BRILJANTE EENZIJDIGHEID
MET VRAAGTEKENS
J
INTERNATIONALE NIEUWE SCENE TE NINOVE
HIELEN LIKKEN
VAN HET GROOT-KAPITAAL
VERZORGD DOOR DE CENTRALE VOOR SOCIALISTISCH CULTUURBELEID
VAN DE BOEKENMARKT...
Progressieve jeugdzorg en
jeugdvorming in de gemeente
C.S.C. -
AKTIVITEITEN KALENDER
VORMINGSCURSUS:
GEMEENTELIJK BELEID
pu
C.S.C. STUDIEKRING NINOVE
C.S.C. STUDIEKRING
NINOVE
Yves Van de Steen, over: «AL LIJKT HET EEN FABEL», gebracht
door «Het Kollektief Internationale Nieuwe Scène»
(Ninove. VOLKSHUIS, 6 FEBRUARI 1976)
In de zaal van het Volkshuis te Ninove
trad op 6 februari jl. bet Kollektief «In
ternationale Nieuwe Scène» op, vooral
te weinig talrijk opgekomen publiek.
Ondanks een degelijk verzorgde publi
citeit en de faam van de aangekondigde
toneelgroep, bleek deze zaal inderdaad
te groot (en ook te koud). VeePwerd
echter goed gemaakt door het spel van
de -Internationale Nieuwe Scène».
ideologische passages. «Slaap maar
België slaap m'n landje. Ik zal U wie
gen en voor U zingen. Droom eensge
zind van uw rust en uw krantje
De krant weet het toch allemaal, niet?
Waarom dan nog langer het hoofdje
breken over problemen?
Komt dan een lange, briljante mono
loog van een krantenventer, voor wie
de middeleeuwen tot 1968 hebben ge-
De misdadige burgerrat op de moordtoer in Chili.
«Het Kollektief» is trouw gebleven aan
de dramaturgische begrippen van Dario
Fo. «AI lijkt het een fabel» blijft dan
ook grotendeels op de commedia
dell'arte gebaseerd volkstoneel, met
pamflettair politiek karakter, doch af
wisselend en boeiend. Sketches, liede
ren, evokaties en grandioze dramatur
gische vondsten (ondanks beperkte ma
teriële middelenzorgen daar wel voor.
De groep begint zijn optreden sterk iro
niserend, wat ons echter beter bevalt
dan de soms stroeve, zwaartillende,
duurd. Vroeger was het immers «Hoe
minder ze weten, hoe beter»de taktiek
van het obscurantisme. Toen het in
1968 een beetje woeliger werd, werd
meteen «wat niet leert, niet deert» ver
vangen door een vloedgolf van infor
matie, «een ordeloze» opeenstapeling
van feiten, feitjes en FEITEN. De
zelfde publieke apatie is er het resultaat
van, dezelfde onwetendheid, maar je
kan ze niet meer beschuldigen van obs
curantisme, de bonzen, het profitariaat.
Test die hele voorgekauwde berichtge-
BASKENJACHT. De Spaanse bloedhonden beschermen nog steeds de geldheren.
ving echter maar niet uit op haar waar
heidsgehalte, kameraad, want dan
blijkt het toch wel weer een mooi ver
pakt, doch gevaarlijk zoethoudertje te
zijn.
De groep demonstreert vervolgens zijn
politieke opties naar aanleiding van de
gebeurtenissen in Portugal, Spanje en
Chili. De martelpraktijken, het stan
dengerecht, de massale slachtingen, de
stille internationale kollaboratie van het
internationaal groot-kapitaal en de kon-
servatieve kerken met de rechtse dikta-
turen moeten het evenzeer ontgelden,
als de al te brave of valse profeten van
liberalisme of van de sociaal-
demokratie. Voor de mensen van «Het
Kollektief» was er geen verraad te Chi
li helemaal niet zelfsChili is voor hen
het normale gevolg van een politieke
denkfout: zij die vertrouwen hebben
gehad in de burgerij, in dergelijke revo
lutionaire situaties zijn misdadig blind
geweest! Chili bewijst aldus «Het Kol
lektief» dat het proletariaat niet aan de
macht kan komen door middel van vrije
verkiezingen, hervormingen, akkoor
den met de kleine en de grote burgerij
en een paarkompromissen. Voor Dario
Fo en zijn groep is het verdomd juist
wat Lenin tot aan de uitputting toe her
haalde over de burgerij: dat ze schijn
heilig is en misdadig, dat ze het nooit
zal aanvaarden te verliezen, zelfs niet
als men haar spelregels volgt.
Wanneer het kapitaal voelt dat het aan
macht verliest, staat het klaar om te
doden tot aan een bloedbad toe. Wie dit
niet beseft, is voor «Het Kollektief»
niet meer of minder dan een ezel, zoals
in de daarop volgende fabel: «De ezel
met den enen hoorn» wordt geïllus
treerd. «Al diegenen die geloven dat ge
met de demokratie van het patronaat
zoete peerkes stoven kunt, hoeven niet
te huilen over verraad, zij verdienen
niet beter dan met geweld door de bur
gerij de kop te worden geplet.»
De vraag blijft open of het kollektief
met zijn poëtische strijdliederen, bit
tere humor, sarkastische suggesties en
pijnlijke karikaturen ook geen ezel
baartEen blinde ezel Een dom
dier dat even ongenuanceerd zwart-wit
roosters plakt op situaties in Portugal,
Chili, Nederland, Frankrijk of België.
Wij laten de vraag welbewust open,
want wie vragen oproept is al bijzonder
verdienstelijk, alleen reeds wegens de
vragen. In deze al te kritiekloze tijd is
het goed een socialistisch en progres
sief publiek van allerlei slag en leeftijd
te konfronteren met een aantal belang
rijke ideologische vragen, zoals: wan
neer en waar reformisme, wanneer en
waar revolutie, op welk ogenblik is de
situatie revolutionair uitgerijpt, zodat
de macht kan worden overgenomen,
met welke middelen en eventueel met
welke koalities
Daarop zijn geen.éénmalige, strak afge
lijnde antwoorden mogelijk, die uni
verseel toepasselijk zijn. «Het kollek
tief» roept een aantal dwingende vra
gen op en duidt één mogelijke weg, op
een briljante manier weliswaar Aan
het publiek, de kritikasters of de ap-
plaudisserenden, de andere mogelijk
heden aan te tonen en waar te maken.
Men kan reeds beginnen met «Al lijkt
het een fabel» te gaan kijken met de
stille hoop ooit deze verdienstelijke
groep harde werkers, in de Keizerlijke
Stede Aalst, die lijdt aan kulturele leu-
cemie, te mogen begroeten, bv. als
•startpunt voor een uitgebreide en in
tense ideologische gedachtenwisse-
ling.
Maar dat neemt niet weg dat je in de nieuwsberichten of in de
kranten soms vreemde dingen vindt. Zo stond er onlangs in de krant
dat premier Tindemans zich zorgen maakt over de demokratie in
Portugal.
Dat is heel menslievend natuurlijk, maar het is toch vreemd dat er
vroeger nooit stond: Tindemans maakt zich zorgen over de dikta-
tuur in Portugal
De havikken van het kapitalisme.
PARKINSON, Big Business, Uitge
verij L.J. Veen, Wageningen, 1975,
263 blz., prijs: 485 fr.
De jongste jaren heeft het prestige van
de multinationale ondernemingen een
lelijke deuk gekregen. Om deze enigs
zins weg te werken hebben de multina
tionals zich geen financiële inspannin
gen bespaard om hun public relations
extra te verzorgen. Tot het opkalefate
ren van hun toegetakelde fa$ade droe
gen ook publikaties bij die de rol van
die bedrijven pseudo-wetenschappelijk
en eerder positief beoordelen. Zo'n
boek vormt de uitgave «Big Business»
van professor Parkinson die er zijn
naam geen eer mee aandoet! Hij ver
wierf nochtans vooral naam met zijn
wetten, zoals die waarin hij stelde dat
elke organisatie onvermijdelijk haar
aantal werknemers jaarlijks ziet stijgen
met 5 tot 6 ongeacht de te verrichten
arbeid.
In het eerste hoofdstuk pakt de auteur
reeds «het beeld naar buiten» van de
mammoetondernemingen aan. Het on
gunstig facet ervan wimpelt hij af met
nietszeggende bewoordingen als «een
vooringenomenheid met wijdvertakte
wortels». Daarentegen verheugt hij
zich overeen verbetering van het beeld:
de ereder aanvaarding», dank zij de
«ongeëvenaarde welvaart» en «het ont
breken van werkloosheid» blz. 26).
Vroegere angsten zijn bovendien onge
grond gebleken want «verre' van dat ze
het economisch leven beheersen staat
het nu zelfs te bezien of de industrieën
nu sterker geconcentreerd zijn» (blz.
27)! «Monopolies bestaan», maar ze
zijn «gecreëerd door linkse regeringen
in overeenstemming met de socialisti
sche leer» (blz. 31). Voor een professor
zou ik zeggen «words, words» die kant
noch wal raken.
In het tweede hoofdstuk heeft PAR
KINSON het over het «verrijzen van de
reuzen». In dit historisch overzicht pas
seren alle grote namen de revue: Roc
kefeller, Ford, Carnegie, Philips en tal
rijke consoorten op een rijtje met «hun
menselijk falen en menselijke presta
ties. roekeloze ondernemingen en soms
waanzin, met een allervreemdste men
geling van overleg en geluk» (blz. 89).
Als we Parkinson mochten geloven,
dan zijn ze de weldoeners van de indus-
r triële revolutie!
In de volgende hoofdstukken trekt Par
kinson de historische lijn door naar de
huidige industriële onderneming en
haar methodes. Daarbij aansluitend
worden de relaties met de vakbonden
en de regeringen aangeraakt. De eerste
worden beladen met de gebreken van
alle grote organisaties, de laatste be
heersen de nationale economie. Van
daar dat de «rol van de big business
slag als «het omstreden boek over de
multinationals» het meest bewerkstel
ligen. Misschien zit er zelfs eenkand in
voor een nieuwe wet van Parkinson...
Als kernprobleem voor de toekomst
wordt het samengaan van «deskundig
heid van de big business met dé on
doelmatigheid van de politiek» gesteld
(blz. 224). Van die deskundigheid beta-
zowel beperkt als van een afnemende
betekenis is (sic) (blz. 215). De auteur
durft de werkelijkheid niet onder ogen
zien. een uitzondering dient gemaakt te
worden voor de belastingsheffing
waarbij hij toegeeft dat «menige zake
lijke beslissing van belastingtechnische
redenen verwrongen wordt.
Belastingontduiking is thans een zelf
standige tak van bedrijf en zelfs big
business» (blz. 219).
Het laatste deel, «Waarde en toekomst
van big business», zal wellicht het be
waarheiden van de betitel ine on de om-
len we nu de rekening... Parkinson
pleit zelfs voor het primeren van het
internationalisme van de big business
op het nationalisme in onze politiek
(blz. 225), taal die ons niet vreemd in
de oren klinkt! Zelfs de democratie
moet het ontgelden want «in verge
lijking met de grote industriële groepen
zijn veel van onze politieke instellingen
verouderd, onbekwaam en onecht!»
(blz. 233). En «landen onder een ope
rette - dictatuur zijn ongeschikt voor het
zakenleven. Maar het zou verkeerd zijn
te veronderstellen dat een teruekeer
naar demokratie ze zou verbeteren.
Democratie neigt altijd over te gaan in
socialisme en socialisten hebben de
hebbelijkheid de industrie te nationali
seren» (blz. 226). Daarmee heeft de
auteur ook met ons afgerekend!
Als wisseloplossing voor de afschaf
fing van de nationale democratie voor
ziet Parkinson «een samengaan van big
business en regering als enige vorm in
een meer internationale regerings
vorm» (blz.' 227). Als de auteur die
woorden voor werkelijkheid houdt zal
onze strijdvaardigheid nog meer dan
aangescherpt dienen te worden, te meer
daar hij ook nog een behoefte voorziet
aan «een supranationale organisatie
van multinationale ondernemingen»!
Zijn bewering dat wij in de politiek de
«getrainde intelligentie en het metho
disch denkenvan de big business moe
ten toepassen, durven wij niet onder
schrijven, laat staan eraan denken! In
dat geval zal «welzijn» wellicht defini
tief uit onze wereld mogen verbannen
worden als nagestreefde doelstelling.
Een ander staaltje van hoever Parkin
son zijn redeneringen drijft, is de verge
lijking van «degenen die alleen maar op
winst uit zijn» met mensen wier «fana
tieke overtuiging hen opzweept tot con
flict, verwoesting en zelfmoord Deze
laatste zouden zich «nuttiger maken en
ongevaarlijker zijn als ze werkten om
winst te maken. Het zijn de idealisten
en de onverdraagzamen die de schade
aanrichten en die door de edelste mo
tieven gedreven, werken of plannen be
ramen»! Precies of zakelijke belangen
nooit of te nimmer aan conflicten ten
grondslag liggen of lagen... Het is no
dig dat Parkinson eens de rol van de
mamoetbedrijven in gewapende con
frontaties aan een grondig onderzoek
onderweipt
Het ganse boek is verluchtigd met een
groot aantal witzwartfoto's en posters
zodat men in analogie met de lite-
raure reeks schrijversportretten zou
kunnen gewagen van een «onderne
mersprentboek»! In bijlage tenslotte
wordt de lezer talrijke gegevens gebo
den over de giganten zoals de grootste
in de verschillende industrielanden, de
grootste automobielfabrieken, banken,
chemische bedrijven, oliemaatschap
pijen enz. Ook weze nog opgemerkt dat
het Engels niet steeds foutloos vertaald
werd: fuseren (blz. 207) - meer essen-
tiëie (blz. 211- monopolisme (blz. 19)
laagrentende lening enz. behoren niet
tot het Nederlandse taaieigen.
Slotsom? Een meer dan een «omstre
den boek over de multinationals» dat
voor iedere lezer ervan met meer dan
een korrel zout dient verwerkt te wor
den!
PAUL VAN DEN WIJNGAERDE
Op zaterdag namiddag 21 februari om 14.30 u.
Open studiedag over
Inleider: Maurice Christiaens, nationaal sekretaris socialistisch jeugdver-
bond
Vergaderzaal Volkshuis, Geraardsbergsestraat 119 te Ninove.
Voor al wie geïnteresseerd is in de werking van het plaatselijk politieke
gebeuren en voor al wie er direct mee gekonfronteerd wordt.
Aan de aanwezigen zal een omvangrijke begeleidingsmap ter hand gesteld
worden
Maandag 1 maart: C.S.C. - studiekring Denderleeuw: gespreksavond
over «De rol van de overheid in de economie» met als spreker Mare
Mortier
Zaterdag 6 maart: C.S.C. Erpe - Mere: Eleinkunstavond met «Vuile
Mong en zijn vieze gasten».
Zaal Perla, Statieplein te Burst.
Dinsdag 9 maart: Clubaktiviteit C.S.C - fotokring «De Krakeling»
Vrijdag 12 tot en met 14 maart: C.S.C. Mere: in het Volkshuis te Mere:
Antifascistische tentoonstelling met vertoning film over concentratiekam
pen en gesprek met de h. De Ghouy.
13 maart: C.S.C. G'bergen: voordracht over «Crematie» door prof. W.
Calewaert.
21 maart: Toneelavond met het Fakkelteater: «Viviseks»
Zaterdag 21 februari: «Progressieve jeugdzorg en jeugdvorming» door de
ploeg van M. Christiaens, nationaal sekretaris soc. jeugdverbond.
Zaterdag 13 maart: gemeentelijke opvang van bejaarden in het socio-
culturele gemeenschapsleven» door A. Verhellen, nat. secretaris soc. ge
pensioneerden.
Zaterdag 27 maart: «Een progressief jeugd- en cultuurbeleid» door L.
Bollaert, docent V.U.B.
Zaterdag 10 april: mogelijkheden van de gemeentelijke en intergemeente
lijke beheersvormen» door J. Van Droogenbroeck, gewestelijk sekretaris
A.B.V.V.
Zaterdag 24 april: «Socialistische visie fiscaliteit» door Norbert De Batse-
lier (studiedienst ABVV)
Deze cursus gaat door in het «Volkshuis, Geraardsbergsestraat 119 te
Ninove telkens vanaf 14.30 u.
Hij richt zich tot de bestuursleden, verantwoordelijken, mandatarissen van
al de socialistische organisaties.
Inschrijvingen: 50 F te storten op rekening nr. 068-0519970-77 van de
C.S.C. afd. Ninove.
Cursusleiding: Urbain Verekens, Dwarsstraat 33, 9400 Ninove
