V \v
KULTURELE DEMOKRATIE
flimfiM
m
1 'S
CHILI: DE AFTAKELING
VAN EEN
KORRUPT FASCISME
VERZORGD DOOR DE CENTRALE VOOR SOCIALISTISCH CULTUURBELEID
DE WEG NAAR HET WELZIJN VIA DE DEMOKRATISERING
VAN DE KULTUUR EN HET ONDERWIJS
KADERVORMING
r
Ar*—
FJ
Tm.
»-* »-
4M_ijjjw»
mr:
DEMOKRATISERING
VAN DE KULTUUR
HET CULTUURBELEID
IN DE VLAAMSE
«C.V.P.-STAAT»
SOCIALISTISCHE
VISIE
Socialistische visie op de
kultuurpolitiek.
C.S.C. GEWEST AALST
«HOE BETREKKEN WE DE
GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN IN
DE C.S.C.-AKTIVITEITEN
NERUDA-AVOND TE AALST
DE INWENDIGE
VERDEELDHEID
EN TEGENSTELLINGEN
GROEIEN AAN
DE EKONOMISCHE
CHAOS
IS ANGSTWEKKEND
EEN ONMENSELIJKE
REPRESSIE
PABLO NERUDA
DICHTER-
REV OLUTION AIR
U.
mm**?
m v„vr "•'SSfXdl'-vtteSl
-*»« «B«.
«CÉ:-
w«„* WWPBH
fMMM- -
a<«
men die het leeuwendeel van de kultu-
rele kredieten doet afvloeien naar eigen
organizaties en verenigingen, ander
deels om als een ideologische pletrol
alle vooruitstrevende initiatieven de
kop in te drukken.
De financiële inspanningen op het vlak
van de kulturele infrastruktuur worden
bovendien in grote mate gekoncen-
treerd op de bouw van kuituurpaleizen
die in de praktijk hoofdzakelijk bezocht
worden door een bevoorrechte elitaire
minderheidsgroep.
Deze kortzichtige en selektieve kul-
tuurpolitiek is weinig bevorderlijk voor
de kulturele belangstelling en de ak-
tieve participatie van vele bevolkings
groepen.
Het is hierbij opvallend hoe weinig in
itiatieven worden genomen om de
massa weg te tonen naar biblioteken,
musea, koncerten, toneel, ballet, ten-
optie van een socialistische visie op de
kultuurpolitiek.
Vlaanderen is blijkbaar oververzadigd
van de pasklare kuituurpakketten die
het ministerie van Nederlandse kuituur
met een klerikaal sausje aan zijn bevol
king opdient.
Op het gevaar af van hopeloos achterop
te geraken in het Europa van de ge
meenschappen moet Vlaanderen zijn
ramen wijdopen gooien en zich open
stellen voor alle geestesuitingen en ge-
dachtenstromingen die op eigen bodem
maar ook daarbuiten, leven.
De belangrijke uitdaging voor de
Vlaamse socialisten bestaat erin
Vlaanderen op te tillen tot een volwas
sen, verdraagzame en pluralistische
.volksgemeenschap.
Slechts dan en dan alleen kan Vlaande
ren aanspraak maken op de status van
een kuituurvolk dat een originele bij-
De economische krachten beïnvloeden de kuituur: onze huidige kuituur vertoont de
trekken van de handelsgeest en agressiviteit die ook het kapitalisme kenmerken. Voor
het kapitalisme is kuituur een koopwaar.(ideologisch kongres)
Het fundamenteel recht van iedereen op
een gelukkig bestaan vormd de grond
slag van de socialistische visie op mens
en maatschappij.
Het socialisme wil de materiële en
geestelijke voorwaarden scheppen
waardoor aan alle mensen de grootst
mogelijke kansen worden geboden om
dit recht te verwezenlijken en om de
kuituur in haar ruimste verschijnings
vormen te beleven.
De dynamiek van de socialistische be
weging en aktie ligt bijgevolg in de
permanente strijd voor de demokratise-
ring van alle maatschappelijke gezags-
en beleidsstrukturen.
Het kultuurbeleid en de demokratise-
ring van de kuituur kunnen niet gezien
worden los van het algemeen beleid en
van de inspanningen tot algemene de-
mokratisering van de maatschappij.
Een politiek gericht op de demokratise-
ring van de kuituur veronderstelt dat
een prioritaire inspanning zou worden
geleverd om de werkende bevolking en
haar vertegenwoordigende organizaties
aktief te betrekken bij het uitstippelen
en verwezenlijken van het kultuurbe
leid op alle geledingen en in alle sekto
ren.
Zij veronderstelt eveneens dat een bij
zondere aandacht zou worden besteed
aan de uitbouw van de permanente
vorming waarvan de voornaamste
doelstellingen zijn:
het bevorderen van de demokratie
door een betere kennis van en waarde
ring voor de werking van onze demo-
kratische instellingen;
een ruime spreiding van informatie
en wetenschap.
het aanscherpen van de kritische
geest ten aanzien van de grote ekono-
mische, sociale en politieke problemen
van onze hedendaagse samenleving.
het vestigen van een pluralistische
maatschappij gebaseerd op verdraag
zaamheid en solidariteit.
De permanente vorming moet gebeuren
op kosten van de gemeenschap en ge
organiseerd worden onder haar verant
woordelijkheid.
De overheveling van de wetgevende
bevoegdheden op kultureel gebied naar
de Kultuurraad voor de Nederlandse
Kuituurgemeenschap heeft op geen en
kel vlak de demokratisering van de kui
tuur in de hand gewerkt.
Uit de analyse van de Vlaamse dekreet-
geving in verband met de uitbouw van
de kulturele infrastruktuur en de subsi
diëring van het kultureel verenigings
leven, kulturele centra, gemeentelijk
kulturele raden, jeugdbeleid, openbaar
biblioteekwezen, vormingswerk voor
volwassenen, blijkt duidelijk dat de
Kultuurraad er niet in geslaagd is de
wettelijke grondslagen te vestigen voor
een vernieuwd eigentijds kultuurbe
leid.
De oorzaak hiervan ligt in de dominan-
tiepolitiek van de C.V.P.
Deze partij misbruikt op de meest bru
tale wijze haar meerderheidspositie
eensdeels om dekreten te doen aanne-
Het kultuurbeleid moet het voor iedereen mogelijk maken zich bewust te worden van de
verscheidenheid der kuituren en er begrip voor tonen, (ideologisch kongres)
toonstellingen en zovele andere belang
rijke kunstmanifestaties.
Uiteindelijk leidt het achterwege blij
ven van noodzakelijke overheidsinitia
tieven tot een toenemende privatisering
van de kulturele beleving in al zijn ver
schijningsvormen.
Dit werkt de kultuurvervreemding van
het volk en bijgevolg ook de kloof tus
sen volk en kuituur in de hand.
De demokratisering van het kuituurle
ven in Vlaanderen is de belangrijkste
De Socialisten eisen de verwezenlijking van de kulturele demokratie: die de mens
ertoe in staat moet stellen ten volle zichzelf te zijn door het ontplooien van zijn
persoonlijkheid, zowel fysiek als intellektueel en moreel.(ideologisch kongres)
drage te leveren heeft aan de wereldkui
tuur.
De Vlaamse socialisten eisen de ver
wezenlijking van de kulturele demokra
tie:
die de mens ertoe in staat moet stel
len ten volle zichzelf te zijn door het
ontplooien van zijn persoonlijkheid,
zowel fysiek als intellektueel en mo
reel.
die aan allen het recht en de moge
lijkheid verzekert om op gelijke wijze
en in vrijheid deel te hebben aan het
genot van de kuituurwaarden en aan de
uitbouw van de levende kuituur.
en die aan iedereen de kans biedt
zijn gaven in vrijheid te ontwikkelen.
Opvoeding, onderwijs en kultuurbeleid
moeten een nieuw mensbeeld voorop
stellen en de vorming bevorderen van
vrije mensen die verantwoordelijkheid
kunnen dragen, inzicht hebben in de
sociale werkelijkheid en kunnen deel
nemen aan de omvorming van de maat
schappij.
Deze nieuwe aanpak betekent in werke
lijkheid dat er een vooruitstrevende kul
turele welzijnspolitiek moet gevoerd
worden op basis van een kulturele
planning op langere termijn en waarin
de prioritaire beleidsopties evenals de
financiële middelen vastgelegd zijn.
(Volgende week:
Waarheen met de infrastruktuur?)
DOEL: de komende gemeenteraadsverkiezingen van oktober betekenen
een belangrijke gebeurtenis in het maatschappelijk gebeuren.
De C.S.C. zou in haar taak van bewustmaking tekort schieten zo ze met
haar aktiviteiten niet zou inspelen op dit gebeuren.
Met de afdelingsverantwoordelijken en alle geïnteresseerden willen we
nagaan welke mogelijkheden er bestaan en hoe we die praktisch kunnen
uitwerken.
ORGANISATIE: samen met alle aanwezigen zullen we het beschikbaar
potentieel aan materiaal en middelen onder de loupe nemen en er gebruiks
klare manifestaties uit afzonderen.
De gamma mogelijkheden omvat o.a. films, tentoonstellingen, sprekers
enz.
VOOR WIE'' Het is zeker niet de bedoeling om in ijdel geteoretiseer te
vervallen. In de eerste plaats verwachten wij dus zeker alle afdelingen. En
dan vooral deze die tot nu toe nog niet zo aktief zijn geweest.
DATUM: DINSDAGAVOND 2 JUNI om 19u.30, VOLKSHUIS (1*
verdieping), Houtmarkt 1 te 9300 AALST.
Op woensdag 19 mei organiseerde het
Humanistisch Vrijzinnig Vormings
werk te Aalst in café Bristol, Grote
Markt, een Pablo Neruda-avond. De
inrichtende vrijzinnige verenigingen
hadden echter met tegenslag af te reke
nen: de konkurrentie van de voetbal
match Brugge-Liverpool en de ziekte
van de deklamator Jacques Schuur-
mans. De veertig aanwezigen konden
zich achteraf enkel verheugen over een
onvergetelijke, boeiende en interes
sante one-manshow van Roger Peeters.
In een eerste deel hing spreker 'n beeld
op van de toestand in Chilli anno
1976. Overstelpten de persmedia ons
na de val van het Al lende-regime over
vloedig met nieuws en kommentaar,
thans sijpelen slechts sporadisch be
richten over Chili door. Aan de hand
van allerlei gekontroleerde informatie
bronnen schetste spreker een somber,
triest beeld van de toestand aldaar. Al
hoewel Pinochet als de sterke man
overkomt, duiden heel wat vaststellin
gen op het tegendeel: twee sterke gene
raals dingen naar de macht, Frei doet
van zich spreken en de zeemacht uit
haar ongenoegen over de plannen van
een Chileense doorsteek voor Bolivië.
Spreker zou zich er niet over verwonde
ren mochten de militairen binnenkort
Pinochet opzij zetten met de hulp van
de kristendemokraten. Een aantal fac
toren dragen daartoe wellicht bij: het
meedogenloos optreden van Dina op de
privé-militie van Pinochet, de interna
tionale isolatie en het deficit op de han
delsbalans, de wrevel terwille van de
slippendragers van de militairen (lage
IQ en CIA-mannen) en de stijgende
korruptie, de slechte relatie met de kerk
(sedert het gevangen zetten van pries
ters) en het verspreiden van het boekje
van Frei, waarop een eenheidsaktie van
de militairen tegen Pinochet volgde.
Acht spreker de kans op 'n volksoffen
sief klein, dan ziet hij de sfeer voor een
Frei gunstiger: het einde van de repres
sie is nog niet in het zicht en de ekono-
mische krisis verergert nog.
Pinochet probeerde echter de laatste
tijd zijn imago te verbeteren. Zoge
zegde subversieve plannen, op touw
gezet door Dina (zoals Boemerang
Rogo 1-2 waarbij 1200 terroristen uit
Argentinië met een Cubaans vliegtuig
Chili zouden binnenvallen konden
Een zicht op de talrijke aanwezigen tijdens de Neruda-avond te Aalst.
Aujourd hui il est chilien. Mais demam.
tijdig door de veiligheidsdiensten ver
ijdeld worden! Toeristen krijgen keu
rige propaganda mee! Pinochet fun
geert zelf als public relationsman zoals
bij zijn bezoek aan Franco waar hij de
uitroeiing van het marxisme-leninisme
als doel vooropstelde en de «deportatie
van 500 Chilenen» toegaf.
De spreker bewees tevens hoe de eko-
nomische toestand van Chili drama
tisch wordt, ondanks het inpompen ge
durende reeds twee jaar van 3 miljoen
dollar per dag! De oorzaken liggen
nochtans voor de hand, 50% van het
nationaal budget gaat nu naar het leger
de multinationals worden rijkelijk
schadeloos gesteld en de invoer van
luxegoederen neemt ongeoorloofde
verhoudingen aan zodat de uitbetaling
van lonen in natura dient te geschieden
de buitenlandse investeringen (zoals
die van de Société Générale gaan
met reuzeschreden vooruit. De kleine
man betaalt er het gelag door de onge
looflijke vermindering van de koop
kracht. Spreker gaf hiervan sprekende
staaltjes ten beste zoals de kostprijs van
een radiografie (380 pesos terwijl bij
voorbeeld een onderwijzer slechts 200
pesos per maand verdientOok de
werkloosheid neemt katastrofale afme
tingen aan: gemiddeld 23% plaatselijk
tot 86%. De landbouwproduktie stort
ineen door gebrek aan meststoffen en
zaden, de onbetaalbare veevoederprij-
zen verplichten de boeren hun runderen
te slachten. De industriële produktie
ging op een jaar tijd met 25% achteruit.
De gevolgen hiervan blijven niet uit:
verborgen werkloosheid en een mas
saal aantal bedelaars (tot 7 per woon
blok) diefstal, stijgend aantal zelf
moorden. ondervoeding van kinderen
waarbij die van de derde graad onher
roepelijk verloren zijn! Spreker onder
schreef dan ook ten volle de bewering
dat Santiago de «gevangenis van de
honger» is.
Deze uithongering belemmert in sterke
mate het organiseren van het verzet.
Ook de repressie beoogt zulks. De vin
dingen ter zake grenzen aan het onge
looflijke en de ene zijn al wansmakelij
ker dan de andere: aanrijdingen met een
auto, warme was, verdwijningen, hyp
nose, verbod van lijkenonderzoek bij
het aantreffen van 9 mm.-kogels.
Nochtans slaagt men er niet in het ver
zet te breken. Pinochet erkent zulks
zelfdacht hij het in den beginne binnen
6 maanden te kunnen breken, nu voor
ziet hij reeds een generatie! In klandes-
tiniteit hebben minder gekende figuren
de vlag overgenomen. Geruchtenkam-
pagnes, klandestiene tijdschriften,
dreigbrieven aan militairen en fascis
ten, ketens per brief gevormd kunnen
niet verijdeld worden.
Spreker belichtte ook de verhouding
kerk-junta. Het oorspronkelijk «Inter
kerkelijk Komitee voor de Vrede» dat
de weerloze slachtoffers van de junta
hielp, groeide uit tot een organizatie
van 300 medewerkers. In november
1975 werd de kardinaal van Chili ertoe
verplicht door de junta het komitee op
te heffen.
Het tweede deel betrof een poëtische
evokatie van de figuur van Pablo Neru-
da. De op band opgenomen gedichten
voorgedragen door de afwezige Jac
ques Schuurmans gaven een duidelijk
beeld van Neruda's evolutie als dichter.
Roger Peeters zorgde voor de nodige
kommentaar en toelichtingen: hij be
klemtoonde het bezingen van zijn volk,
land en kontinent, het strijden tegen
onrecht en fascisme, het partij kiezen
voor de vrijetijdsstrijder, inzonderheid
na de Spaanse burgeroorlog waarna hij
door het fusilleren van zijn vriend
Lorca en het opgeven van zijn «Huis
van de Bloemen» veel geleden heeft en
revolteerde. Maar ondanks het tijdelijk
breken van zijn carrière als diplomaat
ijverde hij voor het milderen van de
gevolgen van onrecht de Spaanse ban
nelingen aangedaan. Tijdens de koude
oorlog werd hij zelf een banneling: toen
de Chileense grond te heet werd onder
zijn voeten, trok hij door de Andes naar
de «Europese wijngaarden»; tot in Rus
land. In 1950 werd"zijn strijd bekroond
met de Vredesprijs. Ondanks hij na
1945 zich reeds politiek manifesteerde,
bereikte hij het hoogtepunt van zijn po
litieke carrière: kandidaat van de volks
eenheid voor het presidentschap. Deze
kandidatuur trok hij voor zijn vriend
Allende terug. De Nobelprijs letter
kunde volgde in 1970.
De voorgedragen gedichten troffen
vooral door hun eenvoud. Indrukwek
kend waren gedichten die Pablo Neruda
zelf heeft voorgedragen en de klank
montage van de begrafenis van Neruda.
Het geheel werd muzikaal passend om
lijst met Chileense muziek en liederen.
Zo'n avonden mogen er meer te Aalst
ingericht worden, was het besluit van
menig aanwezige.
PAUL VAN DEN WIJNGAERDE
