Socialistisch weekblad voor het Arrondissement Aalst.
RECHT OF MACHT.
uit de Werkersbeweging.
Mijn Hoekje.
21e Jaar N" 52.
Prijs per nummer 20 centiemen.
27 December I02i.
Annoncen
lien verwoede
Wedstrijd.
RECHT EN VRIJHEID
Rechterlijke annoucen 4 fr. per regel op le en
2e bladzyde, 2 fr. op 3e en 4° bladzyde.
Reklamen volgens overeenkomst.
Alle briefwisselingen moeten elke week vódr
Woensdag avond, 8 ure, ingezonden worden.
Ongeteekende brieven worden niet opgenomen.
Berichten over werkstakingen en grieven moe
ten door do Vakbonden goedgekeurd zijn.
UITGEEFSTER SAM. MAATSCHAPPIJ
«HET RECHT
Lokaal HAND IN IIAND», Molondries, Aalst.
BEHEERDER-AFGEVAARDIGDE
JAN BEKAERT.
PostcheckrekeningNr 85686 Telefoon Nr 128
REDACTIE ADMINISTRATIE
Lokaal* Hand in Hand», Molendries, 11, AALST
A BONN KM ICNTSPR IJS
3 maanden fr. 2.60
5,20
I jaar 10,00
BUITEN BELG IE.
jaar fr. 15,00
Men abonneert zich op alle posthui-Halen.
Toen de laatste oorlog uitge
broken was, en men te zien kreeg
wat een moderne oorlog te betee-
kenen heeft, wanneer al het beest
achtige en al het duivelachtige van
het massa moorden duidelijk werd,
vonden de regeeringen het nood
zakelijk, om er bij de soldaten den
moed erin te kunnen houden, een
aantal oorlogsleuzen uitte roepen.
Zelfbeschikkingsrecht der kleine
volken, Vrijheid, Recht, Demo
cratie en meer dergelijk leugen
achtige dingen. Want van al die
schoone woorden kwam er niet
er niet veel in huis er was op de
verschillende vredesconferencies
geen spraak van Recht, Democra
tie en wat weet ik al... tenzij voor
de heeren diplomaten, die voor de
vredesverdragen verantwoordelijk
zijn en men weet dat ze met
weinigen, met zeer weinigen wa
ren, hoogstens een half dozijn, die
te Versailles iets te vertellen had
den tenzij dus, die hooge oomes
er een andere meening op nahou
den over de beteekenis der woor
den Recht, Democratie, enz., dan
die welke de gewone sterveling er
aan geeft.
Op die Vredesconferencies werd
ook gesproken van en ovei anti-
militarisme Was die oorlog
niet de laatste oorlog En had
men dien oorlog niet moeten ver
klaren om voortaan alle oorlogen
onmogelijk te maken Oorlog aan
den oorlog dood aan 't milita
risme 1
No.'it is er zoo aan militarisme
gedaan geweest dan juist op onze
dagen, pas na den wreedaardigsten
oorlog, die ooit op dezè aarde ge
voerd werd pas na een oorlog,
WAARIN MEER DAN TIEN
M1LLÏOEN JONGE KRACH
TIGE MANNEN SNEUVEL
DEN.
Gansch onshuidigvredessysteem
is een barbaarsche leugen, is niets
dan huichelarij om 't volk te mis
leiden. Wat, de Vrede Het
Recht Maar nooit is er meer on
recht gepleegd geweest dan juist
op die huichelachtige vredes-
conferencie van Versailles. En,
au fond wat is er al niet afge
broken geweest, van wat op die
conferencie werd uitgebazuind als
eeuwig onaantastbaar En hoe
meer nog zal afgebroken worden
van wat er werd opgebouwd, hoe
zekerder wij naar den vasten vre
destoestand zullen gaan.
De gevolgen van die bekrom
pen onzinnige vredespolitiek
zullen wel niet uitblijven. Wij
zien ze reeds komen. Doorloopt
de bladen en dadelijk ondervindt
men dat wij stilaan, maar zeker,
naar nieuwe machtsgroepeeringen
gaan tusschen de verschillende
Europeesche landen. Er worden
afspraken gehouden tusschen de
diplomaten, de financiers, de
industriekapiteins om verschillen
de landen, naar gelang hunne
economische beteekenis eD hunne
nijverheidsontwikkeling, in te dee-
len in verschillende bonden of
groepen, volgens de regels van
het kapitalistische eigenbelang.
Laatst maakte de Engelsche
ministervan buitenlap.dsche zaken,
Chamberlain, van de gelegenheid
gebruik om, op zijne reis naar
Rome, even bij Herriot, den
Franschen Eersten minister, aan
te kloppen en hem te spreken over
enkele punten der internationale
politiek, die vooral tegenwoordig
de aandacht gaande maken. Moe
ten we de geruchten gelooven dan
zouden beiden overeen gekomen
zijn over hunne wederzijdsche
actie in Noord-Afrika de eene
in Marocco, de andere in Egypte.
Dat zijn van die vooroorlogsche
manieren, die zoo zeer den oorlog
mogelijk gemaakt hebben, die
rechtstreeks naar oorlog dreven.
BreDg dat nu eens in verband met
de stijgende militarisatie H?t
stemt tot nadenken.
Vandaagnog kon men in de dag
bladen lezen dat de Angelsaksi
sche landen met blanke bevolking,
rondom den Grooten Oceaan ge
legen, streven naar een verbond
om zich te kunnen verzetten tegen
de ingebeelde aanvallen der gelen,
der Japanneezen en Chlneezen.
Bij dit alles vraagt men zich af
tot wat dient dan de Volkenbond
Laat ons maar eenvoudig en open
hartig verklaren TOT NIETS,
zoolang de Europeesche landen
zullen geregeerd worden door ka
pitalisten of hunne politieke hand
langers. Waar er kapitalisme is,
bestaat er ook oorlogsgevaar, en
duizend Volkenbonden doen daar
niets aan.
Het bestaan zelf van den Vol
kenbond dient aangemoedigd, al
ware het inaar om 't princiep zelf.
Doch voor de georganiseerde ar
beiders wordt het duidelijk dat de
wire volkenbond, DE VOLKEN
BOND, DE BOND VAN ALLE
VOLKEN, maar kan bestaan,
GEBOUWD OP DEN ARBEID,
EN NIET OP 'T KAPITAAL.
In 't eerste geval is het eene
rechtskwestie, in 't tweede eene
machtskwestie.
En recht gaat boven macht.
Julien DOMS.
Het hieronderstaando zal naar
onze meening eene zedeles wezen
voor deze die tot heden nog altijd
onverschillig bleven aan den syndi-
kalen strijd.
Een onzer vakbondloidors kreeg
dezer dagen een bezoek van een lid
der organisatie die uit het werk was
ontslagen.
De Secretaris vroeg aan den per
soon in kwestie wat de reden was
van zijn werkopzeg, hij de noeste
brave arbeider, de vly tigo huisva
der, dit moest hij zijn, want hij had
een vrouw en drie kinderen te voe
den, en dus in hun onderhoud te
voorzien.
Door do onophoudende stijging
der levensduurte, en daarby het
oudste kind dat ziek geworden was,
wierdt de toestand van hot huishou
den ondraaglijker en kor men reods
lang de twee eindjes der week niet
meer aaneenknoopen.
De mandoor zijn wederliefde ge
dreven, had naar meer loon ge
vtaagd, (reden waarom hy het werk
moest verlaten).
De werkman woonde ongelukkig
lijk in een huis van zijn patroon.
De secretaris verbaasd over de
ruwe handelwijze van den patroon,
verontwaardigd over dergelijke
daden, begaf zich dadelijk naar be
doeld patroon, liet zich aanbieden
en wierdt ontvangen.
Het gesprek liep al dadelijk over
de bedoelde werkman.
Do Secretaris die met alle wei
sprekendheid de zaak iu der minne
wilde schikken, werdt allerhande
gemeene woorden naar den kop
geslingerd.
En op het zoggen van den secro-
taris, dat toch wel do werkman
recht had opleven, en dat hij ver
plicht was te zorgen, dat hy het
noodige voedsel aan vrouw en
kroost kon verschaffen, antwoordt
dolleer patroon Is het nog niet
voldoende dat ik hem liet werken,
dat hyeen van mijn huizen mag
bewonen, dat ik daarby nog zijn
vrouw, en kindoren zou moeten
onderhouden Dat is to veel ge-
oischt e« ik wil hem niet meer in
dienst nemen
Do secretaris trachtte nog immer
op zijn kristelyk* gevoel in to wer
ken, maar het hielp niet.
De bravo werkman is dus het
slachtoffer van zijn vaderlijk gevoo
len, van zijn menschelijke plichten.
Hij wilde zijne hongerige kindertjes
spijzen, hy wilde dat zyn loou ver
meerderde om toch zyn ziekelijk
kind te redden, hij wilde zyno be
drukte vrouw troosten, om hun
leven wat draaglijker, wat gelukki
ger te makeD.
Maar neen, dat kon of dat mocht
niet
Nu, de patroon die over het lot
van dezen armen zwoeger en noes
ten werker beschikt, denkt er
anders over.
Wij noemen dergelyke daden een
ware schande voor de menschheid.
Do huidige wanordelijke maat
schappy dient afgebroken te wor
den, de arbeidende klasse die de
voortbrengstcj' is van allen rijk
dom, moetin de eerste plaats een
monsohwaardig bestaan kunnen
eischen. In eene kapitalistische
maatschappij als deze, waar over-
heerschirig en roofzucht den scop i
ter zwaait, mag men zulks niet ver
wachten. De taak voor do voort
brengers om to vechten voor hot be-
komon van hun reeht is dus
zwaar, en is niet in een om
draai te verwezentlykon, maar met
I wijs beleid, met. dearboidonde klasse
zoowel goestes- als handarbeiders
tot. de organisatie te brengen ver-
I mogen wij alles, en komen wij tot
I dat oinddoel.
Genoeg van dergelyke wautor-
standen moot onze uiting zyn, want
hot feit hierbovon aangehaald, al
hoewel iu broode trukkon, moet de
arbeiders een spoorslag zyn, om
heftiger dan ooit do vakbeweging
aan te kleven.
Het is wraakroepend, dat een
werkman uitzijn werk wordt gezet
voor meer loon te vragen, die toe
laten zou zijn hongorige vrouw en
kinderen te spijzen. En wat zal nu
het gevolg zijn van dergelijke voor
vallen in dit gezin
Wij hebben het kunnen nagaan,
by een bezoek dat wy bedoeld lid
brachten.
Geen vuur in huis, in tyden
als deze dat de bijtende koude zich
zou geweldig laat voelen, nog een
kleine dorre korst brood in de kas,
die moest dienen voor's avonds op
te eten op gevaar af van des ander
daags morgends niets te kunnen
verrobberen.
Wij gaven geld voor een brood,
en de kindertjes waren ook in den
hemel, en beten met gretige gulzig
heid van het brood dat vanneen was
gebroken en dit zonder plekself
De vrouw vol droefheid, met haar
vergeeld, verarmoed gezicht, met
een krop in de keel, klaagde wee
moedig
«Wat een leven hier, diepste ellen
de, alle gebrek,al slaven zwoegen,
zucht op zucht, en nog altijd aller-
doodsch en zwart-. Ziet ons huis
aan, het gelijkt aan een stal ziet
uiij aan, ik gelijk aan do armoede
«zelf; ziet uiyn kindertjes aan,
die gelijken aan twee spook-
jes vroeger waren zy blozend fel,
nu heel vorvallou en straks ook
«zieklykde öudste. Ach wat een
leven zij wreef hare bloekflu-
weele vingors over hare tranende
holstaande oogen
Het was aandoenlyk. De twee on
schuldige knaapjes waren immeD
bozig met knauwen aan den buit,
stoorden zich om niets en schenen
gelukkig.
Wij spraken nog wat woorden van
troost en moed tot de vrouw en ver
lieten hot armzalig huis.
Huiswaarts koerende, kwam mijn
gevoelen meer om meer in opstand,
by het overdenken van het schouw
spel dat ik daar juist verlaten had.
Overwegende dat men ons zou
kunnen bevechten over ons niet kris
ten zyn, over onze anli-godsdieusti
ge gevoolens, steeg rnyn woede ten
toppunt.
Een arme zwooger wil zyn hon
gerige kindertjes spyzon, naar mid
del zoeken om zyn ziek kind te red
den, zijn bedrukte vrouw troosten,
(voorschriften uit de tien geboden
gods dus heel kristel ij k zyn) en
wordt hierom van oen supper kris
ten patroon gansch broodloos go
steld Is er iets gemeenor, kan het
wraakroependerEn toch zijn wij
allen broeders.
Spijtig dat langs den ccnon kant,
de grootste armoede en ellende
is te bestatigen, on langs den ande
ren kant alle weelde en genot.
Wanneer helpen de zoogezegde
kristenen inedoomde kenspreuk van
den heiligen PhuIus toe te passon
die luidt Wie niet werkt zal niet
eten.
Propagandisten aan 't werk opdat
hot zou weze.
A. B.
Verlopen Donderdag was 't
Kerstdag, do verjaardag deree-
boorte van Christus, die liet
wereldlicht zag 1924 jaar geleden
in een stal, zonder vuur, op een
weinig strooi.
HU was zoo arm als Job, heeft
geleefd in armoede en vervolging,
zyn Ijjden is buitengewoon groot
geweest n do rijke menschen van
toen, hebben hem gemarteld n
ler dood gebracht. HU had geen
steen om zijn hoofd op te rusten
Zyn opvolger is de Paus van
Rome.
Deze woont niet in een stal
hy bewoont een buitengewoon
irachtig paleis, mot honderde en
ïonderde rykversierde zalen, en
aan pracht en weelde, is er aldaar
geen einde te voorzien.
De ryke- menschen zyn niet
zyn vervolgers, maar zyn verde
digers.
Christus joeg de ryke menschen
uit zyn tempel de geestelijkheid
van heden roept ze er in.
We konden in korten tyd twee
zelfmoorden bestatigen.
Hen jongoling dronken zynde,
brengt een bezoek aan zyne ver
loofde; hy vuurt op haar, treft
haar, en ontneemt zich zelf het
leven.
Het is een zelfmoordenaar en
ondanks het gesmeek zyner
ouders, mag hy de kerk niet bin
nen.
Deze is immers gesloten voor
zelfmoordenaars,
Enkele weken nadien, is er
oenen met wat meer centen
die een koordje vindt, het 0111 den
hals doet, zich verhangt, maar
het koordje breekt.
Weinige dagon daarna, hangt
dezelfde persoon zich opnieuw, de
koord breekt niet, en hij is naar
de andere wereld.
Hy ook is zolfmoordenaar, en
dus nog, na eene eerste misluk
king.
Voor doze, is do kerk wagen-,
wyd open. Erzy'11 immers centen
aan verbonden.
Moest Christus terugkomen,
die van zyn godsdienst een geld-
winltel hebben gemaakt, joeg hy
eveneens uit zyn tompêl.
Dit belet niot, dat men de socia
listen bestrydt, en do lichtgeloo-
vige menschen wjjs maakt, dat
de socialisten do vernietigers
zyn van den godsdienst.
Friederik.
Zoo raag (1 o strijd gcheetcn wor
den waaraan de Opzichten s en agen
ten van La Prévoyuuee Sociale deel
namen.
