<4
i
Geeraards berg en
EREMBODEGEM
NINOVE
WELLE
v
DENDER*
HOUTEM
Van rfifgers en leeuwen
De Eerste Internationale
LUGUBERE KUNST
V
Vergadering van den
gemeenteraad van
Vrijdag 29 September
VAN ALLES WAT
Allerlei voor
onze vrouwen
Onze gemeentepolitiek
In liet teeken van den oorlog
Voor de mijnwerkers van Zuid-
Oost-V laanderen
Niet dezelfde woongebieden
s.j.w.-BERICHT
IN ONZE CINEMA
RADIOHULP
PARTIJGENOOTEN,
Voor Allen is ons
beste wapen in den
plaatselijken strijd.
Denkt daaraan! Maakt
propaganda voor ons
blad!
De toestand
Tijgers komen op een uitgestrekter gebied
voor dan men denkt
Zij werd drie kwart eeuw geleden gesticht
Oorspronkelijk een soort Volksfront
5 - Voor Allen - 8 Okt. 1939
4
ARRONDISSEMENT AALS1
De mijnwerkers zijn aan de orde van
den dag. De radio deelt ons iederen dag
mee dat drie honderd mijnwerkers ge
vraagd worden voor Limburg, honderd
vijftig voor Charleroi, ene., enz.
Een onlangs verschenen Koninklijk
Besluit maakt het de mijnbazen moge
lijk te genieten van toelr gen om hun
toe te laten ongeschoolde arbeiders aan
te werven en hun den stiel van mijn
werker te leeren.
In de burgerbladen wordt de ophef
fing van de 45-urenweek geëischt.
Waarom Eenvoudig omdat België in
staat zijn moet steenkool uit te voeren
naar Frankrijk, Holland en vele andere
landen, die, ingevolge den oorlog, geen
6teenkooi meer zullen ontvangen van
het in oorlog zijnde Duitschland.
België moet ook nog steenkool uit
voeren omdat het de eenige grondstof
is die wij kunnen aanbieden in ruil
voor de grondstoffen die wij moeten in
voeren voor onze metaal- en textiel
nijverheid. Volgens zekere inlichtingen
zou onze textielnijverheid reeds een be
stelling van 600.000 dekens voor het
Fransche leger hebben moeten weigeren
bij gebrek aan de noodige grondstof.
België moet ook nog steenkool kun
nen uitvoeren om zich de noodige mid
delen aan te schaffen om bijvoorbeeld
het graan to betalen dat wij in de
vreemde landen moeten aankoopen.
Om te kunnen uitvoeren moet onze
voortbrengst stijgen. De gedeeltelijke
mobilisatie van ons leger heeft er na
tuurlijk niet toe bijgedragen om de pro-
duktie op te voeren; honderden mijn
werkers, tientallen mijningenieurs en
andere techniekers werden opgeroepen.
Zal het leger willen inzien dat een
mijnwerker in de mijn aan het land
meer diensten bewijst dan een mijnwer
ker in uniform ergens in een of anderen
verloren uithoek van de grensstreek
Zullen zekere onzer ministers willen
erkennen hoe verkeerd het was de
mijnen van Flénu te laten sluiten, een
voudig maar omdat een handvol ban
kiers het aldus wilden
Wat er ook van weze, er zal van onze
mijnwerkers een enorme inspanning ge
vraagd worden en onze vrienden Bevie
en Dethier hebben gelijk, beroep ts
doen op de mijhwerkers om alle niet
gewettigd verlet en verlies van arbeids
dagen te vermijden.
Dethier wijst er ook op, dat de mijn
werkers zich ook moeten hoeden voor
die zoogezegde vrienden van de mijn
werkers, die slechts één doel hebben: de
wanorde te vergrooten door onrust en
stakingen te verwekken. Meer dan ooit
moeten de ordewoorden der centrale
van mijnwerkers gevolgd worden.
Nochtans heeft kd. Bevie, sekretaris
der centrale van het Centrum, ook ge
lijk wanneer hij de mijnbazen op hun
plicht wijst.
Het moet nu ook uit zijn met aller
hande plagerijen en met zekere hande
lingen die de mijnwerkers niet begrijpen
ten die van aard zijn geschillen uit te
lokken.
Zoo wijst kd. Bevie er op dat in be
paalde putten, mijnerkers die er vroe
ger werkten geweigerd worden, terwijl
anderen, komende van andere putten
aanvaard worden. In andere mijnen
worden geschoolde arbeiders van hun
gewoon werk weggenomen om anderen
arbeid uit te voeren en waardoor hun
loon soms verminderd wordt met 10 Ir.
per dag.
In nog andere putten wordt het loon
der stukwerkers verminderd en zelfs
ook het loon van andere mijnwerkers,
alhoewel niets dezen maatregel verrecht-
vaardigt, wel integendeel, vermits de
levensduurte met den dag stijgt.
Dethier vraagt ook dat de kwestie der
loonen niet willekeurig zou behandeld
worden en dat niet al te spoedig om
loonsverhooging zou geroepen worden
er op wijzende dat de prijs der steenkool
geen oorzaak worden mag van een ver
dere ontreddering van onze andere
nijverheidstakken.
Vanzelfsprekend moet met de noodige
omzichtigheid te werk gegaan worden,
nochtans mogen al de voordeelen van
de voor de mijnnijverheid gunstige toe
standen niet uitsluitend gelden voor de
aandeelhouders en zekere banken.
Sedert maanden is de toestand zeer
gunstig; sedert maanden werd meer ver
kocht dan bovengehaald werd. Dit heeft
de mijnbazen niet belet hardvochtig op
te treden tegen de mijnwerkers.
Krijgen die heeren hun zin, dan zal
van toekomende maand af de prijs der
steenkool toch stijgen, dan zal de ar
beidsduur verlengd worden; dan blijven
zij genieten van de toelagen van de re
geering, dan stijgt hun winst.
Welnu, de mijnwerkers die hun plicht
zullen doem moeten hun deel hebben
in die winst. Hun loonen zijn niet te
hoog en hun arbeid zal zwaarder wor
den, het gevaar waaraan zij bloot staan
zal ook toenemen.
Hun stoffelijke toestand moet dus ver
beteren en wat meer is, in al de maat
regelen die zullen moeten genomen wor
den, moeten zij hun woordje te zeggen
hebben. De hoofdvereischte hiervoor is
sterk vereenigd zijn en wij vragen aan
al onze Vlaamsche mijnwerkers daar
aan te denken. Ze zijn nog talrijk, zij
die dagelijks den trein nemen rond
Geeraardsbergen, Herzele, Zottegem,
Nederbrakel. ja zelfs te Denderleeuw en
te Ronse, die niet vereenigd zijn of die
verdwaald zijn in vakbonden die veeleer
vijanden zijn van de werkende klasse.
Voortaan moet het parool wezen: allen
in onze mijnwerkerscentrale, om dan,
met vereenigde kracht in staat te zijn
de belangen van de «gravers van het
zwarte goud» te verdedigen en te be
hartigen.
Geen onverschilligheid meer. Gedaan
met nutteloos gemopper. De mijnwer
kers staan in de eerste rangen van het
front van den arbeid. Goed, maar zij
mosten ook toonen geen weerlooze sla
ven te zijn. Hun volle plicht doen, voor
zeker, maar in staat zijn ook de meest
rechtvaardige behandeling af te dwin
gen.
Oogen open, mijnwerkers, versterkt
uw syndikaat, het zal hoogst noodig
zijn. MAX PATTEET
Omhaling ten voordeele van
«Het Pakket van den Soldaat»
TWEEDE LIJST
Overdracht der le lijst: 3.489,70 jr.
Personeel der putten Marie-José te
Maurage, 186.25 fr. Personeel der
putten 9 en 10 te St. Vaast, 726 fr.
Personeel der morgenploeg der putten
St. Emmanuel te Bois-du-Luc, 170 fr.|
Algemeen totaal: 4.570,95 fr.
Waarde makkers, met deze verwitti
gen wij u dat het feest van ons tien
jarig bestaan niet aal doorgaan. Het is
spijtig genoeg, maar gezien den toe
stand waarin ons volk zich nu bevindt
zou het niet gewenscht zijn feest te
v'eren.
S.J.W.ers, het oestuur heeft, gezien
de omstandigheden, de gedachte op
gevat geen bijdragen meer af te halen.
Alleen verzoeken wij onze leden die
nog niet in regel zijn, dit zoo spoedig
mogelijk te schikken om later niet in
moeilijkheden te geraken.
Dit wil daarom niet zeggen, dat de
S.J.W. als ontbonden dient te worden
beschouwd. Neen. De S.J.W. blijft be
staan, spijt we geen bijdragen meer
in ontvangst nemen. Dit alles zal wel
veranderen als wij in betere tijden zul
len zijn.
N. B. Den leden wordt aangeraden,
zich niet te ontdoen van hun lidkaart
daar ze nog moet dienen om het lid
maatschap te bewijzen, als de toestand
beter zal zijn.
Wymeersch Albert.
Studie- en aktiekring
Studie- en Aktiekring, in andere
plaatsen gekend onder den naam Ko-
miteit voor Arbeidersopvoeding, hield
Dinsdag j.l. een algemeene vergade
ring. Een programma van winterwer-
king werd opgesteld, waarover we toe
komende week meer zullen vertellen,
tefet voorziet voordrachten, kinemaver-
•oonmgen, kursussen.
Studie- en Aktiekring liet zich leiden
door de gedachte, dat in de gegeven
fcmstandigheden aan de jeugd en de
ferbeidersklasse in het algemeen gele
genheid tot ontspanning moet worden
gegeven.
Ons programma van werking zal
daarvan rekening houden.
We hadden verleden weeik een extra
programma beloofd en we zijn geluk
kig, te kunnen mededeelen dat onqe
inspanning waardeering vond.
In iedere vertooning was het aantal
toeschouwers grooter dan de vorige
week. Dit verheugt ons en doet ons
voor deze week weer het beste verwach
ten, want ook nu is het programma
buitengewoon.
Het voorziet ten eerste de gekende
Metrofilm «De Onbekende Vrouw»ten
tweede «Prince Bouboule» met Geor
ges Milton.
Ons Donderdagprogramma zal ook
de moeilijksten bevredigen.
Toekomende week, voortzetting der
suksesreeks met «Message A Garcia»,
met Wallace Beery.
P. S. De partijgenooten die de Zon-
dagavondvertooning niet bijwoonden
om plaats te maken voor de bezoekers
der buitengemeenten, kunnen terug
den Zondagavond komen. De mobili
satie heeft enkele plaatsen vrijge
maakt.
Burgerlijke Stand
HUWELIJK. Walter De Vogelaer,
Overboelare en Jeannefcte Walravens,
Gaffelstraat.
GEBOORTEN. Eliane Vanderhae-
gen, Idegem. Jozef Vercleyn. Nieu
we Baan. Laurette Crosinsky, Mo
lenstraat. Micheline Van Hoorde,
Oudenaardschestraat.
OVERLIJDENS. Maria Van Wil-
derode. 32 j., echtg. Gaston De Gey-
ter, Oollegestr. Henri De Smet, 75
j., wed. Maria D'hokers, Buizemont-
straat.
Repareert uw radio bU u thuis
G V S T DE VO S
Gentschestr., 37, Geeraardsbergen
Verhuring van piek-up voor café
Deze zitting was meer van adminis
tratieven aard.
Vraag voor aankoop van grond op
het gemenetekerkhof door Madame J.
Robyns toegestaan.
Het proces-verbaal nazicht gemeente
kas, 3e kwartaal werd goedgekeurd.
De bespreking van den steun aan de
behoeftigen door de Kommissie van
Openbaren Onderstand nam meer tijd
in beslag.
Als gevolg van vroegere kritiek legde
de heer V. d. Bergh een lijst van namen
voor der bizonderste behoeftigen met
den steun er bij.
Na uiteenzetting vroeg hij, als lid der
Kommissie van Openbaren Onderstand,
dat de gemeenteraad een gunstig ad
vies zou geven op de vraag der kom
missie om een toelage.
Volgens den heer burgemeester be
steedt de Kommissie van Openbaren
Onderstand te veel aan de behoeftigen.
Hij leest een tabel af met cijfers die
bewijzen dat de uitgaven ieder jaar
stijgen.
Vijverman blijft nog steeds bij zijn
vroegere meening dat speciale ge
vallen van steun niet hoeven bespro
ken te worden op de raadzitting, tenzij
er misbruiken waren. Nochtans, zegt
hij, bewijzen de cijfers van den bur
gemeester ook niet veel. De toestand is
verscherpt. Er zijn meer behoeftigen.
De nood moet geleenigd worden. Het
verwondert ons, dat de burgemeester
kritiek uitoefent, daar hij van rechts
wege voorzitter is der Kommissie van
Openbaren Onderstand. Als hij denkt
dat er misbruiken zijn, hoeft hij maar
naar de kommissie te gaan en het voor
zitterschap op zich te nemen.
Vijverman trekt achtereenvolgens de
aandacht op den toestand der zwan
gere vrouwen, wier man bij het leger
is. Hij stelt voor aan de vrouwen, na
6 maand zwangerschap, een speciale
vergoeding van 3,50 fr. per dag uit te
keeren, boven hun gewonen steun. De
ze kwestie zal op de dagorde gebracht
worden van de volgende zitting. De
heer Adelaer Gijssens komt nog tus-
schen inzake steun der K.O.O.
De gevraagde toelage van de O. O.
20.000 frank wordt gestemd.
Mejuffer Martha Hunninck wordt be
noemd als oiyierwijzers aan de lagere
meisjesschool met 8 stemmen tegen
drie voor mejuffer Adrienne Van Gij-
seghem.
Mejuffer Thesin Gabrielle wordt be
noemd als onderwijzeres aan de be
waarschool met 7 stemmen tegen 1
stem voor mejuffer Temmerman en 3
onthoudingen.
De gemeenterekening 1938 wordt
goedgekeurd.
Ziehier de namen van de kandidaten
onderwijzeressen voor het lager onder
wijs
De Clerck Marie-Paule, Erembodegem;
De Vos Lucienne, Brussel
Hunninck Martha, Haaltert
Marcelis Marie, Vilvoorde
Van der Burght—Wynants, Aalst
Van Gijsegem Adrienne, Erembodegem;
Van Sevencoten Jeanne, Ninove.
Kandidaten onderwijzeres bewaar
school
Bruylant Raphaelle, Letterhoutem
SgeersAsselman, Brussel
Thesin Gabrielle, Erembodegem.
Mejuffer Martha Hunninck stond al
lang in het froëbelonderwijs. Ze was
reeds verscheidene malen kandidate
voor 't lager onderwijs. Haar benoe
ming baart dus geen verwondering,
daar zulks, naar onze bescheiden mee
ning, haar rechtmatig toekwam
Verre velden lijken groen...
Naar ons bescheiden meening had
de heer Coppens van Terjoden, als
raadslid, meer steun verwacht van zijn
partij van Erembodegem zelve bui
ten Terjoden om.
Wij wetep, dat de heer Coppens ver
kazen is tot raadslid tegen den wil
van den heer Van Audenhove, die
hemel en aarde verzet heeft om naam-
stemmen weg te kapen, om zoo boven
het hoofd te springen van den heer
Albert Coppens.
Dat is hem niet gelukt.
Maar zelfs, als zijn doel nu niet be
reikt was, waarom dan nog die achter-
baksche houding tegen hun vertegen
woordigers
Op Terjoden wonen onverdraaglijke
menschen. Als iets niet afhangt van
mijnheer Albert of niet Vlaamsch Na
tionalistisch getint is, zullen ze wel
trachten dat het verdwijnt. Van so
cialisten schijnen sommigen een heili
gen schrik te hebben.
Nochtans hebben er ook botsingen
plaats tusschen mijnheer Albert en VI.
Nationalisten. Zoo hebben wü de sup
portersclub bij D. Meyer. Mijnheer
Albert heeft het behaald. De heer
Strijpens Cyriel moest het destijds af
trappen. De heer Strijpens zal hier ook
gevoeld hebben, dat het moeilijk is op
bepaalde oogenblikken zich tegen de
macht van het geld te verzetten.
Voor wanneer de eerste vergadering
van het Comité van Bevoorrading Wij
vragen dat in het bizonder omdat dit
komitee zich ook zou bezig houden
met het pakket van den soldaat.
Er waren verleden Woensdag te
Ereinbodegem 387 werkloozen, verdeeld
als volgt354 mannen en 33 vrou
wen.
De heer Adelaar Gijssens zei op de
laatste gehouden raadszitting, dat er
zooveel vreemdelingen gesteund werden
door de kommissie van openbaren on
derstand.
In zekeren zin is dat waar. Maar
dat feit wil niets zeggen. Erembode
gem is een gemeente waar de inwijking
legio is. Het meest Aalstenaars. Als
deze gezinnen nu behoeftig zijn, moe
ten ze gesteund worden. Dat deze
steun billijk moet toegepast worden,
daarmee zijn wij het eens.
Burgerlijke Stand
GEBOORTENVerbestel Etienne,
Ninoofsche steenweg, 43.
OVERLIJDENS. Edirs Victor,
ondernemer, 55 jaar. Goetvinck
Maria, gestorven op haar geboortedag.
Arbeidersvoetbalclub
«Roode Bai» Ninove
Op Zondag 8 Oktober, te 3 uur,
groote voetbalmatch tusschèn Roode
Bal Ninove en Roode Sportkring Aalst.
Deze match is de eerste groote schok
van het speelseizoen '39-40, op ons ter
rein «het Meuleken».
Partijgenooten, supporters en sport
liefhebbers, we verwachten u in groot
aantal op ons terrein, om deze belang
rijke voetbalmatch bij te wonen en
onze jongens aan te moedigen in hun
zwaren strijd die ze zullen te leveren
hebben tegen hun sterke tegenstrevers.
Want sterke tegenstrevers, dat zijn de
Aalstenaars. Dit bewezen zij in hun
jongst geleverde wedstrijden tegen
vreda Geerardsbergen, waartegen ze
de heen- en terugwedstrijden wisten te
winnen met sprekende cijfers. Aan u,
kameraden-spelers van Ninove, te be
wijzen dat ge de Aalstenaars waardig
rijt. Er voor gezorgd dat ge Zondag
8 Oktober allen in tip-topvorm en bij
tijds op het terrein aanwezig zijt om
de kleuren van Roode Bal Ninove hoog
te houden en de overwinning af te
dwingen.
Aan u, kameraden-partijgenooten,
supporters en sportmannen, onze jon
gens te komen aanmoedigen.
Totnogtoe verloren we nog geen en
kele match op ons nieuw terrein. Nu
wordt het de vraag wordt het Zondag
een eerste nederlaag
De toegang tot het terrein is vast
gesteld als volgt Supporters, vrouwen
en werkloozen 1 fr.; niet-leden 2 fr.;
soldaten gratis.
Cinema «De Redding»
De film met de Marx Brothers is
goed in den smaak gevallen.
Deze week zal het programma ook
100 t.h. voldoening geven, want de
filmen die wij vertoonen hebben als
bijzonderste vertolkers William Po
well. Jamts Stewart, Myrna Loy, Er-
rol Plynn en Kay Francis. Vijf namen,
die alle ware kinemaliefhebbers naar
Cinema «De Redding» zullen brengen.
Voor het Donderdagprogramma, zie
onze publiciteit en voor het programma
van aanstaande week, zie rubriek Gee
raardsbergen in dit blad.
In verband met het artikel van ver
schenen onder deze rubriek, ontving
ik een schrijven van Meester Wies.
De lezer weet dat er in dit artikel
sprake was van het organiseeren van
een voordracht over luchtbescherming,
zonder voorkennis van het gemeente
bestuur; van het naar Gent gaan o.n
de Burgerwacht te kelderen; en het
schrijven voor het verbreken der be
noeming van den gemeentewerkman.
Met als slot vraag het eens aan
Meester Wies; was hij het niet, hij
stond er voorzeker dichtbij.
De geachte heer onderwijzer laat mij
opmerken dat er aan zijn adres abso
luut onware aantijgingen voorkomen
en zegt «Ik ben niet gewoon in te
gaan op krantenpraat; doch gezien .k
hier genoemd wordt en gezien de om
standigheden, voel ik mij genoodzaakt
de aandacht van ued. te trekken op
een drietal feitjes.
ALS HIJ HET NIET WAS waarom
de feiten dan willen voorleggen Dat
was toch overbodig
,1e feit De bedoelde voordracht was
niet georganiseerd door V. O. S.; op
een eerste bestuursvergadering ging
het voorstel van mij uit en wordt het
in princiepe aangenomen. Een daarop
volgende bestuursvergadering bracht
het besluit, alle aktiviteit voorloopig
stop te zetten, dus ook geen voor
drachten te organiseeren. Ik kreeg in-
tusschen een schrijven van Dr. De Cock
en liet den h. voorzitter van V. O. S.
weten indien V.O.S. niet aannaam en
aktief optrad, ik het ten persoonlijken
titel zyu gedaan hebben.»
Dat, Meester Wies, is een bekente
nis. Gij hebt niet het recht persoon
lijk op te treden, zonder voorkennis
van het gemeentebestuur. Uw veront
schuldiging omtrent deze ^aak aan den
heer burgemeester kwam wat laat. Dit
moest ge den dag der voordracht ge
daan hebben, gezien ge op de hoogte
waart gesteld door den heer voor
drachtgever.
2e feit Ik zou naar Gent geweest
zijn om de burgerwacht te kelderen.
Ik geloof dat deze bewering haar recht
zou krijgen met geen antwoord er op
te geven. Ik ben naar Gen^ geweest.
Dat heb ik voor niemand gezwegen,
vóór dat de kennisgeving langs den
weg van stroobriefjes gedaan werd.
Ik had toevallig vernomen, dat de mi
litairen van de 16e klas zioh konden
laten inschrijven. Niemand wist ech
ter meer uitleg te geven over de bur-
grwacht. Het toeval wou dat de
afdeelingschef van die bureelen een
kennis van mij was. Alvorens mij te
decideer—om mij te laten inschrijven
en voor 5 joar te teekenen, ben ik om
inlichtingen geweest bij dien heer, die
mij deze gereedelijk gaf. Dat is alles.
Heb ik daarmee iets misdaan
Meester Wies, wij nemen hiervan
akte.
3e feit Nopens het schrijven om
de benoeming van den kantonnier.
Laat me u zeggen, dat ik me met
die zaken niet bemoei. Het is voor
mij om het even of er een kantonnier
benoemd wordt of niet; ik heb daar
over geen verantwoordelijkheid te
dragen. Het meeste wat ik hierin doen
kan is, als het past, mijn eigen opinie
nopens een zaak te zeggen, waartoe,
meen ik, iedereen het recht heeft;
doch zal nooit eenig initiatief nemen.
Wij moeten vrede nemen met deze
verklaring, desondanks het feit be
staat dat de brief uit het katholiek
midden afkomstig is. Wij kommentee-
ren deze zaken niet meer, maar laten
het oordeel over aan de bevolking.
RICHARD WILLEMARCH
Prysbolling
Met deze worden al de kameraden
bolders uitgenoodigd deel te nemen aan
de prijsbolling op kermis-Donderdag, te
7 uur. 100 fr. \fooruit!
Alles gaat hier zijn gewonen gang.
Van politiek hoort men hier weinig
spreken. Wij weten niet of er hier al
een plaatselijk bevoorradingskomiteit
is opgericht. Als men bij ons van l
miteit» spreekt ziet men al zure ge
zichten. Velen weten er nog van te
spreken onder de bezetting.
Er zijn er die er rijk op werden.
Er waren er die bijna verhongerden.
De heer Jules De Mulder, de ge
achte onderwijzer, weet er ook onge
twijfeld nog alles van. De heer De
Mulder, die een rechtvaardig man is,
kwam toen in botsing met den heer
pastoor en de andere heeren van het
komiteit.
Dien tijd is lang voorbij. De tijd heelt
veel wonden. Hij is gelijk een goede
moeder ,die alles vergeeft en vergeet...
Toch is het nog van belang die beel
den uit vroeger dagen eens terug naar
voren te brengen. Zij zeggen ons veel.
Het zijn van die dingen die vastgean-
kerd zitten in de verbeelding.
Als een leeuw geen manen had,
zou zijn kop er lang niet zoo vervaar
lijk uitzien en dan was hij waar
schijnlijk nooit «koning der dieren»
geworden, want hij heeft voor dien
titel een konkurrent, die even groot,
even mooi en minstens even sterk is
als hij, en dat is de tijger. Waar
schijnlijk om den laatste te troosten,
dat hij door zoo'n kleinigheid die
prachtige benaming is misgeloopen,
noemt men een bepaald soort tijgers
koningstijger, maar dat is maar een
lapmiddeltje en als er werkelijk onder
dieren van rang en stand gesproken
kon worden, dan was er al lang een
vreeselijke strijd aan den gang tus
schen het geslacht leeuw en het ge
slacht tijger om den voorrang.
Het is niet noodig beide dieren in
de wildernis te vergelijken, ook ln
een dierentuin zien wij meteen, dat
zij elkaar op geen enkel punt wat
toegeven, behalve dan wat die man
nen betreft. En als men beide bees
ten van den zijkant bekijkt, dan ziet
een leeuw er eigenlijk tamelijk raar
uit met eajn dikke kop, die veel te
groot is voor het naar verhouding
kleine lichaam, terwijl de tijger dan
juist met de prachtige strepen over
zijn huid en het wonderlijk soepele
enorm groote poesenlichaam op zijn
voordeeligst uitkomt. Werkeliik, de
man, die den leeuw het,eerst «ko
ning der dieren» heeft genoemd,
moet hem alleen maar van voren ge
zien hebben en daarna hard weg-
geloopen zjjn.
Overigens zullen we niet veel kans
hebben een tijger en een leeuw in de
wildernis met elkaar te vergelijken,
want waar de één is, komt de ander
niet. Maar het gebied van den tijger
is toch waarschijnlijk wel het groot
ste. We stellen ons dit beest altijd in
de jungle voor en inderdaad: waar
in Azië een jungle is, vindt men
vaak een tijger, maar dat wil niet
zeggen, dat hij nergens anders voor
komt. Men treft den tijger aan in
groote wouden, die uit hooge boomen
bestaan. De eenigen plaatsen in zijn
rijk, waar hij niet komt zjjn de berg
weiden. En toch zou het voor hem
best de moeite waard zijn eens een
kijkje te nemen in het hooggebergte,
waar hij een tijdlang zijn maal mee
zou kunnen doen. Maar een tijger
schijnt geen goed bergtoerist te zijn
en houdt zich liever in de lagere
streken op. De met rietgras be
groeide oevers van de rivieren, de on
doordringbare bamboebosschen en
andere dichtbegroeide plaatsen, de
echte jungle, daar zit hij toch het
liefst, maar aan de schaduwrijke
plek onder een bepaalde struik, de
Korintha genaamd, geeft hij de
voorkeur boven alle andere1-oorden,
omdat de kroon daarvan zoo dicht is,
dat er nauwelijks een zonnestraal
door de takken dringt.
Behalve dat we ons den tijger al
tijd in de jungle voorstellen, denken
we ook, dat hy alleen in heete lan
den voorkomt, maar hy beperkt zich
heelemaal niet tot Indië, doch neemt
het grootste deel van Azië in beslag.
Van 8 graden Zuiderbreedte tot 53
graden Noorerbreedte komt de tijger
overal voor, dat wil dus zeggen, dat
de Noordgrens van z.yn gebied nog
Noorderlijker ligt dan Antwerpen en
als we nog bedenken, dat Siberië een
heel ander en naar verhouding veel
kouer klimaat heeft dan Europa, dan
mogen we den tijger nauwelijks als
een dier uit de tropen beschouwen.
In het Westen komt hy voor tot aan
den Kaukasus en in heel China kan
men tygers aantreffen. Op de eiian-
den in Nederlandsch-Indië, behalve
op Java en Sumatra, hoort hy niet
tnuis, maar enkele om zoo te zeg
gen uit hun koers geslagen tygers
komen wel eens voor buiten de gren
zen van hun gebied.
Hoe erop tygers gejaagd wordt en
hoe tijgers zelf jagen is algemeen
bekend en daar zullen we dan ook
niet uitvoerig over spreken, maar
één van de vreemdste manieren om
het beest onschadelük te maken is de
volgende. Men bouwt een kooi van
sterk bamboe en zet deze op het
wildpad van den tyger. In de.e kooi
verbergt zich een gewapende man,
in zekere zin als lokaas. Tegen de
schemering komt de tyger te voor
schijn; hy ziet den man of wordt
door gekreun of andere geluiden
dichterby gelokt. Om de zaak te on
derzoeken komt de tijger al nader,
tot hy zyn vermeende prooi door de
staven van het traliewerk ontdekt en
de®e nu met zyn klauwen tracht te
breken. Daarbij moet hij zoo gaan
staan, dat hy zyn borst naar den
man keert en deze maakt van een
gunstig oogenblik gebruik om hem
met een lans dood te steken. Die
lans Is meestal vergiftigd, zoodat de
stoot niet eens erg goed gemikt be
hoeft te zijn, als hy maar een flinke
wonde maakt.
Tygers eten om zoo te zeggen alles
wat op vier pooten rondloopt, ten
minste als het een zoogdier is. Het
liefst houdt hij zich bij vee, antiloo-
pen, en herten maar als hij werke-
lyk honger begint te krijgen, dan
ziet hy er niet tegen op een sprong
te doen, als een muis hem voorbij-
trippelt. Olifanten, neushoorns en
buffels zun hun gewoonlijk te groot,
hoewel er voorbeelden bestaan van
gevechten tusschen deze dieren en
een tijger, waarby de laatste het
meestal niet heeft kunnen winnen.
Olifanten tracht de tyger by hun
slurf te pakken en dat schünt de
beste methode te zyn, buffels wor
den van achteren besprongen. Het
is echter eens voorgekomen, dat een
buffel met een tyger op zyn rug zoo
hard tegen een boom rende, dat de
tijger versuft moest loslaten en op
den grond viel. Daarop nam de buf
fel het roofdier op zyn horens en
slingerde hem in de lucht, diende
hem telkens eenige stooten toe en
veroorzaakte o.a. een 8 cm. lange en
3 c.M. diepe wonde aan den kop.
Ondanks die smadelyke nederlaag
was de tijger, toen hy een paar we
ken later gevangen werd, heelemaal
genezen en zag er gezond en sterk
uit.
In den loop der tijden hebben de
tijgers zich beter tegen de menschen
kunnen handhaven dan de leeuwen,
ook al, omdat de jungle nu eenmaal
ontoegankeiyker is dan de woestijn,
maar op den duur houdt ook de tyger
het niet uit; dikwijls heeft hij slechts
te kiezen of te deelen: een kogel of
achter de tralies. Waarom niet het
laatste gekozen? Een vast baantje
met recht op pensioen...
Morgen zal het vyf en zeventig
jaar geleden zijn dat de Eerste Socia
listische Arbeidersinternationale ge
sticht werd onder den officieelen
naam van The Working Mens Inter
national Association.
De reaktie die volgde op het revo
lutiejaar 1848 had de internationale
verbindingen tusschen de arbeiders,
die in den Bond der Gerechten en
den kommunistenbond bestaan had
den, vernietigd. De opleving in de
Engelsche vakbeweging sinds de eko-
nomische krisis van 1857, het kon-
takt tusschen Engelsche en Pransche
arbeiders en tenslotte de internatio
nale protestbeweging onder de ar
beiders tegen de onderdrukking van
den Poolschen opstand in 1863, leid
den tot de nieuwe internationale ver-
eeniging, die op 28 September 1864
te Londen gesticht werd.
In afwijking van den numeriek
zwakke, maar principieel socialisti-
schen kommunistenbond, had de
Eerste Internationale aanvankelyk,
zooals uit het gesprokene op de
tijdens bovengenoemde protestbewe
ging gehouden meeting blijkt, nau
welijks een socialistisch, veeleer een
radikaal-demokratisch karakter,
waartegenover stond, dat zij, even
zeer van den aanvang af, een massa
beweging zijn wilde, een soort volks
front zooals wij dit nu zouden noe
men. Socialistisch werd zy pas door
de medewerking van Karl Marx, die
met ;yn Inaugural Adress. spoedig
na de stichting ontworpen, doch pas
na 2 jaar in de besluiten en mani
festen van de Internationale als een
officieele akte geciteerd, haar een
theoretisch-socialistisch fundament
gaf.
Dat tweeslachtig karakter, eener-
zijds spontane vereeniging van radi
kaal-demokratisch gezinde arbei
dersmassa's, anderzyds de theore-
tisch-kommunistische inslag, dien
Marx en de zynen er aan gegeven
hebben, blijft ondanks de aanvanke
lyk niet geringe organisatorische
suksessen voortdurend op de Inter
nationale drukken. Het heeft zoowel
haar officieele organen (Vorbote,
Tribune du Peuvle. The Workmans
Advocate, later The Commonwealth)
meer tot diskussie- dan tot propa-
ganda-bladen gemaakt, alsook op
haar koneressen (Genève 1836. Lau
sanne 1887, Brussel 1868. Bazel 1869,
's Gravenhage 1872, Genève 18731 en
hoor konferenties (Londen 1865.
Londen 1871. Philadelphia 18761 tot
een reeks vaak hoovst verwarde en
onverkwikkelyke debatten geleid,
waarbij tal van stroomingen, groe
pen en meeningen in de elf aange
sloten landen telkens weer op elkaar
botsten.
Als de voornaamste dier stroo
mingen kan men onderscheiden: 1.
de aanhangers van Marx; 2. de En
gelsche vakbeweging, die haar zelf
standigheid jaloersch bewaakte; 3.
de Fransche sektie, die voor een deel
uit aanhangers van den anarchist
Proudhon bestond, die de onvermy-
deiykheid van den politieken stryd
en de machtsverovering door het
proletariaat loochenden en zich ver
zetten tegen de omzetting van den
partikulieren grondeigendom in ge-
meenschappelyken4. een ander deel
van de Fransche sektie, aanhangers
van den revolutionnair Blanqui, die
juist wel van politieken stryd wilden
weten, maar in den vorm van een
samenzwering tot plotselinge ver
overing van de macht; en tenslotte
5. de aanhangers vi.n een anderen
anarchist, Bakoenin, die vooral on
der de Italiaansche, Romaansch-
Zwitsersche (Jural en Spaansche
sektie, een Latynsche dus, te vin
den waren, die ook tegenstanders
waren van de politieke machtsvor
ming door het proletariaat, daaren
tegen alle heil verwachtten van de
«afschaffing» van alle kerkelijke en
staatsautoriteit en haar plotselinge
vervanging door vrije associaties
anarchistisch-syndikalistische of
vry-socialistische richting).
Wel is het Marx en zijn aanhang
gelukt organisatorisch hun meening
over de geheele linie achtereenvol
gens te doen zegev'eren, met uitzon
dering van de Engelschen, wien hij
hun vrijheid laten moest; maar de
aanhoudende inwendige oneenivhein
had de Internationale toch dermate
verzwakt, dat zy den schok, door de
Parysche Commune van 1871 ver
oorzaakt, waar zy het ronduit voor
oonam. en de daarop gevolgde reak
tie, toch niet te boven is kunnen
komen. Op de konferentie te Phila
delphia in 1876 is de Generale Bond
dan ook formeel ontbonden.
De beteekenis van de Eerste Inter
nationale is in de toenmalige pers van
haar talrijke tegenstanders mateloos
overschat. De geheime terreur-orga-
nisaties, met overal haar vertakkin
gen en machtigen invloed, die deze
pers en de publieke opinie er in
zagen, is zij nooit geweest. Toch zou
het anderzijds, ofschoon de Eerste
Internationale op geen tastbare re
sultaten kan bogen, foutief zyn haar
beteekenis te onderschatten. Lenin
heeft haar beteekenis als volgt om
schreven: «zy legde het fundament
van een internationale organisatie
van arbeiders ter voorbereiding van
hunrevolutionna'ren druk op het
kapitaal.» (Volgens Prof Dr. J. M.
Romein)
In onze laatstgehouden vergaderin
gen hebben we de vrouwen al op de
noodzakelijkheid gewezen regelmatig
ons weekblad Voor Allen en het
dagblad «Vooruit» te lezen. De reden
hier van is, dat de tyden zoo rap
evolueeren en er dagelyks soms nieuwe
mededeelingen te doen zijn. De:e be
palen zich in sommige gevallen by den
dag zelf hunner verschymng, hetgeen
in andere woorden wil zegien, dat een
mededeeling vandaag van groot i.ut
xan zyn, doch er zich voor morgen
wat anders opdringt, maar het eerste
zoowel als tweede aoor on»e menschen
moet geweten zyn en men niet mag
betrouwen op we zullen ei wel hoo-
ren over spreken als het iets pressant
is.
We zyn in onderhandeling met
«Vooruit» om dageiyks een aankondi
ging te laten verschijnen met mede
deelingen, raadgevingen, recepten,
nuttige wenken enz. uitgaande den
eenen dag van ae Sociaiistiscne en
Vooruitziende Vrouwen, een anderen
dag van het Nationaal Verbond oer
Sainenwerksters.
Wy raden onze vrouwen aan de'.e
berichtjes oplettend te lezen. Ze zyn
speciaal voor haar gemaakt en ze zul
len er voordeel by nalen.
Wy herinneren er onze leden aan,
dat te beginnen van 1 OktODer de ver
goedingen by hospitalisatie verhoogd
worden. In plaats van 5 fr, daags te
trekken gedurende 6 maanaen, is dit
nu gebracht op 10 fr.
De kalenders der vooruitziende Vrou
wen z.ullen dezer dagen in omloop ge
bracht worden. Ze worden verkotnt
zooals gewoonlyk aan 1 fr. Ditmaal
te voordeele van onze soldaten.
De groepen welke hun bestelling nog
niet gedaan hebben worden dringend
verzocht zulks zoo rap mogelyü te
doen.
De federale sekretaresse:
Léona W. Hantson
Nu de oorlog weer over Europa
woedt en men zich overal voorziet
tegen eventueele luchtaanvallen, is
het natuurlijk dat er veel gespitken
wordt over stikgassen.
Gasvergiftigingen, bomaanvauen,
luchtoorlog, al deze verschriettelijke
uitingen van het menschelyii ver
nuft beheerschen geheel en al het
denken van de bewoners van West-
Europa, evenals de noodzakelijkheid
van een doelmatige bescherming
daartegen. Allerwegen is mei be
gonnen met voorbereidingen se tref
fen om in geval van nood ten minste
eenige toevluchtsoorden te hebben.
Deze heele wyze van denken, die
steeds op het gas was ingeste.J, is
reeds een paar jaren geleden ook
doorgedrongen in gebieden, die het
verste afgelegen lijken van oorlog
voering en dood: naar de wereld van
de tooneelkunst, zelfs naar het bal
let.
Balletdansen en gifgas schyien op
het eerste gezicht twee ten tf nen-
male onvereenigbare dingen. 'I och
hebben leden van een balletgroep nog
niet zoo heel lang geleden, toen er
nog geen sprake van oorlog was. een
«Gasballet» opgevoerd, dat zeker
groote belangstelling verwekte. Het
waren leden van de balletgroep van
de Koninkiyke Opera te Boedapest,
die dit geheel nieuwerwetschs gege
ven aangedurfd hebben en lot uit
voering hebben gebracht.
Het scenario van dit gasballet zou
zelfs een echt oud-strijder de haren
te berge kunnen doen ryzeu Het
heeft tot onderwerp, de gedacn ,e dat
men gevat moet zyn op een aifgas-
oorlog en dat men voorbereidende
maatregelen moet treffen voor ge
vallen van nood. Zooals men ziet,
het heeft een duidelyk «opvoedkun
dige» strekking. Dit komt in het
ballet vooral tot uiting in een ge-
dansten opleidingskursus die de men
schen moet onderrichten in heter en
zij hebben te doen by een gasaanval.
Deze opvoedkundige tendens is ar
tistiek in de dansgeschiedenis ver
werkt.
De mannelyke hoofdpersoon nanst
de rol van den instrukteur van den
opleidingskursus. Alles uitgedrukt in
dans, leert hy de menschel 'de
groep)hoe zy hun gasmaskers moe
ten opzetten, hy geeft hun vaste
regels voor de verdediging tegen een
gasaanval. Maar ook toont hei hal-
let, hoe de beschermingstroepe.o zich
een weg banen door de puinno.open
na een gasaanval en ook de gevol
gen van een gasaanval. Het stueekt
wel haast vanzelf, dat men derge
lijke verschrikkelijke gebe ïrtenissen
op het tooneel slechts symbolisch kan
aanduiden* Toch komt het lugubere
van het heele geval op het tooneel
sterk tot uiting. Dit wordt nog ver
hoogd, doordat de dansers gasmas
kers dragen.
De geschiedenis, de inhoud op
zichzelf van het scenario, ,s ook al
droevig genoeg. De prima ballerina,
de eerste danseres van net ballet,
danst de rol van een van de leerlin
gen van den instrukteur. Zij var een
groote liefde voor hem op, die zy
ook Geantwoord vindt. Dit kamt ln
een zeer levendige, maar tevens ui
terst lugubere wyze tot uiting, ln
een treffenden mimische liefdes-
dans, die gedanst wordt in... gas
maskers Na dezen dans biedt het
meisje den geliefden man een roos
aan. Als er dan een werkelijke gas
aanval plaats vindt, bevestigt hij de
roos aan de binnenkant van zyn gas
masker. Door deze daad van trouwe
aanhankelijkheid sterft hy echter den
verstikkingsdood, want een gasmas
ker Is op iets dergelijks niet bere
kend. Ondertusschen drukt de g^oep
de groote angst voor en tydens den
aanval uit van de massa. die. hoe
wel voorzien van gasmaskers (al
thans in dit ballet), feitelyk toch
weerloos Is.
De smart van het meisje over den
dood van haar vriend is ontzettend,
vooral als zy ontdekt, dat zij daar
van de oorzaak is, ook al had zij het
niet gewild.
Dit is het einde van deze merk
waardige, gedanste tragedie, die vol
gens den scenarioschrijver kenmer
kend is voor de geestesgesteldheid
van Europa's bewoners in de periode
die juist de nieuwe wereldramp voor
afging.
