JAN VLEM JAN VLEMINX Zeer ernstig DEERLIJK Kortrijk Waeregem en Zulte MiMIIIIMM»», Vrije federatie van vakbonden van België De toestand in Portugal De slaapziekte Sedert die zoogezegde demokraat door eenen brief, in De Landwacht verschenen, zijn gedacht kenbaar miek over de nieuwe gedragslijn welke de demokraten in de toe komende kiezingen zouden dienen te volgen, is er in De Landwacht en Het Recht een vervelend gezaag ontstaan over de volgende vraag Willen de demokraten met de groote katholieke partij, te velde trekken tegen den gemeenen vijand, ja of neen Die zoogezegde demokraat, trawant der Landwacht zou zeggen, ja maar ver het grootste getal der strijdende soldaten van het demokratisch leger zeggen plataf, neen. Zelfs zijn er geheel veel die het gezaag over die kwestie zoo beu zijn geworden als koude pap. Deze week nog waren eenige onzer mannen over dien zeever aan 't redekavelen. De eene zegden, dat zij liever nooit geenen kiesbrief meer zouden zien, dan nog ooit te stemmen voor die hatelijke dwingelanden, die ons vroeger niet alleen met allerhande spotnamen trachtten belachelijk te maken maar die daarenboven vele onzer famiiiën vervolgden, lasterden en broodroofden, en list, dwang of geweld ge bruikten om onze volkslievende partij te ver pletteren. Anderen verklaarden ook luidop, dat zij, juist gelijkPriester Fonteyne, liever geheel het ouderwetsch schip, waarop onze versletene katholieke partij aan 't varen is, zouden zien verzinken, dan eene helpende hand uit te steken om het van zijnen nakenden ondergang te redden. Wij durven geheel wel verhopen, dat deze zoo openhertige als vastberadene verklaringen meer dan voldoende zullen zijn, en het gedacht uiten van de hoofdmannen zoowel als van hunne eenvoudige soldaten en bijgevolg, welke onherstelbare dwaasheid deze zouden begaan, die aan de listige uitnoodigingen van Land wacht en O zouden beantwoorden. Democratum Ponctum. Meer dan eens hebben wij gewezen op den slechten toestand waarin sommige straten ver- keeren op onze gemeente, en voornamelijk over de Desselgemstraat. Meer dan eens hebben wij gesproken over den buitengewonen slechten staat waarin deze straat verkeert, zelfs dat het in den winter vooral ernstig gevaar oplevert er met een gerij door te trekken. Niet alleenlijk hebben zij deze straat in haren vroegen toestand gelaten maar zij hebben ze nu nog tienmaal verslecht. Om de menschen te paaien heeft ons gemeentebestuur in 't begin van den zomer eenige karren groven gravier doen aanbrengen met de belofte dezen zomer de straat geheel te doen gravieren. Nu, die grove stukken gravier liggen daar op hoopen langs weerskanten der straat zoodat het in sommige plaatsen volstrekt onmogelijk is dat twee rijtuigen malkaar dweer- schen en gedurig in gevaar zijn om te kantelen in een woord de straat is dezen winter totaal onbruikbaar. In sommige straten is het verboden een wagen langs de straat te zetten al ware het maar voor een paar uren om suikerijen te wasschen, en ons gemeentebestuur komt hier zelf wetens en willens eene geheele straat onbruikbaar maken Weten de heeren van onzen gemeenteraad misschien niet in welken staat de Desselgem straat verkeert 'i Zeker is het genoeg gekend doch, dat gaat hier zoo in onze gemeenteraad wij hebben geen enkel gemeenteraadslid in onzen raad die denkt dat hij het recht heeft te spreken als bij iets ziet dat niet juist is. Die menschen denken dat zij daar maar zitten om altijd de schepen en den burgemeester gelijk te geven 1 Dat is onlangs nog gebleken uit een gesprek tusschen een gemeenteraadslid en een demokraat over het spelen in de kermisdagen. Ons gemeente raadslid zegde dat zij in dat alles niets te zien hebben dat het schepencollege alles regelt en dat zij, gemeenteraadsleden, er niets in te zien hebben dan goed te keuren Ge ziet hier welk een gedacht onze gemeen Liaadsleden hebben over het uitvoeren van het hen toevertrouwde ambt. Willen de inwoners van Deerlijk gemeente raadsleden hebben, die weten dat zij in den raad recht hebben van spreken, en die van hun recht zullen gebruik maken, dat zij in October 1911 stemmen voor de demokraten. R. Vanderschelden. Maandag laatst heeft er een opstand? plaats gehad op de botermarkt te Kortrijk tengevolge der duurte, Er hebben hier en daar schermutse lingen plaats gehad, en de stoutsten hebben zich proces-verbal zien opmaken. Het volk heeft eens zijne ontevredenheid willen lucht geven tegen dien hoogen prijs welke menigeen dwingt vaarwel te zeggen aan dat onmisbaar voedsel. Na eenige woelingen is de boter van 3 fr. 40 op 2 fr. 80 gekomen. Over eenige maanden heeft men hooren spre ken van de herinrichting der gendarmerie op den buiten. Dezen laten al met eens van hen hooren. Sedert eenige dagen rijden de gendar men ten allen kante rond de omstreken van Kortrijk en hebben het vooral op de wielrijders gezien.Voor de minste nietigheid wordt proces verbal opgemaakt. In weinige dagen zijn er honderden beet genomen. Maar of de dieven en moordenaars daarmee zullen verminderen dat is wat anders. De partijgenooten van Waeregem hebben gezorgd voor een gazetverkooper voor Zulte. Sedert eenige weken wordt nu regelmatig te Zulte Het Recht verkocht door een verkooper van Waeregem, en wij mogen zeggen dat den verkoop buiten alle verwachting goed is. Weke lijks worden er 40 a 5o Rechten verkocht en gedurig groeit de verkoop aan. Wij moeten de demokraten van Waeregem geluk wenschen om hunne werkzaamheid en hunnen iever; verston den alle demokraten zoo goed hunne plicht wij zouden telkens tusschen de kiezingen op zoovele plaatsen die slaperigheid en dat verval niet bestatigen. Verleden zondag is er ferm gelachen ge weest te Zulte met een persoontje van Waere gem dat den spioen ging spelen en alles ging gaan afloeren in hoeveel huizen onzen verkooper gazetten bestelde en hoeveel hij er wel verkocht na de missen. Hij rekent dan uit hoeveel winst onze verkooper heeft en hoeveel kappers bier hij drinkt en hoeveel hij dan nog over heeft om zoo den staat van zijne fortuin te kunnen op maken zeker, zooals hij het gewoonlijk doet met andere menschen. 't Is niet naar Zulte, jongen dat gij moet gaan, 'tis naar Nieuwenhove dat gij te vrijen gaat. Pater Gods. het boek van H. Plancquaert, is heden af. Dit schoon werk beslaat bij de 400 bladz. ïn boek is 't te krijgen bij den drukker Camiel Moeyaert, Coupurerei, 9, aan den prijs van 2 fr., daaroij de verzendingskosten die 32 cen tiemen bedragen. Aan den prijs van 2 fr. 32 zal men dus dezer dagen het gan- eche werk in eens thuis krij gen. Men moet niet noodzakelijk een postbon zenden, men mag het bedrag in postzegels sturen. ALGEMEEN KONGRES Op Zondag, 3o October 1910, zal het ge woon jaarlijksch kongres plaats hebben, waar toe alle afgeveerdigden der aangeslotene bonden dringend uitgenoodigd worden. Het kongres zal gehouden worden te Deerlijk St-Louis, ter herberg In Transvaal bij Jules Feyers, om 10 uren voormiddag zeer stipt. Dagorde 1. Jaarlijksch verslag van den sekretaris. 2. Storting en rekening. 3. Volledige goedkeuring van 't reglement. 4. Herkiezing van 't Bestuur. 5.Werkloozen kas en copératie. 6. Algemeene werkzaamheden en uitbreiding der vrije vakorganisatie. Om 4 uren namiddag groote openbare mee ting met verschillige sprekers over de Vrije vak- vereeniging. P. C. De vrienden, welke langs Kortrijk komen, zullen voor hun gemak den trein nemen tot Sweveghem welke vertrekt uit Kortrijk om 8 24 uren 's morgens het is maar 20 minuten dier statie. Het Bestuur. De belegering der kloosters Een ooggetuige verhaalt als volgt de bestor ming van het klooster van Quelhas, te Lissabon, tijdens de portugeesche revolutie Ik heb de bestorming van het klooster der Paters-Jezuieten van Quelhas bijgewoond. De censuur heeft de depeche, die ik daarover naar Frankrijk wilde zenden, eenvoudig vernietigd. Het klooster is op eene hoogte gelegen die men slechts bereiken kan langs groote omwegen, langs smalle straatjes, allerbest geschikt voor hinderlagen en guerilla-oorlogen. De dikke muren van het oud klooster worden door een hoogen vierkanten toren beneerscht. En voor dezen toren strekt zich eene breede straat uit. Het was in 't midden van den nacht. Men had de gazlantaarns uitgedoofd. De burgers, op de daken der huizen geklommen, schoten onver poosd. De mitraljeuzen van de jagers knetter den met tusschenpoozen van tien minuten en van tijd tot tijd hoorde men, tusschen het gesis der geweerkogels, die op de muren en de schouwen weerbotsten, het dof, zwaar geknal van ontploffende dynamietbommen, volgens het zeggen van de soldaten... En deze aanval was tegen het klooster gericht. 's Anderdaags, in den vroegen morgend, keerde ik naar het klooster terug. Er was op den grond geen bet minste spoor van ontplofte bommen te zien. De muren krioelden van kogelsporen. Van de veertig paters, die in het klooster verbleven, waren er twee doodgescho ten en twee erg gekwetst. Twee regimenten, 't is te zeggen 1800 soldaten, vijftig matrozen en vijf of zes honderd gewapende burgers had- de& samen ruim veftrtig duizend" geweerschoten gelost om de jezuieten uit hun klooster te ver jagen. Daags nadien was het aan het klooster der Paoliten hetzelfde spel. Men schoot maar op, zonder te weten op wie of op wat. Ik geloof, antwoordde een marineofficier, dien ik onder vroeg, dat wij de vuurschoten onzer makkers beantwoorden I... Men schoot eenige ruiten uit, en dat was al. De paters waren in eene riool, die men voor de gelegenheid een ODder- j aardschen gang noemde, gevlucht, en men hield j slechts twee oude pastoors aan, die visschers- kleederen droegen en wel zoo gehinderd, dat zij geene honderd stappen ver konden gaan zonder herkend en vastgegrepen te worden. De l gewapende burgers omringden deze verschrikte lieden, gaven hun eene republiekeische vlag in de hand, verplichtten hen Viva la Republica! te roepen, en sloten hen ia het krijsgevang op, na hen duchtig uitgejouwd te hebben.. Hebben de revolutionnairs niet veel ge dood, zij hebben des te meer vernielden ge plunderd. De rijke en schoone bibliotheek van den Koningsgezinden Kring werd op straat geworpen, in regen en slijk. Zij is ver loren. Het redaktiebureel van het dagblad O Portugal werd verwoest. De verbanning Dinsdag heeft het voorloopig bewind, te Lis sabon, de volgende proklamatie afgekondigd De familie van Braganza, die de portu geesche koninklijke familie uitmaakte, door de revolutie aan 5 october onttroond, is voor altijd gebannen. Deze verbanning is uitdrukkelijk toepasselijk op de voorouders en de afstamme lingen van den gewezen koning Manuel, tot den vierden graad. Het gouvernement is van zin, zoohaast mogelijk, de financieele kwesties te regelen, die door de verbanning der familie van Braganza opgeworpen worden. De koninklijke familie Manuel II, koningin Amelia en den hertog van Oporto, zijn woensdag morgend aan boord van de Victoria and Albert te Plymouth, in Engeland, aangekomen. Zij zullen zich rechtstreeks, per bijzonderen trein, en zonder langs Londen te komen, naar Woodnorton begeven, waar de hertog van Orleans woont, op wiens kasteel zij verblijven zullen. Bij hunne ontscheping zullen Hunne Majes teiten en Zijne Koninklijke Hoogheid door den markies de Soveral, den ontslaggevenden gezant van Portugal, gegroet worden. De houding van Engeland. Dinsdag werd te Londen, in goed ingelichte kringen, verklaard dat het zeer waarschijnlijk is dat de erkenning van de portugeesche repu bliek door Engeland, schier onmiddelijk volgen zal op de aankomst van koning Manuel op engelsch grondgebied. Deze erkenning zou mogelijk nog deze week plaats hebben, daar men aan hooger hand, er zou aan houden dat het bezoek dat koning Joris zaterdag te Wood norton aan den ontroonden vorst zal afleggen, zou kunnen beschouwd worden als een bezoek aan een gewoon burger. Vertrokken zonder adres achter te laten Een parijzer dagblad, waarop koning Manuel geabonneerd was, is nu door de post van Lissabon naar het bureel van het blad terug gezonden met de melding Parti ausante hetgeen zooveel beteekent als Vertrokken zonder adres achter te laten Studentenwoelingen Bij de heropening der hoogeschool van Coïmbra, heeft een groep studenten gemani festeerd tegen eenige leeraars, op 't oogenblik dat deze hunne intrede deden in de zaal. Ver scheidene portretten en andere voorwerpen werden vernield. De gouverneur is er in gelukt de gemoederen te bedaren de heropening der leergangen is uitgesteld. Een stierengevecht Te Lissabon heeft een stierengevecht plaats gehad ten voordeele der families der republie- keinen die tijdens de revolutie gesneuveld zijn. M. Alfonso Costa, lid van het voorloopig be wind, woonde officieel het feest bij, alsook M. Machado. De benedenplaatsen, de gewone, waren volzet, doch de logies en de bovenplaat- sen, waar het rijk volk gewoonlijk zat, waren onbezet gebleven. De nuncius In het Vatikaan heeft men sedert eenige dagen geen nieuws meer ontvangen vhn den pause lijken nuncius te Lissabon; verscheidene depe- chen, die hem gezonden werden, zijn zonder antwoord gebleven. Het Vatikaan heeft het oostenrijksch gezantschap te Lissabon verzocht naar de tegenwoordige verblijfplaats van den nuncius te vernemen. Veel wordt er tegenwoordig over de slaap ziekte gesproken, en waarlijk, ik weet niet of er jammeriijker plaag in de wereld bestaat. Deze ziekte gaat niet te werk gelijk een besmettelijke kwaal die schielijk in eens uitbreekt, voort- woedt gelijk een hevige storm, den dood zijnen ïoo MENGELWERK EEN VERHAAL ui! den tijd der Opkomst der Christene Democraten in Vlaanderen. DOOR H.PLANCQUAERT En nu omdat de moeder van Jan Vleminx vier honderd frank had kunnen betalen werd de demokraat die men zoo dik wijls als een kerkvervolger uitgescholden had recht het paradijs ingezongen, terwijl voor den goeden katholiek Goethals, die 't dan nog veel beter had dan zijn armere broeders die niets gestort hadden in H. Barbara, nen ellendigen en armoedigen De profundis clamavi ad te domine aanhief Heer uit de diepte mijner ellenden heb ik tot u geroepen,Heer verhoor mijne stem.(i) Is het daar de hcoge verhevenheid der ceremoniën onzer kerk waar vooreerst 999 geloovigen op duizend niets van verstaan en, die ten tweede zeer dikwijls moeten dienen als bron van inkomsten dank zij de ijdelheid en den hoogmoed der menschen Doch geen enkele katholieke mensch dacht aan die ongehoorde ongelijkheid slechts hier en daar een demokraat herinnerde zich den armen katholieken Goethals en schudde het hoofd over die afwijking der oude christene gelijkheid voor God en de Kerk. Gij allen die mij leest, tracht eens getuige te zijn van de begrafenis van nen mensch zoiider geld in eene katholieke kerk i Herlees dan de eene of de andere dier loftuitingen over de liefde der kerk, voor de kleinen en haren wonderbaren volksge- zinden geest Ik durf in woorden de gevoelens niet uitdrukken die u voor den geest zullen komen Langzaam en ingetogen volgde het volk de berrie waarop het laatste overschot van hun strijdmakker naar zijn eeuwige rustplaats gedregen werd. Het muziek van Denderhautem had zelfs zijn vaandel moeten achterlaten om den wil van den pastoor te voldoen en volgde met de speeltuigen onder den arm. Bij velen stond diep gevoelde droefheid op 't gelaat te lezen allen waren minstens ernstig de gedachtenis van hun afgestorven vriend was tot bij den laatste toe gedurig voor den geest aan wezig. Oh I wat prachtig schouwspel als dat gedeelte van het volk dat bewustzijn heeft van rechten, het lijk volgt van een zijner leiders gevallen in den strijd Welke indruk van forschheid en kracht geeft de aanblik van een volk dat zich vrij gevoelt en strijdt voor zijn recht 1 Welke geheime banden van genegenheid worden er niet gesmeed door deu strijd Nooit heb ik de begraving van een onzer gevallen hoofdmannen kunnen bijwonen zonder dat in mijn ooren de tonen tintelden van de diepstgevoelde uitdrukking der smart die ooit een kunstenaar in tonen heeft gelegd, van de treurmarsch over den dooden Siegfried, gedregen op zijn schild door zijn makkers, eenvoudige doch krachtige en getrouwe heldenreuzen uit de germaansche sagen, verpletterd van smart cm 't verlies van hun voorman I Nieuwsgierig, doch met een onverschillig en bij velen eerder met een blij gemoed aanzagen de katholieke inwoners van Volxem den stoet voorhijtrekken, vooral zonder eenmaal te denken, wat het voor nen mensch zeggen wil een gansch leven wijden aan den strijd voor een gedacht, van een volk. Sommige echter voelden toch medelijden met vrouw Vleminx, de ongelukkige moeder die haren eenigen zoon over leefde en vonden haar diep te beklagen. Mina werd door niemand bemerkt, zij ging te midden het volk de kap van den mantel diep over het wezen getrokken. Zij stortte geen enkelen traan zij gaf geen enkelen snik, maar haar wezen was doodsch en bleek als ware de laatste druppel bloed terug naar het hart geweken. Zelfs niet gedurende de roerende lijkrede van De Backer die menigen traan uit de oogen lokte; zij overmeesterde hare smart. Alleenlijk toen zij even als de andere menschen, vooraleer het kerkhof te verlaten, een laatsten blik kwam werpen op de kist die diep op den grond van den akeligen put stond, met 't glinsterend verguld kruis op het dek sel, meende zij door de knieën te zakken en te vallen. Bedroefd en stilzwijgend of van den verdwenen strijdmak ker sprekend, verliet het volk de rustplaats der dooden en elkeen in 't voorbijgaan der familieleden waartusschen vrouw Vleminx, een beeld van smart, zich bevond, richtte tot de ongelukkige moeder met een groet ook een blik, waar medegevoelen in te lezen stond in hare droefheid. Mina, het kind des volks, volgde (1) Menschen die niets voor hun begrafenis konden betalen werden te Zomergem achteraan juist over het portaal, der kerk gebracht. -De priester las een of twee gebedenalles duurde zoo iets als een minuut. Dan pakte men den christen mensch op en droeg hem naar 't kerkhof. Zeer dikwijls als het ouderlingen uit 't klooster waren volgde niet een enkel mensch het lijk, en niet zelden stond de kist nen zekeren tijd nevens het graf tot dat de grafmaker aankwam.Zelfs geene non of weezenkind, die zoo een zeer zedelijke les zouden ontvangen hebben van eerbied voor een afgestorven evennaaste, volgden het lijk als een rijke sterft dan komen er altijd een geheele bende weezenkinde- ren voor den duurbaren (II!) afgestorvene bidden men betaalt daarvoor. Dit is verbeterd, dank aan de artikels hierover geschreven in Het Recht. Te Wortegem waren vroeger twee klokken de rijke menschen wierden begraven met de groote klokde arme menschen met de kleine die maar eene ellendige bel was en zoo akelig klonk dat onze honden (wij woonden tegen de kerk) aan 't huilen gingen iedere maal zij schelde. Deze bel werd 't schelleken geheeten en men gaf haar den bijnaam vanraapdief, omdat het met eene bel was dat talrijke arme menschen begraven werden in de jaren 1846, 1847 enz. gestorven van honger niettegenstaande de rapen die zij hier of daar op het veld hadden kunnen stelen. Te Meerendré, bij Zomergem, waren er vroeger volgens men mij deze week nog vertelde, drij kruisbeelden een zilveren, een koperen en een hou ten. De arme mensehen wierden natuurlijk met den houten Christus begraven. Zekeren dag vroeg de pastoor aan nen armen jongen hoeveel goden er waren. Drij, antwoordde hij stout.De pastoor schudde 't hoofd doch de jongen hield er aan dat er drij waren. En toen de pastoor vroeg welke deze drij waren antwoordde de jongen de zilveren, de koperen en de houten en 't moet wel waar zijn want mijn vader is verleden week met den houten God begraven. Sinds is de houten Christus verdwenen. 't Is een echte schande op welke ellendige wijze de katholieke menschen die geen geld hebben begraven worden.

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

't Vrije Woord | 1910 | | pagina 2