DE FRONTERS-POL1TIEK
Voor 'tVolk
Geofferd
In den Senaat
De Roode dag van
Vlaanderen
Het Politiek Manoeuver
Voor onze Oudjes.
Het Fonds der
Verminkten.
27e Jaargang N° 3
Prijs pernunimer 30 centiemen
19 Januari 1950
Socialistisch Weekblad
voor het Arrondissement Aalst
Op Zondag 2e Februari
der Godsdienst-uitbuiters te Morskroen.
Een Wraakroepende Comedie.
Laf en Gemeen
De comeaie is gespeeld
Geen reohten zonder plichten
Geen plichten zonder reohten
POSTCHECK-REKEIIIftG
Belgische W t> r k 1 i ed e n - P a r t (J I
Arrondissements-Federatie Aalst
Nr. 88811. Telefoen B 7 g
Het is zeker iedereen opgevallen dat alle
partijen hun best hebben gedaan om met
denkbeelden of ontwerpen voor den dag te
komen in verband met het taalvraagstuk.
De katholieken. De liberalen. De sociali
sten.
De eenige partij, die negatief optreedt, is
de Frontpartij.
Wat wil zij
Watneent zij aan
Wat stelt zij voor
Dat weet niemand.
De heer de Vos heeft in de Kamer gespro
ken.
Se heer Van Dieren heeft in den Senaat ge
sproken. 1
De ééne is oen man van links.
De andere is een man van rechts.
De ééne kan zijn positie sleehts staande
houden, iadion hij niet verder gaat dan ont
kenningen.
Van het oogenblik dat hij met iets vooruit
komt rijzen de bezwaren. Want achter hem
staat een meerderheid katholieken of heter
nog klerikalen onverdraagzame ondtrpa-
stoorsnaturen, die hun belijdenis en hu* kwe
zelarij moeten overdrijven o«a daardoor hun
kiezers te behouden. Zij gebaren zioh katho-
lieker dan Pans en bisschoppen, opdat hun
orthodoxie niet in twijfel worde getrokken.
Daarom moet Vos keel veorzichtig zijn, want
anders spat het beeltje uiteen.
De andere, de heer Van Dieren heeft
zijn meening niet in zijn zak gestoken. Hij
smaalt wel op België, pref arms, maar met een
glimlach. En, om zijn kellega's te overtuigen
spreekt kij Fransch, juist zoeals zekere Vlaam-
scke socialisten die rekening houden met ba-
ataando toestanden en de zaak stellen boven
de taal, de werkelijkheid boven de parade.
In de Kamer durven de Fronters nog niet
zeggen Wij zijn de radikale Vlaamscke vleu
gel van het klerikalisme. Dat durft Van Die
ren wel in den Senaat. Dat laat hij met do
grootste duidelijkheid verstaan, en die hou
ding is ookeorlijk.
Het dubbele front van het Front komt nu
heel duidelijk te voorschijn.
En waarom de ontkenning zich opdringt,
wordt ook klaar.
Inden beginne schreef het Front dat het
een volledige oplossing van het Vlaamsche
vraagstuk was toegedaan.
'Maar toen het inzag dat daardoer Leuven
aan Sent verbende* was, dat daardoor het
Middelbaar en Lager—en Froebelonderwijsin
het gedrang kwam, schrek het terug voor zijn
eigen durf van het oogeaklik. En hot stelde
zich tevreden met de formule dor zoogenaam
de minimalisten met stukken eii brakken.
Men had zich er aan verwacht dat het Front
dat op eenieder kritiek uitoefent, dat zich met
zooveel welgevallen spiegelt in de vrees van
heer Jaspar, nu met een eigen voorstel zou
zijn vooruitgekomen, of ten minste, meteen
duidelijke verklaring, met een bestudeerd
verslag-
Wat moet er gedaan worden met Gent Met
de Frar.sch-sprekende leeraars
Moet het territoriaal princiep ook aange
wend worden op Leuven meel de toekomen
de VUainscho magistraat b.v. een volledig
Nederlandscb onderwijs genoten hebben
Wat moet er veranderd worden in het Mid
delbaar onderwijs Mogen de twee afdeelin-
gen blijven staan? En indien de Fraosche af-
flecling verdwijnt, hoe moet de opl.iiiig der
Fransch-sprekende leeilingen in het voorbe
reidend lager onderwijs plaats grijpen Neemt
het Front de overgangs-transmutatieklassen
i-i h*t lager onderwijs aan In welke maat
mout hot Fransch onderwezen worden en in
bet middelbaar onderwijs. (1/3 1) En hoe? In
dian hcrbalingslessen van den booze zijn,
waar moeten de noodige uren gevonden wor
den in een rooster van ongeveer 32 uur En,
eindelijk, op welke manier moet het stelsel
moedertaal-voertaal doorgevoerd worden, en
welke sankties in de wet opgenomen
Dat zijn vragen. Vragen die'n Tlaamsche
partij zou moeten onderzoeken. Vragen waar
op een Vlaamsche partij moet antwoorden, en
waarvoor zij oplossingen moet voorstellen.
Het is niet genoeg te smalen op anderen, en
appelen voor citroenen te verkoopen.
Tempus tacendi, tempus loquendi, zegt de
Schriftuur. Er is tijd om te zwijgen, er is een
tijd om te spreken.
De tijd van spreken is aangekomen.
Kindje, doe je bek open
HUYSMANS CAMIEL.
Iedereen zal zich nog wel de smerige
katholieke affichen herinneren die ons
tijdens de kiesperiede moesten doen
doorgaan als de doodgravers van het
vaderland.
Walmt, slechts enkele maanden zijn
voorbij, en M. de Brocqueville, minister
van Landsverdediging, ziet zich verplicht
die onmenschelijkheid af te keuren.
Ziehier hoe, volgens het stenografisch
verslag
Partijgenoot Van Fleteren. En tij
dens de verkiezingsperiode sleurt gij ons
door de modder.
De minister van landsverdediging.
Hoe durft ge zoo iets beweren
Kom het mij vlak in het gelaat zeggen.
Partijgenoot Van Fleterèn. Tijdens
de verkiezingen hebben uwe bondgenoo-
ten ons ervan beschuldigd dat wij samen
met de fronters en de. communisten de
moordenaars van het vaderland waren.
De minister van landsverdediging.
Zij die zulks hebben gezegd, hebben de
waarheid miskeDd. Uwe partij is eene
groote nationale paitij waaraan ik open
bare hulde breng. Zij heeft meer dan haar
plicht gedaan gedurende den oorlog. Ik zelf
heb gedurende den oorlog de sociali
sten in de regeering doen treden. Het ver
heugt mij. De heer VandervUdc heeft ons
namelijk de grootste diensten bewezen.
Ik vraag u, u nogmaals te verheffen boven
de lage kwesties van kleingeestige
politiek.
't Woord is aan de katholieke tegen
strevers,
wordt over gansch Oost-Vlaanderen in
meer dan 50 gemeenten een reebs MON
STERMEETINGS ingericht, met Vlaam
sche en Waalsche socialistische Volksver
tegenwoordigers en Senators als sprekers,
die zullen handelen over
Da politieke toestand
De belastingenkwestie
Het Vlaamsch rechtsherstel
Alle werklieden, manne» en vrouwen,
de jeugd en de grijsa'irds. allen moeter.
naar het socialistisch woord gaan luiste
ren. m
ZONDAG 2 IEBRÜAR1 is de Roode
dag van Vlaanderen.
Het Arr. Aalst wil ook zijn plicht doen,
en de volgende meetings zullen gehouden
worden
Aalst, lokaal Hand in Hand n.
Denderleeuw, Achturenhuis
Ninove, lokaal De Redding
Sottegem, «Volkshuis».
Sprekers nog aan te duiden.
Geeraardsbergen, «Volkshuis», spre
kers De Lattre en Uytroever, Volksver
tegenwoordigers,
Erembodegem,Volkshuis spreker
Van Trimpont Omer, Provinciaalraads
lid.
Kerkxken, in het gewoon lokaal Spre
ker Haelterman César, Provinciaal-
raadslid.
Iddergem, Volkshuis sprektt
Baeyens' Achiel, Partij secretaris van
Denderleeuw.
Lede, Volkshuis», spreker Laureys
Leon, Provinciaalraadslid.
Meire, Volkshuis spreker Jef
Steenhaut, Gemeenteraadslid uit Aalst.
Nituwerkerken, «Volkshuis», spre
ker Flips Henri, Soc. Gemeenteraadslid
uit Aalst.
Arbeiders en Vrouwen!
van bovengenoemde steden er, gemeen
ten, houdt U gereed om opdien dag de
meeting bij te wonen.
Er zal te leeren zijn
BIJ DEN HEER MINISTER HEYMAN.
Dinsdag ben ik bij den Heer Minister ge
weest, om hem te vragen of hij nog niets
in 't zicht heeft om onze gepensioenneerde
ouderlingen ter hulp te komen, in andere
woorden of hij geen duurtetoeslag voor
die ouderlingen voorziet, en hij heeft me
geantwoord DAT KOMT
Een goed woord dus. als DAT KOMT, nu
niet te lang wegblijve, want die hebben
het ten zeerste noodig.
En dezen die niet genoegzaam hebben
gestort voor hun pensioen, Heer Minister,
hebben die hoop, hun volledig pensioen ooit
te genieten
't Is nu de wet, antwoordde den Heer
Minister maar 'k onderzoek die zaak.
Dus alle hoop is nog niet verloren ook
voor hen. Nichels Alfred.
VOOR ONZE ONGELUKKIGEN IS ER EENE
wet gestemd, (de wet Ficher genaamd «m-
dat het de Socialist Ficher was die de wet
heeft voorgesteldin t jaar 1929, waardoor
er kaneenejaarlijksche vergoeding van 2250
franken worden toegekend, wel te verstaan
aan deze die totaal onbekwaam zijn te wer
ken.
Inlichtingen bij onzen vriend Ficher ge
nomen, laten ons toe te zeggen, dat er 30
duizend aanvragen zijn, die nog niet zijn
kunnen gecontroleerd worden.
Zou de Heer Minister Heyman den mini
ster de Christene w erklieden er niet willen
voorzorgen, dat er hier wat spoed worde
bijgezet w ant het zijn hier de ongelukkig-
sten onder de ongelukkigen die moeten
geholpen worden.
Un bon mouvement, Heer Minister.
Al de klerikale bladen, zoowel deze der re
actie, als deze hunner schoothondjes, de kri
sten demagogen, hebben in koor, het met
opzet gekommandeerde bevel, uitgevoerd.
We wezen erbij gelegenheden op, dat bij
de katholieken, steeds de politieke bekomme
ringen de bovenhand hadden op hua kristelij-
ke gevoelens.
In Ons Volksblad orgaan der kristene
zoollikkers, die niet een heele familie dood
heeft om de waarheid to schrijven, zooals ze
Rechten Vrijheid betittele», maar... geon
tweemaal 't zelfde kan liegen, néémt nsumur-
lijk ook de verdediging op van de katholieke
lafheid die begaan is met de zustors en den
godsdienst op lage wijze ten behoeve hunner
politiek te misbruiken.
Ze hebben met de zustors eene ongehoorde
weerzinwekkende komedie gespeeld.
Man moet zich waarlijk katholiek noemen
om tot zulke gemeenheid in staat te zijn.
Nijdig om het prachtig werk onzer sociali
stische gemeentebestuurders en willende iets
vinden om de katbolioke eendracht tusschen
burgers en werkliedea te horstellen, beslissen
ze de zustors en den godsdienst tegen onze
partij uit to baten met de hoop daardoor de
socialistische werkersmcerdeiheid van Moes-
kroen te doen vallen.
Om het incident met de zusters van 'thos
taal en hospica te kunnen uitlokken, stollen
ze volstrekt onaannemelijke eischen. Onze
kameraden, wenschende do zustors te behou
den, zijn zoo toegevend als het maar mogelijk
is. Doch niets te doen, de geestelijke overheid
handelend ia overeenstemming met de poli
tieke chefs der katholieke partij, wil het ver
trek der zusters tegen onze partij kunnen uit
baten. Het door onze vrienden voorgesteld
kontrakt, dat den zusters eene goede behande
ling waarborgt, dat al hunne godsdienstige
rechten eerbiedigt, dat da geestelijke over
heid erkent en alle zekerheid geeft betreffen
de die uitoefening van den katholieken eero-
dienst, wordt misprifzend afgewezen.
De kloosteroverheid beveelt de zusters
hunne zieken er ongelukkige verpleegden te
I verlaten. Een ander groot gebouw wordt ter
hunner beschikking gesteld, waar ze slechts
r katholieke zieken en hulpbehoevenden zullen
i» verzorgen.
I Verscheidene dagen wordt gewerkt, aan
het verhuizen van hun goed, maar op een vast-
I gesteld uur van den laatsten Zondag doen ze
I de zusters gezamenlijk met een klein pakske
in de hand, h«t gesticht verlateD, om er mee
in een politieke betooging door de straten der
stad te loopen. omringd van een opgemaakte,
j fanatieke, tier«üde menirrte die uitdaag en
j en zoekt om de zusters in woelige straatrel
lot jes te betrekken.
Is zulks niet hemeltergend, gemeen? Niet
wraakroepend, laf Niet schandalig laag
De comedie is dus gespeeld, maar bet ge
hoopte effekt bleef totaal achterwege. Zelfs
moest het hatelijk maaceuver, wsardig van
niets eerbiedigende jezuieten bij alle onbedor
ven niet door fanatisme verblinde eerlijke
menschan een gevoel van walgwekkendan af
keer inboezemen.
De katholieke gedsdicnstzwendelaars hoop
ten met hun hatelijke komedie gansch Moes-
kroen overhoop te zetten, maar ze zijn er Diet
in gelukt.
Zelfs geen zieken en ouderlingen zijn met
de zusters meegegaan.
Meest kinderen en vrouwen hebben ze kun
nen doen meeloopen. Maar de katholieke be
volking zelfs, heaft zich in geenen deeJe tot
een opstandig optreden latan verleiden, hoe
wel bet daartoe van de katholieke zijde aan
geen leugens en ophitsingen heeft ontbroken.
We staan hier voor een goed doordacht fa
natiek, laag tot aan de grondstaand comedie-
spel.
Inderdaad 1 Onze Moeskrocnsche kamera
don ondergaan thans den schok van een ver
woed hatelijk klerikaal offensief, datvoor doel
heeft de roode burcht van Moeskroen neer te
halen, opdat de roode vlek die het sociali
stisch werkersbestaur, slechts op 8 jaar, dit
der lompe klerikale dweepers van over ette
lijke jaren, erg in de schaduw stelt.
Er wordt nu ook door de klerikale pers een
beroep gedaan op de katholieken van gansch
het land om het snood maneeuver met zooveel
jezuietisme uitgedacht en uitgevoerd te onder-
steuueD. Dit om een eigen tehuis voor zieken
verpleging in te richten.
Daar ligtdw bekentenis van hun
laffe died I
Niets was af te kéuren op het meesterlijk
werkten bate derzioken, ouderlingen, wees
kinderen enz. door het socialistisch bestuur
zoo prachtig, met takt en overleg gepresteerd.
De symphatie der Moeskrocnsche bevol
king groeide er van dag tot dag, en de kleri
kale overbeerschers zouden voor immer van
do bestuurszaken uitgesloten blijven.
Dat moest worden gebroken 1
Ongezien het laag en gemeen middel dat er
hierveer moest ter hand geaomen worden.
Ziedaar waartoe het klerikaal fanatisme
leidt
De godsiienstzwerdelaars van Ons
Volksblad stellen ons zoo triomfantelijk de
vraag, om eens de twee kontrakten het
oudbestaanae en het nieuwvoorgelegde at
te kondigen.
Heeren van e Ons Volksblad U weet zoo
goed als wij, dat er van het oud bestaande
kontrakt slechts één exemplaar is, en dit in
't bezit is der kloosterorde.
Onze Moeskroersche kameraden hebben het
gevraagd en... het is hen geweigerd
Maar ter wille nu der waarheid en vermits
gij de verdediging opneemt voor die lage daad
op bevel uwer geloofsbroeders gepleegd, kon
digt gij eens het oud kontrakt af, heeren hui
chelaars 1
Wij zullen toekomende week het nieuw
voorgelegd en door de kloosterorde gewei
gard kontrakt afkondigen.
Dat zal een der treffendste bewijzen zijn dat
de socialisten NIET hebben willen beletten
dat er de ziokoa wierden berecht, maar wat
ze wel willen beletten is dat er uit fanatiek
geloofsovertuiging andere gedachten werden
met de voeten getreden, verwaarloozing van
verpleging en vooral voor zieken die een
NIET GEVAARLIJKE operatie moesten on
dergaan er hun den dood voor oogeu wordt
gespiegeld, om aldus te verkrijgen dat ze zich
lieten berechten.
Dat werschten onze kameraden en dan nog
wel op aanvraag der katholieke dokters I
Neen heeTen doodgravers van den gods
dienst, het zal ons niet lastig vallen om uwe
laffe daad van godsdienstzwendelarij te beant
woorden. Het eerste onomstootbaar bewijs is
U verleden Zondag gegeven.
8 a lo.ooo arbeiders en vroiwen marcheer
den in de range» to Moeskroen, als protest
tegen uw laag geknoei, en tevens als sympha-
tie aan onze socialistische stadsbestuurders.
Ha l't verwondert u dat we zoo maar niet
bij de pakken gaan neerzitten, en uwe dwee-
perij als w arbeid aan de bevolking laten slik
ken
Ge volgt een opgelegd bevel heeren, en 'tis
immer uw rol geweest de bevolking alle leu
gen en laster voor te zetten, om aldus de so
cialisten in miskrediet te brengen.
We hebben reeds andere katten gegeeseld
dan het laag allooi zooals dit van Moeskroen.
Ge zult ons op uwen wrg vinden, en stikken
in uw eigen vuil moet ge 1 A.B.
roman door Ed. Anseele
Die onverschilligheid aan haar voornemen
maakte haar can weinig treurig, maar toen zij
hem eens goed in de oogen zag, zijnopen, eor-
lijk gelaat bekeek, toen zij zich baiden niet
konden weerhouden van lachen, verdween de
treurigheid alras en zij zeide in zichzelfhij
zal mijn gedacht worden, al ware hij van ijzer.
En nn net huwelijkskoatrakt Dat was een
gedacht van Louise en zij vatte het ernstig op,
zooals zij overigons met alles deed wat zij be-
gon.
Alhoewel nog jong, had zij toch al veel lij
den gezien, een diepen blik geworpen in het
menschelijk karakter, en kende zij menige
treurige geschiedenis.
Zij wilt wat wreede tooneelen in vele huis
gezinnen voorvallen. wat verschrikkelijke dra
mas zich ontrollen achter eene geslotene deur
en verborgen liggen achter een betraand of
e :n schijnbaar kalm aangezicht.
Dit alles had haar pijnlijk getroffen en,
Onderzoekend naar de oorzaken dier rampen,
Vond ze dat vele jonge lieden heel lichtzinnig
eene verbintenis aangaan die etuwigis, moei
lijk verbroken, en nooit totaal kan uitgeroeid
en vergeten worden, eene verbintenis, waar
van het geluk der echtelingen, dat hunner kin
deren, eu heel dikwijls dat der wederzijdscbe
familiën afhangt.
Het waren de oogen die beslisten, de
lichaamsschoonheden en niet die van het ka
rakter die men zocht, en dit alles werd nog
aangestookt doer het oastuimige vuur der
drift. De jongelieden beeldden zich in dat
het huwelijk de vrijheid is en eens den echt,
den band geslote», ontwaren zij slechts de las
ten. die in volle zwaarte drukken op do ver
stomde echtelingen, welke da» trachten, tot
hun eigen geluk, er zich van te ontmaken.
Het huwelijk zeu de vrijheid zijn Dat is
het, dat mag het nooit zijn het huwelijk is de
slavernij, de hel voor hen die er de roeping
niet van begrijpen of er ongelukkig in zijn.
De roeping van het huwelijk 1 Hoeveel den
ken daaraan, hoevelen zouden er kunnen aan
denken Waarom trouwen er velen Om er
gens baas te zijn, eten, uren van uitgaan en
binnoikomen ïaarhartelustte hebban, en niet
alleen te moeten slapen. De jonge vrouwtjes
blijve» bij de boodschappen wat langer uit,
laten zich in met de zaakjes en praaijes der
gebuurte, en worden soms zoo zorgeloos en
vuil. als zij vroeger opgeschikt, frisch en
pronkziek waren. i
Het grootste ongeluk bestaat hierin, dat de
jongelieden deuken dat alles eindigt met het
huwelijk, dat zij genoeg gedaan hebben met
zich te verzekeren dat hunne minnares hun
niet meer zal ontnomen worden. Groote dwa
ling, want dan beginnen slechts de zorgen, sn
ook de liefde als men waarlijk bemind heeft.
De boer is waarlijk verstandiger. Wanneer
hij na veel zorgen en moeite, eindelijk een
stukje land beeft kunnen koopen, blijft hij niet
onverschillig, maar begint het moedig te be
werken en oogst te schatten die het in zijn
schoot bevat.
Louise h*d dit alles opgemerkt en het smart
te haar mot het huwelijk zoo licht te zien om
springen e» het feest zelve in eene braspartij
te zien ODtaarde». Daarbij worden tea stad
huize de formalite der huwelijksverbintenis
sen. de vragen aan de echtelingen, aan hunne
ouders, aan de getuigen op een loopken ge
daan, al de deelnemers aan het bruidfeest
wenscjien zoo sterk het daar gauw te zien ein
digen om vrij te kunnen feestvieren, dat dit
allesongetwijfeld een nietig gedacht van het
huwelijk moest geven.
Louise had dit alles willen zien veranderen,
het huwelijk op eene schoone wijze, zonder
uitspatting, willen geviard zien, om onuit-
wischbare sporen in het hart 3er echtelingen
te laten en het tot voorbeeld aan het jongere
geslacht te doen strekken, opdat deze die
verbintenis als iets gewichtigs zouden be
schouwen en beoordeelen.
Alhoewel zij Karei en Julietje als twee eer
lijke, en voor hunnen ouderdom verstandige
jongelieden keude, en zij ten volle overtuigd
was van de oprechtheid hunner wederzij^sche
liefde, had zij Diet gewild dat beide geliefden
onbezorgd in het huwelijksbootje stapten en
het leven als een speelreisje aanzagen. Daar
om had zij de vrienden en kenmssen bijeen
geroepen.
Al de aanwezigen hadden rond de tafel
plaats genomen zeoals Julietje het had gewild
en toen het gerucht, door het verplaatsen van
stoelen veroorzaakt, was geëindigd, vroeg
Hendrik het stilzwijgen en sprak
Vrienden, wij zijn hier allen vergaderd
op verzoek mijner dochter, die ons iets heeft
voor te stellen betreffende het huwelijk van
Karei en Julie, dat wij binnen eenige weken
zullen vieren. Gij weet het, zij wenscht dat
eene soort van huwelijkskontrakt tusschen hen
en i» ons bijzijn, zou gemaakt worden, waar
in... maar sapperloot, onderbrak Hendrik op
eens zichzélf, ik geloof dat het beter ware in
dien Louise zelve haar gedacht ootwikkelde,
denkt gij het ook niet, vrienden
Gij nebt gelijk, Hendrik, dat Louise
spreke I zeiden verscheidenen der geDOodig-
den.
Louise stemde toe. Gansch op haar gemak,
te midden va i di i groep, dacht zij eenive
stonden goed va. als wilde zij al hare denk
beelden goed vo'-r deD geest brengen en be
gon
Vrienden <n vriendinnen, ik zal u heel
kort mijn gei acht uiteenzetten, hoe en waar
om ik een huw» lijkskontrakt tusschen Karei
en Julietje zou wenschen.
De rijke lieden maken dusdanige kontrak
ten, waarin het heel nauwkeurig wordt aange-
teekend, hoeveel geld en goed de man en
vrouw aanbrengen en hoe sij het wenschen
aangewend te zien. Ontstaat er een ernstig
geschil tusschen de echtelingen, men raad
pleegt den akt en dadelijk weet men waaraan
zich te houden. De armen kunnen dit niet
doen. Niets bezittend, brengen zij geen bruid
schat mede, en kunnen niéts anders schenken
dan hunne armen en hunna harten. Maar juist
dat zou hen moeten aansporen, aan te vullen
wat de rijken, de fortuin als hoofdzaak aan
ziende, vergeten.
(Wordt voortgitiil