De waakzaamheid
van de vakbeweging
is meer dan ooit
geboden
Een manifest van
onze partij
NA TWEE WEKEN
OORLOG
vKsrB
TUSSCHEN TWEE
VUREN
DE DUITSCHE
EKONOMISCHE AUTARKIE
Afval levert waardevolle pmdukten
aan de leden van
de Ba
W. Pa
gan° EngelandS
SYNDIKALE KRONIEK
BUITENLANDSCH OVERZICHT
't ROOS KRUIS
mmmm;
Er werd in ons land een politieke
wapenstilstand gesloten, gezien '2
internationale omstandigheden,
waarvan wy de gevolgen op vele
gebieden ondervinden en die ons ver
plichten steeds klaar te zijn om de
zelfstandigheid van ons land te ver
dedigen.
Het feit dat elke politieke agitatie
en alle polemieken werden stopgezet,
bewyst nog niet dat wij de oogen zou
den moeten sluiten voor zekere sociale
problemen, die oprijzen tengevolge van
de huidige gebeurtenissen.
Het volstaat niet beroep te doen op
de nationale eendracht, opdat al onze
landgenooten brave en plichtbewuste
menschjes zouden worden.
De ondervinding heeft ons geleerd
dat er, hier evenals elders, steeds
personen worden gevonden, die zich,
in de meest tragische uren, welke
nochtans de samenhoorigheid van
allen vereischen, ontpoppen als gieren
voor hun medemenschen.
Wat wij in de jaren 1914-18 hebben
ondervonden vanwege deze verwerpe
lijke wezens, zullen wij opnieuw onder
vinden.
Reeds wordt ons van verschillende
zijden medegedeeld dat zekere werk
gevers zich schuldig maken aan over
tredingen van de sociale wetten en van
de kollektieve overeenkomsten, zonder
het oordeel van de betrokken vakver-
eenigingen in te winnen of de toe
stemming van de bevoegde openbate
besturen te vragen.
Liebaers, sekretaris van de Centrale
der Kleeding, deelde aan de socialis
tische pers mee dat de loonen in de
kleedingbedrijven in sommige gevallen
met 20 procent werden verlaagd. Som
mige werkgevers trachten bestellingen
voor het leger te verkrijgen, tegen
prijzen, die hun niet toelaten de ge
bruikelijke loonen te betalen.
In een metaalbedrijf van het Brus-
selsche, wilde de werkgever de loonen
met 25 procent ineens verlagen. Dank
zij de tusschenkomst van den vak
bond, kon hij zijn voornemen met
doorvoeren. Er werd overeengekomen
dat voortaan vier weken op vijf zou
worden gewerkt.
De vakbond moest zich bezighouden
met het geval van een andere firma,
waar het personeel zestig uur per week
moet werken, zonder dat het aanspraak
mag maken op het bij de wet voor
zien bijgevoegd loon.
In een beschuitfabriek, moeten jon
gens van 15 en 16 jaar 's nachts
werken. Dit is natuurlijk strijdig met
de wet op den arbeid van de aan-
komelingen.
Ook in somnjige gas- en elektriciteits
bedrijven, worden overuren toegepast,
die niet in overeenstemming met de
wet worden vergoed, en zonder dat het
oordeel van den vakbond werd inge
wonnen.
Deze enkele voorbeelden en vij
zouden er nog tientallen andere kun
nen aanhalen bewijzen dat, nu meer
dan ooit, de waakzaamheid van onze
vakvereenigingen geboden is. De syn-
dikale aktie gaat voort.
De belangen van de arbeiders moeten
gevrijwaard worden tegen de misbrui
ken van degenen, die meenen dat het
oogenblik is gekomen om de afbraak
vi i de sociale wetgeving door te zev
ten.
Wij blijven niet blind voor de moei
lijkheden, die vele bedrijfsleiders op
dit oogenblik doorworstelen. Deze be-
bedrijtfsleiders kunnen met de vak
verenigingen praten. Deze zullen
ongetwijfeld bereid worden gevonden
om, samen met den werkgever, de op
lossing te zoeken, waarbij met alle be
trokken belangen rekening wordt ge
houden.
Maar elk sociaal misbruik vanwege
gewetenlooze oorlogsprofiteurs moet
onverbiddelijk aan de kaak worden ge
steld.
Onze vakbeweging waakt.
Zij waakt ook, waar het gaat om de
bestaansvoorwaarden van de werkloo-
zen. Dezen worden eiken dag talrijker,
gezien de verlamming van het bedrijfs
leven.
Wij beschikken over enkele aandui
dingen betreffende het Brusselsche,
waar de werkloosheid met één der <e
is toegenomen in de hotelbedrijven,
met 40 procent bij de boekbinders, met
100 procent bij de steendrukkers, met
20 procent in de v jedingsbedrijven,
met 300 procent in de dameshoeden-
fabrieken, met 45 procent in de klee
ding, met 35 procent in de metaal
industrie en met 20 procent onder da
bedienden. Er wordt ook een lictue
stijging van het aantal werklooz?n
waargenomen in de textielindustrie.
De toestand zal niet gunstiger zijn
in de andere gewesten van het land.
Het Belgisch Vakverbond gaat, op dit
oogenblik, over tot een onderzoek naar
de uitbreiding, die de werkloosheid
heeft genomen, om een overzicht te
krijgen van den toestand en over ie
gaan tot de noodige tusschenkomsten.
De vakbonden, die honderdduizenden
arbeiders groepeeren, welke steeds da
eerste slachtoffers worden van aa
hamsteraars, van de voedselschaarschta
en van de opdrijving der prijzen, zou
den ook wat moeten mee te brokken
hebben in de pap, waar het gaat om
de voedselvoorziening en de bevoor
rading. De komiteiten, die zich met!
deze kwesties bezighouden, schijnen
evenwel geen voldoende aantal ver
tegenwoordigers van de vakbeweging
in hun schoot te hebben opgenomen.
Dat is jammer voor de nationale een
dracht en voor de arbeiders, die in hun
vakbonden hun beste verdedigers
vinden, waarmee zij dagelijks in aan
raking zijn.
Ook de gemobiliseerden en hun ge
zinnen verdienen de belangstelling van
onze organisaties. Naar wij vernemen,
houdt Balthazar, minister van Arbeid
en Sociale Voorzorg, zich aktief bezig
met de oplossing van enkele moeilijk
heden, waartoe hun speciale toestand
aanleiding geeft. Zoo moet de steun,
verzekerd blijven aan de gezinsleden
van de gemobiliseerde mutualisten. Er
dienen maatregelen bepaald voor wat
'de toepassing van het regime der
ouderdomspensioenen voor de opgeroe
pen militairen betreft.
Uit wat hier voorafgaat, blijkt dat
onze organisaties hun handen vol zul
len hebben met de verdediging van
de belangen van hun leden op vela
gebieden.
Zij zullen met bijval kunnen op
treden, indien allen, de werklooze.i,
de gemobiliseerden en dezen welke n >g
aan het werk blijven, vertrouwen stel
len in hun vakbonden.
O. D. S.
Waarom Hjden aan
HOOFDPIJN
MIGRAINE
TANDPIJN
GRIEP
RHEUM ATIEK
ZENUWKOORTSEN
PIJN DER
MAANDSTONDEN
als de
WONPERBARE BRUINE POEDERS
van
der Apotheek DE POORTERE, te
ST-NIKLAAS-WAAS, U oogenbllk-
kelijk zonder schadelijke gevolgen
van deze pijnen zullen bevrijden.
De doos van 8 poeders i 4 frank.
De drledubb. doos 25 poeders 10 fr.
Te verkrijg. In alle
goede apotheken ct
vrachtvrij tegen
postmandaat.
Gebruikt ze eens.
U zult nooit geen
andere meer
gebruiken.
(Sïi'ijfd^Syiidifealisme^Siiiïealoiid jjj
7USSCHEN het oogenblik dat wij dit overzicht schrijven en het verschijnen
van ons blad is er een verschil van een drietal dagen. Op zichzelf gezien
en in normale tijden kan zoo'n tijdruimte niet zoo groot worden genoemd.
Maar nu is het heel anders. Steeds moeten wij vreezen dat, wat wij op
dit oogenblik schrijven reeds morgen niet meer van tel is.
De gebeurtenissen in de internationale politiek, de diplomatie en de krijgs-
verrichtingen volgen elkaar op in een tempo dat onze taak niet vergemakkelijkt,
Als we daarbij rekening houden met het feit dat vele berichten, al worden
deze vrijwel door alle landen zorgvuldig geselektionneerd en gecensureerd, niet
vrij zijn van bepaalde tendenzen en daardoor heel wat van hun betrouwbaarheid
verliezen, dan wordt het klaar de taak van een goede en eerlijke pers eerder
lastig wordt. Zelfs de meest doorzichtige kroniekschrijvers worden in verlegen
heid gebracht.
Het eenige wat wij dan ook kunnen doen is tn groote trekken vaststellen
wat er in de eerste helft van deze maand als belangrijks is voorgevallen, de
feiten in koördinatie te brengen en hieruit een voorzichtige, heel voorzichtige
konklusie te trekken, zonder ons aan het gevaar te willen blootstellen ook
maar de geringste voorspelling te doen. Als het waar is dat reeds in gewone
tijden iedereen profeet in eigen land is, dan is dit in tijd van oorlog dubbel
waar. De fantasie had nooit het domein der kunst mogen verlaten. Want m
dat der politiek, en vooral in de internationale, heeft zij reeds zooveel geesten
op hol gebracht en daardoor de beschouwing der wereldproblemen op een
noodlottig dwaalspoor gebracht, dat het meer dan tijd wordt haar uit het
praktisch denken te verbannen. Laat ons dus objektief zijn en trachten de
feiten in hun ware gedaanten te bezien.
Het staat ontegensprekelijk vast dat de gewapende ultieme strijd die nu
aan den gang is, gaat om principes. Twee tegenovergestelde wereldbeschou
wingen zijn in botsing gekomen. Het moest er van komen. Wij herinneren ons
dat een paar jaren geleden velen de meening opperden dat het gevaarlijk zijn
zou de wereld te scheiden in twee kampen: eenerzijde de demokratische,
anderzijds de fascistische landenDe vrede moest per se bewaard blijven. Het
is verkeerd uitgevallen. Na veel aarzelingen en nog meer vernederingen heeft
%/ij zijn steeds overtuigd geweest van de klassieke waarheid, volgens
dewelke alle oorlogen een ekonomischen ondergrond hadden. Zelfs die oorlogen,
tvaarvan men ons op school zei dat zij van godsdienstigen of ideologischen
aard waren, b.v. de kruistochten, de Amerikaansche vrijheidsoorlog, enz.,
waren per slot van rekening niet anders dan rooftochten.
De huidige oorlog verplicht ons afstand te doen van die klassieke zienswijze.
Het is juist dat het uitgangspunt van het konflikt een ekonomisch verschijnsel
uns het failliet van de autarkische staatsinrichting van het Ille Rijk dezes
verlangen die door de nederlaag van 1914-18 verloren gebieden terug tot zich
U UMaar de ontwikkeling van het wereldgebeuren heeft bUks^snel den strijd
nrt een ander terrein geplaatstde demokratie was het beu in bestendige onrust
te leven Daarom liever den onmiddellijken oorlog gevoerd tegen een wereld
beschouwing die berust op brutaliteit, dwang en kultuurvermetigingDe woord
voerders van het Engelsche en het Fransche volk hebben het in de afgeloopen
week uitdrukkelijk en officieel verklaard. Achter die reWclarmgs/aat de Ptibhcfce
opinie der beide verbondenen, en ook die der meeste neutrale landen. Het
onmiddellijke antwoord van Engeland op Goring s rede was duidelijkhet
nemen van maatregelen om den oorlog minstens drie jaar te voeren Frankrijk
wil zelfs nog verder gaan als het moet zal de strijd zelfs meer dan drie jaar
duren gezamenlijke oorlogskredieten van meer dan honderdvijftig milliard
frank het doorvoeren van een strikte oorlogsekonomie en het sturen naar
een weelomvattende ekonomische oorlogtaktiek. De demokratische geallieerden
hebbel gezworen niet te zullen rusten vooraleer het ^je3ime in Duitschland
zal ?iin vernietigd Zoolang zij niet een definitieve overimnning hebben behaald,
mlleh zij^iet rusten. Zij zoeken geen wingewesten, maar willen het mensch-
onteerend nazisme uit de wereld helpen. w r(,prj.
Dnifsrhlands aiaenoot. het fascistische Italië, wacht, net wacht reeas
veerHendagenzouder zich duidelijk te durven uitspreken. Een zonderlinge
houdTna die van ItaliëHet weet dat de demokratische bondgenooten de
uitroeiing van het nazisme willen. Daarom houdt het zich stil. het heeft
a friknansrhe koloniën en wingewesten in Europa te verliezen. In een kerk te
Rome werd ite tMarseittaise* gespeeld, en er is sprake van het sluiten van
een vriendschapspalct met Frankrijk I
Tanas den anderen kant, in het Oosten, ligt de V. S. S. R. op loer, zij
komt niet tu?sch™in het konflikt. Zij zal leveringen doen aan beide kampen
men vastste heeft dnt de Turksche minister van Buitenlandsche Zaken
zal te.zeggen hebben,
Z%,%%eonder d iwloed der geallieerden, zijn hegemonie in de Zwarte
of Turkijeonder aen mmo u neutraliteit, met betrekking
tot het Embargoop den XenZtvoer "groote lansen heeft herzien te worden.
°P hUitWheterWe!teen zijn de communiqué's meer dan schaars. De fransche
legers die nu door Engelsche kontingexten zullen gesteund worden, schijnen
'°r9Vlnde lucMis lïl/eZde Duitsche macht werkzaam in Polende Engelsche
vliegtuigen na d
li0Se?e^loUe mogenwij ons afvragen of ^nom^lokkad^ van Duitsch-
land, ook de neutrale West-Europeesche landen niet zal treffen.^ y
Tengevolge het losbarsten van den
oorlog tusschen Duitschland eenerzijds,
en Polen, Engeland en Frankrijk an
derzijds, bevinden wij ons zoowat tus
schen twee vuren.
In 1914 waren wij tengevolge den
Duitschen inval in ons land, recht
streeks en onmiddellijk bij dezen
gruwelyken wereldoorlog betrokken.
Thans zijn we er voorloopig nog
kunnen van tusschen-uit blijven, en
dit, wegens de politiek van zelfstan
digheid die aan de regeerders van
ons land heeft toegelaten zich uit te
spreken voor een strenge neutraliteit.
Hoelang echter deze positie zal kun
nen gehandhaafd blijven, kan nie
mand met zekerheid zeggen doch we
hebben tegenover 1914 dit verschil aan
te stippen, dat we toen door een der
groote mogendheden werden aange
vallen ondanks onze neutraliteit van
destijds welke bezegeld was geworden
door al de ons omringende grOote lan
den, terwijl nu, alle mogendheden
welke in botsing zijn gekomen het als
een gewetenseer aanzien in niets
onze neutraliteit te schaden.
Is het dat de opvattingen dienaan
gaande zijn gewijzigd en verbeterd
of spruit dit eenvoudig voort uit het
feit dat de eraan verbonden belangen
of mogelijkheden niet meer dezelfde
zijn gebleven
Daarop zal men voor het oogenblik
het antwoord schuldig moeten blijven.
Intusschen kan niets ons ervan te
rughouden te zeggen dat de grens-
toestand tusschen België en Duitsch
land, vandaag niet meer dezelfde is,
als dit wel het geval was in 1914.
Toch kan men ons landeken onver
wachts binnenrukken en overrompelen
gezien de weinige bewapening en ver
sterking aan de Oostergrens, maar
hedentendage weet men toch dat er
bestendig moet gezorgd en gewaakt
wordt om een onverhoedschen Inval
te voorkomen, en dat versterkings-
en versperringswerken het niet zoo
gemakkelijk meer zouden maken om,
zooals in 1914, bijna ongehinderd door
ons land te wandelen.
Maar of dit wel een afdoende reden
ia geweest om van een nieuwen inval
en doortocht in België af te zien, is
een andere vraag.
Het is best mogelijk dat andere,
meer doorslaande beweegredenen er
hebben toe aangespoord, het spel '-an
1914 niet meer te hernieuwen, zoodat
ons een kans te meer werd gegeven
ons niet onmiddellijk of rechtstreeksch
bij een konflikt in Europa betrokken te
worden.
Zeer zeker zullen vandaag weinigen
er kwaad om zjja dat we niet mede
in oorlog zijn.
Maar er zijn dingen die soms ster
ker spreken of onzen wil.
Zulks zal ook wel het geval geweest
zijn van Polen, Engeland en Frank
rijk, alwaar de menschen al evenmin
dan wjj op oorlog verzot zijn, maar die
wegens de omstandigheden geen an
deren uitweg meer gezien hebben.
Kan zooiets met ons land, tijdens
die aangebroken oorlogsfaze, het ge
val niet worden
Het zal gewis fijn aan boord moeten
gelegd worden om, doorheen die oor
logsfaze, welke Europa aan het door
maken is, te ontsnappen aan het ge
vaar dat ons bedreigt.
Het onvoorziene en onwaarschijnlij
ke kan altijd nog gebeuren, en het is
maar best dat wij op geen enkel oogen
blik onverhoeds in de grijparmen van
het oorlogsmonster vallen.
Onder dit opzicht kunnen we lang,
zeer lang, op proef gesteld worden.
Eigenlijk zoolang, tot wanneer deze
nieuwe oorlog een einde zal genomen
hebben.
De eerste dagen van dezen oorlog
hebben reeds genoeg doen uitschijnen
hoe delikaat de positie van België en
van andere neutrale landen is.
Wanneer men aan een of anderen
uitkant gelegen is, kan men nog met
een zeker gemak zich uit den slag
trekken, maar wanneer men, zooals
dit voor ons land het geval is, tusschen
twee vuren gewrongen zit, is de aan
te nemen houding dubbel moeilijk om
van alle gevaar bevrijd te blijven.
Maar zelfs met alle geboden voor
zichtigheid is het nog niet uitgemaakt
dat wij de handen vrij blijven houden.
Want wie verzekert ons dat, gegeven
zelfs al de gedane beloften om onze
neutraliteit ongeschonden te laten
er dan toch niet tot een schending
wordt overgegaan
We willen het ergste niet verwach
ten maar is een gegeven woord in
1939, meer waard dan in 1914V
Redenen om daaraan te twijfelen
van dergelijke schending verschoond
hebben wij te over, en wanneer wij
ongeschonden blijven zal het meer zijn
om andere beweegredenen en tenge
volge andere oorzaken, dan wel om de
eenige zorg het eerewoord gestand te
biijven.
Zooiets beseft dan toch eenieder,
zoodat het niet noodig is er verder
nadruk op te leggen.
We zijn een te klein landeke om
toonaangevend en richtingaangevend
te zijn. Dit weten we maar al te wel.
Bijgevolg kan onze rol er maar in
bestaan te trachten een goeden mid
denweg te bewandelen, en te maken
gaaf en gezond van tusschen deze twee
vuren uit te geraken.
J. De Oomnck.
HET streven van Duitschland
naar ekonomische autarkie is
reeds sedert langen tijd door
iedereen gekend. Hieronder
moet worden verstaan dat Duitsch
land zoekt door eigen middelen en
onafhankelijk van het buitenland
in zijn eigen behoeften te voor
zien. Dit kan evenwel slechts in een
zekere mate geschieden, want vele
industrieele grondstoffen worden in
het land zelf niet gevonden; b.v. die
welke gedeeltelijk voor de metaal
nijverheid noodig zijn; die grond
stoffen moeten uit het buitenland
worden ingevoerd. Maar er zijn
heel veel zaken die op eigen bodem
kunnen worden gerekupereerd, om
in waren voor het dagelyksch ge
bruik omgezet te worden.
Enkele maanden geleden wijdde
het c Bulletin Commercial Beige
hieraan een uitgebreide beschou
wing, waaraan wij een en ander
ontleenen. Uit wat volgt zal blijken
wat de moderne industrieele schei
kunde in staat is te presteeren.
Steenkolenasch bevat een menigte
metalen, die door Duitschland niet
voldoende worden voortgebracht, en
daardoor in het buitenland moeten
worden aangekocht. Volgens een
groot aantal laboratorium-analyses
bevat een ton steenkolenasch gemid
deld ongeveer 2,7 kgr. metalen,
dienende voor de vervaardiging van
speciale staalsoorten, b.v. kobalt,
nikkel, chroom, molybdeen en vana
dium, voor een waarde van 55 mark;
ongeveer 19 kgr. niet-yzerhoudende
metalen, b.v. tin, lood, zink, arseni
cum, enz., voor een waarde van 4
mark; ongeveer 6 gram edele meta
len goud, zilver, platina, palla
dium, voor een waarde van 3 mark;
ongeveer 7 gram zeldzame metalen
gallium, beryllium, lanthanium,
enz., voor een waarde van 60 mark.
Een ton steenkolenasch bevat dus
voor een waarde van 122 mark aan
verschillende metalen. Uit statistie
ken leert men dat Duitschland jaar
lijks 10 millioen asch als residu op
levert. Van deze hoeveelheid zijn ge
makkelijk 2,5 millioen ton te reku-
pereeren. Aannemende dat men op
een rendeerende en ekonomische
wijze voor 60 mark aan metalen uit
een ton asch kan verkrijgen, kun
nen die 2,5 millioen ton asch dus
jaarlijks voor 150 millioen mark me
talen opleveren. Een rationeele ge
bruikmaking van de asch, zou dus,
in theorie althans, Duitschland toe
laten zich per jaar de volgende me
talen In eigen land aan te schaffen
1000 ton kobalt, 1000 ton nikkel,
600 ton molybdeen, 6O0 ton chroom
en vanadium, 1200 ton zink, 400 ton
tin, 10.000 ton arsenicum, 120 ton
lood, 6000 kgr. zilver, 600 kgr. goud,
250 kigr. platina en 25 kgr. palla
dium.
Om zich een 'beeld te vormen van
de waarde van deze cijfers, bedenke
den, dat Duitschland per jaar
slechts 200 kgr. goud, in het geheel
geen platina, noch palladium voort
brengt, dat het per jaar 10 a 12.000
ton tin in het buitenland moet koo-
pen en dat de wereldproduktie van
kobalt ongeveer - 17O0 ton bedraagt,
waarvan de Belgische Industrie, die
de Kongoleesche koperertsen ver
werkt, de grootste voortbrenger is.
Verder gebruikt Duitschland jaar
lijks 12.000 ton zwavel, meestal ko
mende uit Italië, Spanje en Ameri
ka. Deze zwavel dient voornamelijk
voor de fabrikatie van zwavelzuur,
dat de essentieele grondstof is voor
vele scheikundige nijverheden pa
pier, kunstzijde, rubber, springstof
fen, enz. Men heeft nu berekend
dat, door de volledige zuivering van
het'ruwe lichtgas in de cokesfabrie-
ken, jaarlijks een hoeveelheid van
260.000 ton ziwavel verkregen kan
worden. Hiermede is reeds een be
gin gemaakt. In 1937 heeft men
32.000 ton zwavel op deze wjjze ver
kregen; verleden jaar moest de op
brengst 50.000 ton zijn, en dit Jaar
zou er, volgens het industrieele plan
60.000 ton moeten worden voortge
bracht. De voornaamste producent
is de i. G. Farben, die in staat is
per jaar 40.000 ton zwavel uit zijn
industrieele gassen te halen.
Andere merkwaardige bronnen
van talrijke gezochte stoffen zijn
lucht en zeewater.
Sedert 1935 zonderen de Leuntt-
werke van de I. G. Farben uit de
atmosfeer groote hoeveelheden
krypton en xenon af. Dit zijn zeld
zame gassen die voor het vullen van
elektrische lampen gebruikt worden.
Verder ook nog een ander gas, n.l.
neon, dat in de elektrotechnische
industrie gebruikt wordt. Het idee
uit de lucht voldoende helium te ha
len heeft de Duitsche Industrie moe-
Her Duttscne vierjarenplan het oua papier worat zorgvuiaig verzameld
voor de fabrikatie van allerhande ersatz-produkten.
ten opgeven. Helium is een zeer
licht en tevens onbrandbaar gas,
dat volkomen geschikt is voor het
vullen van luchtschepen. De V. S.
van Amerika bezitten talrijke na
tuurlijke bronnen van helium en be-
heerschen daardoor de geheele he-
liummarkt. Men zal zich herinneren
dat Duitschland in groote moeilijk
heden kwam met betrekking tot het
vullen van zijn zeppelins, toen Ame
rika weigerde in voldoende mate
helium daarvoor te leveren.
Wat nu het zeewater betreft, dit
bevat 32 bestanddeelen waarvan
verscheidene als grondstof voor de
scheikundige nijverheid zouden kun
nen dienen. De kosten van extraktie
zijn echter zoo groot, dat de tot nu
toe bestudeerde behandelingsprocé
dés ver van rendeerend zijn geble
ken. Wat de zeewieren aangaat,
deze hebben tot nu toe slechts ge
diend voor de produktie van jodium.
Zij bevatten echter neg vele andere
stoffen, zooals eiwit, cellulose, enz.
Zoo kunnen zij tevens dienst doen
bij de fabrikatie van films, vezels
voor de textielindustrie, lak. kos-
metische produkten en voeder.
Een bestanddeel van den bodem,
dat voor de metaalnijverheid van
groot nut zijn kan, Is de klei. Deze
bevat inderdaad heel wat alumi
nium. Het erts waaruit dit metaal
getrokken wordt is doorgaans het
bauxiet, waarvan de wereldproduk
tie tamelijk beperkt Is. Duitschland
heeft geen behoorlijke produktie van
genoemd erts. Zijn ondergrond biedt
echter belangrijke hoeveelheden
klei, die uitstekend voor de fabrika
tie van aluminium kan gebruikt
worden, maar daarvoor eerst een
serie bewerkingen moet ondergaan.
Nu zijn er nog tal van andere za
ken tot dewelke de Duitsche indus
trie zich gewend heeft om ontbre
kende nationale grondstoffen te
winnen of om ersatsprodukten te
vervaardigen.
Zoo zijn er b.v* de kastanjes.
Duitschland bezit ongeveer 3 mil
lioen kastanjeboomen. Onderzoekin
gen hebben geleerd, dat uit de tot
nu toe waardeloos geachte vruchten
vier nuttige produkten verkregen
kunnen worden olie, zeepstoffen,
stijfel en oliehoudende koeken. De
kastanje-olie heeft dezelfde eigen
schappen en gebruiksmogelijkheden
als petroleum. Daarom worden de
kastanjes door de scholieren en de
Hitlerjeugd verzameld. De produktie
van kastanjes schommelt jaarlijks,
maar kan toch op 17.000 ton geschat
worden. Hieruit kunnen op indus
trieele wijze verkregen worden
1.000.000 kgr. olie, 1,600.000 kgr.
zeepstoffen en 14.400.000 kgr. koe
ken.
Ook het koffiedik is een waarde
volle stof geworden. Jaarlijks wordt
ln Duitschland 5.000 ton koffiedik
vernietigd. Deze hoeveelheid kan
echter ten minste 3.000 ton olie oj?-
leveren.
Zelfs waschwater en loog zijn In
dustrieele grondstoffen geworden.
Phenol en cresol werden op een ge
geven oogenblik zooveel gevraagd
(.o.a. voor de vervaardiging van
springstoffen) dat de uitvoer van
deze steenkolenprodukten verboden
werd. Intusschen heeft men phenol,
cresol en ooxylol weten te bereiden
uit het waschwater van cokesfabrie-
ken, gasfabrieken, fabrieken voor de
vloeibaarmaking van steenkolen.
De verworven hoeveelheden waren
zoo groot dat de uitvoer van phenoi
en cresol opgeheven kon worden.
Houtafval, zooalsspaanders,
krullen, zaagsel, enz., worden aan
gewend voor de produktie van hout
suiker, dat kan gebruikt worden als
veevoeder, en van brandalkohol.
Stroo kan gebruikt worden tot het
vervaardigen van cellulose.
En tenslotte de keukenafval. Het
zorgvuldig verzamelen, vooral van
de beenderen, zou Duitschland den
invoer van ongeveer 100.000 ton
beenderen per jaar besparen. Deze
hoeveelheid levert 10.000 ton vetten,
15.000 ton lijm, en gelatine, 45.000
ton voeder, mest, diermeel, eiwit
stoffen, enz., voor een waarde van
ongeveer 20 millioen mark.
Aan de Duitsche techniek en In
dustrie werd het geboden zich steeds
te perfektionneeren om een zoo
hoog mogelijk profijt te trekken uit
de aanwezige materialen en grond
stoffen, waarvan vele vroeger als
waardeloos werden beschouwd.
Als het waar ls dat Duitschland
zich de luxe niet kan permitteeren
jaarlijks voor honderden millioenen
mark aan grondstoffen te vernieti
gen, ls het niet minder waar dat
ook alle andere industrieele landen
ekonomisch voordeel kunnen trek
ken uit de rekuperatie van vele
bruikbare stoffen die anders weg
gegooid worden. Het is niet om
dat men in weelde leeft dat men
verkwisten moet.
Oefeningen van de Ftnsche sporters voor ae Olym
piade van 1940, die zeker niet zal doorgaan. Vreedzame
krachtproeven zijn nu vervangen door
het oorlogsgeweld.
In Litauen schouwt de voorzitter der republiek de
troepen. Zal.Litauen aan den oorlogsdans ontsnappen?
Duitsch afweergeschut wordt in allerijl aan de
niet-afgewerkte Siegfriedlijn opgesteld.
Zwaar Poolsch bombardementsvliegtuig, dat in ae
Poolsche fabrieken, die ver achter het huidig front
liggen, wordt vervaardigd.
Gezien de gevaren die ons land be
dreigen, zijn vijf socialisten in de
regeering getreden met de instem
ming van de organismen iie de mee
ning vertegenwoordigen van de massa
van onze aangeslotenen.
Deze regeering heeft de neutraliteit
van België afgekondigd in het kon
flikt, dat de naburige "groctmogend-
heden tegenover elkander stelt.
In het Parlement hebben onze man
datarissen uiteengezet in welken geest
zij hun steun zullen verlcenen aan
deze politiek.
Ieders geweten blijft vrij. Maar de
uitdrukking van de meeningen moet
gebeuren met een zelfbehcersching die
geen hinder is voor de aanspannin
gen van de regeering, om te beletten
dat ons land, zooals in 1914, het slag
veld van Europa zou worden.
Alle beroep op koelbloedigheid, op
het verantwoordelijkheidsgevoel en op
tueht moet gehoor vinden bij ai onze
aangeslotenen. Dat zij vertrouwen
stellen in de regeering waarin zij ver
tegenwoordigd z^jn, opdat deze in alle
omstandigheden de tolk zou zijn van
de gehechtheid van ons volk aan den
vrede van z'jn verlangen van natio
nale onafhankeijkheid, van zijn liefde
voor de vrijheid en zijn trouw aan hel
Ideaal van een vreedzaam Europa dat
bevrijd is van de bedreiging van het
Aan onze leden onder de wapens
Renden wij onzen broederlijken groet,
y
de uitdrukking van onze genegenheid,
van onze dankbaarheid en van om
vertrouwen.
Kameraden, soldaten, die waakl
over de veiligheid van onze grenzen:
bedenkt dat de socialistische syndl-
kale, mutualistische en koöperatiev»
organisaties blijven waken over u er
de uwen.
Van den nederlgsten van de müt
tanten die thuis gebleven is tot onw
ministers, allen zullen voortgaan t<
werken opdat de natie aan haar ven
dedigers een lot zou verzekeren dal
waardig is van hun toewijding en van
hun opofferingen, en opdat de gezin,
nen, die gij hebt verlaten, de ellende
niet zouden kennen tegelijk met den
angst van de moeders, de echtgenoo-
ten en al diegenen die u duurbaai
zijn.
Uwe organisaties zullen blijven wa
ken over u en de uwen.
Blijft van uw kant verbinding hoQ
den met hen. Zjj zullen raad geven, u
bijstaan, u verdedigen.
Door trouw te bleven aan de B.W.P,
zullen degenen die in deze uren van
gevaar hun plicht van burger of sol
daat vervullen tegenover België, dier
plicht des te beter volbrengen.
Want de B.W.P. wil een onafhan
kelijk, vrij, vreedzaam België, eer
België dat morgen degenen het meesi
zal eeren die als arbeider of soldaal
het best het land gediend hebben.
HET BUREAU VAN DE B.WJP|
