Is de Vlaamse
strijd ook een
volkse strijd?
Indrukwekkende laatste
aan
Joseph
VOORZITTER P.S.
28e jaargang - Nr 29
Zaterdag 16 juli 1966
door: Roger Van Steenkiste.
Tientallen personaliteiten en duizenden
sympathisanten brachten de afscheidsgroet
(Zie vervolg blz. 2)
ill a*
O
Zo»
voor
allen
REDACTIE EN ADMINISTRATIE ST.-PIETERSMEUWSTRAAT, 64
GENT Tel. 25.57.95 (4 lijnen) - Postcheckrekenln; 567.33 die»
Licht» Voor abonnementsprijzen zie gewestelijke bladzijden
Ver. uitgever A. DE 'iECLENKIB. St.-Pletersnleuwstraat 64 Gent.
Dit artikel is NIET te be
schouwen als een soort pro-
klamatie ten overstaan van
de Vlaamse problematiek. Het
is bedoeld als de weergave
van enkele gedachten en
zienswijzen die van aard kun
nen zijn om een BETER IN
ZICHT te brengen in de zich
stellende Vlaamse kwestie
die vandaag de dag zich nog
steeds reëel stelt en uit ons
maatschappelijk leven bin
nen Belgisch staatsverband
niet weg te cijferen valt.
Wanneer gesproken wordt
over het «Vlaams vraagstuk»
en over de «Vlaamse Bewe
ging», dan komt bij sommige
mensen dadelijk een zeker
wantrouwen en zelfs een ze
kere vijandschap raar voren;
bij anderen een zekere onver
schilligheid. Deze gevoelens
zijn wel enigszins te begrij
pen, wanneer wij bedenken,
dat in het verleden de Vlaam
se Beweging en de Vlaamse
striid veelal op een schande
lijke wijze misvormd werden
door misbruikte leeuwenvlag
gen, door groene en zwarte
uniformen en door zogezegde
«Vlaamse voormannen», die
aan de Vlaamse zaak méér
nadeel dan voordeel hebben
gedaan en in sommige geval
len nóg doen.
Als socialistische Vlamingen
weigeren wij de Vlaamse
strijd in het algemeen, en de
taalstrijd in het bijzonder, als
een doel op zichzelf te be
schouwen. Als socialistische
Vlamingen plaatsen wij de
Vlaamse striid IN HET KA
DER VAN HET PROLETA
RISCH INTERNATIONALIS
ME. Wij kunnen er een vorm
in zien van het streven naar
de materiële en morele ver
heffing en vrijmaking van de
Vlaamse mens.
i
Wanneer wij de zaken zó
zien, vloeit hieruit dan ook
voort dat de socialistische be
weging aktief in deze striid
haar biidrage leveren moot;
méér zelfs: er zoveel mogelMk
vorm en richting dient aan te
geven.
Is da vlaanrise strijd
belangstelling waard
Wij meren van wel. Omdat
de»e striid een striid is. en in
de oekomst no« méér worden
zal. -«oor het behoud en de
ontwikkeling van de eieen
kuituur, de eigen volksaard
en dp levenskracht van gans
het volk. De Socialistische Ar-
bcidersbeweein". die zich de
totale materiële vriimakirg
en morele verheffing van a'le
werkende mensen tot edele
taak h"cft cesteld. kan Iver
HAAR ETOEN ST^M laten
horon en HAAR VOORTnrT-
«STREVENDE ROT SPET,EN.
Dit dient zelfs in de tO"kcm«t
nor méér te gebeuren dan dit
in het verleden het geval was.
Tn het verleden en het he-
(i"a hebben socialistische no-
Iitici en sociale werkers hier
weliswaar reeds een niet te
onderschatten ro' eesneeld.
Wij denken aan Emiei Moy-
son, Kamiel Hiiysmans, Aug.
Vermeylen, Herman Vos,
Henri Fayat, Lode Craey-
beckx, enz.
HET KAN NIET GELOO
CHEND WORDEN DAT VELE
EKONOMISCHE, POLITIEKE
EN KULTURELE VRAAG
STUKKEN IN BELGIE EEN
VLAAMS ASPEKT VERTO
NEN. Het is vooral op sociaal
en ekonomisch vlak dat de
Vlaamse werkende mensen
hun achterstand aanvoelen.
En wanneer wij aannemen,
dat de ekonomische en socia
le welstand twee noodzakelij
ke voorwaarden zijn voor een
grotere kultuurbeleving, dan
komt hierbij ook de KULTU
RELE kwestie om het hoekje
kijken.
Het socialisme vertegen
woordigt in Vlaanderen een
belangrijk deel van de
Vlaamse openbare mening. In
algemene zin gesproken is het
b elangrijk deel van de
Vlaamse opinie dat het socia
lisme in Vlaanderen verte
genwoordigt, overwegend te
zoeken bij de vele tienduizen
den Vlaamse werklieden, be
dienden en iniellektuelen. Dit
lijkt ons een reden te meer
om te denken DAT ONZE
HOUDING TEN OPZICHTE
VAN DE VLAAMSE VRAAG
STUKKEN IN FUNKÏIE
MOET STAAN VAN DE SPE
CIFIEK VLAAMSE BELAN
GEN VAN DE SOCIALE
KLASSE DIE ONS BELANG
RIJK DEEL VAN DE VLAAM
SE OPINIE UITMAAKT. Deze
belangen zijn niet alleen van
KULTUREEL - TAALKUNDI
GE aard, doch ook van SO-
CIAAL-EKONOMISCHE aard.
Wanneer wij menen dat de
Vlaamse strijd de belangstel
ling waard is, dan zien wij de
ze strijd niet alleen vanuit
het enge taaistandpunt als
dusdanig, maar dan wensen
wij hem te zien in de politie
ke en sociale stromingen en
er zodoende eveneens de so
ciale en ekonomische aspek-
ten van te belichten. Enkele
van deze aspekten zijn: de op
te voeren industrialisatie van
de Vlaamse gewesten, 't her-
leiden tot een strikt minimum
van de vanuit sociaal stand
punt niet te verantwoorden
pendelarbeid, het gemiddeld
inkomen dat in Vlaanderen
liet peil moet bereiken var. in
het Brusselse en in Wallonië,
de uitbreiding van het tech
nisch onderwijs in Vlaande
ren, de aanpassing van het
wegennet in het Vlaamse
landsgedeelte aan de eisen
van de moderne ti'd, enz.
De letterkundige en socia
listische senator, wijlen Aug.
Vermeylen, heeft eens ge
schreven: «Wii willen de vol
ledige bevrijding van de
Vlaamse mens. De strijd om
de taal is daar slechts een
onderdeel van.» Dit schiint
ons zeer juist. Wat nu echter
niet beduiden wil dat de fak-
tor «taal» geen belang zou
hebben. De taal is een kul-
tuurinstrument. Het is even
zeer een sociaal-ekonomisch
instrument, want al te veel is
het waar dat in de niiverheid,
in de handel en in de onen-
bare besturen de directies,
het hoger kaderpersoneel en
de administratie nog eentalig
hulde;
Pgt Achille Van Acker, Kamervoorzitter brengt hulde aan de over
ledene.
LEMAIRE
Verleden vrijdag hadden te
Brussel de begrafenisplechtighe
den plaats, die de omvang kre
gen van een nationale uitvaart,
van Joseph Lemaire, voorzitter
van de Sociale Voorzorg, beter
gekend als de P.S.
In de grote hall van de wol
kenkrabber van de Coöperatieve
Verzekeringsmaatschappij Sociale
Voorzorg, in de Koningstraat,
vervangt een pijnlijke stilte de
dagelijkse drukte. De toegangs
hall is omgebouwd in een rouw
kapel. Op een katafalk, omringd
dcor een vaandeldrager van het
Belgisch Rode Kruis en ver
pleegsters en verplegers van ver
scheidene sociale instellingen,
rust in een ebbenhouten kist Jo
seph Lemaire. de bouwer van
sociale instellingen in alle delen
van het land. Zijn werk van
menselijke solidariteit en goed
heid overleeft hem.
Zijn zonen Henri en Raymond,
evenals zijn verwanten, hebben
er prijs op gesteld dat de ontel
bare vrienden van de overledene
hem een laatste hulde konden
brengen in de zetel zelf van de
eerste en belangrijkste der in
stellingen die hij iarenlang heeft
voorgezeten en geleid.
Een defilee dal ruim
fwee uur duurde
Meer dan twee uur lang defi
leert een ingetogen menigte voor
de katafalk, versierd met rode
anjelieren en bedekt met het
vaandel van de Sociale Voorzorg.
Langs de met zwart en zilver
omfloerste muren zon de tien
tallen kransen de blijken van de
algemene sympatie en erkente
lijkheid voor Joseph Lemaire.
Een der grootste sociale
bouwers
Een ware bloemenzee bedekt
de eretrap van boven tot onder.
Onder de aanwezigen bevinden
zich de hoogste gezagdragers van
het land. Kolonel Laurent verte
genwoordigt de koning. Namens
de regering brengen vice-eerste-
minister De Clercq en minister
Servais een laatste groet aan de
afgestorvene.
Achille Van Acker, voorzitter
van de Kamer, verscheidene so
cialistische oud-ministers, zoals
Spaak, Spinoy, Fayat, Anseele en
Vermeylen. parlementsleden, de
h. Somerhousen voorzitter van
de Raad van State, afgevaardig
den van het Nationaal Verbond
van Socialistische Mutualiteiten
en van het A.B.V.V., Cudell, bur
gemeester van St.-Joost-ten-No-
de, maar daarnaast ook de nede-
rigen onder het personeel, vele
gebrekkigen en gehandikapten,
die genoten hebben van de wel
daden van Joseph Lemaire, ne
men afscheid van een der groot
ste bouwers van een sociaal in
gerichte gemeenschap die België
ooit onder zijn zonen telde.
Eenvoud, moed en
volharding
Victor Van Rossem, ondervoor
zitter van de Raad van Beheer
van de Sociale Voorzorg, Van
Meerbeek, namens het personeel,
en Dr. Barvin, direkteur van
«Les Heures C'laires» te Spa, na
mens het personeel van de maat
schappelijke diensten, spreken de
rouwtoespraken uit. Zij leggen
allen de nadruk op de diepmen
selijke eigenschappen van Joseph
Lemaire, op zijn grote eenvoud,
bescheidenheid, moed en volhar
ding.
Namens de B.S.P. eert Achille
Van Acker de nagedachtenis van
de overledene, wiens onverpoosde
aktiviteit hij ophemelt. Spreker
wijst op de talrijke sociale ver
wezenlijkingen, tot stand ge
bracht door Joseph Lemaire. ook
nadat hij de pensioenleeftijd had
bereikt. Zijn bekommering ging
vooral naar al diegenen die door
het noodlot werden getroffen.
Door zijn grenzeloze toewijding
bij de vervulling van die edele
taak heeft Joseph Lemaire zich
zeer verdienstelijk gemaakt, voor
■de partij en voor de arbeiders
klasse in het algemeen.
De laatste gang
Na de toespraken wordt de kist
in een lijkwagen geplaatst. Van
Acker, Hemeleer, Van Meerbeek,
Van Rossem, Dr. Parvin en Cox
houden de slippen van het baar
kleed. Voorafgegan door de mu
ziekkapel van de luchtmacht, die
treurmarsen speelt, en acht wa
gens, bedolven onder de bloemen,
trekt de lijkstoet naar de G-ali-
leilaan. Een afvaardiging van da
politie van St.-Joost-ten-Node,
met vaandel, bewijst de laatste
eer aan de Schaarbeekse noort.
De officiële hulde aan minister
van Staat Joseph Lemaire ein
digt aan de Poolstraat, waar de
stoet ontbonden wordt.
De bijzetting in het familie
graf had daarna in alle stilte te
Luik plaats.
V- 'V "X, j g V;
Frans of Engels of Duits zijn.
De doorgedreven vervlaam
sing van het bedrijfsleven in
het Vlaamse landsgedeelte
dringt zich op. Ook deze han-
dikap voor het Vlaamse volk,
die het soms beperkt in
zijn tevverkstellingsmogelijk-
heden en in zijn bevordering,
moet volledig weggewerkt
worden.
Gaat «Leuven Vlaams!»
ons aan
Wij herinneren ons de auto
ritaire verklaring van de Bel
gische bisschoppen in ver
band met de splitsing van de
universiteit van Leuven. Men
zou kunnen aanvoeren dat
het hier een private instelling
geldt van het universitair on
derwijs en dat deze verklaring
ons niet aangaat.
Wij menen dat deze kwestie
de publieke opinie WEL aan
gaat. Om volgende redenen:
1) De verklaring van de bis
schoppen heeft vele
Vlaamse mensen veront
waardigd en diep geschokt.
Een groot deel van de pu
blieke opinie is er dus door
beroerd.
2) De kwestie «Leuven
Vlaams!» is slechts een on
derdeel van het geheel van
de taaltoestanden in het
universitair onderwijs (te
Brussel, Gent en Luik be
staan óók universiteiten).
3) De «private» universiteit
van Leuven wordt voor 90
t.h. in leven gehouden met
geld uit de Staatskas. Dit
is dus met geld van ons al
len. Zouden wij hiertegen
over dan onverschillig
kunnen staan?
4) De termen waarin de bis
schoppelijke verklaring op
gesteld werd. getuigen van
'n achteruahinken van de
evolutie in de geesten met
een achterstand van vijftig
jaar. Dit is een bewijs van
de konservatieve geest, die
in de hoogste leiding van
de Kerk in België nog
steeds aanwezig is.
5) De eis van de ééntalig-
Vlaamse universiteit te
Leuven (gelegen in het
Vlaamse taalgebied) en de
overheveling van de Frans
talige sektie naar Wallo
nië, ligt volkomen in de
lijn van de bestrevingen
van de Vlaamse strijd. De
ze eis 'ijkt ons gerecht
vaardigd!
