Soeialislisch weekblad voos' bet Arrondissement Aalst.
J-foogeschool ie Sent
Een Vlaamsche
De katholieken
worden gulzig
Het Syndikaal Congres
Het Arrondissements-Congres
19° Jaar l\° 13 (Tweede oplage)
Prijs per nummer 53 centiemeu.
22 October 1922.
Feiten zeg-g-en meer
dan woorden
De lootten moeten
verminderd worden
Partijgenooten
JEEID
ANNONCEN
Rechterlijke 4 fr. per regel.
Roklamen 0,25 fr. por regel.
Vermindering van prijs voor annoncen die meer
maals verschijnen.
Alle briefwisselingen moeten elke week vóór
Woensdagavond, 8 ure, ingezonden worden.
De strijdponning die dezelfde week moet ver
schijnen, moet ingediend zijn, vóór Dinsdag
middag.
REDACTIE EN ADMINISTRATIE
%?esdestraal9 14, GENT
Verantwoord ei ij ke uitgever,
J. E3EK&ERT, Weidestraat, 14, GENT.
Ongoteokende brieven worden niet opgenomen.
Berichten over werkstakingen en grieven moe
ten door de Vakbonden gestempeld zyn.
Binnen enkele weken vangt in de
Kamers een zeer belangrijke bespre
king aan. Het gaat er om of er ai of
niet, een Vlaamsche Hoogeschool te
Gent komt.
Reeds van nu af zijn de gemoede
ren in sommige middens aan 't gis
ten, men discuteert in do bladen de
zaak soms met ongemeen geweld.
De Vlaamschgezinde bladen roe
pon en dreigen, do anci-Vlaamsche
gazetten verbroddelen veel papier
en veel inkt om te bewijzen dat do
Vlamingen gelijk hebben.
Wat moet nu onze houding zijn
Laat mij toe in de kolommen van
ons geliefd weekblad onze meening
daarover uit te drukken.
Om zoo 'n zaken, hoe belangrijk
ook, hebben wy socialisten nooit de
koorts.
We kunnen dus kalm en met ons
vol verstand redeneeron.
Dat er eene VlaamscheHooge
school in Belgie noodzakelijk is, zal
wel niemand meor loochenen.
Zelfs de meeste fanatieke anti-
Vlaamsche bladen geven dat toe.
Belgie is een land bewoond door
twee verschilligo massa's.
Do eerste in het Walenland heeft
voor moedertaalHet F^ansch»
"De tweede in Vlaanderen, heeft
voor moedertaalHet VJaam3ch.
Dat zijn feiten waaraan de schoon
ste redevoering niets verandert.
'Elk moet dus in taaiopzicht zijn
recht hebben.
Onze Waalsche broeders krijgen
eene Fransche opleiding en met re
denen, dus moeten ook eene Fran
sche hoogeschool hebben.
De Vlamingen met hun Vlaamsche
opvoeding mogen dus aanspraak ma-
keu op eene Vlaamsche Hoogeschool.
"Dat is de rechtvaardigheid zelve,
eenvoudig de rechtvaardigheid, en
als socialist moeten we alle recht
vaardige zaken voorstaan, wat we
in 't verleden dan ook altijd gedaan
hebben.
'Onze Waalsche bevolking heeft
eene offlcieele Fransche Hoogeschool
in' Luik, heeft nog meer ze heeft er
óók eene in Gent, want in de Gent-
sche Hoogeschool is de voertaal het
Fansch
'En de Vlamingen
Zij zijn de stiefkinderen.
{Zy hebben nergens een eigen
Vlaamsche Hoogeschool.
Zoo'n toestand kan en mag niet
bj^jven duren.
,Zoo'n toestanden zijn oorzaken van
onophoudende politieke twisten, en
wij socialisten hebben al onzen tijd
noodig om to vechten op ekoaomisch
tekrein.
Maar, roepen nu de tegenstanders
der vervlaamsching, waarom de
Fransche Hoogeschool van
pent afschaffen, waarom er
gëene nieuwe gesticht
Wel, hot antwoord is daar roods
ttft vervelens toe, door alle bevoegde
mannen in die kwostie, opgegeven.
'Er zijn in ens land reeds
to veel Hoogescholen, en men zóu
6t nog een nieuwe bij maken.
JDat ware eenvoudig onzin.
Daarbij op het oogenblik dat er
vóel geld te kort is, dat er een groot
gat in do kas is van minister Tbcunis
ik. wil men vele miliioenen uitgeve*
om iets te maken dat er te veel zou
zjjn.
De Hoogeschool van Gent bevindt
zich te midden van Vlaanderen, ze is
gereed, ze beschikt over 't noodigo
gerief, over do laboratoria, over de
werkzalen, waarom zou men er eeno
nieuwe maken waar alles nog zou te
jloen zyn
Néén, noen, dat ware het werk ver
broddelen en dat enkel uit anti-
Vla-amschgoziudhcid.
Diezelfde mensclien die don mond
vol hebben van compressions des
dópenses zouden nu miliioenen weg
werpen om aan de rechtmatige vraag
der Vlamingen niet te moeten toege
geven.
Dat kunnen wij niet aannemen.
Hebben oSe Walen daarom
redenen ioi misnoegdheid
Wij, socialisten, zullen de laaisten
zijn om onze Waalsche broeders te
misnoegen.
Zij hobben ons in onzen lastigen
politicken en ekonomischen strijd
ter zijde gestaan en gesteund: Zij
zonden de eerste socialistische Ka
merleden naar Brussel, zelfs Vlamin
gen, als onzen grooten Vlaamschen
voorman Anseelo, die eerst te Luik
werd verkozen.
Neen dat nooit
Maar kan men iemand misnoegen
als men rechtvaardig is
De Waalsche vrieuden zullen ons
begrijpen, we vragen eenvoudig iets
wat-ze al lang bezitten.
Daarbij, op dit oogenblik meerdan
1 ooit moeten we strijden voor bekwa-
me krachten in onze rangen.
Wij zijn de partij der toekomst,
i daarom moeten .wy beschikken over
krachten op alle gebied,
i Die levert ons enkel eene Vlaain-
sche Hoogeschool.
Daaruit moeten mannen komen
uit het volk, die de taal en de zeden
van ons volk kennen, die midden in
I 't Vlaamsch volk loven kunnen.
Wie kan daartegen zijn
Wie kan het ons ten kwade duiden
dar. we. do verheffing willen van ons
Vlaamsche volk
Ik geloof wel niemand
Ziedaar wat we willen, ziedaar
waarom wy de vervlaamsching der
d er Gentsche Hoogeschool voorstaan.
Niet uit haat tegen Frankrijk, nog
min uit haat tegen de Walen, nog
minder uit politieke berekeningen,
onkel uit rechtvaardigheid en uit
sociale noodzakelijkheid.
Do Vlaamsche Hoogeschool is
rechtvaardig en zo is daarbij sociaal
noodig.
Hopen wij dat zij er spoedig komo
Over veertien dagen heeft Alge
meen Kristen Werkersverbond van
Belgie te Brussel een buitengewoon
kongres gehouden.
En stonden twee bijzonder pun
ten op de dagorde, n l.: i. Het mi
litaire vraagstuk is 2. De katho
lieke Unie.
Omtrent het militaire vraagstuk
is een dagorde neergelegd en ge
stemd waarin het volgende omtrent
den diensttijd voorkomt
a De aanwezigheidstijd, in de
kazerne mag de zes maand niet
overtreffen voor de hulpdiensten,
acht maand voor het voetvolk en
de administratiedieasten, tien
maand voor al de andere wapens.
Deze dagorde komt dus het ver
raad der christen-democraten te
genover hunne kiezers in een waar
daglicht te stellen.
Hunne, laatste kiescampagne
stond vooral in het teeken van den
zes maanden dienstplicht.
Nu spreken zij zich wel uit voor
een dienst van zés maand maar dit
alleen voor de hulpdiensten, dus
slechts voor een minimumgetal.
Voor het voetvolk moet het blij
ven acht maand en voor het paar
denvolk tien maand. En hier is het
de overgroote meerderheid.
Over de kwestie der katholieke
Unie werd ook een dagorde ge
stemd, waarin uitdrukkelijk gezegd
wordt dat de redding der arbeiders
ligt in de samenwerking met de
rijke menschen.
Dus het monsterverbond van het
Algemeen Christen Werkersver-
bond met dekapitaiisten is Zondag
1.1. nog eens bekrachtigd.
En terwijl dit gebeurt zijn te Se-
veneecke katholieke werklieden se
dert verscheidend maanden in sta
king bij den door en door geloovi-
gen patroon M, Hanus, alleen om
het. vereenigingsrecht te doen eer
biedigen.
Feiten zeggen meer dan woor
den.
Het oude liedje De loonen moe
ten verminderd worden is uitgezon
gen.
't Was is 't begin van den zomer
niets anders van wege de zijde der
burgerij, dan zou alles afslaan, het
leven ging normaal worden, 't was
eenmondig De Redding.
YVat, wat is ergebeud
De loonen zijn verminderd en 't
leven integendeel slaat nog op.
De boter verhoogd, de eieren
worden peperduur, het vletsch ver
mindert niet in prijs en de kleeding
en de schoenen blijven aan ODgo-
naakbare prijzen
Waar blijven nu al die mooie
theoriën
De werklieden zijn nu verwittigd
als de loonen verlagen vermindert
daarom het leven niet
De katholieken meeaen weer dat
ze volledig den baas zijn in ons land.
Dat zal Napoleon Devèze en zijne
andere liberale slaapmutsen uit het
ministerie leeren I
De katholieken moeten minister
worden van 't onderwijs, schrijven
ze ook moet het een katholieken
Voorzitter der Kamers zijn
Wat jannen toch
Ze zijn de minderheid in 't land
en zö worden overal den baas, dat
door de schuld der blauwe minis
ters.
Werklieden de oogen openwij
laten ons niet bedotten, aan 't werk
voor een socialistische meerderheid
om geheel den boel omver te werpen.
Leest en verspreidt Recht en
Vrijheid, het eenigste blad der
stad, die de belangen der werklie
den verdedigt.
Het kost slcchs 15 centiemen
het nummer.
ABONNEMENTSPRIJS
3 maanden fr. 2,20
6 - 4,00
1 jaar If50
BUITEN BELGIE.
1 jaar fr. 15,00
Man abonneert zich op alle postbureeion.
dat Zondag morgend in het lokaal
Hand in Hand beeft plaatsgehad,
draagt het teeken hoe sterk onze
vakbonden zijn in het arrondisse
ment Aalst.
Inderdaad, omtront 80 afgevaar
digden van onze verschillende vak
bondon waren vergaderd van Aalst,
Geeraardsbergcn, Ninovo, Sottogem,
Denderleeuw, Meire, Hofstade, Lede
en nog andere gemeenten.
Na de openingsrede van gezel Pol
Van do Steen die het Kongres leid
de, sprak de kameraad Corn. Mor
tens,Schrijver der Syndikale Kom
missie, die uitlegde waaromdeS. K.
besloot, do gewestelijke kongressen
door gansch het land samen te roe
pen, ten einde den geest der arbei
ders aan te wakkeren, om zich met
alle kracht te verzetten togen do
snoode plannen van het patronaat,
die aan de werklieden de bekomen
loonen en den 8 uren werkdag stuk
Da stuk willen ontnemen.
Mertens herinnert aan het besluit
van het Internationaal Vakverbond
om de werkende klasse op te roepen
TEGEN het dreigend gevaar van den
oorlog, dat het werkende volk het
ergste doet leiden, en sluit zijne
prachtige rede met een oproep tot
versterking onzer vakbonden, die de
beste waarborg is voor ons volk, om
te beletten dat do patroons in hun
voornemen lukken en een duurzame
vrede te bekomen.
De vriend DE BRUYN behandelt de
twee eerste punten van de dagorde
te samen, arbeiderskontnool
en socialisatie. Zijne uiteenzet
ting getuigt dat hij die twee punten
good bestudeerde 011 toonde hot
groot belang dat de arbeiders zouden
bekomen, met do kontrool uit te
oefenen door de werkers op de nij
verheid. Tevens het groot belang
voor de gemeenschap dat zou beko
men worden, met de socialisatie der
der groote nijverheden, zooals b. v.
dé koolmijnen, transport ten lande
en ter zee en zoo moer.
Doch de doorvoering van deze
controql en desocialisatie, daar zijn
de rijke burgers tegen, omdat liet
hunne inkomsten zou bedreigen en
ten goede komen van do arbei
ders en do gemeenschap, en om dat
mogelijk te maken, moeten de wer
kers organisatiën zich daartoe voor
bereiden.
Do bestuurders der vakbonden en
de leden die aanleg hebben, moeten
die zaken bestudeeren, daarvoor is
het noodig dat in den schoot der
Vakbonden leergangon ingericht
worden om het werkvolk voor te be
reiden tot de roeping die zij zullen
te vervullen hebben.
Gezel FLIPS besprak do middelen
van propaganda, die de bestuurders
en leden mooten aanwenden
om de nog jonge werkers (sters) en
buitenlieden die niet vereenigd zijn,
aan to sluiten bij onze vakbonden.
De secrotarissen zullen zich aan
de spits stellen van deze propaganda
beweging, door het beleggen van
vergaderingen, het schrijven van
vlugschriften en de roden op te spo
ren, wanneer er leden zijn die hun
ontslag nemen in do Vakbonden.
Do bestuurleden en loden moeten
daaraan modehelpen. Voor ieder fa
briek en werkhuis moeten wij onze
mannen en vrouwen hebben die de
oovoreonigden aan sporen om lid te
worden van onze Vakbonden. Tevens
mooten wij onderzoeken ol er leden
zijn van onze Vakhonden die familie
leden hebben die nog bij andere
Vakbonden zijn aangesloten, en er
voor werken omdat zij ook zich bij
onze bonden zouden aansluiten.
Deze algemeene propaganda moet
gepaard gaan met vergaderingen sa
men te roepen van de verschillende
vakken, en zoo mogelijk van fabriek
tót fabriek en van werkhuis tot werk
huis. waaraan onze loden mooten
medehelpen om deze goed te doen
lukken, en door de onvoroenigdo
mannen en Vrouwen te doen by wo
nen.
Wannoor al de Vakbond bestuur
ders deze propaganda krachtig zul
len inzetten, dan zullen wij na 3
maanden terug samenkomen en ver
heugd zijn over den prachtigcn uit
slag, de versterking onzer Vakbon
den.
Gezel BAU WENS gaf verslag over
de Syndikale Betoogingen die door
gansch het land don 26 November
zullen gehouden worden. Hij wijst
op deze werkers-betoogingen, die
van heden door onze Vaabonden
moeten voorbereid worden, en die
vast een groote indruk zullen maken
in ons arrondissement en daarbui
ten, wanneer onze leden 13000 in
getal aan de betooging zullen deel
nemen, en zoo moet het gebeuren.
Inderdaad, dezo betoogingen staan
in het teeken, dat de werkende klas
hare wil moet toonen voor het be
houd onzer loonen, don 8 uri-
gen arbeidsdag, en voor den
Vrede
De werklieden gevoelen aan eigen
lyf dat de Patroons zich voorgeno
men hebben de loonen aan te raken,
en van duivelsche plannen droomon,
om inbreuk te maken op den 8 uri-
gen arbeidsdag. De werklieden kun
nen zulks met gekruiste armen niet
aanschouwen, den geest van vorzet
zal opbruisschen. Daarvoor moet
eenieder aan de betoogingen deelne
men, omdat het gaat om hare groot
ste belangen. Tevens moet ons wer
kende. volk bewys geven dat wij den
oorlog verafschuwen dat wij ons
verzetten tegen allo bloedvergieten
on eeno duurzame Vrede willen.
De vriend Mertens en de drie Ver
slaggevers, worden om hunne
schoone inleilingen warm toege
juicht, wat het voorwerp is geweest
van zaakrijke en nuttige besprokin-
gon waaraan verschillonde Congres
leden deelnamen, en besloten do
voorgedragen bosluitselen ten uit
voer te brengen, die zullen bekroond
worden met drie groote Volks demo
stratiën to Aalst, Geeraardsborgen
en Ninove op don 26 November.
De Voorzitter sloot om 1 uur dit
schoon Syndikaal-Congres met oen
krach tige'n oproep tot de propaganda
voor onze Vakhonden te verstorkon
en voor den Vrede
Voldaan en met vernieuwden moed
verlieten de Congresloden opgewekt
do zaal, vastbesloten in hun wodcr-
zijdsch midden zich aan 't werk te
stellen, omdat do genomen besluiten
vruchtdragond zouden wezen.
H. F.
VAN 'S NAMIDDAGS.
Dit Congres mag in allo opzichten
als welgeslaagd aanzien worden,
00 afgevaardigden waren aanwezig
toen gezel G. De Nauw, senator, als
voorzitter het Congres opende.
Gezel Willem Meyer, propagandist
van hot blad Vooruit Emile Ver-
geylen en Gust Crombeen, wodor-
zijds arr. secretarissen, van Gent on
Dondermondo, bonevens gezel Alfr.
N i chels, vol ks vertegen woord iger,
hadden op de tribuun post gevat.
De propaganda
voor het blad Vooruit
In eeno prachtige rede, door-
spokt raet passende argumenten, be
spreekt gezel Willem Meyer, den
toestand van het blad Vooruit in
ons Arrondissement.
Spreker zegt dat het gotal lozers
niet gestegen is in verhouding van
onzen schitterenden vooruitgang in
leden van onze syndikaten.
Trots er een merkelyko vooruit
gang is van het getal lezers in ons
