tmiie Dandeweide
is PieeMQetyacut-
Aan onze trouwe lezers
DE HERAANPASSING
ONZER NIJVERHEIDS-
STRUKTUUR
ZIJ ZIJN TEGEN
STAATSINMENGING 1
JU
T\
Nieuwjaarsoptimisme
De middenstand en de verplichte verzekering legen werkloosheid
WÈwÊmËÊm
pr-% VlCKS
pil
Onze diepbetreurde leider Emile Vandervelde op zijn sterfbed
Met den verrekijker
We bieden aan al onze vrienden lezers van
ons weekbad een hartelijk en voorspoedig
nieuwjaar.
We zijn overtuigddat we u allen aan onze
zijde zullen terugvinden om nog meer propagan
da te maken voor het weekbladen om verder
den socialistischen strijd hardnekkiger dan ooit
voort te zetten.
VOOR ALLEN
Vraagstukken van den middenstand
Politiek weekeind
-r
gespecialiseerde ft*S
behandelingen
f. VlCKS
Va-tro-nol
5 3 - Voor Allen - 1 Jan. 1939'
mica vccv foei socialisme
(Zie begin biz. 1
En later zal hij als minister diegene zijn, die het eerlijk verklaart
dat de huidige Belgische wet op het alkoholverbruik niet streng
genoeg is.
- Wanneer hij de socialistische propaganda bespreekt, blijft er voor
hem een teer vraagstuk. Welke zal de houding zijn van de socialisti
sche partij tegenover den godsdienst?
Vandervelde beseft ai te goed het grootsche van het kristendom.
Hii weet dat het essentieele van het socialisme en van de socialistische
broederlijkheid in het Evangelie bevat ligt. Velen kan hij niet volgen
op het terrein van het anti-katholicisme.
In de zaal van den Algemeenen Raad van de Werkliedenpartij, waar
Vandervelde zoo dikwijls al de aanwezigen in bewondering en in volle
ontroering brengt door zijn verheven taal, hangt hij een groot Kristus-
beeld, het beeld van Hem wiens woorden nu meer dan ooit moeten
gevolgd worden door de socialisten, vermits de anderen ze verlooche
nen. In de socialistische maatschappij, zegt Vandervelde, zal eenieder
de godsdienst kunnen belijden, welke hij verkiest; de vrije
zullen dan de hypothesen en de oplossingen kunnen aanvaarden,
welke het meest overeenstemmen met de aspiraties van hun hart en
met de vereischten van hun geest.
Ondanks de zware en menigvuldige bezigheden, welke hem in
beslag nemen, is hij altijd een groot kunstminnaar gebleven. Met
Vandervelde op reis gaan is een waar genot.
Hij kent al de kunstschatten van Europa. Bij het doortrekken van
een kleine stad, zal hij dan toch weten in welke kerk het werkelijk de
moeite loont dit schilderij of die oude kerkramen te bewonderen, en
zal hij al den noodigen uitleg weten te verstrekken.
De kunst heeft voor hem een hooge waarde. Hij is het die de
kunstsektie van de Belgische Werkliedenpartij stichtte en hij heeft de
vaste hoop dat, wanneer de nieuwe sociale organisatie zal gevormd
worden door de ekonomische vrijmaking van de arbeiders, niet
alleen het RECHT, de MORAAL, de PHILOSOPHIE, de revolutionnaire
hervormingen zullen ondergaan, maar dat het nieuwe ideaal een
nieuwe kunst zal baren; een ware kunst van het volk, behoorende aan
allen het dagelijksch voedsel van het geestelijk leven, in plaats van wat
de kunst nu is': een kunst voor de minderheid, begrepen door een
klein aantal, het exklusief eigendom van een bevoorrechte sociale
kaste.
Emile Vandervelde, die zeer talrijke werken over de socialistische
leerstelsels uitgaf, onderzocht ook het problema der socialisatie van
de voortbrengstmiddelen.
Hii is een fel tegenstander van het etatisme en is anderzijds
voorstander van de noodige differentiatie tusschen de Staat, als
orgaan der regeering en de Staat als voortbrenger; bankier, onder
nemer van het vervoer, als orgaan van het ekonomische leven der
maatschappij.
Hii kwam op den voorgrond met een toenmalige nieuwe konceptie:
namelijk de autonomie der openbare diensten en gemeenschapsbedrij
ven samen met hun industrialisatie.
In een oude brochure van 1898 tot de propagandisten gericht,
ïïrt Vandervelde: «Zelfs in den aanstaanden kiesstrijd moeten de
s brekers van de Belgische Werkliedenpartij er vooral op bedacht
ziin niet om kiezers te winnen door eenige onmiddellijke hervormin
gen' tot lokaas te doen dienen, maar om socialisten te maken.,
Hii wilde de arbeiders tot bewuste socialisten opvoeren, door het
kulturèel peil der massa te verhoogen, want de socialistische idee,
zegt Vandervelde, moet alle instellingen doordringen, m alle geesten
kiemen en groeien, allen weerstand oplossen.
Hii is dan ook de stichter van de Centrale voor Arbeidersopvoe
ding welke zulke groote diensten bewees en nog bewijst aan de arbei
dersbeweging van zijn land.
Als parlementair was en is de invloed van Vandervelde overwe
gend. Hij speelt als leider van de oppositie of als lid van de regeering
in het parlement een groote rol.
Ziin redevoeringen in de Kamer der Volksvertegenwoordigers
getuigen niet alleen van zijn redenaarstalent, maar van de bekomme
ring geheel zijn overredingskracht aan teWCn 7uN° verzucHTIN-
standers de verzuchtingen van de arbeiders ZIJN VERZUCH1IN
GEN zouden aanvaarden.
Hii leidt de groote debatten voor het kiesstelsel in 1901; in 1903
rond het Kongoleesc'i vraagstuk. Hij komt op voor de ongelukkige Zuid-
Afrikanen in akkoord met zijn Hollandschen vriend van Kol. In het
groot debat over Belgisch Kongo, hekelt hij het verschrikkelijk regime
van de Kongo-Vrijstaat, en aarzelt niet naar Kongo te reizen om een
grondig onderzoek in te stellen.
Tegenover velen van zijn vrienden durft hij dan de meening
verdedigen dat het er niet om gaat onvruchtbare negaties voort te
brengen inzake koloniën, maar een socialistische politiek ten voor-
deele der inboorlingen, een politiek van ontwikkeling en veirdedlig;ing
der onderdrukten. Talrijk zijn de wetsvoorstellen, die hij neerlegt,
betreffende de arbeidsvoorwaarden, de rechten der vrouw, de hervor
mingen in de wetgeving, enz'.
1914 treft hem pijnlijk, en wanneer hij door de omstandigheden
gedwongen, de ondankbare en lastige taak van minister opneemt in
de Belgische regeering van Le Havre, blijft ondanks alles in hem
hoop terug de Internationale te kunnen herstellen.
Ziin werkveld als minister was ook zeer uitgebreid. Indien hij op
tatemiti^naal gebied niet aarzelt de financieele eischen van het
Emile Vandervelde, de geestdriftige spreker, op een socialistische
jeugdbij eenkomst
vredesverdrag aan te klagen, dan is zijn werk als minister van Justitie
even prachtig geweest.
Zonder tamtam-propaganda, eigen aan diktatuurlanden, heeft
Vandervelde jaren voor het bestaan van het misdadigersdorp Bolchevo
in Sovjet-Rusland, even diepe en grondige hervormingen in het Bel
gische gevangeniswezen ingevoerd.
Het ie misschien wel het werk dat hem het nauwste aan het hart
lag En Vandervelde soms ontmoedigd, soms ietwat terneergedrukt
door de menschclijke ambities die hem omringden, kwam rust zoeken
bij hen, die uit de maatschappij gestooten, vervallen tot de ergste
misdrijven, in de instellingen van Merksplas en Hoogstraten door een
ware humane behandeling, herkocht werden door kollektieve arbeid,
ware humane behandeling, herkocht werden door kollektieven arbeid,
Het was ook Vandervelde die in 1920 van de regeering bekwam,
dat de grenzen gesloten werden voor het transit der wapens en muni
tie naar Polen, dat in de oorlog met Sovjet-Rusland was gewikkeld.
Het was opnieuw Vandervelde, die, als minister van Buitenland-
sche Zaken de Europeesche vredespolitie trachtte te verstevigen en
zeer ijverig deelnam aan het opmaken van het Locarnoverdrag.
We kunnen niet vergeten dat het ook HIJ was die het Chineesch
grondgebied van Tsien-Tsien, Belgisch settlement, volledig terug
afstond aan het Chineesche volk.
In 1922 gaat hij naar Moskou om de Russische socialisten te ver
dedigen die voor het oppcrgerecht der Sovjets moesten verschijnen.
Emile Vandervelde heeft lange jaren en verschillende malen het
voorzitterschap van de Internationale waargenomen.
Trots alles blijft hij vertrouwen in het internationalisme, wat hem
dan ook in zijn werk L'Alternative doet schrijven Wanneer de
erge uitbarstingen als de Fransche revolutie en als de Russische revo
lutie plaats grijpen, zijn het de resultaten van een langzame opeen-
hooping van ontplofbare stoffen. Niets dergelijks ligt er in de pseudo-
revoluties van het fascisme,» dat een eenvoudige en oppervlakkige
terugkeer is naar verouderde gedachten.
In de opeenvolging der klassenstrijden, die den draad der geschie
denis spinnen, herhaalt zich gedurig dezelfde strijd tusschen de
vrijheid en de tiranie, tusschen de demokratie en de krachtstaat.
vnr f "ftM
Onze leider hij de feestelijkheden van de mutualiteit «De Voorzorgte
Mechelen in Augustus j.l. t
Maar het slagveld breidt zich uit. Het is niet meer tegen de gilden
der rijken kooplieden van een gemeente of tegen den adel en de konin
gen dat de werkers strijden voor hun yrijheid en hun leven.
Tegenwoordig is het aktieterrein de geheele wereld.
Het is over de geheele wereld dat de socialistische demokratie den
a rijen mensch oproept, internationaal vereenigd in voor- en tegenspoed,
naar de verovering van de vrijheid.
E. A
Dezen morgen
heb ik het be
zoek ontvangen
van mijn vriend
den opti
mist.
Alles gaat
om te best in de
beste der we
relden sprak
hij, gelijk de filozoof.
Hum, hum zei ik, maar dit
antwoord scheen hem niet te
overtuigen.
Ge schudt uw hoofd, ging*
hij voort, alsof we een zondvloed
te verwachten haddenIk ge
loof niet aan zondvoeden. Zul
ke dingen kunnen maar gebeu
ren in een tijd dat de menschen
nog in 't bijgeloof verstikt zit
ten... en daar zijn we, thans,
goddank, ver boven De rede en
het verstand hebben de spoken
voor goed verbannen
Maar..,, de oorlog waagde
ik heel bescheiden.
De oorlog Komaan,
zwartkijker Waar gij nog over
praat!... Wat doet ge dan met
het Kellog-pakt Met het hand-
vast van den Volkenbond Met
de akkoorden Hitler-Chamberlain
en von Ribbentrop-Bonnet
Met... met...
Dat is alles heel mooi,
maar...
Hebt ge dan verbeten, dat
het Duitsch militarisme in 1918
het onderspit heeft moeten del
ven
Dat is inderdaad 't geval
geweest, zei ik.
Gelukkig
'Tc Wil u qelooven Stel u
voor, dat Willem II den oorlog
gewonnen had, dan ware Duitsch-
land ov dit oogenblik zeker één
reusachtige kazerne...
Ongetwijfeld
Oostenrijk ware niet meer
onafhankelijk...
de internationale verdra
gen zouden nog slechts vodje?
papier zijn...
J
de Joden en andere marx
isten zouden behandeld worden
als in de middeleeuwen...
overal zou men de invasie
legers met vliegtuigen en tanks
zien optreden...
de volkeren van Europa
zouden bestendig onder de be-
dreiaina van een mogelijke mobi
lisatie leven...
r
maar, god zij dank, dit
alles is niet het geval, besloot ik.
Duitschland heeft den oorlog
NIET gewonnen.
Toen ik opzag, was mijn vriend
de optimist spoorloos verdwenen.
PIER MOEIAL.
e voornaamste taak van de regeering is thans met
i IM^ I spoed en energie den strijd tegen de ekonomische
mm inzinking en de werkloosheid, die er het gevolg van
ifcvili® is» aan te pakken.
lilllllMy Ongetwijfeld zal zij hierbij rekening moeten
L WK-1 houden met de noodzakelijkheid, onze industrieele
struktuur aan de omstandigheden aan te passen en de beschik
bare arbeidskrachten lierop te leiden tot nieuwe beroepen.
Dergelijke politiek, die onontbeerlijk is om het land uit de
ontreddering te redden, werd trouwens nog toegelicht in het
jongste verslag over de begrooting van 's Rijks middelen, door
pgt. senator Barnich opgemaakt. j
Vóór enkele dagen treffen wij toevallig in het financieblacl
LE MONITEUR DES INTERETS MATERIELS een artikel aan,
dat ons een praktisch en afdoend voorbeeld verschaft hoe onze
niiverheidsstruktuur moet en kan aangepast worden. Het geelt
ons tevens een kijk op de mogelijkheid en de opportuniteit, de
ekonomie van Kongo dieper op deze van het moederland in te
schakelen.
In 1930 slorpte België slechts 52 van den Kongoleeschen
uitvoer op. Sedertdien is de toestand grondig veranderd en steeg
deze verhouding tot 77 Deze evolutie is trouwens gemakkelijk
te verklaren. In een periode waar alle landen zich terugtrekken
in een stelling van ekonomische zelfbescherming en trachten
op zichzelf te leven, is het begrijpelijk dat het moederland ten
slotte als trouwste en beste klant zou overblijven voor den Kon
goleeschen uitvoer.
Deze wisselwerking kan in moeilijke tijden als deze nog uit
gebreid en praktisch geëxploiteerd worden door een doelmatige
organisatie van België's ekonomische politiek.
Zoo bvb. is België gespecialiseerd in de raffineering van
koloniale produkten waaronder koper en tin een vooraanstaande
plaats innemen. Deze geraffineerde half-ruwe produkten worden
naderhand dan voor een belangrijk deel haar het buitenland
uitgevoerd.
In verband hiermede kan men er zijn verwondering voor uit
drukken dat men in ons land geen noemenswaardige industrie
aantreft voor de AFWERKING van koper- en tinprodukten. Te
meer daar wij, voor onze behoeften, diezelfde afgewerkte pro-
dukten uit het buitenland invoeren.
Deze vaststelling opent het uitzicht op een uiterst gewichtig
vr«o pcfll It
De oprichting van dergelijke bedrijven zou ongetwijfeld het
ekonomisth leven van het land ten goede komen en toelaten,
dat aan een gansch kontingent werkloozen een nieuw arbeids
veld zou ontsloten worden.
Wel te verstaan mits de noodige opleiding en aanpassing
van deze arbeidskrachten.
LE MONITEUR DES INTERETS MATERIELS eindigt
echter zijn beschouwingen zonder een konklusie te trekken.
Deze konklusie, de eenige, ligt nochtans voor de hand Het
privaat kapitaal is in gebreke gebleven, het desmteresseert zich
van beleggingen en vooral van deze in nieuwe nijverheidstakken,
het sluit zich angstig op het geld wordt opgepot of omgezet in
renteloos goud. ofwel zweeft het over de wereld op zoek naar
een utopische muntwaarborg.
In deze voorwaarden blijft als eenige uitweg initiatieven
van den Staat, die toch tegenover de gemeenschap de verant
woordelijkheid draagt van het ekonomisch en sociaal welzijn.
Wij begrijpen dan ook des te minder het heftig verzet van
zekere zijden gemanifesteerd ten opzichte van elk regeerings-
inzicht, de ekonomie te ordenen, op te beuren, te reglementee
ren, kortom te helpen en te redden.
Het is deze oppositie van verouderde opvattingen die, over
genomen op politiek en parlementair plan, de regeermgsaktie
in de laatste maanden heeft verlamd en onontbeerlijke krisis-
initiatieven heeft vertraagd. r»„
Thans kan niet meer geaarzeld worden. De tijd dringt. De
konsêrvatieven moeten voor hun verantwoordelijkheid worden
geplaatst. Aan de regeering moet anderzijds het noodige politiek
gezag worden verleend om krachtdadig haar voornaamste taak
ten uitvoer te brengen.
Het land heeft in de komende weken de beslissende kaap
Van het begrip en de solidariteit van de bemanning van het
Belgisch schip zal het afhangen of diegenen welke het stuur in
handen hebben, dc veilige haven zullen bereiken.
Verleden week wezen wij er op dat
het onzin is te beweren dat de midden
stand nadeel zou ondervinden indien
de verphehte verzekering tegen on
vrijwillige werkloosheid ingevoerd
werd.
Heden zullen wij aantoonen het be
lang dat de middenstand heeft bij deze
invoering.
ALGEMEENE VASTSTELLINGEN
Wie wordt vooral bedoeld wanneer
men spreekt van middenstand
De neringdoenden, t.t.z. de winke
liers. Wie maakt het grootste deel uit
van het kliënteel van de winkeliers
DE ARBEIDERS
Wie moet over een groote koop
kracht beschikken opdat de winkeliers
goede zaken zouden doen De arbei
ders
Wanneer is die koopkracht er
Wanneer de arbeiders werken.
Wat maakt de koopkracht uit \ar,.
de arbeiders Het loon.
BESLTUIT als de arbeiders wer
ken en zij bekomen voor hun arbeid
een loon dan kunnen zij zich daarmede
het noodige aanschaffen om in hun
levensonderhoud te voorzien.
Wanneer dit loon hoog is dan kun
nen de arbeiders benevens stoffelijke
behoeften ook kultureele behoeften
voldoen t.t.z. zich aanschaffen boe
ken, radio; muziekinstrumenten; tijd-
schriften.
Zij kunnen dan ook andere behoeften
voldoen in tooneel, kinema, reizen,
ontspanning zoeken.
Dit alles kan in min of meer bevre
digende mate gebeuren wanneer de ar
beider werkt en daarvoor een redelijk
loon ontvangt.
Dit alles kan op min-bevredigende
wijze gebeuren wanneer de arbe.der
werkloos is en werkloozenondersteu-
ning ontvangt.
Dan worden enkel de stoffelijke be
hoeften van dringende noodzakelijk
heid bevredigd en in de eerste plaats
eten.
Van aankoop van kleederen, meube
len radiotoestel, boeken, instrumen
ten weinig of geen sprake meer.
Geld voor vermakelijkheden blijft er
niet meer over dat spreekt vanzelf.
Doch wat gebeurt er met de arbeiders
die werkloos zijn, niet verzekerd tegen
werkloosheid en bijgevolg geen werk-
loozenondersteuning ontvangen De
zen kunnen nog minder dan de ande
ren de behoeften bevredigen, zelfs de
ze van eerste levensnoodwendigheid
niet
Het meerendeel van hen staan voor
drie keuzen
1) Beroep doen op den Openbaren
Onderstand
2) Werk vragen aan lager loonen
3) Handeldrijven.
Onderzoeken wij nu de gevolgen er
van voor den middenstand.
1) Beroep doen op den Openbaren
Onderstand
Meestal geeft de C.O.O. steun in
natura, t.t.z. een bon voor kolen, brood
of aardappelen.
Over het algemeen gaan deze bons
naar groote handeldrijvenden, doordat
zij de laagste prijzen hebben aangebo
den-
RESULTAAT de winkelier heeft
zijn kliënt verloren.
Wanneer hij hem niet gansch ver
loren heeft dan behoudt hij hem dik
werf als op-krediet-kooper en ieder win
kelier weet dat het grootste deel dezer
kliënten in drie keeren betalen tmor-
gen-later-nooit)
2) Werk vragen aan lager loonen
Een der hooidredenen waarom de
georganiseerde arbeiders de verplichte
verzekering vragen is als verweermid
del tegen de onderkruipers want het
zijn de niet-verzekerden die de loonen
omlaag drukken.
RESULTAT mindsr koopkracht
voor ALLE arbeiders; voor het hoofd
deel van het kliënteel der neringdoen
den minder koopkracht der arbei
ders, minder verkoop
3) Handeldrijven
In vele gevallen zal de meeverze
kerde werklooze arbeider die over wat
geld beschikt trachten in zijn levens
onderhoud te voorzien door het ope
nen van een winkeltje of herberg of
door... leurhandel
In het derde geval heeft de nering
doende in plaats van een kliënt een...
konkurrent gekregen
Dit alles gebeurt niet of bijna niet
met arbeiders die verzekerd zijn tegen
onvrijwillige werkloosheid
Door de invoering van de wet waar
bij ALLE loontrekkenden zullen verze
kerd zijn zullen al deze wantoestanden
opgehouden hebben te bestaan.
Welnu hebben de middenstanders
er niet ALLE belang bij dat alle arbei-
de s, hun kliënten, verzekerd zijn tegen
werkloosheid
Wij denken van Ja
J. O*
Neem mij niet kwalijk dat ik nog
maals terugkom op de eischen die de
koolmijnbazen stellen.
Wij hebben het vroeger reeds aan
geklaagd dat de koolmijnen gedaan
kregen vanwege de regeering, dat op
de vreemde steenkoolen een ïnkom-
recht geheven wordt, waarvan zij ge
nieten en dat zij dit voordeel bekwa
men in ruil van een door hen ge-
ëischte loonsvermindering.
Het is onze lezers eveneens gekend
dat de loonen der mijnwerkers twee
maal verhoogd werden zonder dat dit
een verplichting was opgelegd door de
bestaande loonsovereenkomst.
Maar vermits de mijnwerkers onder
vinden dat de bazen deze verhoogin
gen willen terugnemen, hebben zij als
afweermiddel voorgesteld dat beweeg
baar gedeelte van hun Icon in het
vast gedeelte op te nemen, en weet ge
wat de mijnbazen er op gevonden heb
ben
Wel. ziehier de officieele tekst van
hun schrijven
Het zou ons nochtans mogelijk
zjjn in te gaan op het voorstel be
treffende de stabilisatie van een
deel der loonen in zooverre dat
wfj hiervoor volledig zouden ver
goed worden door een verminde
ring onzer sociale lasten.
In feite komt dit hier op neer
De storting die de bazen doen voor
het ouderdomspensioen der mijnwer
kers verminderen of geheel afschaf
fen en dit deel hunner sociale lasten
doen dragen door de opbrengst van de
invoerrechten op steenkool en om dit
te bestendigen stellen zij voor dat
zulks zou geregeld worden door een
wet.
Begrijpt ge de kneep? De maatregel
waarvan zij nu genieten, kan door een
beslissing van de regeerng ingetrok
ken worden. Zij willen dit cevaar te
niet doen door een wet te doen stem
men waarin zoh gezegd worden de
opbrengst der invoerrechten op vreem
de steenkool zal gestort worden in het
Nationaal fonds voor mijnwerkerspenp
sioenen
Welnu wij hopen dat èn regeering
en Parlement die heeren zullen wan
delen zenden.
Weihoe, zij zouden een loonstrijd
misbruiken om ontslagen te worden
van het betalen e;ner bijdrage om den
oude versleten mijnslaaf een pensioen
te verzekeren, waarvoor ten andere de
mijnwerker zelf ook een hooge bij
drage betaalt
En de andere patroons dan Vooral
de patroons van de tekstielbedrijven,
waarvan er zelfs met verlies werken.
Zouden die niet dezelfde eischen mo
gen stellen En moeten wij er dan
rogmaals op wijzen dat die vraag ge
steld wordt door een nijverheid die
sedert 1936 fortuinen vergaart Door
een nijverheid die, terwijl België zoo
gezegd sankties toepaste tegen Italië,
toch steenkool aan Mussolini mocht
leveren met 45 fr. toelage per gelever
de ton betaald door dén Belgischen
Staat (Staat in dit geval is gelijk aan
bevolking)
We herhalen, het Parlement moet)
neen zeggen, gansch de arbeiders
klasse moet in verzet komen. Niet
alleen omdat het een middel is om de
si eenkool kunstmatig te verhoogen,
maar ook omdat het onrechtvaardig
is een sociale last van dien aard
af te wentelen op gansch te bevol
king en bovendien omdat het een
uiterst gevaarlijk voorgaande is.
De loonen der mijnwerkers moeten
gestabiliseerd worden, niet ten koste
der verbruikers in 't algemeen, maar
ten koste der koeponknippers.
Invoerrechten, sociale lasten, loo
r.en-ekonomie, ekonomi^ maar voelt
ge vriend lezer het politiek belang van
dit vraagstuk
Het antwoord der gansche bevolking
moet zijn een krachtdadig neen
Tegen dergelijke staatsinmenging
zijn wij ook.
Roeffel.
jjP 'fflkv VOORKOMT vele verkoudheden
Een paar druppels in de neus-
gaten bij het eerste niezen
W VapoRub
■hflsf EINDIGT vlug verkoudheden
Wrijf deze verdampende
j f \zalf op keel. borst en rug.
