mm
IETS OVER DE RODE MUTS
C WAT IS POLITIEK
NR. 7
BOND MOYSON
GEMEENTE HERZELE
TE BEGEVEN BETREKKING
Voorwaarden
te begeven betrekkingen
2 fulltime kuisvrouwen
voor de gemeenteschool
Textielcentrale
A.B.V.V.
Aanwerving van
moniteurs en monitricen
voor de kindervakanties
IETS OVER DE STAAT:
ZITDAGEN
MINI-CHALET
Jtf
Dienst: Zelfstandigen
Socialistische Vooruitziende Vrouwen
Het is algemeen bekend dat de socialis
tische beweging gekenmerkt wordt
door zijn rode kleuren, zijn rode
symbolen.'
Rode vlaggen, rode dassen, rode hem
den, rode opschriften, rode mutsen
enzen heden de rode roos in de
vuist
De ouderen zullen zich nog wel de Ma
rianne voorstellen.
Ook zij droeg de rode vlag en de rode
muts de Marianne als de Karikatu
rale vervorming van de vrouwenfiguur
welke als «La Liberté» werd geschil
derd en het symbool was van de Franse
Revolutie van 1789. Ook het zinne
beeld van de republiek!
Wie kan ons daarover gegevens ver
schaffen?
Wie heeft nog het beeld?
Wie wil helpen aan het verzamelen van
enkele gegevens over haar betekenis in
de strijd van de onderdrukten?
Wij weten dat er nog mensen zijn die
dat met goede wil kunnen volbrengen!
Zelf zullen wij later over andere rode
symbolen schrijven.
Wij verhopen dat gij ons zult helpen bij
het verzamelen van gegevens over de
inhoud van de Marianne, als symbool
van de strijd die de arbeidende klasse
heeft moeten voeren in de loop van de
jaren en zelfs nog het beeld bezitten.
Heden willen wij het enkel hebben over
de rode muts.
Een socialistische beweging die in da
den geschiedenis maakt, mag ook zijn
eigen geschiedenis nagaan en de oor
sprong van zijn symbolen belichten!
DE RODE MUTS
De rode muts heeft het nationale en
volkse hoofddeksel geweest, kenteken
van burgerzin en embleem van de
vrijheid, niet alleen tijdens het Schrik
bewind, zoals werd herhaald, maar tij
dens het ganse verloop van de Revolu
tie.
Men heeft beweerd dat de Revolutio
nairen het dragen van de muts ontleend
hadden aan de galleislaven, die ze als
hoofddeksel hadden; ter ere van de gar
des van het regiment van Chateauvieux
die tot galleislaven veroordeeld waren
voor de opstand van Nancy, vervolgens
gratie verleend door de Wettelijke Ver
gadering, waarvan de reis van Brest
naar Parijs een grote triomf was en die
in de hoofdstad het voorwerp was op 15
april 1792 van een openbaar feest vol
van luister en plechtigheid.
Deze oorsprong die aan de rode muts
gegeven wordt is een van de duizenden
vergissingen die de legendarische ge
schiedenis van de Revolutie uitmaken,
en de kwaadwillige intentie zou er niet
aan kunnen ontsnappen. Zij die deze
herkomst uitvonden vonden het onget
wijfeld erg geestig van de vrijheid te
voorzien van de muts van de slaven.
Doch deze traditie is volledig vals.
Vanaf 1789 ziet men de Vrijheidsmuts
als een revolutionair symbool. In Au
gustus van dat jaar schonk de kunste
naar, met de naam La Neufville, aan La
Fayette, een ontwerp van een embleem
voor de vlaggen, dat temidden van ver
scheidene emblemen en ingrifftngen,
een haan voorstelde, symbool van
Frankrijk, met de rode muts, embleem
van de vrijheid (zie, Parijse Revolutie
nr. VI-16-22aug. 1789). Inde Kroniek
van Parijs van 25 januari 1790 schreef
de Markies van Villette na een passage
waar hij op geestige manier het beuze
lachtig en dwaas etiket van het hof he
kelt het volgende:
«We hebben de vrijheidsmuts genomen
zonder veel ceremonie Na het dekreet
van 19 juni van hetzelfde jaar, van 19
juni van hetzelfde jaar, dat adel en wa
penschilden afschafte, schilderden en
kele patriotten op hun wagens de muts
van de Vrijheid (V Camille Desmou-
lins). De 14e juli die volgde, dag van de
grote federatie, had men op de ruinen
van de Bastille een kunstmatig bos aan
gelegd, en temidden van die grot van
despotisme had men een speer geplant
met erbovenop de Vrijheidsmuts. (Ca
mille Desmoulins, Revoluties van
Frankrijk en Brabant, nr. 35).
In diezelfde periode had het Parijse be
stuur dit embleem reeds geplaatst op
haar nieuwe wapenschild, zoals men
het kan zien op de gedrukte vignetten
van officiële stukken. Deze voorbeel
den kan men vermenigvuldigen, doch
deze volstaan, omdat ze zonder repliek
bewijzen dat reeds lang voor 1972, en
vanaf het begin van de Revolutie, de
symbolische muts aangenomen en toe
gewezen was. Het was anderzijds een
klassiek en traditioneel embleem,
waarvan de oorsprong verzeilt in mis
tige uiteinders van de geschiedenis.
We vinden ze terug bij de Grieken en de
Romeinen. In gans de oudheid inder
daad droeg de slaaf terzelfdertijd met
zijn vrijlating een muts. In het alge
meen ging de slaaf bloothoofds, be
halve in Sparta, waar de heloot een
muts droeg uit hondevel, wat zeer
schandelijk was. Doch zelfs in deze
Staat kreeg de slaaf bij zijn vrijlating
een soort van muts versierd met bloe
men.
Het schenken van een hoofddeksel aan
mensen die er wettelijk bijna overal aan
ontnomen waren, was het uitdrukkelijk
symbool van een daad die hen aan een
soort dierlijke konditie onttrok, om de
konditie van burger en mens te benade
ren.
Men kent deze episode uit de geschie
denis van het oude Rome (het jaar 400
voor Christus: Op een nacht maakte een
Sabijnse chef, naar de naam Herdo-
nius, zich meester van het Capitool,
aan het hoofd van een aantal avontu
riers. Toen de dag aanbrak probeerde
hij zoveel mogelijk krachten samen te
krijgen door de slaven tot de vrijheid uit
te dagen door het teken door allen be
grepen, t.t.z. door een pileum te plan
ten op de muts van een spies. Ziedaar
de speer en de rode muts.
En dit is geenszins een van die analogi
eën waarmee de geleerdheid zich soms
vermaakt; zulke voorbeelden vindt men
in overvloed terug in de oudheid. Ap-
pien vertelt dat, na de moord op Cesar,
de tyramicid de stad doorkruisten met
een speer met bovenop een muts, om
het volk tot vrijheid op te roepen.
Er werden zelfs medailles gedrukt met
het afdruk van een muts erop tussen
twee dolken. Bij de dood van Nero ver
scheen het traditionele teken opnieuw
en was afgebeeld op de medailles. De
gedachte aan dit symbool ging niet ver
loren.
Alciut vermeldt dat de Grieken uit zijn
tijd, die naar Italië gevlucht waren om
zich te onttrekken aan het despotisme
van de Grieken, het gebruik van de
muts behouden hadden als symbool van
hun vrijheid.
Froissart vertelt ons ook dat de zoon
van de grote Artevelde, daarna regent
van Vlaanderen, als wapens drie zilve
ren hoeden op een zwarte achtergrond
genomen had «opdat de hoed het oude
symbool zou blijven van de vrijheid».
Een grote tijd vóór de Franse Revolutie
hadden de Nederlanden, en daarna de
Verenigde Staten, de vrijheidsmuts
aangenomen, die ook vandaag nog
voorkomt, bovenaan een spies, een
groot aantal biljetten van laatstver-
noemd land.
Zoals gezegd werd bij ons de vrij
heidsmuts aangenomen vanaf het begin
van de Revolutie; doch het bleef enige
tijd bewaard als herkenningsteken en
oratorische beeldvorm vooraleer het
door iedereen als hoofddeksel werd ge
bruikt.
Het grote sukses begon in 1791, en
werd verlevendigd door Brissot, in de
franse patriot.
Op het ogenblik dat de gelijkheid tot
uiting kwam in de wetten, wilde men
dat dit op een zichtbare manier geuit
werd voor allen in een gemeenschappe
lijk teken, en met entoesiasme aan
vaarde men de rode muts, toen gedra
gen in vele provincies (wordt nog ge
dragen in verscheidene streken, in de
Ardèche, in het Zuiden enz.)
De klassieke vrijheidsmuts vond haar
definitieve vorm en kleur in de muts
van de arme man, dat het symbool werd
van een Revolutie gevoerd om de een-
voudigen te verheffen en de heersers te
vernederen.
In een recensie over Voltaire schrijft de
Markies vai. Villette in juli 1791 het
volgende:
«De clubs, broederlijke vennootschap
pen, de moedigen uit de voorsteden
gewapend met speren, werden de wol
len mutsen genoemd. Sinds Frankrijk
zijn soevereiniteit teruggewonnen had,
is dit hoofddeksel de burgerlijke kroon
van de vrije mens en van de vernieuwde
fransman.»
Totdaar zien we niets dat de plotselinge
afkeer verrechtvaardigt waarvan het
revolutionair embleem het onderwerp
was gedurende meer dan een halve
eeuw. Indien er wreedheden geweest
zijn in deze woelige tijden, duidt dit op
politieke omstandigheden, en niet op
een symbool. Dat de Revolutie het
hoofddeksel van de landbouwer, of van
de vroegere lijfeigene genomen heeft
als Vrijheidsmuts, er de Staatszegel
van gemaakt heeft, het embleem van de
legers, op de nieuwe krijgsvaan; ze
bleef trouw aan haar principe en dit
zelfs is een getuigenis van de volksge
voelens en van de hoge originaliteit van
haar inspiraties.
Wat de rode kleur betreft werd ze niet
als meest hevige kleur genomen, kleur
van de vlam en het leven, maar enkel
omdat het de oorspronkelijke kleur was
van het hoofddeksel dat men als sym
bool nam.
Niemand dacht er toen aan dat dit rood
de.kleur van het bloed was. De grote
strijden waren amper begonnen, en
zelfs als deze te voorzien waren, kon
men nooit denken dat ze zo onverbidde
lijk en wreed zouden zijn. Diegenen die
sindsdien zovele aanklachten deden te
gen de afschuwelijke rode muts, verga-
Staat: komt van het Latijn status stare betekent staan dus stand, toestand, gesteldheid, Wat? in het frans état,
met dezelfde Latijnse oorsprong, betekend rechtstaan, toestand zijn het zijn, manier van zijn en bestaan van een
zaak. (Grand Dictionnaire Universel du XIX siècle, 1870 - Larousse)
Beschikking in dewelke zich een persoon, een zaak, zich bevindt. (Dictionnaire des Dictionnaires - te Brussel
uitgegeven in 1843) -»
Staat is dus een op het recht gegrondveste gemeenschap (of maatschappij) van mensen, die souverein is, wat
betekent niet onderworpen zijn aan andere staten of maatschappijen.
Staat: het doel van de staat is de bevordering van de welvaart van al zijn onderdanen (personen of groepen) en de
vrijwaring van hun rechten tegen de onderdanen van dezelfde staat of tegen andere staten.
Doel? De onderdanen van een Staat vormen niet noodzakelijkerwijze een volk. Een volk kan over verschillende
Staten verdeeld zijn. Terwijl anderzijds in één Staat verschillende volkeren kunnen leven.
«Het socialisme tegen de Staat:»
Of het opschrift van een boek van de Belgische socialistische pionier Emiel Vardervelde, boek dat aan de
vooravond van de eerste wereldoorlog bijna klaar was... uitgave 1949.
Na het wezen van de staat te hebben nagegaanstelt hij vast dat deze een instrument is van de heersende klassehet
socialisme is dus tegen de staat!
«Bij enkelen onder hen werd de geschiedkundige beweging bijna vereenzelvigd met de ontwikkeling van de
Staat, en zij vergaten dat de Staat slechts een voortbrengsel der maatschappij is, een machtsuitdruk
king der heersende klasse.»
(boek Brieven aan een jongen Socialist - blz. 37 van C. Huysmans)
«De moderne staat, onder welke vorm ook, is een in wezen kapitalistisch werktuig, de staat van de
kapitalisten, de ideële universele kapitalist»...
«In plaats van een regering over personen komt het beheer over zaken en de leiding van produktieprocessen.
De staat wordt niet «afgeschaft», hij sterft af.»
(De ontwikkeling van het socialisme van utopie tot wetenschap, door Fr. Engels, uitgave van 1946 blz. 62)
«De opvatting van de socialisten van de negentiende eeuw steunde op de gestalte van de staat zoals ze die voor ogen
hadden: namelijk als een instrument in handen van de heersende klasse ter onderdrukking van het proletariaat. Die
staat, waarin de arbeidersklasse geen medezeggenschap had, was inderdaad een staat die, zoals later Johannes XIII
schreef, «dienstbaar was aan de belangen van de rijken».
Zeer verspreid in socialistische rangen was de opvatting van Marx volgens welke de staat, produkt van de
klassentegenstellingen, met de opheffing van die klassen zou verdwijnen of, zoals Engels schreef «afsterven»om
plaats te maken voor een «associatie waarin de vrije ontwikkeling van eenieder de voorwaarde is voor de
vrije ontwikkeling van allen».
(brochure van A. Vranckx. Dialoog Doorbraak of Verzuiling, blz. 17 en 18, tijdschrift Mens en taak)
In de beginne: geen staat
Tijdens de voorgeschiedenis der mensheid waren er primitieve volkstammen en dorpsgemeenschappen waar de
werkverdeling nog niet, of slechts op rudimentaire wijze, bestond en waar van een staat als dusdanig ook geen
sprake was.
De burgerlijke staat nu: nog steeds instrument van de kapitalistische klasse:
Maar de essentiële vraag is: heeft de verovering van het algemeen stemrecht het wezen van de staat verandert?
(Mens en Taak, blz. 32-jaar 1973, Nr. 2 en 3 - bijdrage van E. Mandel.)
De arbeidersstaat en het afsterven van de staat.
De natuur van de staat kunnen we niet veranderen door eens om de vier jaar volksvertegenwoordigers te verkiezen,
die blijven functioneren binnen het kader van de kapitalistische maatschappij, (blz. 37)
A. RUIZ
ten dat vele mensen wiens opinie sterk
gematigd was geenszins verontwaar
digd waren om zich ermee op te schik
ken, en dat de muts zelf het hoofddek
sel werd van ganse fronten die later
bekroond werden. Het zal volstaan hier
de Bernadotte te vermelden.
Zoals we reeds zeiden begon de grote
doorbraak van de rode muts in de herfst
van 1791 terzelfdertijd met de alge
mene bewapening van de niet aktieve
burgers, tesamen met de pieken, op het
ogenblik dat de mogendheden zich be
wapenden en wanneer de grondwette
lijke garde van Louis XVI alles recru-
teerde wat Parijs en de provincies bezat
aan schermers, vechters, en mannen
die tot alle wreedheden bereid waren.
Herhalen we het opnieuw, de speer en
de muts waren reeds lang voor deze tijd
gekend, maar nu pas werd het gebruik
ervan algemeen.
De Revolutie beantwoordde aan de be
wapening van alle tirannen door te
steunen op de volksmassa's, door het
volk te bewapenen en door als blazoen
en wapen de plunje van de arme te
nemen, de wambuis en de wollen muts.
Zonderling waren de Girondijnen, die
zich eerst de vurigste toonden voor die
twee dingen, uiterst revolutionair, ge
lijkheid in de bewapening, in de kle
ding, waarvoor Robespierre en de Ja-
cobijnen weinig voelden, maar dat hen
door het volk met eenstemmigheid
werd opgelegd.
Het ging zelfs zo ver dat een paar
maanden daarna de minister Dumou-
riez op de Jacobijnen toeliep met de
rode muts op zijn hoofd, als zijn be
noeming toe te wijden. Ter gelegenheid
van het feest ter ere van de gardes van
Chateau-vieux droeg gans Parijs de
muts, en dit heeft hoogstwaarschijnlijk
een datum gelegd voor de opkomst van
de muts.
Op 20 juni toen het Parijse volk de
koning opzocht om hem sanktie te vra
gen van de dekreten en van de oproep
van de patriotistische ministers, gebe
urde er een welgekende scène. Terwijl
hij op een handige manier de vragen
van het volk ontweek, beijverde hij
zich om te overwinnen door demonstra
ties die zelden hun effekt misten. Hij
dronk op de natie, hij schreeuwde
«Leve het volk» en uiteindelijk nam hij
de muts van zijn gelijkheid dat een pa
triot hem aanbood, en zette die op zijn
royaal hoofd.
Het volk, bespottelijk gemaakt door
deze mascarade, was zo gecharmeerd,
dat het de muts die de koning had ge
dragen in tweeën sneed, de ene helft
meedroeg in stoet en de andere helft als
een relikwie neerlegde bij de elektorale
klub van het bisdom. Op de Algemene
Vergadering schreeuwden de rechtse
afgevaardigden met een verzonnen
verontwaardiging dat de koning verne
derd was geweest met het teken van een
schildwacht. Geheel Frankrijk werd
door die ongelukkige een schildwacht
genoemd.
Aalst
Bambrugge
Denderhoutem
Denderleeuw
Denderwindeke
Erembodegem
Erpe
Gijzegem
Herzele
Hofstade
Kerksken
2. Week van 2.8 - 7.8.76
St. Lievens-Houtem
3. Week van 16.8 - 21.8.76
Geraardsbergen
Wat de 2de vakantieweek betreft; deze
dient aansluitend te zijn bij de hoofdva
kantie en zal op het vlak van de onder
neming worden vastgesteld hetzij on
middellijk vóór, hetzij onmiddellijk na
de 1e week vakantieDit betekent dat er
tenminste 2 opeenvolgende weken
dient gesloten te worden wat niet uit
sluit dat 3 opeenvolgende weken col
lectieve vakantie kan genomen wor
den, zoals dit trouwens in een groot
gedeelte van de Textielbedrijven het
geval is.
Hogervermelde vakantiedata werden
bekrachtigd door een K.B. Er kan dus
niet van afgeweken worden.
Jan Van der Veken
Gewestelijk Secretaris
EEN BUITENGEWONE GELDPLAATSING
EN EEN UITSTEKENDE OPLOSSING VOOR UW
VERLOFPERIODE EN WEEKENDS
in de Ardennen
650.000 F
250 m? terrein
42 m2 in een konstruktie van baksteen, hout en
pannen. Geïnstalleerde keuken en badkamer
Inlichtingen op aanvraag
Georges SPITAELS
Volderstraat 15-9500 GERAARDSBERGEN
TEL. (054 41 36 96
1) Belg zijn, van onberispelijk gedrag zijn en burgerlijke en politieke
rechten genieten.
2) Op 1 januari 1976 minstens 18 jaar en hoogstens 40 jaar oud zijn. Deze
maximumleeftijd wordt met vijf jaar verhoogd voor de prioriteitsge
rechtigden voorzien bij artikel 2 en beperkt tot diegenen die voorkomen
op de primo van de lijst 1,2, 3 en 4 zoals bepaald in artikel 8 der
samengeordende wetten van 3.8.1919 en 27.5.1947.
3) Toepassing van de bij K.B. 21.5.1964 gecoördineerde wetten betref
fende het personeel van Afrika.
4) De kandidaten die pensioengerechtigde diensten kunnen doen gelden,
die in aanmerking komen voor de berekening van het pensioen verleend
door de omslagkas voor gemeentelijke pensioenen, genieten een verho
ging van de maximum leeftijdsgrens gelijk aan de duur van deze
pensioengerechtigde diensten.
5) Lichamelijk geschikt bevonden worden door Progecov voor de te bege
ven betrekkingen.
6) Slagen in wervingsexamen, gaande over drie praktische proeven.
De kandidatuurstellingen zijn bij aangetekend schrijven over te maken aan
de burgemeester der gemeente Herzeleen dienen aan te komen uiterlijk de 3
maart 1976.
In de kandidatuurstelling dient melding gemaakt van de gebeurtelijke
toepassing voorzien in punt 2, 3 en 4 hierboven. Wie hiervan geen melding
maakt wordt aanzien geen aanspraak hierop te kunnen maken.
AALST
St. Kamielstraat 30, tel. 053-2112.83,
de donderdag van 13.30 tot 15 uur.
GERAARDSBERGEN
Vredestraat 41, tel. Ö54-41.23.68, de
donderdag van 9 tot 10.30 uur.
NINOVE
Geraardsbergsestraat 119, tel. 054-
33.26.95, de donderdag van 11 tot 12
uur.
ZOTTEGEM
De Colfmaeckersiraat 11, tel. 091 -
60.13.95, iedere werkdag van 9 tot 11
uur en van 14 tot 16 uur.
Teneinde het onze leden mogelijk te
maken eventueel plannen te maken
voor hun vakantie 1976, brengen wij
hieronder de data ter kennis van de
hoofdvakantieweek.
1. Week van 19.7 - 24.7.76
Met het oog op de kindervakanties 1976, die zullen doorgaan aan de kust en
in de ardennen, tijdens de maanden juli en augustus, worden monitricen en
moniteurs aanvaard.
Om aanvaard te worden moeten de belangstellenden:
de ouderdom van 17 jaar bereikt hebben.
de opleidingscyclus volgen, bestaande uit theoretische en praktische
lessen.
lid of beneficiant zijn van Bond Moyson.
Kandidaturen worden ingewacht bij het federaal sekretariaat van de Socia
listische Vooruitziende Vrouwen, De Colfmaeckerstraat 11, 9620 Zotte-
gem, waar tevens alle verdere inlichtingen kunnen bekomen worden.
Lede
Meerbeke
Mere
Nieu werkerken
Ninove
Okegem
Ophasselt
St. Lievens-Esse
Welle
Zottegem
