de plaats van éénen
bew erken
Van werkplaats tot werkplaats is de ver
meerdering van-voortbrengst enorm
Immers, sedert 1898 zijn de winsten
van het Groot fabriek meer dan verdubbeld,
winsten die grooterdeels te danken zijn aan de
toewijding der werklieden, waarmede zij hun
arbeid verrichten, want het is ontegenspre
kelijk a»Is de machienen meer voortbrengen,
of men van de zelfde meer moet onderhou
den, het van de werklieden ook meer kracht-
imsparining kost en meer oplettendheid vergt
en het zou zelfs niet te vesl zijri, indien ai de
werklieden hun deel eischten van de meerdere
vosrtbcengst.
De heeren kunnen dus toegeven aan de
billijke vraag der werklieden; hetgeen zij vra
gen is maar een deel of vergoeding van hun
ne grootere voortbrengst, als de heeren lo-
giek zijn, zullen zij niet langer weerstand
bieden; de ondervinding leert nechlans dat de
laatste opslag door de werklieden bekomen,
aan de heeren dubbel is vergoed.dat zij terug
toegeven, ik ben er zeker van, da! dr werk
lieden dit niet meer zullen vergeten, de be
wijzen daarvan kan men hier hcoger vaststel
len.Heeren, vergeet het niet eene goede daad
gaat bij de werklieden nooit verloren, ingeval
van voldoening aan de werklieden, zal men dit
spoedig kunnen beslatigen.
Nu ik de zaak kort heb uitgelegd, hoe
rechtvaardig den cisch der werklieden is om
een loon van 2,50 fr per dag te bekomen.die
nog onvoldoende is om in bet onderhoud der
werkersfamiliën te voorzien, vraag ik de me
dehulp van gansch de Aalslersche bevolking,
om de werklieden die reeds 5 weken strijden
in de mate harer krachten te steunen
lk weet het, de werklieden hebben geenen
overschot, bij allen is er te kort, doch bij de
1250 werklieden die strijden is de armoede
grooter, den hoi ger scherper, voor de ver-
eenigde kan het er nog al door maar
helaas, de overgroote meerderheid is onver-
eenigd, bij deze is er groole hulp noodig, wel
is waar is hel dikwijls gezegd, vereenigt U.
Zij hebben bet dan niet gedaan 't is waar,
laat ons hopen, dat zij i u sterk zullen veree-
nigd blijven, iaat ons ben die zonden vergeven
met het vast voornemen dat het niet meer zal
gebeuren.
Werkbroeders en Zusters, staat de strijders
moedig ter zijde, helpt I steuntricht ronden
in op fabriek en werkhuizen, bij vrienden en
kennissen, helpt mede om de werklieden te
doen overwinnen Een Fabiuekweiikeh.
Verschijnsels,
Als er eene werkstaking uitbreekt is
onvermijdelijk de toevlucht der stakers
naar Hand aan Hand. dan durven zij
doen zien dat zij de socialisten zijn ge
negen. om er troost en hulp te gaan zoe
ken.
Waarom zouden de werklieden, op
Eersten Mei niet het werk staken, 'niet
in den Stoet marekeeren, aldus latende
zien, dat zij bij de Socialistische Partij
zijn aangesloten, en bereid zijn eerbied
voor hun arbeid te eischen, en hun wil
te doen kennen voor de wettelijke tus-
sclienkomst in de regeling van het
werk.
Met lotersdag, met een anderen bees-
tigen dag, durft men wel weigeren van
te werken, waarom zou men het niet
doen, ais het is om eerbied af te dwin
gen voor het werk
nffMOiTTB rzk irxsi
Opmerkenswaardig om volgen is de tegen-
wooidige loonstrijd op het groot fabriek van den
Tragel. Men gevoelt het dal de werkers bewust
worden, van hunne waarde als men se h voorbij
is den tijd dat zij zich lieten gebruiken enkel al
leen als werkvee. Stout maar kalrn en waardig
staan zij op, om een meer rnenschelijker bestaan
te eischen. en goedschiks of kwaadschiks zullen
da fabrikanten moeten toegeven aan de biPijke
eischen hunner werklieden. Meer om meer zal
de spreuk zich bewaarheiden, die zegt Naar
mate de werkers zich zullen or-
cfaniseeren, zullen zij zich doen
gelden en waavdeeren.
Wij, socialisten, mogen fier zijn en met over
tuiging zeggen, aan ons komt de eer toe dat het
volk bewust wordt van zijne waaide en macht.
Het doet goed aan 't hart als wij het verschil
zien in eene werkstaking vroeger en nu dikwijls
gaf het plaats, dat in de gewettigds:.- werksta
king na een paar dagen of eene week strijd ten
hoogste de werklieden naar de fabriek liepen,
gedwongen uit nood of bevreesd hun weikie
zien innemen door onderkruipers.
Menigmaal moesten die het dan bekoopen die
aanzien werden als zoogezegde opi uiers of op-
stokers, op het zwart boek wierden zij dan ge
schreven, aas wetk was er voor hen niet meer
te geraken en zij zagen zich verplicht buiten
hunne stad te gaan zwoegen om met vrouw en
kinderen niet te verhongeren. Dit gebeurde alle
maal omdat het overgrootste deel der werklieden
niet bewust waren van de macht die in slerke
vereeniging beslaten ligt. Welk groot verschil
is het heden Niemand of bijna niemand heeft
schrik om de eischen tegenover hun patroon te
verdedigen »f te bepleiten, omdat zij weten ge
vrijwaard te zijn tegen den honger door de vak
vereniging.
Dat is het werk der Socialistische parttij alleen,
en fier mogen zij zijn die daar aan mede helpen
om het volk zijn plichten te ieeren en het wijzen
waar zijne redding en welzijn ligt.
Een verschijnsel dat ook dient opgemerkt te
weiden in dezen strijd is de houding der dom
pers, die, het mag gezegd worden tot heden
goed is vroeger hebben wij hier andere staal
tjes van v/erkmansliefde gehad van clie jannen.
Elk herinnert z: :h no Dn tijd op het tal uk-
fabriek De Bruyn,toen een zekere onderpastoor
bestuurder van den katholieken weikmanskring I
dan nog, voor die liberale heeren onderkruipers
zocht, vijffrankstukken gaf om di? werkstaking
te doen mislukken en dacht ons daarmede te
nekken, maar dat was mis niet waar heeren
anti's en zulke middeltjes keeiden tegen u.
Maar nu denken die mannen den waren Jacob
gevonden te hebben om 't socialisme te keer te
gaan. Naieve sukkelaars, ah gij denkt ons te
kleinen met ook mede te doen aan werkersver-
eeniging, want juist daarom doen zij er aan
mede, dit bewijst het volgende
le Holstade gaven over eenige dagen de
priesteis zelf een druksel uit aan het werkvolk,
om de kapitalisten te besttijden Mis lezers, in
schijn ja, maar het hoofddoel is om de socialis
ten tegen te houden die sterk vooruitgaan in hun
«verwoestingswerk» er moest enkelijk nog bijge
staan hebben dat wij in 't gareel loopen der
fabiikanten en dan was heel het spel compleet,
want gij moet wr-'en, lezers, dat die mannen
toupet hebben, zulle. Immers, over eenigen tijd
stond er in hun blad De Christen* Textiel
bewerker, dat het dank aan hen was, dat er in
onze stad jaailijko hqjiden: duizend frank aan
loon meer betaald werd. Gij moet toch maar
dui ven, hein vrienden, en als wij die mannen
opriepen dan gebaarden zij van koekens maar
opgepast zulle, demperkevjs, .nu werkt t ij mede,
ik zeg, beter laat dan nooit, doet maar goed uw
best om de werkers hunne oogen te openen,
d-ca deniit niet dat wij zulten staan toezien als
gij meent, de wetklieden een been toe te smij
ten gelijk een hond die dan niets meer moet
hebben.
Wij zullen werken tot de algeheele ontvoog-
ding onzei klasse. Weest veizekerd dat wij er
zullen bij zijn om u in de schreef te houden als
gij ei zult wihen Uitloope-.. Doet maar goed
voorts en als gij de werkerszaak ene:giek durft
verdedigen, v.cc-.t dan verzoucrc] dat gij nog
rolijke half uurtjes zult beleven niet uwe rijke
broeders in Christus.
Laat ons goed drorwetkcr, vrienden,
propaganda, alujd propaganda op 't fabriek
in het weikhuis, bij vtienden en kennissen.onze
vooruitgang is de barometer om die domperkens
heel hun plicht te doen doen zij hebben hun
vinger in de werkersorganisatie gestoken, laat
ons nog meer ons best doen en dan moeten zij
ei niet alleen met hun arm, maar ook met ge
heel hun lijf in of zij zullen zich zeiven ont
maskeren.
Ah heeren, gij denkt ons te bestrijden met ook
syndikaten te srichtenPBehoudt maar die illusie
als gij denkt het volk-daarrnede od eene ver
keerde baafi te zetten Gij zult wel ondervinden
dat het niet waar is, onthoudt goed dat de appetijt
al eter.de komt, wat in andere woorden wii zeg
gen Werkers die beginnen te denken zijn geene
gewillige machienen meer, in handen van gelijk
welke uitbuiters. Camiel CORNAND.
HEEL JUIST G-EHE13E1N*EERX)
