9
Consciencedag
Zondag 4 August! 1912
Inschrijvingsprijs mr Belgcniand
1
Eene vergetelheid of een
onrecht te herstellen
1 5* Jaar Nr 31
I
WIJ ZIJN EN BLIJVEN
ZELFSTANDIG
God voor sak:
Per jaar fr. 3.oo. Negen maanden fr. 2 25
Zes maanden fr. 1.75 Drie maanden fr. 1.00
voor buiten bet land de vrachtloon daaibij.
Eigenaar-Uitgevr
Men schrijft in ten bureele van d;t h)?<i en bij
Alles tn. t vt acht vrij gestuurd >rd en ni
COÜPUREkEI. Bil
Alle eerste Maandagen en derde bon
dagen der inland kostelooze raadpleging d)or
M. Hector l-'iancquaert, in Prins B mdewijn
markt) te Kortrijk, van 9 tot 1 - ure.
EECLOO. Alle vierde Donderdagen der
.maand.--tot 10 nw,
pleging door li. Plancquaert, voor werklieden,
boeren en kleine burgers, In den Ossekop.
DEYNZE. Alle tweede woensdagen, van
8 tot 10 ure voormiddag, te Deyaze, In den
MexicaanGentstraat.
GENT. Alle Vrijdagen van 1 tot 2 ure in
den Nieuwen Boerlokaal der West-Vlami ïgen
op de Koornmarkt.
Uit Antwerpen zendt men ons het vol
gende schrijven
Dit jaar huldigt Vlaanderen een zijner
grootste zonen.
Nu omtrent eene eeuw geleden werd
Hendrik Conscience te Antwerpen gebo
ren. En overal, waar er Vlaamsche har
ten kloppen, is men in de weer om dit
jubeleum zoo grootsch, zoo prachtig
mogelijk te vieren.
Zou het wel noodig wezen tot onze
partijgenooten eenen oproep te richten
om het hunne bij te dragen tot verheer
lijking van den meest bekenden onzer
romanschrijvers Voorzeker, neen De
Christene Volkspartij bevat in haren
schoot de eerlijkste en rechtzinnigste
Vlamingen en weert wat bij de andere
oartiien geenszins het geval is onge
nadig de°franskiljons uit haar midden.
Onze jonge, maar kloeke partij blijft
is het wel noodig dit nog te herhalen
trouw aan haar verleden en wijkt
geen duimbreed af van den weg, die zij
zich op vlaamsch gebied voorgeschreven
heeft.
Door flaminganten gesticht Priester j
Daens en zijn broeder, H. Plancquaert, i
wijlen advocaten De Backer en Adolf
Pauwels en nog zooveel andere rechtge- j (Jitteno, Iwein van
aarde Vlamingen, heeft zij nooit opge- Bauwens, enz. enz.)
houden, onder stoffelijk en geestelijk
oogpunt, de rechten onzer miskende
rasgenooten te verdedigen. En wanneer
anderen in de Kamer van Volksvertegen
woordigers beschaamd waren de taal
hunner kiezers te gebruiken, of uit zoo
gezegde hoffelijkheid tegenover de Walen
weigerden ze te spreken, dan klonk fier
en namelijk uit den mond der gebroeders
Daens en van advocaat De Backer onze
gemeenschappelijke moederspraak. Des
ondanks hebben wij, zoo min van katho
lieke als liberale of socialistische flamin
ganten, ooit veel dankbaarheid verwor
ven. Integendeel, want waar men ons
kon tegenwerken of.doodzwijgen ver
meed men het niet. Wij zijn echter zoo
vrij die vlaamsche leeuwen, waarvan er
velen klauw- en tandeloos zijn, te doen
opmerken, dat Pieter Daens en Priester
Fonteyne, zonder dat er van onzentwege
een knieval noodig is, onze taal in de
Kamer tot haar recht zullen doen komen,
terwijl gij lauwaards, dat ge zijt
uwen kostelijken tijd moet verspillen, om
uwe gekozenen uit hunne schelp te halen,
die uit politieke bescherming u moedwil
lig aan't lijntje houden.
Och neen, geen enkel onzer twijfelt er
aan of onze partijgenooten uit gansch het
land zullen de eersten zijn om den man,
die ons volk leerde lezen, te huldigen.
nen
M" di
veel stie?'
Nu te
eens in hc?
meest ültijö
ÉS Maar n
Ik ben t
moet zegg
gen woord
ce vinden is
r drij groote
Ier politiek
weinig
regeerixi
gerij ge
Die harde
wezige pol;
men belett
klachten
te zetten
Vlaamsch voor sprake
AANKONDIGINGEN
Bekendmakingen, per drukregel fr. 0.2 5
Reclamen, op de 4' bladzijde. 0.45
>3' o
Bijzondere voorwaarden voor notarissen, zaak
waarnemers. Afslag voor herhaalde invoeging.
•uden tijd
jD. ze dagen,
lkander wel
'eindigde toch
Fede.
oniijk schuw,
en waarlijk ik
de volksverte
en bitsig tegen
Conscienceweek vinden. Aandachtig heb
ik een dier plakkaten gelezen en het heeft
mij getroffen, dat er tusschen het tienta;
redenaars daarop aangeduid om Zondas-
II Oogst, tot het volk over e'
te spreken
Men treft er
partijen aan,
oogpunt nod]
maar van on:
Wij verhope
heid vanwege di
komiteit is. Z01
aannemen dat he-
meer daar wij e,
het voor de eerste
men ons moedwillig
01 denken die b,
misschien, dat er
vrije christene demo'
omdat sommige ad'
fier waren als leide:
treden, den boel te
bliksem hebben g
soms onze partij gee'
sprekers van talent r
Zou b. v. Hector PI;
niet ten onrechte De
deren noemt, heeren
goed figuur maken fcus
redenaars
Weet gij soms niet c
een spreker is van ee;
er eilaas slechts vcaardersregeering
te vinden zijn Daarbjj Eellarik hare éw9f behouden, en
staat den lof van eeB oia ^eraand, ^cruórkt, men weet het
Conscience uit te spreken nóg eeG üOQp6^'.^
die buiten een bega.ddtedenaar^^S Jft.
duidelijk dat geheel
en slaat heete
fat het onmoge-
_a.
zoo niet beraad
den.
ost verandering
Slangen zullen niet
bort, kunnen beher-
;gkomen, maar...
zooals de toestanden
jr zal geen komen,
erkiezingen is een
in 't land ontstaan
lige politieke par-
k de beide legers tot
tweedracht, tot on-
d en oorlog moeten
vrede meer mogelijk.
ilijk kunnen begrijpen
ij de oplossing der
't moeilijk om vinden.
puik letterkundige is? En°ns,Ajc/
daaraan zou twijfelen, dan^ nr
wel de vrijheid veroorL
den geest op te frisse^.
Luistert dus wat de
en Scharpé in hun
Geschiedenis der
kunde van 1830 tot he:
Maar al te veel
(Jan Shore, Parisina
historisch gekleurd
de vlag strijken voor
den Goede, Graaf v
Hector Plancquaert
nieuws, iets jongs,
beloofde, kortom ee
schijning op ons tol
Langendonck begroi
wachten dichter
dichter is op
dere kenmer'
bach doch
verbeelding,
en zijnen
Mogen wij
rugvinden
West-Vlaa:
ontijdig verlor
Kon men een j
1 g verbonden is en
lijf en ziele zit van
J'et meervoudig stern
en, zoo lang dat on-
daarbij zoo donker
I bestaan, zal het
an de tegenpartijen
?echt te geraken.
'delijk de tegenpar-
goed dat zij voor
en knechtschap
willen
proefstuk wel geflLJ
En zonder twijf«l en mid
dit oogenblik.
aan den vla&beke.
ren, indien z.der
volk hem niet' cl
had in den zwa'?
Onze vrienden aansporen om dit werk
van liefde en erkentelijkheid tegenover
Hendrik Ccnscience te vervullen, is de
voornaamste reden van dit schrijven niet.
Te Antwerpen grijpen binnen eenige
dagen eveneens luisterrijke feesten ter
eere van Conscience plaats. Die feesten
zullen voorzeker in pracht en in grootsch-
heid verre die van andere plaatsen over
treffen. Dat is ten andere de Scheldestad
aan een harer roemrijkste zonen ver-
schuldigd.
Op honderden schutsels en muren kan
men te Antwerpen het programma der
Aan u te
-Njooa.
En terwijl die mannen verheerlijkt
werden, jubelde men in den Tempel des
Heeren hunne zegepraal van onrecht, be
drog, uit.kooperij, broodrpof, enz
0 ja, wat moeten al die brave menschen
denken wiens eere en faam gestolen werd
om die zegepraal te behalen.
IVat moeten die arme wroeters denken,
wiens brood gestolen werd door dwang
en deugnieterij, om toch te kunnen zege
pralen.
W at moeten die eenvoudige burgerkes
denken, die al dien laster en eerroof na
mens den godsdienst hebben zien gebrui
ken om die afgoden van de bewaarders
partij te doen zegepralen.
Ja, wat moeten die millioen arme werk
lieden denken, die miskend voor stembus,
in wetgeving en broodwinning, al die
lofbetuigingen zien geschieden in de ker
ken voor mannen eener regeering die hen
sinds 27 jaar als onweerdige schepsels,
als slaven hebben doen behandelen.
In de kerken, in de Tempels van den
God van goedheid en liefde, en rechtveer-
digheid, huldigt men de mannen die
hunne zegepraal te danken hebben aan
leugen, laster en eerroof, aan dwang en
drukking, aan uitkoop en bedrog, aan
valschheid en stemmendieverij
En de katholieke stad van Thielt stemt
IO duizend frank om al die
schurkerij te huldigen, en te
feesten.
Hoe moeten die lofbetuigingen en ge
beden bij den Heer toekomen en welken
droevigen indruk en nadeel moeten der
gelijke misbruiken van ke'-V «o
bij *t eenvoudige volk niet veroorzaken.
Wij schrikken voor de bittere gevolgen
welke het misbruik van kerk en gods
die ast in de toekomst zoude kunnen
hebben.
zij
niet
van de grimmig-
ing en de woede
fiarti.i.
de verdwij-
kiesstelsel,
icht algemeen
:e evenredige
't land zal
de, of onrecht,
en eeuwige
NTEYNE.
'efd<P fl-ïA'tqoBJA
7;J> <s> «JP 'W 31
1 1 Si a8A fU3!l
Ti an^qsoq
tot verheffing e -j^^Kuing vfF ,,00A aa;BA[,
arme, verdrukte rat^PP»ten. O ajqrajs na
Welaan, heeren van het Consc,> <vïv "uaujM jvz,
Comiteit, het is nog tijd die vergetA^,
of dat... onrecht te herstellen. Geeft;
zijn recht dan heeft de duivel niets w
Of meent gijlieden ook dat de Christëi^v
Volkspartij, die op vlaamsch gebieq^V
vlekkeloos is, door de Vlamingen als eena
onwaardige asschepoetster moet blijven
aanschouwd worden
Aan u thans het
handelen
Ik heb in den tijd, mee;
de Kamerzittingen gewe'
af te zien.
aats te Thielt
te vieren,
r evenals de
fr. gestemd.
zegt dat
erden met de
De overheden
Van de Vyvere
de geestelijkheid
haald en naar de
d een Te Deüm
lof en dank aan
lierland van een
erd onmiddelijk
der kerk. Bij
orgel de Braban-
'Leeuw
-zette van Brugge.
ij
dus als afgoden
in den Tempel des
Verscheidene bladen hebben ons de
volgende vraag gesteld. Is de versmel
ting der christene volkspartij met eene
andere partij geene mogelijkheid
In hunne verwaandheid zegden zij
dat, I" onze twee volksvertegenwoor
digers die wij nu in de Kamer bezitten,
niet den minsten invloed in het par
lement kunnen uitoefenen 2° dat wij
er nooit zullen toe geraken eene groote
en machtige partij te vormen.
Altijd dus dezelfde oude praat die
men ons sedert jaren en jaren toewerpt.
Woorden in den wind zoo goed alsof
zij uitgesproken waren in de brandende
woestijnen van Afrika, want zij worden
door niemand aanhoord.
Hoevelen van die bladen hadden
voor de kiezingen niet de onmogelijk
heid der verkiezing van de Heeren
Daens en Fonteyne voorzegd en toch
werden zij verkozen
Is 't niet een bewijs dat dit gazetten-
geschrijfel slechts uitvindsels zijn om
eenige wankelbare mannen uit onze
partij terug te houden. Liet onze
geliefde volkspartij voor ons, strijders,
ooit meer verhopen dan tegenwoordig
Wij bezitten nu twee stellingen,
Aalst eri Brugge, waar wij onmogelijk
nog kunnen buitengeweerd worden
twee democratische forteressen, wier
fondatiën steunen niet op zand maar
wel op steenrotsen en waartegen een
stroom niets vermag, de slagregen
ontmoedigd afdaalt, de winden nutte
loos blazen, waartegen geene enkele
macht zich sterk genoeg schat, want de
vijand weet dat onze forten hun dwin
gen zal op eenen eerbiedigen aistand
te blijven.
En eenige valsche profeten, mannen
die het licht der zon zouden durven
loochenen, zouden ons nu willen de les
komen spellen, ons komen wijs maken,
dat de dagen van het onafhankelijk
zelfbestaan onzer partij, waar wij altijd
