lietlei'Bnboekje der partij
Partijvergaderingen
mmmmmmmmve
JAN VLEM1NX
VRAAGT
Oneerlijke Concurentie
West-Vlaamsehe Kring
Leest en verspreidt het blad
Eene Tentoonstelling
Strijdpenning
Lauwa
Zulte
PRIESTER DAENS
GEEN BETER BOEKJE
EEN VERHAAL
uit den tijd der Opkomst der Christene Democraten
in Vlaanderen.
wen in de toekomst was versterkt, 'k droeg in
mij de weldoende gedachte dat mijn vlaamsche
broeders nog niet Tijp waren om de socialistische
apothckeis drankjtS te aanvaarden en in 't ver
schiet zag ik weer een volk opreizen Hoek van
lichaam en schrander van geest 't geluk op het
wezen de fierheid in zijn gang
Dien nacht heb ik gedroomd van een her
boren vlaamsche werkersras.
J. L.
De onbeschaamkeid der groote bazars
gaat met den dag verder. De lente is nog
maar ten einde, het seizoen is nog niet
volop begonnenof allen te gelijk kondigen
zij met groote tamtam hunnen verkoop
van einde seizoen aan
En dan worden de oude uakeidoehters
uit den hoek gehaald en als dernière nou
veauté gesoldeerd aan prijzen welke nog
schoone verdiensten laten.
Zie, zegde mij dezer dagen een chef de
rayon van zoo'n groot huis, het is onge
looflijk hoe gemakkelijk de lieden met
den verkoop van einde seizooen de prijs
betalen welke ons 78 centiemen inkost
en in gewone tijden aan 1,40 fr. verkocht
wordt, soldeeren wij nu aan 1,68 fr.
Ja, zoo zijn veel menschen, die willen
bedrogen worden, de reklaam werpt hen
een blinddoek voor de oogen, en in het
gedrang, bij eene stikkende hitte, betalen
zij in de groote magazijnen, welke op die
dagen van fin de saison echte microbe
nesten zijn, duurdere prijzen dan op ge
wone dagen
En met welke rechtzinnigheid, met
welke eerlijkheid geschiedt deze verkoop
dan nog
Bij de koortsige bediening door juffers
of heeren welke overlast zijn, wordt
weinig op juiste maat of gewicht acht
gegeven.
'tls immers, fin de saison&ak wil zeggen
welke prijs men ook betaalt, 'tis toch
goedkoop.
Nu bij een fin de saison zullen natuur
lijk al de waren welke zich in magazijn
bevinden zooveel mogelijk uitverkocht
worden, om alleen nog plaats te maken
voor aankoopen van een volgend seizoen?
Bijlange nietIn eene onbeschaamde
circulaire, door gansch de provincie ver
spreid, kondigt een Reuzenbazar aan dat
het bestuur voor den verkoop van fin de
saison, voor al hare toonbanken over-
groote loten waren heeft aangekocht
welke alleen vooi' den uitverkoop fm de
En zijn die waren dan ook niet van
eene speciale kwaliteit voor den uitver
koop
Die lieden doen eene oprechte oneerlijke
mededinging aan den deftigen handel.
Het wordt tijd, dat deze kwestie eene
oplossing voor de wetgeving bekome. De
eerlijke kleinhandelaars vragen bescher
ming, zij vragen met recht en rede eer
lijke wetten tegen de onbeschaamde on
eerlijke concurentie van de groote bazars,
j soldenlmizen, markten, en leurders, want
doordeze drielaatste ookworden schreeu
wende misbruiken daargesteldwelke door
de wet dienen belet te worden
Bugebsbelang
In den Nieuwen Boer, 7, kournmarkt, Genl
Zon-.f&g 11. 28 Ocgst werd door onze Wc-st-
Vlaamsche Kring een pleziertcch'j 2 ingericht
die ons 2de was, laatsmaai tot aan St MarL.r.s
Laethem i> langs de schilderachtige boorden
der kronkelde Leie dees maai was ons doel
Deurle.
Het was 2 ure en 't weder prachtig toen de
de mooie boot Vartje Knap van wal stak
onder het spelen van een lustig aria.
Het getal deelnemers mag op ruim 200
geschat worden. Terwijl het aan boord zijnde
muziekkorps de schoonste nummers van zijn
Repertorium uitvoert, doorklieft a Vartje knap»
statig de schoone rivier, terwijl wij ons ver
lustigen in 't aanschouwen der prachtige velden
en weiden, met hun grazend vee. Langsheen de
weg streelen schoone lustoorden en kasteelen
onzen blik terwijl talrijke plezier bootjes, jach
ten, enz. om ons heen dwarrelen of onzen
weg kruisen.
Verder stroomen wij naar onze bestemming
Deurle, waar wij rond 4 ii2 uren toekomen en
aaD wal stappen.
Met muziek aan 't hoofd trekken we 't dorp
binnen, waar weldra een viertal drankhuizen
stormenderhand ingenomen worden en waar
00V dr- hongerigen de noodige spijzen konden
beren. De hesp en het bruine brood
smaakten lekker, het bier liet zich gemakkelijk
binnensmokkelen. Weldra was het allerwege
WesL'laamsch vermaak. Hiet noodigde de
lustige muziek ten dans, daar weerklonk
't vlaamsche lied, ginder lieten ze de Leeu
wen dansen tot eindelijk het sein van op
breken wet rklonk, allen werden in de rangen
getrommeld en vooruit, muziek voorop terug
naar het vaartuig. Het was ruim 5 I[2 ure toen
we den teiugtocht aanvingen, onder 't spelen
en zingen van de n Strijdkreet
De vlaamsche Leeuw, 't Vlamingenlied, de
Strijdkreet 't lied der Westvlamingen weer
klinken, de Leeuwen beginnen te dansen
en zoo geraken wij terug op onze bestemming.
Na ontscheping trekken v/e met muziek aan
't hoofd bij ons medelid Termote maar onder
de leiding van onze ieverige toodkundige
Sekretaris A. Crcmmen een koor uitgevoerd
wetd, van daar trekken wij bij ons medelid
Van Wy. sberghe waar de talrijks schaar
rond 91/2 scheide, hoogst voldaan over de
genotvolle uren, onderling zoo goed te hebben
doorgebracht.
De genen die ons watertochtje niet konden
medemaken hebben stellig veel verloren, maar
de kring zal hun binnen kort vergeesten op een
Bal. Zondag 4 September vergadering a In den
Nieuwen Boer van den Kring, de leden wor
den verzocht de vergadering in groot getal bij
te wonen, en nieuwe leden aan te werven.
van de kleinhandelaars en neringdoeners
van SLAmandsberg bij Gent, werd aldaar
over eenige dagen geopend en schijnt
zeer belangrijk te zijn wij raden onze
leden aan, die naar Gent gaan, eens een
bezoek aan die tentoonstelling te brengen
zij zullen daardoor een blijk van genegen
heid verschaffen aan de nieuwe Burgers
maatschappij die in hare eerste werking
zooveel mogelijk dient aangemoedigd te
worden.
Deze tentoonstelling blijft open tot
Zondag 11" September aanstaande.
GENT
Strijdpening Gent, in kas
Voor onze goede gelukte bijeenkomst
van Maandag avond
1. 't Zal er den 25 September te
Deinze in de Gentstraat stroomen
2. Van de Demokraten die in groot
getal zullen bijeenkomen
3. Die na de groote meeting
4Zullen stichten eene veieeniging
Omdat de vrienden vau Deerlijk zon
dag Daar Zulte komen.
Zij zullen dan Ea de meeting onze
sirijdliederen zingeD.
Maar zondag morgecd om io ure in
't Hotel de Russie, verwachten wij veel
kameraden
Elk zal ook ze strijdpenningskc mede-
breDken, hoe klein ook, veel kleinljcs
maken een groot.
Omdat ons Carolientje getrouwd is.
En de Weduwen nu maar 8 maanden
moeten wachten voor te trouwen.
11,45
0,20
0,20
0.20
0,20
0,20
Totaal
13.45
Arrondissemenfsbor.d van Kortrijk
Op zondag 18 September 1910, om 9 1/2
ure voormiddag, zal de gewone m^&r.d vergade
ring gehouden wor i n, ren Hoofdlokale Prins
Boudewijn, Groote Markt te Kortrijk, De aan
wezigheid van minst* r. één afgeveerdigde van
al de bonden en afdeelingen wordt stellig
verwacht.
DEINZE
Op Zondag 25 S p' mber 1910, groote mee
ting bij Michitls, In deo Mfxika^i Gent-
straaf, 20.
Verschelde: e sprekers zu'ler. er bet woord
voeren.
Heden Zondag, om 5 uren zeer sdpt verga-
gaderiig va.t - 1 Bond bij Alberic D'Halle-
wijn, C-fé di. la Phare. Dat niemand ontbreke.
Er zuilen vrienden van Kortrijk en MeeDen
zijn.
Arrondissement GENT
Op Zondag 4 September vergadering van den
arrondissementsbond en den bond van Gent,
om 10 uren voormiddag in het Hotel de
Russie recht over de Zuidstatie.
Op Zondag 4 September 1910, meeting bij
R. Gevaert, In de Linde cm 5 uren.
10 Centiemen het stuk
Schoone winst voor de voortverkoopers.
Kortrijk
Heden Zondag aigtmeene vergadering voor i
deleden van den Studie-en Sprekersbond ten
lokale Prins Boudewiin.
Allen moeten op hunnen post zijn, hunne j
kleine belangjes eens s'schtcfferen. Zoo veel
nieuwe leden mogelijk moeten zij medebrengen.
Door hunne tegenwoordigheid zullen zij eens
te meer bewijs geven van verkleefdheid aan
on2e partij.
Allen dus naar de vergadering, niet achter
blijven voor onnoozele redens, ge moet komen
't is uwe plicht
De Schrijver,
J G.
IS VERSCHENEN
zijn levsn, zijn strijden, zijn lijden,
zijne dcod en verheerlijking
aangehaald en beschreven door zijn broeder
Petrus D/.ens, voBsvertegenwoordiger voor
het arrondissement Aalst.
'tls een lijvig boekdeel van 220 bladzijden
die elke ware demccraat zal willen bezittcD,
die lezing moed en sterkte putten om meer dan
ooit te ijveren voor onze geliefde volkspartij.
Het boek is te verkrijgen ter drukkerij van
Petrus Daens Mayart, Werf tc Aalst, aan den
prijs van 1.50 fr.; vrachtvrij t'huis gezonden
1 80 fr.
voor de verspreiding dsr christen demo
cratische gedachten of het werkje
64 bladzijden beslaande, van Priester
Fonteyne.
Vraag het aan den drukker Camiel
Moeyaert, Coupurerei, Brugge.
Een exemplaar kost 10 centiemen.
Voor voortverkoopers, maatschap
pijen, of exemplaren, bij zeker getal
genomen, groote afslag.
93
MENGELWERK
DOOR H. PLANCQUAERT
Ditmaal was de arme vrouw zoo getroffen dat zij, de fel
gebekte, geen woord vond toen zij na de mis in eenen winkel
haren meester hoorde aanvallen. Zij was overstelpt van weemoed
en smart, en toen zij in 't naar huis keeren buiten 't dorp was
en dacht dat haar niemand kon zien begon zij luide te snikken en
te weenen. Dit ontlastte haar en toen ze t'huis kwam toonde zij
zich wederom opgeruimd als ware er niets gebeurd.
Welke zorgen vrouw Vleminx en Mina aan Jan ook besteed
den niets baatte. Ongeluk had voor goed de bovenhand. Wils
kracht en karakter vermochten niets meer, de slag was te groot
beide vrouwen waren voor goed ter neer geslagen en droefheid
en smart namen voor goed bezit van de hoeve van vrouw
Vleminx. Alles was er nu stil men hoorde er niets tenzij het
geruisch van 't water der beek dat als een kleine waterval al over
de versperring in de bedding op keien en steenen nederviel.
In huis schenen Mina en vrouw Vleminx als geesten te
zweven zonder gerucht slechts de woorden die onontbeerlijk
waren werden fluisterend uitgesproken. In de keuken, elk in
eenen hoek, zaten beide vrouwen dikwijls in stilte te weenen
zonder spreken.
Zekeren dag als de twee vrouwen den geneesheer vroegen
hoe het met den zieke was, kregen zij voor antwoord een veel
beduidend schouderophalen. Mina volgde den doktoor die haar
ter sluiks gewenkt had, tot aan 't hekken waar zijn rijtuig stond,
en daar vernam zij dat het hoog tijd wierd Jan te berechten.
Geene vriendin was er meer omtrent het verlaten hof der
Vleminx om de moeder het schrikkelijk nieuws mede te deelen
en Jan voor te bereiden om zoo te zeggen rot zijn doodvonnis.
Mina kondigde 't akelige nieuws aan hare meesteres met al
de voorzorgen die zij uitdenken kon, doch vrouw Vleminx kon
haar niet overhalen Jan ook nopens zijn toestand de waarheid
te zeggen; nooit zou zoo iets over haar lippen gekunnen hebben.
Vrouw Vleminx verzamelde al hare wilskracht en na 't schrikke
lijk nieuws aan baar kind medegedeeld te hebben viel zij in den
zetel die nevens 't bed stond en barst los in tranen.
Jan, die sedert lang zijn toestand gevoelde, ontviüg het
nieuws met kalmte en daar de doktoor gezegd had dat er haast
bij was verzette hij er zich niet tegen nog denzelfden namiddag
zijne biecht te spreken. Doch gezien de toestand op Volxem,
deed men Cies het rijtuig inspannen en naar Aalst om 'nen pater
rijden.
't Was een eerbiedwaardig oud manneken met schoone witte
haren. Goedheid en zachtmoedigheid stonden op zijn gelaat te
lezen. Na eenige woorden van hoop en van troost tot vrouw
Vleminx gestuurd te hebben werd hij in Jan's kamer geleid en
met den zieke alleen gelaten.
Eerst sprak de pater van eenige kleine onbeduidende zaken.
Dan vroeg hij aan Jan of hij nog zijn gebeden kende. Jan ant
woordde bevestigend.
i Vooraleer tot de biecht over te gaan laat ons eeist een
kort gebed bidden sprak de pater, en gezamentlijk lazen zij
den Vader Ons en het Wees Gegroet.
De pater, die veel van Jan VlemiDX had hooren sprekeD,
kon niet nalaten de oogen die hij terneer geslagen hield nu en
dan eens op te richten om den beruchten christen demccraat te
bezien hij was verwonderd van de ingetogenheid waarmede hij
bad.
Nu de vier akten, sprak de pater Akte van geloof, mijn
Heer en mijnen God ik geloof vastelijk
Jan las niet meer mede.
0 Hebt gij uwe akten misschien vergeten, sprak de pater
met zachtheid. Ja, dat is al mogelijk, doch dat geeft er niets
aan, ik zal voorzeggen, zegt gij mij na mijnen Heer en mijnen
God, ik geloof vastelijk... al hetgeen gij hebt veropenbaart...
en de Heilige Kerk mij voorhoudt...
Jan Vleminx herhaalde geen enkel woord.
Hewel, sprak de pater verwonderd, waarom zegt gij mij
niet na
Jan keerde langzaam het hoofd tot hem en sprak.
Omdat ik niet weet, pater, of ik wel nog vaste geloof.
De pater verschoot.
Maar, mijn kind, hoe is dat mogelijk Gij die ik daar
zoo even godvruchtig zag bidden
Eu zich overdenkende
Hebt ge misschien somwijlen van die nieuwe boeken
gelezen door ongeloovigen of zelfs door zoogezegde geleerde
katholieke priesters van eene nieuwe richting geschreven.
k Ik heb nooit een boek gelezen tegen 't geloof, antwoordde
Jan.
Hoe is het dan mogelijk, vervolgde de pater verwonderd.
Zeg eens, mijn kind, waaraan gelooft ge niet Aan God
O neen, antwoordde Jan Vlemiüx met zekere heftigheid,
als ware hij verbaasd dat men hem zulk gedacht had kunnen
toeschrijven. Ik geloof vastelijk in God, in zijne barmhartigheid,
in zijne goedheid, en vooral in zijne rechtvaardigheid
De ernstige en diepe overtuiging met dewelke Jan Vleminx
zijne geloofsbelijdenis aflegde maakten een grooten indruk op
den ouden pater doch deden zijne verwondering nog stijgen.
En waaraan twijfelt ge dan, mijn kind vroeg de pater
nogmaals, aan de H. Drijvuldigheid, aan de goddelijke inge
ving van 't H. Schrift
Oh pater, antwoordde Jan lichtjes glimlachend, wij, een
voudige buitenmenscheD, we denken wij al niet veel aan 't Heilig
Schift en andere geloofspunten. Dat is goed voor theologanten
en andere meDSchen die den tijd hebben 't Heilig Schrift te
bestudeeren en uit te pluizen.
Maar wat is er dan waaraan ge niet vast meer gelooft
Waaraan ge schijnt te twijfelen, vroeg de pater hoe laDger hoe
meer verwonderd.
Ik vraag mij af, sprak Jan Vlemirx traag, of de katholieke
kerk wei de uitverkoren kerk is door God aangesteld om de
menschen naar hooger zedelijk leven en grooter geluk te leiden.
De pater bezag den doodziekliggenden demokraat.
't Is wel daaraan dat ge twijfelt, sprak hij, of de katholieke
kerk de ware kerk Gods is
Ja, antwoordde Jan, met flauwe stem.
En waarom twijfelt ge daaraan Hoe is die twijfel in
uw geest ODtstaan vroeg de pater nieuwsgierig.
Gij hebt eerst gedacht pater, dat ds twijfel in mijn geest
't gevolg was van 't lezen van boeken van deze die gij modernisten
noemt. Wij menschen die den strijd moeten voeren voor het
leven, wij hebben absoluut den tijd niet om ons bezig te houden
met vitterijen over teksten van het Heilig Schrift en de n^issa
van het volk is weinig bekommerd met redetwisten over dit of
dat punt van geloof. Wij zijn vooral getroffen door den praktischen
uitslag, door d werking van de kerk op de uitwendige wereld,
door den invloed dien zij uitoefent op 't geen onmiddelijk onder
ons waarnemings vermogen valt, en 't goed of 't kwaad dat zij
sticht voor ons of voor 't geen wij beminnen, 't Is de wijze
waarop wij den godsdienst gebruikt en misbruikt zien, die het
geloof in ons herte vaster wortelt of aan 't wankelen brengt. Eu
wat heeft men van onzen godsdienst gemaakt, en wat verricht
men al in zijn naam of ten minste in den naam van zijn belang
Van de christene eenvoudigheid der eerste tijden, daar
zullen we niet van spreken, er zijn bijkans geen sporen meer van
te vinden.
De zucht naar geld is verschrikkelijk geworden en de voor
rechten van 't geld zijn zoo groot dat men zich moet afvragen
is het daar wel het doel dat Christus zich voorgesteld heeft toen
hij zijne kerk heeft gesticht. Dan dat geschachel met gebeden,
en gunsten van heiligen, dien handel in kerkelijke geschriften,
beelden en bedevaarten, wiens overdrijving den sterksten geloo-
vigen als hij eenig denkvermogen heeft, (van de andere spreek
ik niet), moet kwesten en vernederend aandoen l En wie zou
eene zuiverende hand mogen steken aan die misbruiken, waar
tegen men nu en dan in katholieke bladen waarschuwt doch op
eene wijze die door haar flauw en uitzonderlijk karakter toont dat
men dit slechts doet om aan ongeloovigen die zich op die mis
bruiken beroepen, te kunnen antwoorden dat de kerkelijke over
heid die overdrijvingen ook niet goedkeurt, doch in den grond
niets beters vraagt dan voorts van de geldelijke voordeelen van
't systeem te blijven genieten. En wee hem die met eene krach
tige hand die onzuivere bronnen van goud voor de belangheb
benden zoude willen stoppen l Welken banvloek zou men hem
op 't hoofd niet donderen l
Jan ademde eene poos en ging voort.
