VROUWEN TEGEN DE
KRISIS BETOGEN!»
De Tijd van Toen
«1 li
School met één onderwijzer
voor 100 leerlingen
4 - 5 maart 1982 - «Voor Allen»
Het tweede boek van Abra
ham Ruiz «Geraardsber-
gen... en de ontvoogdings
strijd van de werkende klas
se» en de artikelen in Voor
Allen hebben voor gevolg
dat oude foto's uit de
vergeethoek worden gehaald
en er heel wat herinneringen
worden aan vast geknoopt.
De verdiensten van de
vrouwen
Rust Roest verovert twee bekers te Fléron (1923)
Uitwijking van de
sigarenmakers
naar Amerika
Socialitsiche Vrouwen op de trappen van het stadhuis.
C.S.C. Onkerzele
Bezoek aan de tentoon
stelling in «De Marbol»
«EUROPA»
Sigarenmakers van Geraardsbergen uitgeweken naar Amerika.
C.S.C. Overboelare
SV." nu pas
officieel geboren
Het eisenplatform
van de betoging
Een brandende
actualiteit!!
Levensvoorwaarden:
Conclusie
i
door C.S.C.-Vormingswerk Aalst
De Socialistische Vooruitziende
Vrouwen hebben in hun nummer
van «Inlichtings- en Documentatie
blad» een wedstrijd voorzien in
verband met een foto van de voet-
balgroep Vreda. Heel goed maar
het moet toch ook mogelijk zijn om
fotos en ook andere gegevens terug
te vinden in verband met de belang
rijke plaats die de vrouwen hebben
ingenomen in de geschiedenis van
het socialisme te Geraardsbergen.
Indien te Geraardsbergen de koö-
peratief in de pionierstijd een der
gelijk sukses heeft gehaald dan was
het toch dankzij de vrouwen, die
toen de slogan van Vader Anseele
gericht tot de vrouwen: «Gij draagt
in uw korf de toekomst mede!»
indachtig zijn geweest. Zij spanden
zich in om bij de deel voor brood en
winkelwaren te worden gerang-
Coppez waren de meisjes in grote
getale op post. De foto verscheen
reeds in een vorig nummer. Het
was een tastbaar bewijs van verhef
fing, dat dankzij de socialistische
organisaties arbeidersmeisjes in
hun eigen lokalen de gelegenheid
kregen vioolles te volgen, wat vroe
ger alleen voorbehouden was aan
burgersmeisjes.
In Rust Roest bleven de meisjes
niet op het achterplan. Ze onder
scheiden zich o.a. te Fléron in 1923
waar ze twee bekers en medailles
behaalden in het lopen. Hierbij een
foto genomen na die prestaties.
De meisjes zijn: rechtstaande An-
gèle Van Der Beken en Margriet
De Bodt. Op het voorplan: Alfon-
sine Van Der Bruggen (de zuster
van de senator), Madeleine Fla-
mant (woonde in de Buizemont-
straat, Vader Flamant had een ta
bakhandel) Germaine Pries (er is
ook een foto van haar zuster en
broers als turners).
De mannen zijn Omer Van Trim-
pont, later burgemeester van Nino-
ve en vader van volksvertegen
woordiger Robert Van Trimpont
en broeder van Rafael Van Trim
pont, vele jaren voorzitter van
Bond Moyson Aalst - Oudenaarde.
Verder Clovis De Claeminck, eer
ste leider van Rust Roest en ten
slotte Arthur Daver, die niet alleen
in Rust Roest maar ook in Vreda
grote verdienste had.
schikt bij dezen die niet alleen hun
brood maar ook alle andere waren
kochten bij de De Verbroedering.
Het was de tijd van toen!
Bij de stakingen zowel in sigarenfa
brieken als in de stekjesnijverheid
waren de vrouwen in grote getalle
betrokken en soms wel de hevig-
sten. Zij gingen mee naar Wallonië
om steungeld voor de stakers op te
halen. In de boeken van Ruiz zijn
heel wat fotos betreffende die
strijdperiode terug te vinden.
Ook tussen de twee wereldoorlo
gen kende de socialistische vrou
wenbeweging een grote vitaliteit,
bewijs hiervan de groepsfoto geno
men ter gelegenheid van de ont
vangst door vader op het stadhuis
van een belangrijke afvaardiging.
Men was er in gelukt circa 100
vrouwen samen te brengen op de
trappen van het stadhuis. Wie kan
het grootst aantal hiervan herken
nen? Wat opvalt is de waardigheid
van de groep. De tijd was voorbij
dat men kon spotten met de arbei
dersvrouwen of meisjes. Velen
groegen een alpin, een witte of
gekleurde, het was toen in de
mode.
Ook in de muziekschool van Vader
De sigarenmakers hebben een be
langrijke plaats ingenomen in de
opgang van het socialisme te Ge
raardsbergen. Het eerste syndikaat
dat werd opgericht in 1871 was dat
van de sigarenmakers. Ze waren er
ook bij toen in 1879 de eerste
ziekenkas kwam. Onder de eerste
spelende leden van de fanfare wa
ren er vele sigarenmakers. Bij de
stichting van de koöperatief ston
den opnieuw de sigarenmakers
vooraan op de lijst.
Over dit alles werd ruim geschre
ven in de twee boeken van kame
raad Ruiz. Er werd me gevraagd
enkele bijzondere aspecten van de
uitwijking van de sigarenmakers
naar Amerika meer op het voor
plan te stellen. Niet alleen van
Geraardsbergen, maar ook van Ni-
nove en van Sint-Niklaas zijn hon
derden sigarenmakers naar Ameri
ka uitgeweken. Ze vertrokken naar
Boston, Manchester, Metford enz.
waar de grote sigarenmanufactoris
gelegen waren. Er waren op de
Grote Markt te Geraardsbergen
twee agentschappen van zeevaart
maatschappijen: Cunard Line en
Red Star Line die de reizen per
boot organiseerden. Sommigen zul
len zich nog de naam herinneren
van Jules Slach.
Vele families zijn aldus de grote
plas overgetrokken. Het was het
geval met de vier boreders van
vader en ook met twee van de
broeders en een zuster van moeder.
Er was natuurlijk de aantrekkings
kracht van de hogere lonen die
aldaar werden uitbetaald. Anderen
waren verplicht weg te gaan omdat
ze hier gebroodroofd of vervolgd
werden omdat ze de voorlopers
waren in de strijd voor betere loon-
en werkvoorwaarden. Voor sommi
ge jongeren was het een kans om
zich te onttrekken aan de vele jaren
dienstplicht.
Ginder ver in Amerika bleven ze
trouw aan hun geboortestreek. Zo
wel de fanfare De Verbroedering
van Geraardsbergen als de Voor
wacht van Ninove kregen steun van
de «nonkels» uit de Verenigde Sta
ten. Wanneer ze ingelicht werden
over de stakingen die te Geraards
bergen gevoerd werd voor betere
loonsvoorwaarden en voor het al
gemeen stemrecht, werd wat extra
geld overgestuurd voor de strijd-
penning. Onze beste vriend Leon
Eggermont (Marianne) bevestigde
ons dat hij als schatbewaarder voor
de fanfare geld ontving uit Ameri
ka. Velen voelden heimwee over de
sociale strijd enz. Ze richten er hun
eigen muziekband op. Hierbij een
verkleinde afdruk van een grote
foto ons overgemaakt door Leone
Mus. De foto is meer dan zestig
jaar oud. De naam van het orkest
was «De Lustige Vrienden» uit
België.
Op de foto werden vijf muzikanten
herkend, die trouwens later naar
België zijn teruggekeerd. Mis
schien kunnen sommigen aandui
dingen geven over andere personen
op de foto, niet alleen van Ge
raardsbergen, maar misschien ook
van Ninove of elders. Op de eerste
rij van de stoelen is de derde van
links Emiel Neirinckx uit de Pach
terstraat, wanneer hij terugkwam,
stelde hij zich opnieuw ten dienste
van de fanfare. Achter Emiel Nei
rinckx, rechtstaande is Denis Van-
dergeyten uit de Buizemontstraat.
Nevens Emiel Neirinckx, zit Poly-
dore Mathieu, die later op de Reep
ging wonen.
Zittend op de grond met zijn trom
mel is Georges Moulart uit de Gaf
felstraat. Hij was de broer van
Oscar Moulart, eerste klas tromme
laar van de fanfare. Georges Mou
lart is de vader van Gustaaf Mou
lart, die ook trommelaar was en nu
grafmaker op het kerkhof van Ge
raardsbergen.
De andere op grond zittend met
zijn alto is Miel Mus, de vader van
Leone. Terug in België werd hij
onmiddellijk terug spelend lid, la
ter bestuurslid. Hij was ook actief
in de duivenbond «Gelijkheid voor
Allen». Hij spande er zich voor in
opdat de zetel steeds in het Volks
huis zou gevestigd blijven. Miel
Mus was de broer van Arsène Mus,
die gedurende jaren met veel toe
wijzing de zware opleiding van de
jonge muzikanten op zich nam, hij
was ook chef van het muziek gedu
rende een zekere periode. Armand
Mus, de zoon van Arsène, was ook
spelend lid maar tevens zeer ver
dienstelijk als uitbater van het café
van het Volkshuis, samen met zijn
vrouw Annie.
De vele fotos in de twee boeken
van Ruiz als ook wat verscheen in
Voor Allen lieten toe de nadruk te
leggen op de verdiensten van enke
le socialistische families. Nog vele
anderen zouden aan de beurt moe
ten komen, hiervoor moet de mo
gelijkheid zijn in het kader van de
tentoonstelling van 5 juni.
E. DE NAUW
Zondag 7 maart 1982
tentoonstelling, diavoorstelling,
uiteenzetting werking Europese
instellingen) Samenkomst
Volkshuis Geraardsbergen om
10 uur.
ti. fcS
Neemt deel aan volgende aktivi-
teiten in het kader van de Euro
pese voorlichtingstiendaagse te
Geraardsbergen in zaal «De
Marbol», Markt 15 te Geraards
bergen op vrijdag 5 maart 1982.
I. Bezoek aan de tentoonstelling
en de diavoorstelling rond de
Europese Instellingen. Uiteen
zetting door europarlementslid
Willy Vernimmen.
Afspraak in het Volkshuis om 19
uur.
II. Deelname aan de debata
vond over «De status van de
vrouw in Europa». Gastspreeks
ter: Marijke Van Hemeldonck.
Zaal «De Marbol» om 20 uur.
't Is krisis. Al jaren. En ze wordt
alsmaar erger. Ze treft steeds meer
mensen. Steeds harder.
Vrouwen blijven het grootste
slachtoffer. Ze worden dubbel zo
hard getroffen door de werkloos
heid. Ze worden het vlugst afge
dankt. Het laatst weer in dienst
genomen.
Deze Regering wil de vrouwen te
rug naar de haard sturen. En daar
voor zijn alle middelen goed. Vrou
wen weg uit de werkloosheidsstati
stieken door ze uit te sluiten we
gens «langdurige werkloosheid»
(artikel 143).
En alsof dit allemaal nog niet ge
noeg is, wil onze Regering nu ook
in de werkloosheidsuitkeringen nog
meer diskrimineren. Door het bin
den van het recht op dopgeld aan
het gezinsinkomen en de gezinstoe
stand.
Vrouwen komen in verzet. Dat
moet. Als we bij de pakken blijven
zitten, verandert er geen barst.
We moeten vechten voor onze
rechten met onze vakbond, het
ABW, die verdedigt ons het best.
Daarom betogen wij mee op 6
maart 1982, 15 uur, Rogierplein te
Brussel.
De ABW-vrouwen rekenen na
tuurlijk op de solidariteit van hun
mannelijke kameraden.
Met deze steengoede tekst roept
het ABW dus op voor de betoging
van zaterdag a.s. Maar van socialis
tische zijde staan zij niet alleen.
Ook SVV roept al zijn leden op,
samen met de politieke vrouwenbe
weging S.V.
De politieke vrouwenbeweging bin
nen de Socialistische Partij, de SV,
heeft sinds het partijcongres van
december 1977 een hele weg afge
legd.
Op dinsdag 2 maart '82 werd een
gestructureerde SV voorgesteld aan
de pers.
SV zal zaterdag 6 maart blok vor
men met SVV. Afspraak om 14.45
u. in het begin van de Brabant
straat, ter hoogte van het podium
van het Martini-center (Rogier
plein)
En natuurlijk rijden we vanuit
Aalst mee met de autobus van
ABW.
De nationale koördinatie «Vrou
wen tegen de krisis» bevat niet
alleen ABW, SW en SV, maar
ook een hele reeks linkse groepen
(zoals de Fem-Socgroepen). En
ook de ACV-vrouwen stappen
mee, is dit het begin van een hecht
gemeenschappelijk front in Vlaan
deren?
Samen stelden ze een eisenplatform
op, waarvan de samenvatting volgt:
A. Recht op arbeid
- Gelijke rechten op volwaardig
werk voor man en vrouw.
- Toepassing van de wet van au
gustus '78: gelijk loon, gelijke aan-
wervings- en promotiekansen
- Vermindering arbeidstijd voor
iedereen.
- Neen aan de veralgemening van
de deeltijdse arbeid
- Scheppen van volwaardige ar
beidsplaatsen
B. Recht op werkloosheidsuitke
ring
- Strijd tegen werkloosheid en niet
tegen werklozen
- Behoud van het individueel recht
op werkloosheid zonder rekening
te houden met het gezinsinkomen!,
dit vloeit voort uit het individueel
recht op arbeid
C. Voor het behoud van de
koopkracht
- Geen aanval op koppeling lonen
en index
- Geen loonsverlaging
- Voor een diskaliteit die de wer
kende vrouw niet bestraft
- Daadwerkelijke strijd tegen fis-
kale fraude
D. Voor de ekonomische onafhan
kelijkheid van de vrouw
- Oprichting van een fonds voor
alimentatiegelden
- Gelijke behandeling in de sociale
zekerheid
Niettegenstaande eisenplatform en
optocht al maanden te voren wer
den voorbereid, gebeurt dit nu wer
kelijk in een noodtoestand: van de
450.000 werklozen in België zijn er
60% vrouwen alle verdoken
werkloze vrouwen!!) de ontkoppe
ling van lonen aan index is zopas
een feit geworden; van de 9400
uitsluitingen van dop in het gewest
Aalst gedurende 1981 zijn er 9000
vrouwen wegens «langdurige werk
loosheid»; in de trein-Martens zul
len de 200.000 stempelende vrou
wen die niet-gezinshoofd zijn een
aanzienlijke vermindering van hun
dopgeld krijgen.
Wij zijn geen fatalisten, wij strijden
voor onze rechten kom mee be
togen!!
Lieve De Ro
Toen ik onlangs, om beroepsbezig
heden en eerder toevallig, in een
vrije school terecht kwam, kon ik
er in de inkomhall op een donkere
affiche het volgende lezen: «De
grote staatsschuld is oorzaak van de
teleurgang van de privé-instellin-
gen».
Dergelijke misleidende politieke
propaganda, dan nog in een school,
roept de nodige afkeer op. Wat wilt
ge?
De officiële school mag niet ver
dacht worden politieke propaganda
te voeren. In vrije instellingen om
ringt men zich niet met dezelfde
scrupules, want als men de Staat
verwijten maakt denkt men uiter
aard aan de socialisten, maar ver
geet men er bij te zeggen dat de
katholieken sinds onze onafhanke
lijkheid omzeggens ononderbroken
de Staat zelf zijn. Ik durf mij dan
ook vragen stellen over de objekti-
viteit van dit soort onderwijs. Men
werpt er een kuis kleedje over de
materiële en zedelijke levensvoor
waarden van het proletariaat in de
XIX1" en het begin van de XXs"
eeuw. Of men zegt dat het socialis
me toen nodig was en nu voorbijge
streefd is. Tegen wie de arbeider
moest vechten zegt men er liever
niet bij. De jongeren van onze
generatie beleven de huidige
levensvoorwaarden en voor hen is
deze geschiedenis onwezenlijk en
slechts bestemd voor de voorgaan
de generatie. Zonder twijfel kan
dankbaarheid de keuze om socialist
te stemmen reeds verrechtvaardi
gen, want zonder de strijd waaraan
ik wens te herinneren zouden wij
niet geworden zijn wat we nu zijn.
Wij kijken dus ook naar het socia
lisme in de toekomst omdat wij ons
in het verleden terugvinden.
De stoffelijke en morele bestaans
voorwaarden van de arbeidende
klasse?
1869: in de Henegouwse mijnen
werken 40 kinderen onder de 8 a 10
jaar en 2.327 kinderen van 10 a 12
jaar.
De huisvesting van het arbei
dersgezin bestond meestal uit
één enkele kamer in een stin
kend krot. De kinderen sliepen
er soms op de aangestampte
grond.
voeding:
uitsluitend aardappelen en
zwart brood, 's zondags een
weinig vlees.
werkregime:
vanaf 9 jaar a 10 jaar waren
de kinderen aan hetzelfde werk
regime onderworpen als de vol
wassenen.
de werkdag overtrof vaak 15
uren en voor de kinderen 12
uren.
de lonen bespottelijk en de
bestaansvoorwaarden herlei
dend tot een beestenleven.
het sterftecijfer was schrik
wekkend.
Onderwijs:
officiële statistieken spreken
van 65% ongeletterden.
de «geletterden» van de ar-
beidsklas moesten de school op
12 jaar verlaten, een school met
één onderwijzer voor 100 leer
lingen.
Om terug te komen op de vrije
instelling en haar teloorgang. Ik
werd van de hall door een oudere
non naar de ontvangstkamer van
deze instelling geleid. Een zwart
marmeren trap, dure tapijtloper
met Franse leliën, Oosterse vazen,
glasramen in deuren met heiligen-
taferelen.
Dergelijke praal is zeker niet te
vinden in onze rijksscholen. Ook
niet nodig. Eén van de doelstellin
gen die ik mij stel en deze weze
conclusie: bij gebrek aan de organi
satie van een maatschappij zonder
voorrechten, ten minste een sociale
organisatie te bezitten, die aan elk
kind gelijke kansen voor het leven
verzekert: kans te leven in een
waardige woning, waar het een
hoekje vindt gunstig voor studie,
wanneer hij scholier of student zal
zijn; kans de scholen te bezoeken
waar zijn natuurlijke gaven en aan
leg hem voorbestemd hebben - en
niet het sociaal milieu en 't geld van
zijn ouders; kans speciale studies te
volgen, waarvoor hij geschikt
blijkt, zonder dat de studiekosten
een hinderpaal mogen zijn, noch
het ontbreken van vCat hij kan ver
dienen voor het familiaal budget;
kans eindelijk toegang te krijgen
tot de sociale functies van organisa
ties en directies. Is ons streven en is
ons werk niet de moeite waard?
H. WILLEKENS
