Socialistisch weekblad voor het Arrondissement Aalst.
ndien ze wilden Medehelpen
Van alles wal.
Mijn Hoekje.
Jaar N° 18.
Prijs per nummer 25 centiemen.
27 Maart HI27.
Steunlijst
Kooperaties
Vakbeweging
Arbeiderspartij
RECHT EN VRIJEEIB
De Politieke
Staathuishoud
kunde is de
Moeder van het
Socialisme
Het is een ontegensprekelijk feit,
tt de geestelijkheid over eene groote
acht beschikt, en indien ze die hulp
,1de gebruiken, ze zou voorzeker een
oot aantal christenen naar meer
chtvaardigheid drijven en meer orde
de samenleving kunnen brengen.
Hoe dat
Door haren invloed bij de geloovigen
gebruiken, door hen meer eerbied
>or 's lands wetten in te prenten, en
t kunnen zij bij middel van de biecht
het verleenen der kwijtschelding
Dor de bedrevene zonden.
'k Sprak onlangs met een ouden
jgarenmaker van Geeraardsbergen,
ie in I879, lees goed in 1879 in eene
erkstaking was betrokken, om meer
>on.
Die staking duurde reeds een drietal
-eken; de stakers waren eensgezind en
Duden voorzeker overwonnen hebben,
are het niet, dat die eensgezindheid
ierd verbroken, door de inmenging
er geestelijkheid, die bij het afnemen
er biecht, weigerde de absolutie te ge
en, aan de stakers, die niet wilde be-
iven, het werkt te zullen hervatten,
pank hieraan ging den strijd verloren
m de heeren patroons dankten hunne
\r Overwinning aan den invoed dergeeste-
^Mjkheid.
Tijdens den schoolstrijd, die de
Katholieke partij ontketend heeft, tij
„Jens het liberaal Gouvernement van
1879 tot 1884, was het ook de geeste-
pjkheiddieerden grootsten rol inspeel
de want, mijne eigene moeder, kreeg in
._den biechtstoel het deurken, omdat ik
Haar de Stadsschool ging en mijn vader
weigerde, me naar de vrijë school te
lfcenden. En in ditzelfde geval hebben er
zich te dien tijde duizende christenen
-bevonden.
Tijdens den strijd der gebroeders
nDa-:ns in ons arrondissement, heeft de
geestelijkheid niet opgehouden, haren
nvloed te doen gelden in den biecht-
itoel en ontelbaar zijn dezen, die alsdan
Dok het deurken op den neus zijn ge
iluwd.
Nu is het in 't West Vlaamsche dat
de geestelijkheid het lezen der bladen
van de fronters verbiedt, en nu meenen
"Hve, is het oogenblik gekomen, voor de
geestelijkheid, om als ze nu, éénmaal
iets wil doen ten voordeele van de
kleinen, niet langer te dralen.
Wat zc doen kan
Welnu, er zijn zooveel christelijke
Erijke menschen, die den Staat bedrie
gen, in het aangeven van hun inko
men om aldus minder lasten te moeten
betalen.
1 Is den Staat bedriegen geen zonde
Zeker, want diefstal blijft diefstal,
het is om 't even tegenover wie hij
wordt begaan.
Waarom zou de geestelijkheid, het
deurken in den biechtstoel niet wijzen,
^jaan dezen, die de absolutie komen vra-
jjgen en weigeren restitutie te doen
>n En de eigenaars dan, die vierkant
njhunne botten vagen, aan de huishuur-
in wet, en aldus hunne inwoners bestelen
Idoor hen meer huur te doen betalen,
I jals de wet hun toelaat
Hier vooral kan de geestelijkheid,
een schoonen en edelen rol vervullen,
want het gaat hier, om aan de arme
sukkelaars te doen terug geven, dat
gene, wat hen onwettig is afgetruggeld.
Moest de geestelijkheid nu, met de
jaarlijksche biechtafneming, van haren
invloed op dit gebied willen gebruik
maken, ze zou 't bewijs leveren, dat zo
van hare volgelingen eerbied eiscat
voor's lands wetten, en vooral aan de
zijde staat, van de ongelukkigen, die te
zwak zijn tegenover hunne eigenaars,
uit vrees uit hunne woning te worden
gezet.
Er zijn nog vele geloovigen die
schrikken van het eeuwig vuur hierna
maals, en wie sterft met eene doodzon
de, zonder vergeving te nebben be
komen, vliegt er recht naar toe.
Hen dus de absolutie weigeren, ware
vele franken in de zakken der huur
ders doen terecht komen, die nu er
toch, door een onrechtstreekschen dief
stal worden uitgehaald.
Maar 'k vrees er voor, dat er mag
gehoopt worden op de tusschenkomst
vanwege'de geestelijkheid, omdat het
hier gaat voor de kleintjes en tegen de
grooten, en we toch altijd hebben moe
ten bestatigen, dat de geestelijkheid
het houdt, langs den kant der bezitters.
Nochtans hun rol is, de ongelukkigen
meest hunne bescherming te schenken.
Jammer genoeg, dat meestal het tegen
deel waar is.
Alfr. Nichels.
Ziedaar den dag die ons aller aan
dacht moet gaande maken.
Meer dan ooit moet dit jaar de le
Meiviering in het teeken van vrede en
welstand voorde menschheid worden
gevierd.
Inderdaad, nooit is er vanwege de
imperialistische kaste aan meer milita
risme gedaan dan heden.
Nooit heeft de noodzakelijkheid
meer laten voelen, om te strijden te
gen de reactie, want de ondervinding
heeft ons geleerd, dat na onze gezond
heid en ons bloed geofferd te hebben op
het altaar van'tkapitalisme en'tmilita
risme, zij ons nog het eenige, waar wij
als mensch recht op hebben, ontneemt:
WERK EN VREDE.
De oorlog wordt immer gezocht door
en voor de bezitters.
Overeen paar jaren, toen voor de
eerste maal, de Arbeidersconferentie
van Washington den 8 urendag voor
alle landen voorschreef, flikkerde er
een kleine lichtstraal in de geesten der
menschheid op, omdat elk dacht dat wij
aldus naar welstand en genot voor het
uitgebuite proletariaat overgingen.
En toen Mac Donald te Genève van
hetzelfde jaar zijn verlossend woord
tegen het militarisme de wereld inzondt
wierd het op een echte salvo van wege
de menschheid begroet, omdat men
hoopte... eindelijk de ware wereldvre
de te kunnen bewerken.
Maar helaas... het internationaal ka
pitalisme, gaf zich niet verloren, en....
sinds er 2 jaar verloopen zijn. heeft het
bloed met beeken gestroomd, voor de
grillen van het kapitalisme.
Mexico, heeft zijn slachtoffers ge
kend; China is niet ten achter gebleven
morgen misschien zullen andere
landen volgen.
Het kapitalisme, heeft opnieuw een
sprong voorwaarts gedaan op de zwoe
gers, ten koste van zooveel menschen-
bloed, tengevolge haar welslagen, om
den 8 urendag te saboteeren en het on
ophoudend vervaardigen van oorlogs
tuigen.
Wij wekken dus al de arbeiders,
mannen en vrouwen op, om hunne on
verschilligheid —tegen over het gestook
naar oorlog vanwege het kapitalisme
van zich te schudden, en te toonen dat
wij er genoeg van hebben.
De stem moet uit aller borsten hel
der klinken, dat wij niet langer meer
de prooi willen zijn van een kleine
minderheid van nietsdoeners, die enkel
voor loei hebben, hun rijkdommen te
verg: ootcn ten koste van ellende, en
ontberingen, ja ten koste van bloed
Op le Mei moet elk zijn wil toonen,
opdat het georganiseerde proletariaat
er in lukke, om eeneinde te stellen aan
verdere broedermoord. Elk moet zijn
vredeswil, zijn verbroederingsgeest te
kennen geven.
Dat kan men met deel te nemen aan
do.massabetooging van le MEI.
Maken wij ons dus gereed, om op te
marcheeren in dichte drommen onder
de kreet
VOOR DEN 8 URENDAG
TEGEN DEN OORLOG EN MI
LITARISME
VOOR DEN WERELDVREDE
A. B.
der stakers van Geeraardsbergen, bij
plaatsgebrek en te laat ingezonden zijn
de, verschoven tot toekomende week.
Ze vormden bloc
t Is gebeurd verleden week in de
Kamer-sectieën der Eerste Afdeeling,
waar we hébben kunnen bestatigen,
dat katholieken, liberalen en fronters,
bloc hebben gevormd tegen de
Socialisten, in het benoemen van den
verslaggever.
Het ging over het wetsontwerp,
nedergelegd door de Regeering, no
pens de perekwatie der loonen van de
Staatsbedienden, en dat met algemeene
stemmen wierd aangenomen, min ééne
onthouding.
In dergelijke gevallen noemt men den
verslaggever uit den sterksten groep en
die was de Socialistische.
Nu echter ging het anders, en de
katholieken stelden MHeyman voor
tegenover den Socialistischen kandi
daat M. Maillien, en den uitslag was
M. Heyman katholiek wierd gekozen,
zelfs met de stemmen van de liberalen
en deze van den aanwezigen fronter
M. Van Opdcnbosch. Welke muilentrek
kers.
De Amnestie
voor de politieke gestraften, is iets
waaraan de socialisten samen met de
groen-kruisers ieverig werken en. waar
aan ook de communisten hun steun ver
leenen.
Ja, hier in België, zijn de communi
sten voor algemeene kwijtschelding,
maar in Rusland, waar ze zooveel van
onze beste socialistische makkers sedert
jaren in de gevangenissen houden, daar
is er van geene kwijtschelding sprake.
In Rusland is het zoo, dat al wie zich
durft vèrzetten tegen het communi
stisch regiem, onmiddelijk den mond
gestopt, door opsluiting in de gevange
nis, of verbanning naar Siberië, waar
ze van koude en gebrek vrij kunnen
kreveeren.
Moesten ze elders eens de communi
sten hetzelfde lot doen ondergaan Ze
zouden hun keelgat open zetten.
De Communisten
zijn voor vermindering van diensttijd,
en zelfs voor de onmiddelijke afschaf
ling van de legers, daar waar zij niet
den baas zijn. Maar integendeel, daar
waar zij het al te zeggen hebben, dus
doen wat ze willen, zooals in Rusland,
daar is de diensttijd driejaren en meer,
en versterken zij hun leger onophou
dend.
Rusland is meer militaristisch dan
gelijk welk ander land, en terwijl de
socialisten, werken en ieveren, om ver
mindering van diensttijd te bekomen
en aanstuwen naar de volledige ver
dwijning der legérs, in alle landen,
worden zij vanwege de communisten
beschuldigd aan militarisme te doen.
Neen, die mannen zijn geen huiche
laars 1...
Er is niets veranderd
sedert den oorlog, herhalen gedurig
dezen die den strijd der socialisten
minachten, en hen doen doorgaan voor
nutteloos.
Hierin vooral munten de communi
sten uit.
Welnu, de communisten hebben in
Gent een paar gemeenteraadsleden en
één hunner, werkt tij een liberalen
burgemeester en woont in het huis van
een klerikaal fascist.
Zeg eens vriend lezer, zoo 35 a 4o
jaar geleden, toen de socialisten hun
strijd begonnen, zulks ook kunnen
plaats gehad hebben Zou een fabri
kant geduld hebben, dat een zijner
werklieden opkwam in den gemeente
raad tegenover zijn eigen politiek Zou
de eigenaar toegelaten hebben dat een
zijner huurders in den gemeenteraad,
opkwam tegen zijn politieke overtui
ging
Neen, noch het een, noch het ander
zoo waar zijn geweest, want de socia
listische partij, heeft vele slachtoffers
geleverd, om in de politiek te verove
ren, datgene.waar de communisten nu
van genieten, om de socialisten te be
kampen en te bezwadderen.
Daar op het oogenblik in Engeland
1420 kooperaties met 204,360 man per
soneel en ongëveer 5 millioen leden be
staan. die voor het grootste gedeelte
ook bij de vakbeweging zijn aangeslo
ten, is de verhouding tusschen koope
raties en vakbeweging een voornaam
punt, vooral wanneer men bedenkt, dat
de grootste kooperaties zich bevinden
in de dichtst bevolkte arbeidersbuurten,
zooals in de mijndistrikten, enz.
De kooperaties speelden dan ook ge
durende de algemeene staking en spe
ciaal tijdens de daaropvolgende mijn
werkersuitsluiting een groote rol, waar
bij het tusschen verschillende plaatse
lijke kooperaties en bestuurdersbonden
van aktie tot nauwe samenwerking
kwam, terwijl in andere gevallen hier
en daar moeilijkheden ontstonden. Ge
lijk in de vakbeweging, kunnen ook bij
de kooperaties reeds thans problemen
en symptomen werden waargenomen,
die aantoon en in welke richting die
dingen zich zouden kunnen ontwikke
len. Zoo kwam b. v. als een onmidde
lijk gevolg van de algemeene staking
te Newcastle een bond van kooperatie-
bedienden tot stand, die evenals de
door den mijnwerkersleider Spencer te
Nottinghamshire opgerichte distrikts-
organisatie der mijnwerkers, versplin
tering der krachten veroorzaakt. Beide
organisaties plaatsen zich ten aanzien
van haar akties meer of minder buiten
de moderne beweging (geen kontribu-
tie aan de politieke partij, stemming
onder de leden vóór men tot staking
overgaat, enz.) Daar tot dusverre de
kooperatie-bedienden en arbeiders vol
gens hun beroep bij de respektievelijke
vakbonden waren aangesloten, werd
de oprichting van een vakbond van alle
kooperatie bedienden van een bepaald
distriktbeschouwd als stichting vaneen
soort Company Union d. w. z. een
organisatie van alle in een bedrijf of
onderneming werkzame arbeiders.
Deze Company Unions worden
vooral na de algemeene staking door
de ondernemers in Engeland zeer in
de hand gewerkt. In vakvereenigings-
kringen is men dan ook van meening,
dat dergelijke organisaties niet of tot
de vakcentrale kunnen worden toege
laten, terwijl de organisatie te New
castle, die zich als vakbond liet regi-
streeren en volgens de wet een vakbond
is, aansluiting gewenscht acht, hetgeen
de vakbeweging weer noopt te zeggen,
dat met de wettelijke erkenning nog
niet gezegd is, dat de organisatie vol
doet aan de eischen der vakcentrale.
Bovendien is door de aandeelhouders
bepaald, dat de bedienden bij koopera
ties lid moeten zijn van een bij het vak
verbond aangesloten organisatie. Met
deze bepaling is men het weliswaar in
kooperatieknngen niet overal eens
men is ook wel van meening, dat ten
aanzien van het lidmaatschap van een
vakbond volledige vrijheid moet be
staan en ondernemers of kooperaties
niet het recht hebben, hun personeel te
dwingen lid van deze of gene of zelfs
van hun eigen organisatie te zijn. De
verhouding tusschen kooperaties en
vakbeweging is tijdelijk zoo, dat het in
i882 opgericht gemeenschappelijk ko-
miteit met Pinksteren 1926 ontbonden
is en in de plaats daarvan, volgens een
overeenkomst tusschen kooperaties en
vakbeweging, een nationaal scheidsge
recht zal worden ingesteld, waarin de
organisatie van kooperatiepersoneel en
de vakorganisaties, bij welke koopera
tiepersoneel is aangesloten, vertegen
woordigd zullen zijn.
De verhouding tot de arbeiderspartij
is door een onlangs besproken overeen
komst, die waarschijnlijk binnenkort
van kracht wordt.aanzienlijk verbeterd.
Een gemeenschappelijk komiteit zal
streven naar een betere verhouding,
een basis vaststellen voor gemeen
schappeliiken arbeid en de toekenning
van kiesdistrkten overwegen. De kapi
talistische pers en speciaal de Times
moeten tegen wil en dank de groote
beteekenis van dezen stap erkennen en
trachten natuurlijk de zaak zoo te stel
len, alsof de kooperaties zullen worden
overgeleverd aan de vakbeweging. De
Daily Herald wijst er daarentegen
'k Sprak onlangs met een mij
ner geburen, over de politiek en
voor hem is het om'teven, wie
er het land bestuurd, volgens hem;
zjjn het allen dezelfde, elk zorgt
voor zijn eigen zak, want ware hij
er niet toe verplicht hij zou zelfs
niet gaan stemmen.
'k Ben zeker, dat hij niet alleen
dit gedacht deelt, en dat er nog
velen zijn, die denken als hij.
Hoe zeer hebben die menschen
ongelijk.
Noch in gemeenteraad, noch in
Provincieraad, noch in Kamer of
Senaat, noch in 't Ministerie is er
te zorgen voor EIGEN ZAK maar
daar is wel te zorgen voor den zak
van eene klasse, en 't is wat de
burgerspartijën altijd hebben ge
daan, en wat nu de werkende
klasse op hare beurt moet doen,
als zij er de macht toe heeft.
Welnu, het gaat die onverschil
ligen niet aan, wie er de lasten
botaald Het kan hen niet ver
dommen. of de soldaten een lan
gen diensttijd hebben te doen, of
er hulp wordt gegeven aan de
onvrijwillige werkloozen, of er
een pensioen is voor de niet be
zittende ouderlingen
Ne6n, neen, het gaat hen wel
aan, maar ze weten niet, dat ze
dank hunne onverschilligheid
medehelpen, aan datgene wat ze
dagelijks vervloeken.
Komt er een briefje om gelden
bij den ontvanger te dragen, om
hunne lasten te betalen,'tis een
gesakker van de helsche duivels.
Moet hun zoon naar de Kazerne
voor vele maanden, 't is een ge
ween dat hooren en zien vergaat.
Is er werkeloosheid en geen
steua. ze zitten in de meeste ar-,
moede en ze weten niet, dat zij
het zoo zelf hebben gewild.
Dit alles aan die onverschil
ligen wjjs maken is niet eene ge
makkelijke taak. maar toch is het
een' grooten plicht voor ons socia
listen die menschen trachten aan
't verstand te brengen, dat ze
ongelijk hebben.
Zijn we niet bij machte het met
onze welsprekendheid te doen,
laat ons dan hen wat geschriften
in de handen stoppen.
Ons bla ije is hierom goed ge
schikt en na het hen enkele ma
len besteld te hebben-, vraagt hem
dan om bestendig lezer te worden.
Aldus zullen wij van die onver
schilligen wel bewuste sooialisten
j maken, die voortaan geen onver-
I schilligen meer zullen zijn, maar
misschien wel goede propagan
disten.
FRIEDERIK.
op, dat de zakenpolitiek der verbruiks-
kooperaties gedurende een konftikt uit
sluitend wordt bepaald door de han
delsleiding, die met de bedoelde over
eenkomst niets te maken heeft.
In dit verhand kan het interessante
feit vermeld worden, dat ook in de Ve
reenigde Staten de kooperaties en de
arbeidersbeweging dichter bij elkaar
gekomen zijn. Na breedvoerige bespre
kingen heeft namelijk het vijfde kon-
gres van bet verbond van kooperaties
m Amerika onlangs een resolutie aan
genomen, waarin gezegd wordt dat de
kooperatieve beweging een deel der ar
beidersbeweging vormt en met de or
ganisaties der arbeiders en boeren zal
samenwerken.
