ZaC ouet ÜwCand de Russische macht zich
leetzetten aan den jittautischen Oceaan daoc i
itec&uecen van de Ua&civeeaschaven Tlatvik
2t
POLITIE
PANORAMA
DE ZIEL VAN ONZE
JONGENS
ZONDAG 22 OKTOBER 1939
0,50 fr, - Nr. 26 - 6 Jaar socialistisch weekblad voor vlaamsch belgie
i
lm
w
Uitgave
Geen overijling
De uitersten
raken mekaar
De punten op de i's
De sociale
veroveringen van
de arbeiders blijven
ongeschonden!
Met den verrekijker
Verzamel de
«VOOR ALLEN'S»
stuur ze postvrij, in pak op
aan den kompagnie-komman-
dant om uit te deelen aan onze
gemobi'iseerden
VCOfê ALL
KEDAUTIE en administratie
St-Pietersnieu'wstr. 64 Gent
Telefoon 167.40 (4 ïynen)
ABONNEMENTSPRIJZEN
l Jaar 23,00 fr.
6 maanden T^.OO fr.
3 maanden p-*»
Postclieck Het Licht Gent: 66733
Bij de foto's Rondom de Finsche vlag schaart zich de bevolking van Finland. Talrijk zijn de jongeren, die vlug opgeleid worden
tot officieren. Links: Maarschalk Mannerheim, aanvoerder van het leger, die in 1919 en 1920 de Finsche troepen beval die in 't veld
stonden tegen de Russen. Heeft Mannerheim gespeculeerd op den vroegeren tweespalt Duitschland-Rusland, om te kunnen rekenen op
'de Duitsohe hulp? In deze omstandigheden zijn in alle geval die vooruitzicbten sterk mis geloopen. De generale staf van 't Finsche leger
Een deel van dit vrijkorps op oefening. Rechts: het vreedzame landschap van Finland en de hoofdstad Helsinski, dU nu bijna vol
ledig ontruimd is. Finland verliet in de laatste jaren meer en meer de Duitsche invloedsfeer, en sloot aan bij de Skandinaafsche demo-
kratieën, onder den Zweedschen invloed steeg de demokratische macht in Finland, verzwakte sterk de fascistische partij. Finland deed
enormen kultureelen en socialen arbeid voor zijn bevolking. Zal nu de Russische drang een einde maken aan de onafhankelijkheid van dit
land, dat ongeveer 20 maal zoo groot is als België? Moest Rusland Finland bevatten dan worden Zweden en Noorwegen er bedreigd, en
dan lijdt het geen twijfel meer dat Rusland een open poort (de Noorsche haven Narvik) wil op den Atlantischen Oceaan. De hoop bestaat
dat het aaneensluiten van de Skandinaafsche demokratieën, en de ver wittigingsnota van Amerika, Rusland voorzichtig zal doen zijn. Een
aanval van Rusland op Skandinavië, zou ook voor Rusland een gansche leekenen een gansche omekeer in de politiek van China en Japan.
Degenen die zoo op korten tijd hun politiek veranderen, en vergeten wat hun vroegere anti-nazistische stellingen waren, moeten dan ook
verwachten dat hetzelfde kan gebeuren tegen hen. Het valt op te m erken dat van zoodra een beweging in nationalistisch vaarwater komt,
het imperialisme opduikt met al de oorlogsgevaren eraan verbonden. Socialistische demokratie kent geen nationalisme; geen imperialisme
en is de eenige formule om vrede in Europa te verkrijgen.
WIJ hebben nooit de regeerings-
deelneming als hoofdpunt
van onze methode aangeno
men en telkens opmerkingen
gemaakt waar die van pas kwamen;
maar nu dienen wij toch een waar-
schuwng te richten tot hen die mee-
nen, dat de socialistische ministers
de klerikale aanvallen moeten beant
woorden met hun ontslag.
In de huidige omstandigheden
ware deze taktiek absoluut af te ra
den.
Waarom
Ten eerste komen de sociale wet
ten leelijk in het gedrang ter oorzake
van de moeilijke omstandigheden ge
schapen door den oorlogstoestand,
welke heerscht aan onze grenzen en
waartegen wij verdedigingsmaatrege
len dienen te treffen.
De terugslag op ons zoo erg ge
schokt ekonomisch levens is ramp-
spoedg. Dat zal zich wel eenigszins
herstellen maar de moeilijkheden
zijn er nu toch.
Daar is ten tweede veel nervositeit
onder hen die in naam van de va
derlandsliefde wat te schandelijk
optreden tegen de sociaal-zwakkeren,
namelijk tegen de werkloozen.
Kortom er is ondanks alle schoone
woorden een gevaarlijke atmosfeer,
waarin al te gemakkelijk en onder
bedrieglijke voorwendsels zou kun
nen getornd worden aan de levens
voorwaarden van alle arbeiders of
zij werken of niet. De aanvallen
tegen den achturen-dag en de afwij
kingen welke al te gemakkelijk wer
den toegestaan door M. Delfosse
(kristen-demokraat)toen enkele we
ken geleden liberalen en katholieken
nog alleen de regeering vormden,
zijn daar het klaarste bewijs van.
Met onze politeke vrijheden zou
het al niet beter gesteld zijn. indien
de socialisten er toe moesten beslui
ten in de huidige omstandigheden
aan oppositie te gaan doen.
Dat begrijpt elkeen met een klaar
doorzicht en gezond verstand.
Moeten wij dan de katholieken la
ten doen en hun gevaarlijk ondermij-
ningswerk vrij spel laten Neen
Duizendmaal neen
Wij moeten er sterk tegen reagee-
ren en desnoods eischen dat er een
einde gesteld worde aan het dubbel
spel waaraan M. Sap ondermeer zich
met voorliefde overlevert.
In geen geval mogen wij de kom-
mandoposten, welke onze vertrou
wensmannen in de regeering bezet
ten, prijsgeven. Dat ware een onver
standige daad.
Als wij daarbij eerbied blijven af
dwingen voor onze politieke vrijhe
den en een opbouwende politiek na
streven zullen wij aan onze klasse en
aan het land. zooals in het verleden,
onschatbare diensten bewijzen.
Zeggen wij net als den filosoof
«De honden blaffen, maar de kara
vaan vervolgt haar weg
DE schat der spreekwoorden bevat
een gezegde voor alle mogelijke
toestanden. Maar als er één is
dat veel waarheid bevat is het
toch het typische «les extremes se
touchent», in het Vlaamsch luidt
dat «de uitersten raken», of beter,
«vinden mekaar»!
Wie had enkele weken geleden nog
durven voorspellen dat de fascisten
van het Vee-en-Vee, van Rex en...
de kommunisten samen de «pax
germanica» of het vredesultimatum
van Hitier zouden verdedigen?
Wie kon er voorspellen dat de
Russische Sovjet-Republiek die zich
dan nog wel SOCIALISTISCH heet
een niet-aanvalspakt en een ekono
misch verbond zou sluiten met nazi-
Duitschland. en Polen mekaar naar
het voorbeeld der «gangsters» zouden
verdeelen.
Dat behoort al tot het verleden!
Wat even erg is dat in verschillen
de landen er menschen te vinden
zijn om dat monsterverbond goed te
praten!
De openbare meening in haar ge
heel genomen staat volslagen afkee-
rig tegen deze loensche kommunis-
tische-fascistische streken, maar...
en dat mogen we niet vergeten,
wordt toch verder stelselmatig be
werkt door menschen die het verraad
in het bloed hebben. Die vreemdsoor
tige vredesapostels schijnen zeer op
hun gemak met hun bloedvijanden
van gisteren, die hun geloofsbroeders
hebben uitgemoord en in «koncen-
tratiekampen» nog martelen. Zijzelf
hebben al deze fascistische gruwel
daden met hartstocht aangeklaagd en
liggen ze met hun beulen in een
stevige omarming.
Natuurlijk dat de nazi's nu
hun «anti-kapitalistisch pro-
pagandamasker» terug opzet
ten en de onteigeningen in
Duitschland, die gebeuren onder den
vorm van enorme oorlogsbelastingen,
willen doen doorgaan als bewijs van
hun anti-kapitalistisch streven. Ver
dwaalden die dat gelooven! Elk land
dat oorlog voert heeft ontzaglijk veel
geld noodig.
De onteigeningen die het nazidom
doorvoert worden uitsluitend gedaan
om hun oorlog te kunnen voeren en
niet... om het kapitalisme als zulk-
danig te vernietigen.
De laatste slogan, welke langs een
omweg de «pax germanica» moet
doen slikken, is dat het «Engelsch-
Fransch imperialisme» de vernieti
ging van Duitschland als konkurrent
wil.
Bij dat argument zien wjj èn kom
munisten èn fascisten broederlijk
samentroepen.
Daar is een afdoend antwoord op
te geven dat uit twee deelen bestaat:
«Het is het Engelsch-Fransch impe
rialisme niet dat Oostenrijk, Tsjecho-
Sloiwakije heeft aanvallen en dat door
een aanval op Polen een nieuwe
wereldoorlog in gang heeft gezet;
de oorlogschuld is meer dan net
afgebakend; ten tweede onder
het Engelsch-Fransch parlementair
staatsstelsel kan de demokratie leven,
in vrijheid ijveren voor haar begin
selen en is er mogelijkheid om aan
EEN ECHT ANTI-KAPITALISTI
SCHE aktie te doen. Beide burgerlijk
demokratische landen hebben daar
enboven rekening te houden met een
sterke socialistische beweging en
met andere demokra'.ische groepen
die, bij het gebeurlijk sluiten van den
vrede, er wel zullen op waken dat er
een nieuwe sociale orde uit groeit
die alle volkeren, welke de vrijheid
in eigen land eerbiedigen, toelaat
te leven.
Daardoor is het bestaan van de
demokratie en de mogelijkheid op
een beter wereldorde zoo nauw ver
bonden aan de overwinning van
Engeland en Frankrijk.
Wie dat niet begrijpt is rijp voor
Siberië of voor andere diktatoriale
lustoorden...
HET intreden van de socialisten
in de regeering bracht meteen,
zonder veel lawaai een ver
andering van koers.
Kenschetsend daarvoor is het feit
dat M. Delfosse, kristen-demokrati-
sche minister van Arbeid, onder den
druk van zijn reaktionnaire broeders
reeds tal van tergende afwijkingen
had toegestaan voor wat den wetten-
1 ijken arbeidsduur en de vergoeding
der overuren betreft.
Partijgenoot minister Balthazar,
die hom heeft opgevolgd, gesteund
door al de socialistische ministers en
de arbeidersorganisaties, sloeg het
roer om en stelt zijn ministerschap
in het teeken van het behoud van
de sociale wetgeving.
De eeuwige belagers van de arbei
ders, en van de werkloozen in het
bijzonder, hebben hun giftige pijlen
voor niets afgeschoten.
Niemand zal ontkennen dat de
regeering in de huidige momenten
voor zeer moeilijke vraagstukken
staat en dat alleen bijzondere maat
regelen het verder bestaan van een
ongeschonden sociale wetgeving kun
nen verzekeren.
Minister Balthazar kwam voor de
Parlementaire Kommissie van Arbeid
en Sociale Voorzorg waar hij de
kwestie van het behoud der sociale
wetgeving uitvoerig behandelde.
Daarover verscheen uitvoerig verslag
in de dagbladpers.
Laat van deze belangrijke rede drie
hoofdpunten onthouden:
1) Dat de regeerin-g zich met de
soe'ale kwesties bezighoudt;
2) Dat de sociale wetten onge
schonden zullen bewaard blijven;
3) Dat de werkende klasse niet
aan haar lot wordt overgelaten, maar
dat integendeel gewaakt wordt op
de belangen van alle arbeiders.
Onze arbeiders zullen dat nieuws
met voldoening en met een zucht
van verlichting ontvangen.
Dat zij die het nog altijd goed
hebben hun plicht begrijpen jegens
hen die te lijden hebben onder de
huidige omstandigheden.
Dat is de EENIGE wijze om land
en volk te dienen.
CHANTAGE
POGINGEN
ER zijn nog altijd middens die denken dat wij in
normale omstandigheden verkeeren... Te oordeelen
wel te verstaan naar hun argumenten en reakties
die zij tegenover de regeeringsinitiatieven plaatsen-
De mobilisatie en haar gevolgen kosten aan het
land enorm veel geld. En er zijn er nog altijd die
de neiging manifesteeren alles met den demagogischen slogan
besparingen te willen oplossen. Dergelijke houding is alleen
van aard vertrouwen te zaaien en de regeeringstaak nog moei
lijker te maken.
Laat ons even kijken welke maatregelen door de regeering
worden overwogen om de buitengewone uitgaven te dekten. Van
een buitenlandsche leening kan er geen sprake zijn. Integendeel,
men zal moeten voorzien in de delging van de Menaelsohn-
leening.
Blijft dan nog, als eenig mogelijk middel, de belastingen,
die ongetwijfeld niemand in het hart draagt, maar dit door den
nood worden opgedrongen.
De verschillende fiskale maatregelen die zijn vooruitgezet
zijn de verhooging van de overdracht, taks; de militaire
belasting, die reeds vroeger werd voorgesteld, de speciale taks
op de winsten der elektriciteitsbedrijven en tenslotte dt belas
tingen op de buitengewone winsten, verwezenlijkt dank zij den
huidigen uitzonderingstoestand.
De verhooging van de overdrachttaks, die grootendeels op
door de verbruikersmassa gedragen wordt, heeft weinig kom-
mentaar vereischt.
De militaire taks, die nog op punt moet gesteld worden,
zal bezwaarlijk aanleiding kunnen geven tot felle kritiek. De
vrijgestelden van militairen dienst, verkeeren immers in een
uitzonderlijk bevoorrechte positie tegenover de opgeroepenen die
met hun werk hun inkomsten hebben moeten opoffeien.
He meeste misbaar wordt echter gemaakt rond de belastin
gen die rechtstreeks de kapitalistische middens betreffen.
Een heftige kampagne wordt in den laatsten tijd in zekere
burgersbladen gevoerd tegen de taksatie van de uitzonderlijke
winsten, taksaie die 60 t.h. zou bedragen. Om aan een bijdrage
van elementaire rechtvaardigheid en solidariteit te ontsnappen
wordt natuurlijk gespookt met allerlei gevaren deze tak«atie zou
elk privaat ondernemingsinitiatief verlammen en verhinderen;
een bijkomende winst van 40 of 25 t.h. zou de moeite met Ioonen
om de bedrijvigheid uit te breiden, enz., enz. Kortom er wordt
in bedekte termen gedreigd met de afzijdigheid van he' kapitaal.
Over de praktische draagwijdte van deze chantage blijven wij
echter zeer sceptisch gestemd. Het Iaat inderdaad geen twijfel
dat het winstbejag ondanks alles den kastegeest zal beheerschen
en onderdrukken. Overigens, de talrijke verzoeken tot het be
komen van afwijkingen op de 8-urenwet bewijzen dat tengevolge
van de ruime behoeften van landsverdediging, de bedrijvigheid
en de buitengewone winstmogelijkheden aanzienlijk zijn toege
nomen. De regeering zou dan ook ongelijk hebben zich aan
bedoelde maneuvers te storen.
Ook rond de belasting op de winstcijfers van de elektriciteits
bedrijven, een ontwerp dat reeds lang aan de dagorde staat,
wagen de financieele kringen zich aan afdreigingspraktijken.
Zonder dat de winstbanlansen maar in iets aangetast zijn
hebben zekere groote elektriciteitsvennootschappen hun divi-
dende-uikeeringen voor het dienstjaar 19331S39 aanzienlijk
verminderd. De natuurlijke en ook de kunstmatige inzinking
van de noteeringen van de doeltreffende waarden op de effekten-
beurs heeft er het hare toe bijgedragen om de houders van deze
titels in beroering te brengen.
De verantwoordelijkheden w rden begrijpelijkerwijs ver
plaatst. Het zijn niet de beheerders nagenoeg alle de ver
tegenwoordigers van machtige financiegroepen wien de schuld
wordt aangewreven. Neen, het is weerom de staat, die zijn vijf'ig
millioen frank eischt, op de winsten, op de exploitatie van de
gemeenschap verwezenlijkt die de volle lading krijgt
Tenslotte, waarom erkennen de konservatieven het niet
openlijk, dat zij wenschen, dat de buitengewone kosten van de
mobilisatie uitsluitend zouden gedragen worden door dc kleinen,
door diegenen die voorioopig nog kunnen arbeiden in afwachting
van de werkloosheid of de oproeping, door de vrouwen en
kinderen der gemobiliseerden, die in rampspoedigen ioestand
en zonder voldoende middelen werden achtergelaten; door de
scharen oudjes, die in de huidige omstandigheden en tengevolge
van de stijgende levensduurte, met hun schamel pensioentje een
hongerkuur ingaan.
Het spel der reaktie mag en zal echter niet lukken. De
soldaten aan de grenzen en in de kantonnementen moeten
immers de zekerheid worden gewaarborgd dat de gebrachte
opofferingen ook aan hun klasse ten goede komen en dat zij
ook voor hun sociaal erfgoed op de bres staan.
Er is iets ver
schrikkelijks
gebeurd in ons
land.
Wist ge 't
niet?
Lees het dan,
zooals ik het
zelf vernam uit
een katholiek
blad
HET BOEK VAN DEN
SOLDAAT
Wij ontvingen een klacht
over een boekenzending wel
ke ons zeer ernstig voor
komt en waarop de aan
dacht der legeroverheid
dient gevestigd te worden.
Het betreft eene zending
van zes Fransche boeken
aan een Vlaamsche kompa-
gnie, waaronder een werk
van Zola, den schrijver waar
van al de werken, behalve
één, op den index werden
geplaatst en een ander dat
geïllustreerd was met schuni
nige plaatjes.
We vroegen ons reeds in
vorige artikels af wat er
ging geschieden met de boe
ken die nog in de kelders
van het ministerie lagen, en
die geweigerd werden door
de volksbibliotheken, we
gens de zedelijke gevaren
aan hunne lezing verbonden.
Uit bovenstaande zou blij
ken dat ze toch aan de sol
daten werden uitgedeeld.
Daartegen protesteeren we
met kracht. Het leger heeft
niet het recht de zielen on
zer jongens in gevaar te
brengen.
Nee, maar stel het u voor: een
boek van Zola
Dat iveet ge toch, wie Zola is?
Die schunnige, godvergeten au
teur, wiens boeken op den index
staan
Stel u voor, dat men derge
lijke lektuur aan onze jongens
geeft
En 't is bijlange niet al. Zelfs
de verfoeilijke pennevruchten
van een Cyriel Buysse, een Ver-
meylen, een Maurice Roelants,
een Gerard Walschap, een Tous-
saint van Boelaere, een Henri
Borel, (een Boedhist!), een Ber-
lage, (een Hegeliaan!)heeft
men aan de soldaten als geeste
lijk voedsel trachten op te solfe
ren
Maar dat is niet gelukt, god
zij dank.
Ge zult me misschien zeggen
dat de tommies de werken van
Shakespeare, van Sterne, van
Lawrence zelfsdat de poilus
Balzac, Stendhal, Rousseau en
Villon in hun ransel zitten heb
ben
Mij goed, maar dat is hun
zaak.
Zoo laag gezonken zijn we nog
niet
Onze jongens kunnen zich te
vreden stellen met het vertelsel
ken van Roodkapje en de levens
geschiedenis van de Heilige Fla-
vie.
Er is een moraal of er is er
geene, nondepietses
En wij zullen niet dulden dat
de ziel van onze jongens door
verderfelijke lektuur in de war
gebracht wordt
A bon entendeur, salut
PIER MOEIAL.
