Slvijd."3ytMdikalisMnC"'&uitewtl€iMMd
INTERNATIONAAL
OVERZICHT
EEN TEERLINGWORP
HET (ENTRAAL INDUSTRIEEL KOMITEE
en de verlaging van
I
I
DE WEEK DER
REDEVOERINGEN
rijzen
de Winter brengt U zooveel genoeglijke avonden....
UURROOSTER VAN
RADIO-VLAANDEREN
het wit kruis
BUITENLAND
Bonnet opent de reeks
Chamberlain aan het woord
Het orakel van Berchtesgaden
Roosevelt hakt den knoop door
SYNDIKALE KRONIEK
hoofdpijn, zenuwpijn.
PIJNLIJKE MAANDSTONDEN, GRIEP,
VERMOEIDHEID en ZENUWINZINKING
RHEUMATISCHE PIJNEN
Heb daarom altijd enkele poeders van het "WIT KRUIS in huis, en wanneer
ae uitgaat, vergeet dan niet er een paar in Uw handtaschje mee te dragen.
Aldus kunt ge altijd heel vlug een of andere onverwachte ongesteldheid ver
zachten, die U anders misschien thuis had weerhouden; of kunt ge een hinderlijke
hoofdpijn verdrijven die den mooien avond zou bedorven hebben.
VERSCHILLENDE VORMEN DEZELFDE INHOUD
IN ALLE APOTHEKEN
LABORATORIA TUYPENS ST. NIKLAAS-WAAS1
X
/v
2 - Voor Allen - 5 Febr. 1939'
groote mogendheden zijn om de beurt net als volgens een opffenmafcf
programma aan het woord gekomen om eens duidelijk hun wederzijdsche
posities te bepalen.
Dat was wel eens noodig voor de massa die in de laatste weken weer een
prooi tvas geworden van onzekerheid en angstige onrust. Misschien was het
niet minder gewenscht voor de staatslieden zelf die voorzeker, na het 'ge
wikkeld diplomatisch geknoei der laatste maanden, ook met heel bepaald
meer wisten wat zij aan elkaar hadden.
Laat het ons maar dadelijk zeggen: die woordenvloed is niet van aard
geweest de internationale atmosfeer op te klaren.
M. Bonnet Fransch minister van Buitenlandsche
Zaken heeft de reeks geopend met een lauw exposé
van de Fransch-Italiaansche betrekkingen waarbij hij het
bewijs trachtte te leveren dat de Duce met Frankrijk
zonder den minsten grond ruzie zocht. Hij onderlijnde
hierbij dat zijn land geen bedreiging noch politieke chan
tage dulden zou van den kant van een nationalistisch
Spanje onder totalitaire kontrole.
Deze rede bleek echter zoo ontzenuwend flauw dat de
premier, Daladier, is tusschengekomen om met klem en
in meer duidelijkheid de positie van Frankrijk te bepalen
Het zal niet den minsten aanslag op zijn grondgebied en
op dat van zijn imperium dulden wat de Spaansclie
kwestie betreft zal Frankrijk gemeenschappelijk met
BUNNET Engeland optreden wanneer, na het einde van den
burgeroorlog in Spanje, de fascistische en nazi-troepen niet teruggetrokken
■worden.
De Britsche eerste-minister heeft de serie voortgezet
met zijn rede te Birmingham. Er wordt beweerd dat deze
bedoeld uxis Hitler, die twee dagen nadien orakelen zou,
eenigszins tot matigheid aan te zetten.
Chamberlain poogde voor de zooveelste maal &Mun-
chendat hem blijkbaar hoe realistisch hij ook afge
stemd is zeer zwaar op de maag begint te drukten,
goed te praten. Opmerkelijk is hierbij de nadruk dien
hij legde op de overtuiging dat alle volken ook het
Italiaansche en het Duitsche vredesgezind waren,
alhoewel hij uiteindelijk erkennen moest dat Juj niet met
het volk maar met TOTALITAIRE REGEERINGEN heeft
af te rekenen. Zal hij dan eindelijk de groots vergissing
m gaan inzien van zijn politiek die tot dusver het verant-
CHAMBERLAIN woordelijkheidsgevoel van de demokratische vertegenwoor
digers op dezelfde lijn heeft geplaatst met den willekeur van avonturiers en
despoten? In alle geval heeft hij met zekere krachtdadigheid geageerd
tegenover de politieke neigingen van de totalitairen de wereld door het geweld
te beheerschen, waartegenover hij een beslist verzet van de demokratieen
aankondigt.
De konklusie van zijn rede De vredespolitiek van Engeland zal
onverminderd voortgezet worden maar zal in de eerste plaats steunen op w
geweldige inspanningen die het land op gebied van militaire uitrusting
aan het presteeren is.
Een groote leemte echter in zijn diskoer, een leemte die overigens dezelfde
is die Chamberlain's politiek kenmerktHij heeft geen woord gerept over
Svanie ofschoon wij hebben het reeds dikwijls bewezen, de evolutie der
gebeurtenissen in dit land den hoeksteen uitmaken van den vrede in Europa.
Maandag j.l. is *het orakel van Berchtesgaden*in het
raam van een Rijksdag-parodie, aan het woord gekomen.
Beoordeeld naar den kalmen toon, wordt Hitiers rede
door sommigen als de beste aangezien die hij tot dusver
heeft uitgesproken. Zooals gewoonlijk had zijn diskoer een
tweevoudige bestemming een voor het binnenland en een
voor de buitenlandsche belangstelling
Hij heeft natuurlijk een schitterendebalans gebor
steld van de nazi-verwezenlijkingen en van de nazi-diplo-
matie Voor de eerste maal echter heeft hij openlijk de
groote ekonomische moeilijkheden erkend waarmede het
Derde Rijk te kampen heeft. Al was het blijkbaar slechts
om hierop zijn nieuwe eischen en n.l. zijn uitdrukkelijke
aanspraken op koloniën te synchroniseeren. De fuhrer
heeft hierbij voor de zooveelste maal den vredeswil van
de Duitsche natie betuigd.
Diegenen, die eenigszins met de nazi-methodes
Hitiers' vrede zij is afgestemd op het principe *Uw geld of uw leven*. Met
andere woorden Wij houden ons koest zoolang gij al onze eischen en verlangens
inwilligt.
De grootste belangstelling ging echter naar de verklaring die hij
■met de Duitsche solidariteit ten overstaan van de politiek van Rome zou
nflpanen Niettegenstaande de verheerlijking van een onverwoestbare Duitsch-
ItaliaaMChe vriendschap is Hitiers' verklaring als buitengeivoon voorzichtig
of liever spitsvondig te beschouwen.
ingeval van een niet uitgelokten aanval tegen Italië zal ditzelfde
Duitschland onvoorwaardelijk aan zijn zijde vinden
Net of er een mogendheid in Europa is die ten opzichte van Italië agressieve
inzichten koestert De houding van het Derde Rijk getuigt dan ook van een
merkwaardige gereserveerdheid te meer daar geen enkel onvriendelijk woord
aan het adres van Frankrijk werd uitgebracht.
Alles duidt er dan ook op dat Hitier thans het initiatief aan zijn spits
broeder'Mussolini zal laten. Hij heeft de Zessen mn ii
m wenscht aebeurlijk Italië tot over den kop in een avontuur gewikkeia voor
aleer, naar gelang de omstandigheden en de kansen van het oogenblik, positie
te kiezen
Voor duidelijker gegevens betreffende de e^°lut^%ideA. ^ucTheen
spanning, blijft men dan ook aangewezen op de rede die de Duce heeft
aangekondigd.
Het oordeel in de V. S. ten overstaan van den Euro-
peeschen toestand luidt niet zoo optimistisch als bij ons.
Roosevelt schijnt in alle geval met een konflikt rekening
te houden. Uit de jongste verklaringen door den President
voor de senaatskommissie voor landsverdediging afgelegd,
kan men opmaken dat de Atlantische oceaan geen hinder-
paal meer vormt voor de solidariteit der groote wereld-
dwiokratieën. Van zeker politiek standpunt beschouwd kan
men zelfs het Nauw van Kales breeder beschouwen als
den Atlantischen Oceaan.
Roosevelt heeft inderdaad verklaard dat de V S.zich
moeten voorbereiden om in geval van konflikt de Euro-
veesche demokratieen ter hulp te komen, door hun namelijk
het noodige wapenmateriaal ter beschikking te steUen.
ROOSEVELT Wei te verstaan mits kontante betaling... Maar dit gebaar
beteekent in alle geval een aftakeling van de Amerikaansche neutraliteits
politiek. die tot dusver in vele gevallen de totalitairen dienstig ts geweest.
Groote sensatie heeft tensotte zijn verklaring v^kJ^E€JNv?i^AATST
KONFLIKT WORDEN DE AMERIKAANSCHE GRENZEN VLRRLAAlöl
NAAR FRANKRIJK.
mt is thans moeilijk te voorzien hoe in de komende dagen de internationale
volitiek zich verder ontwikkelen zal. In ieder geval teekenen zich
rin fascistische barbarij de vormen af van een machtig
demokratisch blok, dat de leenige kans biedt de wereld en haar beschaving
van den ondergang te vrijwaren.
GUST BALTHAZAR, minister
van openbare werken en werk
verschaffing, bezet een van de
voorname posten in de regee-
rinj. Met Barnich, den socialistischen
minister van ek nomische zaken, heeft
hij een zware taak te vervullen met het
oog op de oplossing, van de groote
vraagstukken die de omvormde regee
ring Spaak wenscht aan te pakken: de
strijd tegen de werkloosheid en het eko-
nc.nisch herstel.
Hij vereenigt, met het o:g op het
vervullen van deze taak, een zoo uit
gebreid mogelijke dokumentatie. Hij
raadpleegt al de betrokken groepen en
organisaties.
Hij heeft ook het advies ingewonnen
van het Centraal Industrieel Comitee,
waarbij de meeste werkgeversorganisa
ties zijn aangesloten. Bed:eld Comitee
antwoordde met een iV.tvoerige nota,
die in zijn bulletin werd gepubliceerd.
Deze nota verdient de aandacht van
de arbeidersbeweging, daar zij uiting
geeft aan de opvattingen, die de lei-
ckende werkgeverskringen er op nahou
den, wat de meest dringende taken
betreft, waarvoor het land wordt ge
steld.
Zij bevat, naast enkele positieve
vorstellen, kritische overwegingen,
waarbij heel wat voorbehoud dient ge
maakt. Enkele van deze overwegingen
zijn gewijd aan de «negatieve gevol
gen van de aktie der regiering».
Het blijkt al dadelijk dat zij uitgaan
van de deflationistische positie, dis
door het C.I.C. steeds werd aangeno
men, en minder zijn ingegeven door het
algemeen belang dan do.r het eng-
opgevatte belang van de werkgevers
zelf.
De Belgische industrieelen beweren
bereid te zijn, by te dragen tot de ver
wezenlijking van de formule «Laten
werken».
Maar dadelijk daarna wordt uitge
pakt met het bekende argument der
kostprijzen. De daling van de kostprij
zen dit wordt in de nota gekursi-
veerd wordt beschouwd als de voor
naamste factor van den strijd tegen
de werkl losheid. M'et uitzondering van
de steenkoolmijnen, voeren de Belgi
sche industrieën nog 40 tot 90 procent
van hun voortbrengst uit, ondanks de
belemmeringen die zoowat overal wer
den opgeworpen onder den vorm van
kontingenteeringen en het verschil van
de valuta.
Om hun bedrijven in de gelegenheid
te stellen, in het buitenland met kans
op bijval te konkurreeren en zoo werk
te verschaffen aan het grootst mogelijk
aantal arbeiders, door de verlaging van
de kostprijzen, vragen de industrieelen
aan de regeering:
a) geen nieuwe sociale lasten meer
cp te leggen;
b) elke nieuwe beperking van den ar-
beidsduur, in gelijk welken bedrijfstak.
te verzaken;
c) elke nieuwe overdrijving te vermij
den op het gebied van de bescherming
van den landbouw;
d) over het algemeen, zich te ont
houden van elke niet streng noodzake
lijke uitgave, die een verhooging van de
belastingen voor gevolg z u hebben,
welke op de industrie zou drukken.
De industrieelen geven nochtans aan
de regeering de verzekering, dat zij,
van hun kant, alle mogelijke inspan
ningen doen en zullen doen, om hun
personeel aan den arbeid te houden
ao;r te trachten hutó industrieele en
kommercieele organisatie te verbeteren,
meer volmaakte produkten te leveren,
nieuwe afzetgebieden te ontdekken,
enz. ZZij beweren daarbij uit te gaan
van' het bewustzijn van hun socialen
plicht, als van het standpunt van hun
eigen belang. Maar deze verzekering
wordt gevolgd door de herhaling van
het argument, dat eerst en vooral de
kinkurrentiemogelijkheden van de Bel
gische industrie op de buitenlandsche
markten dienen gevrijwaard. En daar
bij wordt gewag gemaakt van de aan
houdende daling van het pond sterling,
waardoor deze mogelijkheden worden
bedreigd.
In de arbeiderskringen zal door nie
mand worden betwist, dat de kostprij
zen zoo voordeelig mogelijk moeten zijn
voor onze industrie, die voor een groot
deel op den uitvoer is aangewezen.
Maar wij kunnen niet toegeven aan
de neiging van de werkgevers, vooral
en bijna uitsluitend het aandeel van de
1 ionen en de sociale uitgaven in dien
kostprijs in aanmerking te nemen. Die
neiging blijkt eens te meer uit de nota
van het C.I.C.
De eischen, die daaromtrent aan de
regeering worden gesteld, kunnen zoo
maar niet als klinkende munt worden
aanvaard.
Het C.I.C. vraagt, dat de socrale las
ten niet zouden worden verhoogd.
Nochtans aarzelen de werkgevers, die
beweren dat de srciale uitgaven op
hun ibedrijf drukken, niet. groote som
men uit te geven met het oog op het
voeren van hun klassenstrijd tegen de
vakbeweging. Zij subsidieeren zieken
fondsen, werkloozenkassen en zooge
naamde vakbonden, die voor doel heb
ben hun personeel weg te houden van
de vrije organisaties. Zij onderhouden
muziekkapellen, zangvereenigingen en
sportgroepen, en stellen zalen en weel
derig ingerichte sportterreinen te hun
ner beschikking. Door het r\I.C. werd
onlangs de Onafhankelijke Unie voor
tociale Akt.e opgericht, die de arbei-
ers moet beletten zich aan te sluiten
vij de vrije vakvereenigingen. De werk
gevers, die lid zijn van deze unie, stor
ten 5 fr. per werkman en 10 fr. per be
diende. Wii zijn gerechtigd, ons af te
vragen of de industrieelen voor hun
klassestrijdorganisaties nu reeds geen
grootere simmen uitgeven dan deze,
die zij zouden moeten afdragen indien
een volledig stelsel van sociale verzeke
ringen wettelijk werd ingevoerd.
Wat de beperking van den arbeids
duur betreft zyn de arbeiders wijs ge
noeg en hebben zy zin genoeg voor he;
algemeen belang, om in de huidige
voorwaarden geen nieuwe eischen te
stellen. Maar zij zouden geen verbinte
nis van de regeering tegenover de werk
gevers kunnen aanvaarden, daar dezen
haar in betere tijden zouden kunnen
inroepen. Het principe van de 40 uren
week dient gehandhaafd, al kan de uit
breiding van zijn toepassing voorloopig
worden verdaagd.
Wat het landbouwprotektiennisme
betreft zou het C.I.C. goed doen, het
•andbouwpregramma van de B.W.P.
bij te treden.
Tenslotte kunnen de arbeiders niet
afwijken van het principe der recht
vaardige verdeeling van de belastingen.
Wie de hoogste inkomsten heeft, moet
het meest afdragen, als nieuwe belas
tingen noidig zyn, om den staat toe te
laten zijn begrooting in evenwicht te
brengen en zijn sociale plichten te ver
vullen.
Het C.I.C. heeft, zooals uit het voor
gaande blijkt, nog niet afgezien van
zijn deflationni'stische neigingen, on
danks de mislukking van de proefne
ming van 1930-1936, die een algemeene
verarming van het land voor gevolg
had.
H'et is, anderzijds, opvallend hoe wei
nig belang het schijnt te hechten aan
de ekonomische struktuurhervormin-
gen, aan de aanpassing van de indus
trie en de noodzakelijkheid betere
en meer afgewerkte produkten te leve
ren.
De arbeidersbeweging, daarentegen,
hecht een overwegend belang aan dit
(Zie vervolg onderaan volg. kolom)
ZULKS is 't geval voor de vorming
of de cmvorming van een minis
terie. Dit is eveneens zoo voor
een aantal zaken en personen.
Bij onze zuiderburen is dit niet het ge
val, Zoo'n politieke heelkundige bewer
king is daar een alledaagse he gebeur
tenis. 't Is denkelijk wel de reden,
waarom bedield land, wat het omver-
tuimelen of het optakelen van een nieu
we regeering betreft, onder opzicht
van het aantal dier gevallen aan de
spits staat.
In ons land wordt zulks veel ernstiger
opgenomen, 't Is een voorval, waarop
de aandacht van heel de publieke opi
nie wordt gevestigd.
Daar we in het raam onzer grondwet
telijke instellingen nu eenmaal zonder
ministerie niet op weg kunnen, blijft
niets anders over dan daarvan al de
nadeelige of voordeelige gevolgen te on
dergaan.
Niettegenstaande dat hebben we ons
aantal «tijgers» (zoo betitelde men in
Frankrijk Clemenceau) die 'er steeds op
uit zijn, ministeries te verslinden, om
hun politieken honger te stillen.
Meestal een gevaarlyk stieltje! Niet
zoozeer voor hen persoonlijk, maarr
voor de natie in haar geheel.
De groote heeren, welke in dergelijke
omstandigheden iedereen de les willen
spellen door voor te h: uden, dat de
ministeries In het Volkshuis te Brussel
worden gevormd en Spaak de daar ge
geven bevelen heeft uit te voeren, heb
ben zich bij de laatste politieke gebeur
tenissen zoo geweldig bloot gegeven, dat
we gerust op hen de spreuk kunnen
t.epassen: luistert naar onze woorden,
maar ziet niet naar onze'daden. In
Vlaanderen zou men zeggen; ge zoudt
beter in den spiegel kijken.
Een grooten mond opzetten heeft niet
altijd te beduiden, dat men de onbe
vlekte ontvangenis zelf is.
ekonomisch uitzicht van 's lands her-
cpbeuring. Zij geeft blijken van een
duidelijker begrip van de belangen van
het land dan de industrieelen.
Deze laatsten laten zich nog te zeer
leiden door hun klisse geest, hun ge
makzucht, hun sleur en hun individua
lisme.
Het heil van het land is slechts te
zoeken in de richting van de organisa
tie. Het ekonomisch liberalisme, ge
steund op het autocratisme van de
werkgevers in het bedrijfsleven, is een
overwonnen opvatting.
Het C.I.C. zal er zich moeten van
bewust worden, indien het wenscht by
te dragen t:t het herstel van onze eko-
nomie, waarover de industrieelen en
hun geldschieters geen alleenheer
schappij meer kunnen noch mogen uit
oefenen, omdat het welzijn van alle
volksgroepen er mee gemoeid is.
O. D. S.
Sedert eenigen tijd, en bij elke mi-
nisterieele krisis, hebben we 'n paar
zwevende ministers in West-Vlaande-
ren. wien het nog niet gelukte, in ge
schikte voorwaarden op het ministe-
rieele vliegplein neer te dalen.
We denken niet, dat ze als piloot de
vereischte vaardigheid missen. Ze zwe
ven reeds lang genoeg, opdat dienaan
gaande elke twijfel zou uitgesloten zijn.
Wie we bedoelen? De heer De Man,
van Roeselare, kristen-demokraat, die
zeker denkt dat, niettegenstaande hij
kamerlid en tevens gemeentesekretaris
is van voornoemde stad, hij daarbij
ook nog cp nuttige wijze een ministe
rieel depariement zou kunnen leiden.
De andere is onze goede kameraad
Aohdel V-nacker, de «pdnee-sans-rire»
zonder vrees voor mededinging, die
eveens met zijn zweeftoestel in de lucht
der blijde verwachtingen blijft hangen.
We vinden het, eerlijk gesproken,
oprecht spijtig. Graag hadden we hem
aan 't werk gezien in 'n brojk van het
departement van arbeid en sociale
voorzorg, namelijk van de werkloos
heid, waar hij, gesteund door zijn ken
nis en ondervinding, veel en goed werk
had kunnen verrichten.
Voor de komende ministerieele zweef
vlucht zou hij nauwere aansluiting
moeten zoeken met den Eerw. Heer
Bisschop van Brugge.
In West-Vlaanderen wordt zulks nu
een heel probleem! Er moet niet uit
het oog worden verloren, dat we niet
alleen een zwevenden minister hebben
in 't Noorden en in 't midden, maar
dat er ook in 't Zuiden daarvoor en-
traimement bestaat.
Wie waarlijk met dien teerlingworp
een ordentelyken prijs gewrnnen heeft,
is de h. dAspremont-Lindenen voor
zeker totaal buiten zijn verwachting
De h. Van Dieren, die in de Se-
naatszitting van Dinsdag 24 Januari
1939 op humoristische wijze, niet heel
fijn evenwel, de hervormde ministeriee
le ploeg voor het voetlicht bracht,
richtte zich tot den achtbaren edelman
en vr:eg: «Hoe is 't mogelijk, dat "ij
daar aangeland zijt?».
Dit is de eenige ernstige vraag, wel
ke de advckaat van «La Belgique Pré
voyante» ooit in de hooge vergadering
stelde! 't Is nimmer te laat om ver
standig te worden.
Zijn ploegmaat bij de Zondagpredi
kanten van de federatie der katholieke
kringen, baron Nothimb, die over ver
vlogen illusies zat te mediteeren,
wachtte vruchteloos op het antwoord,
dat maar niet kwam.
Epiloog: De heer d'Aspremont ver
weet steeds de katholieken en de vToe-
gere regeeringen, dat ze te veel links
reden! We zien verlangend uit hoe
voornoemde heer het zal aan boord leg
gen, om de karavaan meer naar rechts
te doen rollen.
JOS. COOLE.
HITLER
DAGEN
Zondag
Maandag
Dinsdag
Woensdag
Donderdag
Vrijdag
Zaterdag
Golflengte
267,4 m.
Morgen
uitzending
07,00 10,00
07,00 - 10,00
07,00 - 10,00
07,00 - 10,00
07.00 - 10,00
07,00 - 10,00
07,00 - 10,00
Golflengte 201,07 m.
Namiddag- Avond
uitzending
13,00 - 19,00
13,00 - 19,00
14,00 - 17,00
13,30 - 18,30
14,00 - 19,00
13,00 - 15,00
13,00 17.00
uitzending
geen
geen
31,00 - 24,00
20,00 - 24,00
geen
17,00 - 19,00
20.00 - 24,00
kalmeert alle ongemakken en pijnen, en
maakt U weer Irisch en gezond
WIT
06 PROEFDOOS VAN 8 POEDERS
DE DOOS VAN 24 POEDERS
Dt FAMIUEDOOS VAN 48 POEDERS
IN KOKER VAN 24-TABLETTEN U Fr.
IN ALUMINIUM KOKER
12 CACHETTEN: t> Fr,
t