iHStm
Andermaal sancties van
V.S. tegen Sovjets
Het Belgisch immigratiebeleid van 1945 tot nu
HL
DOSSIER
IMMIGRANT
Situatie gastarbeider opzettelijk scheefgetrokken
BUITENLAND
Samenvatting
Immigratie: hier en
elders, nu en vroeger
Open Studiedag Hoorzitting
Naar een ander land- en tuinbouwbeleid
Slot
■MK" ffe
Valére Fouquaert
C.S.C.-
V ORMINGS WERK
uLWIiai AALM
houdt op
maandag 11 januari 1982
om 20 uur
In het Volkshuis Aalst
Houtmarkt 1
AVOND
Het Studie- en Documentatiecentrum Emile Vandervelde
Instituut S.E.V.I.
C.S.C. Lezerskring Vonk
'Zuid-Afrika nu'
Programma:
4-8 januari 1982 - «Voor Allen»
MM.
Dirk DE /MM!
De beleidsrichtlijnen, die het Bel
gisch immigratiebeleid, uitstippelt
zijn tijdens de laatste 60 jaar in al
hun dubbelzinnigheid dezelfde ge
bleven.
Op 31 oktober 1923 schrijft het
Arbeidsblad: «Buitenlandse werk
nemers mogen slechts in België
toegelaten worden als aanvullende
werkkrachten en dit pas wanneer
de noodzaak voor hun overkomst
behoorlijk is vastgesteld».
Net als in 1923 is de immigratie nu
nog afhankelijk van de ekonomi-
sche behoeften, van de leemten op
de arbeidsmarkt. De toe- en afna
me van buitenlandse arbeiders is
steeds weer afhankelijk van het peil
van de werkloosheid en van de
beschikbare arbeidsplaatsen. Bui
tenlanders treft men derhalve
slechts aan in onderbezette be
drijfssectoren zoals ontginningsnij
verheid (steenkoolmijnen, steen
groeven, enz...), verwerkende nij
verheid, bouw en diensten (schoon
maak, reinigings- en opruimings
diensten). Binnen deze sektoren,
die bijna voortdurend met een te
kort aan arbeidskrachten te kam
pen hebben, bekleden de immi
granten bovendien een aparte
plaats.
Zij krijgen er het ongeschoolde
werk, de vuile, gevaarlijke en onge
zonde jobs, het zwaarste werk, het
onregelmatig werk zoals seizoenar
beid in land- en tuinbouw of arbeid,
die veel tijdelijke werkloosheid
meebrengt zoals textielarbeid.
Daarom gaf de socioloog Albert
Mertens aan de immigrant de wei
nig benijdenswaardige titel van
«wegwerp arbeider»
Een ruwe schets van het Belgisch
Immigratiebeleid van 1945 tot nu
kan de indruk wekken dat ons land
de uitvinder en de maker is van het
serieprodukt «wegwerparbeider».
Niets is minder waar. Immigratie is
een West-Europees en zelfs een
wereldverschijnsel, dat nauw ver
bonden is met het kapitalistisch
produktiesysteem zoals het door
Karl Marx (1818-1883) op indrin
gende wijze is blootgelegd en ont
maskerd. Migratie, emigratie en
immigratie (uitwijking en inwij
king) is sinds de bloeitijd van het
kolonialisme en sinds het begin van
de industriële omwenteling (mid
den 19de eeuw), die de tweeling
kapitalisme-proletariaat ter wereld
bracht, een klassiek verschijnsel ge
worden.
W
Overal ter wereld waar het groot
kapitaal de touwtjes in handen
heeft en ongebreidelde winsthon
ger tot het eerste gebod verheft,
wordt menselijke arbeid op de
markt van vraag en aanbod de
voornaamste koopwaar omdat hij
het meest winstgevend element is in
het produktieproces. De slogan van
het grootkapitaal luidt dan ook:
«zoek de arbeid en de arbeiders
waar ze te vinden zijn en waar ze
het goedkoopst zijn».
Reeds in de 16de eeuw werden
door de Verenigde Staten 300.000
negers geïmporteerd om als werk-
slaven te worden gebruikt in ka-
toenkoffie- en theeplantages van
grootgrondbezitters. Zelfs na het
regeringsverbod (einde 18de eeuw)
werd die slavenhandel nog een tijd
voortgezet. Tijdens de rush naar
goud in Californië (hoogtepunt in
1852) kreeg Amerika de reputatie
van het paradijs op aarde. Deze
reputatie bracht tussen 1890 en
1914 een immigratiegolf op gang
waarbij jaarlijks miljoenen nieuw
komers werden geboekt, die op
zoek waren naar een menswaardi
ger bestaan. De eerste immigranten
in Amerika kwamen uit Engeland
en Ierland. Zij vormden het eerste
mensenafval dat de industriële om
wenteling en het daarmee verbon
den kapitalisme uitspuwde.
In eigen land trokken tussen 1880
en 1914 duizende Vlamingen naar
Noord-Frankrijk om hun arbeid te
verkopen aan de reuze landbouw
bedrijven, die hoofdzakelijk gespe
cialiseerd waren in bietenteelt. Bie
ten vormden de grondstof voor de
fabricage van suiker.
De werk- en leefomstandigheden
van deze Vlaamse seizoenarbeiders
in Frankrijk waren erbarmelijk en
onmenselijk.
In een kleiner geschrift «De strijd
om de normale arbeidsdag (1867)
beschrijft Karl Marx sociaal-ekono-
mische toestanden in Engeland».
Wij laten Karl Marx even aan het
woord: «De katoenindustrie be
staat 90 jaar (1867). In de tijd van
drie generaties van de Engelse na
tie heeft zij negen generaties
katoenarbeiders verslonden. Toch
vertoonde de arbeidsmarkt gedu
rende enkele perioden van koort
sachtige bloei ernstige leemten vb.
in 1834 Maar de heren fabrikanten
stelden toen de opzichters van het
Armenwezen voor de «overtollige
bevolking» van de landbouwgebie
den naar het noorden te sturen,
waarbij zij verklaarden dat de fab
rikanten hen zullen absorberen en
verbruiken. Dit waren hun eigen
woorden. Met goedvinden van de
opzichters van het Armenwezen
werden in Manchester agenten be
noemd. Men maakte lijsten op van
landarbeiders en deze lijsten wer
den aan de agenten toegezonden.
De fabrikanten gingen naar de kan
toren van de agenten en nadat zij
daar hadden uitgezocht wat hun
geschikt leek, werden de gezinnen
vanuit het zuiden van Engeland
Hoofdonderwerp van vele gesprek
ken aan de toonbank of de bar is
vandaag «de krisis». En er is toch
altijd iemand die zegt, dat er al heel
wat zou opgelost zijn, moesten de
gastarbeiders naar huis gestuurd
worden. Als er hiervoor argumen
ten gebruikt worden, zijn dat
meestal vooroordelen of zelfs leu
gens, die wel met cijfers en objec
tieve gegevens niet moeilijk te
weerleggen zijn, maar die bij onze
bevolking in deze tijd van krisis,
ruim weerklank beginnen te
vinden.
Uiteraard vond ook het Vlaams
Blok, bij monde van De Beul Wil
liam, het nodig om, in een Stand
punt in De Voorpost, eens uit te
leggen waarom zijn «gastarbeiders
naar huis» willen.
Volgens hem «zitten wij met
900.000 vreemdelingen opge
scheept» waarvan 140.000 werkelij
ke gastarbeiders (bedoeld wordt
Turken, Marokkanen en Algerij
nen, uiteraard niet Nederlandse,
Duitse of Amerikaanse kaderleden
of direkteurs). Zij vragen zich af of
wij «ons de luxe kunnen blijven
permitteren zoveel mensen op onze
kosten te laten leven». Dus «hun
terugkeer in menselijke omstandig
heden is het enige middel om op
lange termijn zware konflikten te
vermijden».
Even een ander standpunt!
Laat het ons onmiddellijk stellen:
voor het grootste gedeelte van de
gastarbeiders is terugkeer in men
selijke omstandigheden niet moge
lijk. Zeer velen zijn hier reeds
talrijke jaren en hebben nog weinig
banden met het moederland. Voor
al de tweede generatie (kinderen
van vreemde arbeiders, die hier
geboren werden) zou «gastarbei
der» zijn in het land van hun
ouders.
Wat het Vlaams Blok dus voorstelt
is in elk geval immoreel, maar bo
vendien economische onzinnig.
Voor ons, socialisten, zijn gast
arbeiders geen wegwerparbeiders.
In een periode waarin zij noodza
kelijk waren voor de groei van onze
ekonomie, werden ze met tiendui
zenden naar België gehaald. Zelfs
de komst van illegale vreemde ar
beiders werd in bepaalde periodes
door de overheid oogluikend toege
staan, als dit voor bepaalde sekto
ren «noodzakelijk» was. Gastarbei
ders waren immers een gemakkelij
ke en goedkope oplossing voor het
verrichten van zwaar of ongezond
werk, waarvoor de Belgen, zelfs in
tijden van hoge werkloosheid, niet
stonden te springen.
En nu zouden we ze terugsturen.
omdat we ze zogezegd niet meer
nodig hebben? In een toestand als
nu moeten we voorrang geven aan
onze eigen werklozen?
Studies in verschillende landen, en
ook bij ons (van Dr. Moulaert v.d.
Leuvense Universiteit) wijzen aan
dat de ekonomie ineen zou storten
moest men gastarbeiders massaal
naar «huis» sturen. Zij maken
struktureel deel uit van onze eko
nomie omdat ze juist dat soort
arbeidsplaatsen bezetten die niet
direkt door Belgen zal ingenomen
worden. Zoals reeds gezegd, bleek
in de eerste jaren na W.O. II bv.
dat, ondanks de hoge werkloosheid
en zeer aantrekkelijke aanwer-
vingsvoorwaarden voor de steen
koolmijnen, er niet voldoende Bel
gische ondergrondse mijnwerkers
konden gevonden worden. Het is
dus niet alleen om morele redenen
dat terugsturen van gastarbeiders te
verwerpen valt.
Men kan zelfs als argumenten ten
nadele van gastarbeiders niet in
brengen dat ze onze gemeenschap
veel geld zouden kosten of zelfs van
ons zouden profiteren!
Zij zouden de «werkloosheids-
kas» en de «ziekenkas» leeghalen??
Vergeet het! Uiteraard kunnen
gastarbeiders die gewerkt hebben
en die ontslagen worden, van werk
lozensteun genieten, zoals zij ook
van ziekenvergoeding mogen ge
nieten, als ze ziek worden, ze dra
gen er tenslotte ook voor af!
Er zijn nu relatief evenveel stem
pelende gastarbeiders als vroeger,
in betere tijden 15 op 100 werk
lozen). De werkloosheidsgraad ligt
bij vreemde arbeiders wel iets ho
ger dan bij Belgen, omdat zij juist
tewerkgesteld zijn in die sektoren
die meer aanleiding gaven en geven
om werkloos te worden (onge
schoolde funkties in steenkoolmij
nen, bouw, staal).
Maar langdurige werkloosheid be
staat slechts bij 6% werkloze bui
tenlanders (en bij 94% werkloze
Belgen!). Waarom?
Omdat vreemde arbeiders, gelijk
welk werk aannemen om zo vlug
mogelijk aan de slag te zijn.
Studies hebben ik aangetoond dat
vreemdelingen gemiddeld minder
gebruik maken van de ziekteverze
kering dan Belgen. Eén van de
redenen is dat zij naar hier kwamen
en komen als jonge, gezonde,
werkbekwame krachten; gehandi
capten en zieken onder hen zijn
zeldzaam.
Zij zijn wel meer onderhevig aan
beroepsziekten, nogal logisch daar
zij meestal zwaar, gevaarlijk, vuil
of ongezond werk verrichten...
Zij zouden een massa geld trek
ken (wel 100.000 fr.) voor hun
grote kinderschare hier en in het
moederland.
Enkele cijfers: in België zijn er
gemiddeld 2,24 kinderen per
vreemde rechthebbende (er zijn
hier vele jonge alleenstaande gast
arbeiders) tegenover 1,87 kinderen
per Belgische rechthebbende...
Voor kinderen in het moederland
kunnen vreemde arbeiders slechts
500 fr. per kind trekken, met een
maximum van 2.000 fr. (voor Turk
se gastarbeiders zelfs slechts 1.600
fr.).
Men mag daarbij toch ook niet
vergeten dat gastarbeiders die hier
kwamen werken, onze gemeen
schap NIETS gekost hebben aan
onderwijs en opleiding, terwijl de
tweede generatie gemiddeld een la
gere en minder dure opleiding (be
roepsonderwijs) geniet dan Belgi
sche kinderen.
Universitairen onder gastarbeiders
zijn inderdaad nog steeds zeld
zaam.
Praktisch alle vooroordelen tegen
gastarbeiders kunnen zó van de
kaart geveegd worden; waarmee
niet beweerd wordt dat er geen
problemen zouden zijn of dat er bij
gastarbeiders (zoals bij Belgen)
ook geen misbruiken zouden zijn.
Maar het is een land als België
onwaardig, mensen, die in zeer be
langrijke mate hebben bijgedragen
en nog bijdragen tot onze welvaart,
nu als zondebokken te gebruiken
en hen nog steeds geen medezeg
gingschap te geven in de maat
schappij waarin ze leven en wer
ken, en die hen wetten oplegt. Het
is te gemakkelijk hen enkel plich
ten te willen opleggen en geen
rechten te geven. Daarom inder
daad het «verderfelijk voornemen»
om gastarbeiders die 5 jaar in Bel
gië wonen stemrecht te verlenen én
recht om verkozen te worden in de
gemeente waarin ze wonen (wets
voorstel SP-er Mangelschots).
Dat hiermee geen «afschrikwek
kende» wereldschokkende politie
ke verschuivingen zullen gebeuren,
bewijzen voorbeelden uit het bui
tenland (bv. Amsterdam).
Er is sinds de komst van de eerste
gastarbeiders grote nood aan een
ernstige onthaalpolitiek en begelei
ding bij allerhande problemen (wo
nen, opvoeding van de kinderen,
gezondheidszorg, rechtshulp,
Het is hoog tijd dat de Belgische
overheid haar verantwoorde
lijkheid opneemt (spijtig genoeg zal
het niet deze CVP-PVV regering
zijn die het zal doen...).
overgestuurd. Deze paketten men
sen werden zoals balen goederen,
voorzien van etiketten per boot of
wagen afgeleverd; enkelen kwamen
te voet na en velen dwaalden verlo
ren en half uitgehonderd in de
industriegebieden rond. Dit alles
ontwikkelde zich tot een ware tak
van handel. Het Lagerhuis zal het
nauwelijks kunnen geloven. Deze
regelmatige handel, dit gesjacher in
mensenvlees, bleef voortduren en
deze lieden werden gekocht en ver
kocht, van de agenten in Manches
ter, even gewoon als in de zuidelij
ke straten de negers aan de katoen
planters werden verkocht... (in
Hoofdstukken uit de sociologie Au
la nr 603 blz 82).
Ook Lenin ontleedt het immigratie
verschijnsel uit zijn tijd. In 1913
schrijft hij: «Het kapitalisme heeft
een speciale manier van volksver
huizing ontwikkeld. De zich snel
industrieel ontwikkelende landen,
die meer machines toepassen en de
achtergebleven landen van de we
reldmarkt verdringen, verhogen de
arbeidslonen boven het gemiddelde
en lokken de loonarbeiders uit de
achtergebleven landen naar zich
toe.
Honderdduizenden arbeiders ko
men op die wijze honderden dui
zenden kilometers ver van huis en
haard terecht. Het ontwikkelende
kapitalisme treft hen met geweld in
zijn kringloop, rukt hen los uit hun
uithoeken, maakt hen tot deelne
mers aan een wereldhistorische be
weging, plaats hen van aangezicht
tot aangezicht tegenover de machti
ge, verenigde, internationale klasse
van industriëlen.
Er is geen twijfel aan, dat alleen
uiterste nood de mensen ertoe kan
brengen, hun vaderland te verlaten
en dat de kapitalisten de geïmmi
greerde arbeiders op de meest ge
wetenloze wijze uitbuiten. Doch
alleen de reactionairen kunnen de
ogen sluiten voor de vooruitstre
vende betekenis van deze moderne
volksverhuizing.»
Immigratie bij Marx in 1834.
Immigratie bij Lenin in 1913
Immigratie bij ons in 1982.
Het mechanisme blijft overal het
zelfde. Alleen reactionaire en
rechtse krachten kunnen er de ogen
voor sluiten. Er is niets nieuws
onder de zon.
Stemrecht bij gemeenteraadsver
kiezingen is geen doel, wel één van
de middelen tot gelijkberechtiging
en verantwoorde integratie van
vreemde arbeiders. Onze beleids
mensen zullen hierdoor ook meer
verplicht worden een oplossing te
zoeken voor de complexe proble
men waarvoor de gastarbeiders en
de Belgische bevolking staan.
Dolores Baita
Voorzitster S.P.-o.a. Aalst
dochter van een gastarbeider
rfU'lTCT A A T CT
Programma:
Evaluatie kaderdagen ge
meentebeleid 1981
Programmatie kaderdagen
1982 plus eventuele andere acti
viteiten
Toelichting op het actieplat
form «Sleutel mee aan je ge
meente» door
Bossche (nationaal secretaris)
Overhandiging jaarlijks
dienstverleningspakket
Gezien de belangrijke taak van
C.S.C.-Vormingswerk in het
we talrij-
ursleden
C.S.
en bel;
De gewestelijk voorzitter, Alois
Van den Bossche
De gewestelijke secretaris
Chris Vancoppenolle
Voor de tweede keer in amper twee jaar tijd worden er door de VS
economische boycotmaatregelen afgekondigd tegen de Sovjet Unie.
Sancties zoals o.a. de stopzetting der leveringen van technologisch
materieel evenals van onderdelen voor de pijplijn die Siberisch
aardgas naar West-Europa moet brengen, moeten een antwoord
zijn op de rol die de Sovjet-Unie gespeeld heeft in de militaire
machtsgreep in Polen.
Het bleef dus niet bij de (mislukte) sancties die de voormalige
president Carter afkondigde tegen de Sovjet-Unie na haar inval in
Afghanistan. Het toenmalige graanembargo dat door de VS uitge
vaardigd werd, werd immers op vrij gemakkelijke wijze, o.a. via
grote leveringen door Argentinië, omzeild door de Sovjet-Unie. De
boycotmaatregelen stierven dan ook een vrij snelle dood en werden
uiteindelijk door president Reagan afgeschaft.
De vraag kan dan ook gesteld worden wat dezelfde president er nog
geen jaar later toe aanzet om opnieuw gelijkaardige boycotmaatre
gelen te treffen. Dat Reagans beleid tot op heden nog steeds niet de
lang verwachte en beloofde coherentie vertoont, is zeker geen
geheim. Ook nu weer valt er geen lijn te bespeuren in het optreden
van Reagan. Het overlopen van de lijst der maatregelen is terzake
leerrijk. Naast de sancties die we reeds in onze inleiding opsomden,
dient de Russische luchtvaartmaatschapij Aeroflot op last van de
Amerikaanse regering onmiddellijk al haar vluchten op de VS op te
schorten. Verder worden eveneens de onderhandelingen tussen VS
en Sovjet-Unie over een nieuw zeeverdrag en haven modaliteiten
opgeschort, net zoals de onderhandelingen over een kontrakt op
lange termijn inzake de Amerikaanse graanexport naar de Sovjet-
Unie. Deze maatregelen vormen zonder twijfel een pijnlijke zaak
voor de Russen. Vooral de stopzetting van de levering van spits
technologie en de onderdelen voor de aardgas-pijpleiding komt hard
aan. Anderzijds echter trekt Reagan nochtans die harde lijn niet
door inzake het graanembargo. Liefst 23 miljoen ton graan zullen de
Sovjet-Unie nog kunnen kopen in de VS tot in september '82.
Reagan legt deze kontrakten welke vandaag amper voor de helft
afgesloten zijn geen strobreed in de weg. Evenmin belet hij de tot
standkoming van de nog af te sluiten kontrakten. De dollars mogen
dus blijkbaar wel nog de VS binnen, zelfs al zijn ze afkomstig van de
Sovjet-Unie...
De veronderstelling kan bijgevolg geopperd worden dat Reagan van
de situatie vooral gebruik maakt om door het opleggen van bepaalde
sancties een doorn uit zijn oog te verwijderen, doorn in casu
gevormd door voornoemde aardgaspijpleiding. Deze kontrakten die
verscheidene Westeuropese landen met de Sovjet-Unie afgesloten
hebben voor de aanleg van een 4.500 km lange pijpleiding werden
immers reeds van bij de afsluiting zeer sterk bekritiseerd door de
Amerikaanse regering. De 40 miljard kubieke meter aardgas die de
VS vanaf 1984 jaarlijks aan de ondertekenaars zal afleveren, maakt
dezen volgens de VS veel te afhankelijk van de Russen. Reagan
profiteert bijgevolg van de omstandigheden om zowel de Sovjet-
Unie als de Westeuropeanen een serieuse pad in de korf te zetten.
De ernst van deze boycot hangt echter sterk af van de houding die
Japan en de NAVO-bondgenoten t.o.v. deze sankties zullen aanne
men. Veel eensgezindheid moet er echter niet direct verwacht
worden in deze zaak. Niet iedereen wenst immers onmiddellijk de
Sovjet-Unie dood te verven als zwart schaap in de kwestie Polen.
Het kan weliswaar niet ontkend worden dat de Sovjet-Unie zeker
belang had bij de militaire machtsgreep in Polen en terzake ook haar
invloed heeft laten spelen, doch haar onmiddellijk de volledige
kwestie in de schoenen schuiven is zeker een te sterke stellingname.
M.n. West-Duitsland verdedigt deze laatste zienswijze. Groot-
Brittannië met Margaret Thatcher is daarentegen wel aanhanger van
Reagans theorie. Wat Japan zal doen, is momenteel niet duidelijk.
De kans is bijgevolg erg groot dat de sancties van Reagan opnieuw
een maat voor niets worden. Wat daarentegen wel vast staat is, dat
de Oost-West betrekkingen door de sancties zeker niet opgefleurd
worden. De ontwapeningsgesprekken in Génève zouden als gevolg
ervan het eerst voor de bijl kunnen gaan. Maar misschien is dat wel
de bedoeling van de haviken die thans blijkbaar een warm nest
gevonden hebben onder het dak van het Amerikaanse Capitool...
Zaterdag 30 januari 1982
Rijksuniversiteit Gent
Faculteit der
Landbouwwetenschappen
Coupure Links 653 te Gent
Plenum: Auditorium 19
Het wekt wellicht verwondering op
dat het SEVI een studiedag om
trent het land- en tuinbouwbeleid
inricht. In het verleden immers
toonde de socialistische beweging
weinig belangstelling voor voor
noemde problematiek. Nochtans
werd daaraan in de voorbije maan
den ernstig gesleuteld. Ten bewijze
het SP-initiatief tot wijziging van de
pachtwetgeving. De SEVI-werk-
groep «Land- en tuinbouw» heeft
met het inrichten van deze studie
dag niet de pretentie om op 30
januari e.k. een coherent socialis
tisch plan voor een ander beleid
voor te leggen. Wel hoopt zij van
land- en tuinbouwers zelf, evenals
van hen die zich betrokken voelen
bij het beroep, te vernemen hoe zij
denken over een aantal problemen,
en hoe zij socialistische voorstellen
voor beleidsverbeteringen beoor
delen.
Met name zal de werkgroep een
andere aanpak aanbevelen van de
landbouwpolitiek, zowel Europees
als nationaal. Het alternatief land
bouwbeleid is gesteund op drie
doelstellingen:
behoud van de tewerkstelling
bedrijfszekerheid
structuurhervormingen
Zondag 17 januari 1982 om 15 uur
Zaal: Germinal, Markt - HERZELE
(met spreker uit de Zuidafrikaanse oppositie, medewerker aan het
blad INOUABA)
C.S.C., S.P., J.S. en belangstellenden op post
Een ander thema behandelt de offi
ciële organisatie van de landbouw
en haar democratisering.
De werkgroep stelt daar een meer
democratische vertegenwoordiging
van boeren en tuinders voor in de
beleidsorganen.
De inspraak ter zake voldoet vol
gens het SEVI aan een behoefte
evenzeer aangevoeld door de SP als
door de land- en tuinbouwbevol-
king. Derhalve hoopt de werkgroep
de boerende boer zelf als andere
belangstellenden te mogen begroe
ten.
9u30: onthaal
lOuOO: Welkomwoord door G.
Temmerman
Inleiding door E. Baldewijns
10u30: Naar een ander landbouw
beleid door R. De Paepe
Informatieve toelichtingen bij de
Europese landbouwpolitiek door
W. Vernimmen en Eisso Woltjer
(Nederland)
Aspekten van het Belgisch land
bouwbeleid door E. Baldewijns.
12u45: middagmaal
14u00: hoorzitting-groepsdiscussies
16ul5: Plenum: verslagen discus
sies
Evaluatie door E. Baldewijns
Slotwoord door K. Van Miert
Praktisch
Prijs: 300 bfr. (inclusief middag
maal en inleidende teksten).
Onthaal: vanaf 9u30
Aanvang: 10 uur stipt
Einde: omstreeks 17u30
Inschrijving: voor 21 januari e.k.
inschrijving verplicht, max. toege
laten deelnemers: 180)
Inleidende teksten en praktische
informatie worden na betaling aan
de deelnemers toegestuurd.