Een bezoek in de Gestichten te Ninove.
Komt op voor uw recht.
VOOR DEN SPIEGEL.
Enkele dagen geleden hebben wij een bezoek
gebracht aan de gestichten van Ninove en
onzen vriend Jozef Dehenau zijn wij eene
kleine dankbetuiging verschuldigd, om ons
zoo bereidwillig als leidsman en onderrichter
gediend te hebben
Ninove is eene kleine stad de gemeente
raad is er samengesteld uit 5 liberalen, I
socialist, 5! christene democraten en 3 katho
lieken. Sedert 1895 hebben de drie oppositie
parlijën er kartel gevormd en zijn tot heden
de bazen op het stadhuis gebleven.
Oude mannen- en oude vrouwenhuizen,
jongens- en meisjesweezenhuis, ongeneesba-
renhuis, hospitaal, alles is daar in verschillige
gebouwen samengebracht.
De katholieken te Aalst, hebben vooral in
den stiijd voor de laatste gemeentekiezing ge
schermd, dat, moest het kartel zegevieren,
broerkens en nonnekens uit de gestichten wor
den verjaagd enz Welnu in Ninove is hel kar
tel nu srdert twaalf jaren aan het bewind, en
nog zijn de nonnen er niet weggejaagd, nog
altijd zijn zij er aan 't hoofd der inrichtingen.
tiet Christusbeeld prijkt er in alle kamers
er wordt gebidt, de nonnen hebben in 't ge
sticht zelf hunne eigene kapel, waar de kost
gangers zelfs de mis kunnen gaan bijwonen,
in een woord, ondanks dat het kaïtel, de zoo
gezegde geuzente Ninove den baas zijn, is er
daar r og niets in de gestichten veranderd ge
worden, tenzij een aantal verbeteringen en
meer reinheid ingevoerd
Alle bladen mogen er vrij gelezen worden,
zoodat men er alle politieke denkwijzen eer
biedigt.
Wij ondervragen de oude vrouwkens en
deze zeggen ons, dat zij er geen klagen hebben.
Alle dagen hebben zij vleesch uitgenomen
den vrijdag tijdens het beheer der dompers
hadden zij water of koffie bij hun middagmaal
nu bier.
In 't jaar 1903 heeft men eene nieuwe zaal
voor de zieken gebouwd en deze is geheel en
al, naar de voorschriften der geneeskunde in
gericht zij is ruim en luchtig en wij bemer
ken er een groot Christusbeeld met verschillige
andere heilige beelden, en nogthans men
noemt dit bestuur
Goddeloozen
In den gang prijkt ér een steen, met de
namen van 't bestuur der godshuizen wanneer
dit nieuw hospitaal is gebouwd.
Wij laten ze hier volgen
De f*eyn Edmond, Burgemeester.
Element fiehn, Voorzitter.
Désiré De Bodt.
Arthur De Mol.
Tfieofi-I De Cryse.
Jozefehenau, leden.
De operatiezaal is ook goed ingericht.
Bij onze intrede in de zaai der zieke man
nen, zijn deze, die aan de beterhand zijn,
vroolijk bezig met de kaart te spelen.
0"k hier is men zeer tevreden, doch een
maakt zijn beklag over eene zuslernon, die
een oud manneken zou verboden hebben,
zijn kameraad te komen bezoeken dit oud
manneken was bij den zieke, doch de zuster
had hem verboden nog terug te komen.
Onze vriend Dehenau als bestuurlid, geeft
aan dit oud manneken de toelating dagelijks
zijn vriend een bezoek te brengen.
De keuken
wordt gedaan door burgervrouwen.
Wij doen een kijkje in den kelder, die we
krakend net vinden, en waar bier, vleesch,
melk, kaas, boter in overvloed is.
Vroeger onder 't dompersbestuur, was het
vreemd vet als pleksel, nu is het inlandsch
ve! er natuurboter, raar keus.
Wij brengen een bezoek aan de oude man
nekens en aan hunne slaapzaal en vinden er
niets af te keuren.
Hier zegt men ons, dat zij alle dagen mogen
uitgaan, wanneer zij zulks verlangen.
Hier te Aalst is het maar tweemaal ter week.
De weezenjongens zijn naar 't werk of naar
de school enkele weesmeisjes met eene zuster
treffen wij aan de weeskinderen leeren een
stiel naar keus en gaan naar de gemeente
school tot hun veertiende jaar.
Eens op stiel krijgen zij nog driemaal ter
week les, en dit door eene gediplomeerde
zuster.
De zuster die bij de weeskinderen is, geeft
ons bereidwillig de inlichtingen die wij vragen,
en leidt ons tot op de slaapzaal der kinderen,
waar wij ook alles zeer proper vinden.
Vóór en na het eten, lezen de zusteis hard
op, en t is vrij aan de kostgangers mede te
bidden of niet.
Alle dager, gaan de kinderen met de zusters
wandelen. Hier te Aalst is het eene uitzonde
ring, als men de weesmeisjes op de straat
ziet
In de kapel van 't gesticht is het zooals in
alle kerken, het prachtigst.
De Veestal
van gesticht is goed voorzien.
Acht melkkoeiën en 10 varkens treffen wij
er aan.
Dit bezoek heeft ons waarlijk voldaan,
vooral dan, wanneer wij vernamen dat het
princiep van samenwonen er aangenomen is
Een paar kamers zijn reeds in gereedheid
gebracht, om ingeval, fcr een paar oudjes zijn
die hun zeiven kunnen behelpen en verlangen
samen te wonen.
De oude mannen en vrouwen, die iets of
wat nog kunnen mede helpen, ontvangen
hierom eene vergoeding.
Wij hebben ook den vriend Dehenau ge
vraagd zijn invloed te willen gebruiken, om
't bestuur te doen besluiten al de ouderlingen
een weinig zakgeld wekelijks te geven.
Alle acht jaar is het verkiezing voor de bij
gevoegde gemeenteraadsleden, te verkiezen
door het kiezerskorps voorkomende op de
kiezerslijsten voor den Werk-en Nijverheids-
raad.
Elkeen heeft het reeds kunnen bestatigen
en ondervinden, hoe schandalig die kiezers
lijsten worden opgemaakt.
Het is meestal op den dag der kiezing zelf,
dal men de treurige ondervinding opdoet, dat
men alhoewel recht hebbende, niet mag mede
stemmen, omdat onze dompersvaders verge
ten hadden, recht te laten wedervaren.
In 't jaar 1903 heeft de verkiezing voor de
bijgevoegde gemeenteraadsleden plaats ge-
bad allen zult ge u nog herinneren vrienden
socialisten, dat wij dan in de onmogelijkheid
zijn geweest, mede testrijden, omdat de lijs
ten zoo schandalig waren opgemaakt, dat wij
zelf, ondanks onze ieverige opsporingen, er
niet konden in gelukken, een bekwamen en
vrijën werkman te vinden, om eene kandida
tuur voor de Socialistische partij te aanvaar
den.
Onze stadhuisbazen hadden zorgvuldig be
werkt, dat alle vrije en bekwame socialisten
van hun recht waren beroofd, en wij dus ge
noodzaakt zijn geweest voor den liberalen
kandidaat te stemmen.
Wanneer wij nagaan, dat de meest gekende
socialisten, die soms 30, 40 en meerjaren bij
een baas werken, zelfs menschen die gedeco
reerd zijn geworden om 50 jaren bij één en
denzelfden baas te werken, zich aanboden om
te stemmen, en niet konden toegelaten worden
omdat zij op den kiezerslijst niet voorkwamen,
dan mag men gerust besluiten, dat fJie lijsten
boven alle bedriegerij en knoeiërij waren na
gemaakt.
Welnu thans heeft de kiezing plaats de
lijsten berusten in hel lokaal Hand aan Hand,
en het is nu aan ons, om recht, te eischen.
Doch dit kan enkelijk gebeuren, wanneer
de vrienden ons willen helpen, en dit kan
alleen, wanneer zij zich de moeite willen ge
troosten, zich te komen overtuigen of zij wel
als kiezer ingeschreven zijn.
De secretarissen zijn met dit werk gelast,
en het is aan onze leden, aan onze vrienden,
hun mede te helpen, om te zorgen, dat er dit
maal geen enkel rechthebbende, zijn recht niet
geeischt worde.
Is 't nu het geval met de socialisten die
ondanks recht te hebben niet ingeschreven
zijn, hot tegenovergestelde is 't met vele dom
pers, die op de lijsten voorkomen, ondanks
niet de minste aanspraak er te kunnen opma
ken.
Als wij onze lezers zeggen, dat die lijsten
opgemaakt zijn, op den voet als de lijsten
waarmede M. den Uil voor de bazen is geko
zen, dan zal eenieder weten, dat zij buiten
mate schandalig zijn opgemaakt.
Eischt dus allen uw recht, komt zien van
heden af, want vóór 1 Maart moeten alle
reklamen binnen zijn.
Wendt u dus allen naar Hand aan Hand,
niet gewacht, zoohaast mogelijk, want er is
veel werk voor te verrichten.
Komt zien, want binnen enkele dagen is het
te laat
Ja, daar hebben de cheffen der katholieke
vereenigingen voren gestaan, want hun schrij
ven in 't prullebladje bewijst zulks.
Als antwoord op ons schrijven over den
loonopslag op het sargiefabriek, weten zij
anders niets te zeggen, dan dat wij met ver
driet op onze fagade loopen en de twistduivels
zijn. Dit ellendig en zwak antwoord zal de
werklieden de zekerheid geven, dal zij zelf
met verdrieten nijd in het hait loopen, want
niets kunnen of durven zij loochenen en van
al de feiten die wij hebben aangehaald, nopens
de verschillige loonaftrokken die de werklie
den op dit fabriek in de laatste 10 jaren zich
hebben moeten laten w-el gevallen, en de
katholieke vereenigingen daar nooit tegen ge
protesteerd hebben
Zij durven niet loochenen het czarenregiem
die daar binnen en buiten 't fabriek heerscht,
hoe de werklieden zich aan een geheimen
streng toezicht hebben te gedragen en de tal
rijke werklieden die er met vrouw en kinde
ren broodeloos zijn gesteld, door de verklik
king der spioenen
De fiere chefien der katholieke vrijë.
vereenigingen kunnen dus n,iet loochenen, dat
op een korten tijd bij ons vereenigd, de werk
lieden verplicht zijn geweest op straf met
vrouw en kinderen aan den honger prijs gege
ven te worden, hunne boekjes binnen te bren
gen der socialistische vereeniging en zich te
laten opschrijven in de vrije... katholieke ver-
eeniging
O die fiere vrijë mannen die zoo verstan
dig zijn geweest, de arbeiders te laten plui
men, zoolang zij gedwee aan de voeten hunner
bazen kruipten op commando, (der genen die
zich nu de redders der werklieden noemen)
omdat zij gezien hadden dat de geduldigste
slaven, ook eens het hoofd zouden oprichten.
De epslag voor de wevers bekome», »aet
zooveel bluf en opzet aan het volk bekend ge
maakt, die velen hadden doen denken dat
eiken wever 1,50 fr per week opslag hadden
bekomen, kunnen niet loochenen, dat het
iwwftttr
«000»
