CHURCHILL
OVERLEDEN
De toekomst
van
Reis rond de wereld
te paard
'-*§1
Osl
Zaterdag 30 jan. 1965 - 27e jaargang - Nr 5
Weekblad van de B.S.P.
De toestand
van Tjombé
wordt kritiek
Het Plan van
Cyrille Adoula
(Zie vervolg laatste blz.)
REDACTIE EN ADMINISTRATIE ST.-PIETEHSNIE UW STRAAT 64
GENT. Tel. li 57.93 {4 lijnen) Postchcckrekening 567.33 «Het
Licht» Voor abonnementsprijzen zie gewestelijke bladzijden
Ver. uitgeverR. VERCAMA1EN, St.-Pietersnleuwstraat 64, Gent.
Churchill op zijn 80e verjaardag nog steeds strijdvaardig.
- - ((Cliché Vooruit)
Churchill, Roosevelt, Stalin.
Met Churchill verdwijnt de
laatste van deze drie groten, die
in de geschiedenis een tijdperk
zullen innemen.
Over Churchill, zijn wilskracht
en zijn taaie volharding werd
zoveel geschreven dat de Engelse
staatsman alom bekend is.
Wellicht weet iedereen ook dat
hij - die later zulke boven
menselijke verantwoordelijkheid
droeg - geen goed leerling was op
school.
Zijn avontuurlijk karakter
werd voldoende uitgebeeld; maar
weinig is geweten over zijn
«partijwisselingen». Hij was lid
v..n de Torypartij. van de wig
partij en opnieuw van de Tory
partij.
Dat en zijn karakter waren van
dien aard dat hij voor de oorlog
weinig vrienden telde. Hij was
een van de eerste oorlogskorres-
pendenten en de enige die zoveel
bijval oogstte met zijn berichtge
ving over de Boerenkrijg.
Toen hij in het Parlement
trad, had deze kernachtige joer-
nalist echter geen redenaarsta
lent. Het heeft hem veel moeite
gekost om de aandacht van zijn
toehoorders te boeien. Hij schree'
zijn redevoeringen en leerde
Een Britse 67-jarige schrijver, William Holt, doet
een reis rond de wereld te paard. Met zijn «Trigger»
heeft hij reeds 12.000 km achter de rug. Hier ziet men
de wereldreiziger tijdens een rustpoos aan de Azu-
renkust. ((Belga)
f
HET zal niemand ontgaan
dat de ster van Moïse
Tsjombé in de Kongole
se hemel aan 't tanen
is. Er kunnen in dat land veel
ongelooflijke zaken gebeuren
maar we hebben nooit kunnen
begrijpen dat diegene die het
land eerst wou verdelen daar
na zich zou kunnen opwerpen
hebben als nationale verzoe
ner
Inmiddels is gebleken dat
zijn politiek berustte op bluf
doch het volstaat niet enkele
spectaculaire stunts uit te ha
len, zoals de bevrijding van
Gizinga en Kalondji, om het
getij te doen keren.
De rebellie waarvan nie
mand het sociale karakter
zal betwisten bleef Kongo
teisteren.
Tsjombé veranderde dan
zijn geweer van schouder hij
haalde blanke huurlingen in
het land om de opstandelin
gen klein te krijgen. Dit
bracht hem enkele gedeelte
lijke successen maar op dit
ogenblik kan wel worden ge
zegd dat ook deze operatie
mislukte.
Het is voor elkeen, behalve
voor Tsjombé en zijn aanhan
gers. duidelijk geworden dat
aan het bloedige conflikt geen
einde kan worden gesteld door
de wapens en dat alleen de
weg der onderhandelingen zal
overblijven.
Ook de voormalige Eerste
Minister, Cyrille Adoula, die
zich niet in de ploeg van Moï
se Tsjombé had laten opne
men. werd dat duidelijk. Hij
maakte een programma be
kom. dat de weg tei «ju-
dêrhandéliiigen en een poli
tieke oplossing vöor dp Kon
golese crisis beoogt. Hij kan
dat want, in de modderpoel
van het Kongolese politieke
leven, is hij de man gebleven
die zijn handen zuiver heeft
gehouden. Hij heeft nooit be
vel gegeven tot politieke
moord. Sommigen verweten
hem deze zwakheid doch
wellicht zal ook blijken dat
daarin juist zijn sterkte
schuilt.
Het bekend maken van zijn
plan ging toevallig of niet
gepaard met stellingnamen
te zijnen gunste. De opstande
lingenleider Gaston Soumialot
verklaarde met Adoula, doch
niet meer met Tsjombé te
willen onderhandelen. Chris-
toffel Gbenje, het hoofd van
de opstandelingen-regering
betoogde van zijn kant te wil
len onderhandelen in de door
Adoula voorgestelde omstan
digheden.
De toestand wordt dus voor
Moïse Tsjombé zeer kritiek.
De man weet dat en voelt zich
onzeker in de aanwezigheid
van Cyrille Adoula. wiens mo
rele kracht, ondanks alle te
genslagen, onaangetast is ge
bleven.
Daarom hebben we de
klucht meegemaakt naar aan
leiding van Adoula's privaat
bezoek aan België. Was dit
een handige zet op het poli
tieke schaakbord of wist de
voormalige Kongolese Premier
werkelijk niets af van het be
zoek van zijn opvolger We
laten de zaak in 't midden. In
elk geval het was een voltref
fer en de onthutste Tsjombé
heeft door zijn besluiteloos
heid uiting gegeven van zijn
vrees. Hij weigerde naar Brus
sel te komen, wou dan toch
komen, laste weer af om dan
opnieuw op zijn besluit terug
te komen, kortom elkeen heeft
kunnen zien 'hoe de man van
Katanga en de Union Minière
de kluts kwijt was. Te Leo
bracht hij gauw een betoging
uit het hoofd: maar een onder
breking bracht hem van zijn
stuk.
Het verstand en de sluwheid
komen vaak met de jaren en de
ondervinding.
Churchill kende het gezegde:
«No gains without plains», t.t.e.
niets zonder moeite.
Hij bleef zijn redevoeringen
schrijven en herlas ze met scher
pe aandacht, stelde zich in de
plaats van zijn tegenstanders er»
«voorzag» hun onderbrekingen
en zijn wederwoord eveneens.
Zo gebeurde het dan dat hij
schijnbaar voor de vuist en op
de man af zo schamper de mond
van zijn tegenstanders kon snoe
ren.
In de Tweede Wereldoorlog
echter vestigde hij zijn - erdiende
en onsterfelijke roem. Door de
ervaring en de eer gesterkt
vreesde hij geen onderbrekingen
meer op om 't even welk ge
bied.
Met eerbied zal Voor Allen
zoals elkeen, de nagedachtenis
van deze Engelse konservatief
eren, die gelukkig tijdig en eer
de'- dan vele staatslieden van zijn
gezindheid het Nazi-gevaar had
ingezien.
-«• »«v.
van schoolkinderen op de
been om te protesteren tegen
Adoula en diens vriend... P.H.
Spaak. Wat een triestig heer
schap
Intussen zet Adoula onver
stoord zijn actie ten gunste
Wat behelst dit
van zijn plan voort.
We zouden kunnen zeggen
de Afrikanisering van het
conflictEerst zouden de
buitenlandse soldaten Kongo
moeten verlaten en zou de
orde worden gehandhaafd
door Afrikaanse troepen. Er
mag wel verondersteld worden
dat hiermede troepen uit
Ghana en Guinea worden be
doeld.
Daarna zou een bi eenroe
ping volgen van een Afrikaan
se Conferentie met hél oog op
de vorming van een over
gangsregering, die de admini
stratie moet reorganiseren en
vrije verkiezingen voorberei
den
Tenslotte zou eens en voor
goed de zaak Lumumba
moeten worden opgehe'derd
en de verantwoordelijkheden
hiervoor worden vastgelegd.
Betekent dit een stron om
de hals van Moïse Tsjombé,
van Moenongo en anderen
Eens zal toch de wereld
moeten weten in welke om
standigheden de vrijbuiter, die
eens Eerste-Minister van Kon
go werd, uit de weg werd ge
ruimd.
De man, die geen enkele
van zijn beloften had inge-
lost, is voor de Kongolezen
een nationale held geworden
Ons inziens verdiende hii deze
titel niet, zoals hii evenmin
het wreedaardig lot verdiende
zo laffelijk te worden ver
moord.