Derde Wereld Telex
Histosche evocatie van honderd jaar strijd:
de sigarenmakers
Binnen in
CVP-PW-beraad
voorspelt veel
miserie!
Editoriaa!
1t1t11.Prk.002
FDB
Godfrey MOTSEPE (ANC vertegenwoordiger voor
België)
Jan VAN HEUKELOM (stafmedewerker Socialistische
- gratis info- en actiemateriaal
Deze kaderavond is een must voor alle SP/CSC-verantwoordelijken:
belangstellenden eveneens van harte welkom. Mis deze zéér actuali-
Omdat honaer een onrecht i:
Vrijdag 8 november 1985
47* jaargang nr. 43
Weekblad van de S.P.
W CENTRALE
xKattortraot
Redaktie - Administratie - Publiciteit:
Houtmarkt 1, 9300 AALST - Tel.: 053/70.51.51
Postrekeningnr. 000-0952464-21
Maandabonnement: 50 fr. - Jaarabonnement: 600 fr.
Verantwoordelijke uitgever: Willy Vernimmen, Houtmarkt 1, 9300 Aalst
Wij stellen ons voor dat de inzet
die gebleken is na de aardbe
ving in El-Asnam ook van duur
zamer aard zou kunnen zijn als
het gaat om rechtvaardiger we
reldverhoudingen. Waarom
zouden wij alleen solidariteit
tonen bij natuurlijke rampen?
Jazaïry, ambassadeur van Alge
rije, 6/11/80. Ontwikke
lingssamenwerking doet mij
denken aan de manier waarop
wij zilverpapier spaarden voor
de arme zwartjes van Afrika.
Wij aten de chocolade op, zij
kregen het zilverpapier De
totale militaire uitgaven in de
wereld bedragen 450 miljard
dollar, de jaarlijkse uitgaven
voor ontwikkelingshulp 20 mil
jard In Frankrijk becijferde
men dat de handel met en de
steun aan ontwikkelingslanden
enerzijds 18.500 werkplaatsen
deed wegkwijnen en in de pe
riode 1970-1976 er anderzijds
101.000 geschapen heeft. Ont-
wikkelings/zw/p? De oliemul-
tinational Shell is de grootste
zadenproducent in de wereld
Jaarlijks eten we per hoofd 50
kg. rundsvlees en 20 kg. gevo
gelte op. In de jongste tien jaar
betekende dat een bijkomende
nood aan 160 kg. granen per
hoofd, alleen maar om al dat
gedierte te voeden. Dat is onge
veer het jaarlijks rantsoen van
een Indiër De EEG bereken
de bovendien dat wij 20% van
al ons voedsel wegkieperen van
wege niet vers genoeg Eén
miljard mensen moeten het
rooien met een jaarinkomen
van 2.600 BF Als de mensen
in de Derde Wereld zouden
leven als wij dan zou de wereld
vandaag 75 maal meer zink en
koper moeten ontginnen, 200
maal meer lood, 250 maal meer
_tin, enz... In 1975 kreeg de
Afrikaanse boer gemiddeld 5
kg. kunstmest per hektare. Bij
de Westerse landen bereikt men
een gemiddelde van 100 kg.
Vandaag eten zes miljoen Euro
peanen net zoveel als 240 mil
joen Afrikanen, eet één Cana
dees zeventig keer méér dan
een man van Opper-Volta, eten
de staatsburgers van de USA
- en die zijn toch maar 5,7%
van de wereldbevolking - de
helft op van alle voedsel Voor
onze katten en honden geven
we aan voedsel tienmaal méér
geld uit dan Guinea als souve-
reine staat verdient In Afrika
tel je slechts vier landen die een
nationaal inkomen hebben dat
hoger ligt dan de Amerikaanse
uitgaven voor veevoeders
Professor Klatzmann stelt dat
op de wereld 15% ondervoede
mensen leven, 25% voldoende
gevoeden, 50% ondervoeden
Vlaamse Federatie van Socialistische Gepensioneerden arr. Aalst - Oudenaarde
EERSTE FEDERALE HOBBYTENTOONSTELLING
Op zaterdag 9 en zondag 10 november 1985 organiseert de
Vlaamse Federatie van Socialistische Gepensioneerden der
arr. Aalst-Oudenaarde haar eerste federale hobbytentoon
stelling.
Deze tentoonstelling is toegankelijk van 14 uur tot 20 uur.
Volgende hobbyclubs verlenen hun medewerking:
Aalst, Gijzegem, Herzele, Lede, Ninove, Ronse, Ruien en
Schendelbeke.
Plaats: zaal «De Redding», Geraardsbergsestraat, 119 te
Ninove. Inkom gratis!
en 10% hongerlijdenden die te
gen de dood vechten In de
Westerse landen leven zowat
250 miljoen kinderen. In de
Derde Wereld leven 800 mil
joen kinderen die het bestaan
van St.-Niklaas niet eens dur
ven hopen Jaarlijks worden
ongeveer 80 miljoen kinderen
geboren. Meer dan 5 miljoen
sterven hiervan door ziekten als
tetanus, mazelen enz... In de
ontwikkelingslanden sterft één
kind op drie vóór zijn derde
levensjaar Als ik groot ben
wqrdt ik landbouwer
Dagelijks sterven nog 30.000
kinderen van de honger, elke
dag! Zijn wij dan kannibalen?
De onderhandelingen tussen de liberalen en de kristendemoc-
raten op het kasteel van Stuyvenberg voor de vorming van een
nieuwe regering blijven aanslepen. Bijna meer dan een maand
is voorbij na de verkiezingen van 13 oktober en nog steeds is er
geen uitsluitsel in het zicht. Het is dus duidelijk dat de
problemen waarmee deze onderhandelaars thans geconfron
teerd worden, niet zo rooskleurig zijn als ze tijdens de
kiescampagne werden voorgesteld. De financiële toestand
waarin de regering Martens V het land heeft gebracht, weegt
zeer zwaar op de onderhandelingstafel. Komt daarbij dat de
liberalen hun eisen zodanig hebben opgeschroefd, om hun
electoraal verlies te compenseren, dat de ACW-vertegenwoor-
digers bij de CVP zich in het nauw gedreven voelen. Inmiddels
doen de bestendige aanslagen van de CCC en de bloedige
«hold-ups» de nervositeit op het regeringsberaad nog toe
nemen.
Vandaar dat de interne spanningen de weg naar een spoedig
regeerakkoord belemmeren. Welk akkoord nu precies uit de
bus gaat komen is vooralsnog niet geweten. Veel goeds is er
niet te verwachten.
Uit de vage berichtgeving die uit het regeringsconclaaf naar
buiten komt kan wel worden afgeleid dat de nieuwe regering
Martens VI een verlengstuk zal zijn van het vierjarig verar-
mingsbeleid. Een massale inlevering staat de bevolking de
komende maanden eens te meer te wachten terwijl het Parle
ment opnieuw buitenspel zal worden gezet door de aangekon
digde volmachten. Mede onder druk van de financiewereld, de
grootindustrie en het groot kapitaal, zal Martens VI zeker nog
een rechtser koers varen dan voordien.
De woordvoerder van het Vlaams Economisch Verbond,
voorzitter W. Van den Avenne, laat in zijn programmarede
van 29 oktober daarover niet de minste twijfels bestaan.
Volgens het V. E. V. kan de saneringsoperatie alleen gebeuren
door een drastische verlaging van de overheidsuitgaven om het
financieringstekort binnen aanvaardbare grenzen te brengen.
In de transferten naar de gezinnen en in de subsidies aan
openbare bedrijven en aan de organisaties in de «zachte
sector» stelt zij voor om drastisch te snoeien. Bovendien
blijven de uitgaven in de Sociale Zekerheid een doorn in het
oog van het patronaat.
Enorme besparingen dringen zich hierop, zodat het V.E.V.
opteert voor de fundamentele hervorming van het Sociaal
Zekerheidstelsel, naast een strikte loonsbeheersing en een vrije
prijzenpolitiek.
Dergelijke intenties roepen mede met de plannen voor miljar
denbezuiniging in het onderwijs en in andere domeinen, het
spookbeeld op van een miserabele toekomst.
Kameraden, laat ons samen met de bevolking, die reeds haar
vertrouwen aan de Vlaamse socialisten heeft gegeven, waak
zaam zijn teneinde ten gepaste te reageren, om erger te
voorkomen.
De verkiezingen zijn achter de rug.maar de strijd dient, nu
meer dan ooit, voortgezet!
P. Van der Niepen
Senator
In de meeste arrondissemen
ten, niet alleen in de grote,
maar ook in de kleine o.a.
Dendermonde, werd in het
kader van het honderdjarig
bestaan van de socialistische
partij een geïllustreerde bro
chure uitgegeven over de ont
staansgeschiedenis en de eer
ste jaren binnen de socialisti
sche arrondissementsfede
ratie.
We hebben ter beschikking van het
bestuur van de SP-arrondisse-
mentsfederatie Aalst gesteld: een
volledige verzameling van de arti
kelenreeks, ingedeeld in verschil
lende hoofdstukken, en aangevuld
met een groot aantal foto's.
Het plan was dat de gegevens,
waarvan de eerste verscheen in
Voor Allen van 18 maart 1983,
zouden worden verwerkt door een
sredactiecomité van historici, die er
een deel van zou overnemen en zou
trachten aan te vullen met bijko
mend materiaal betreffende Den
derleeuw, Zottegem, Erpe-Mere,
Lede, Haaltert, Herzele, Sint Lie-
vens-Houtem enz.
Voor een ernstige verspreiding van
het werk was de inbreng van alle
afdelingen noodzakelijk. Hiermede
zou tevens gevolg worden gegeven
aan de vraag van vele kameraden,
niet alleen van Geraardsbergen,
«maar ook van andere steden, om de
artikelenreeks in boekvorm uit te
geven.
JJet plan was het boek betreffende
100 jaar socialisme in het arrondis
sement Aalst officieel voor te stel
len ter gelegenheid van de opening
te Ninove van de federale tentoon
stelling met AMSAB op 4 oktober.
Om diverse redenen, vooral we
gens de vervroegde verkiezingen
werd hieraan tenminste voorlopig
verzaakt. Misschien kan dit gedeel
telijk ondervangen worden door
een ander werk: «Historisch evoca
tie van honderd jaar strijd: «De
Sigarenmakers». Het werd gedrukt
onder vorm van brochureboek.
Met het werk hebben we willen
bewijzen dat in vele steden, ook in
Geraardsbergen, reeds lang voor
1885 de strijd werd gevoerd. De
Belgische arbeidersbeweging was
toen nog op zoek naar een eigen
vorm. Ze heeft op een zekere steun
kunnen rekenen van de eerste in
ternationale. In Engeland bestond
reeds in 1834 «The Tobacco Wor
kers' Union» met als grote figuur
Jos Cohn, voorzitter van de siga
renmakers, die meermaal naar Bel
gië kwam om contact te nemen met
Belgische kameraden.
De sigarenmakersbonden waren
van de oudste en meest stabiele
vakgroeperingen die in België wer
den gesticht rond het midden van
de XIXde eeuw.
De vlag van de sigarenmakers van
Antwerpen draagt de datum van
1868, ze berust nog in de lokalen
van het A.B.V.V. in de Omme-
ganckstraat te Antwerpen. Het was
met die vlag op kop dat in 1893 te
Borgerhout werd deelgenomen aan
een betoging voor het algemeen
stemrecht. Er vielen vijf slachtof
fers waarvan twee sigarenmakers,
één was vader van vijf kinderen.
In het Museum van de Volkskunde
te Gent hangt een andere vlag van
de sigarenmakersbond met als jaar
tal 1882. Op 27 september 1868
werd te Brussel de Beschermings
maatschappij der Verenigde Siga
renmakers gesticht. Ze was dege
lijk gestructureerd met een syndica
le délégué op ieder werkhuis. Een
grote aantal sigarenmakers droegen
een bolhoed om naar het werk te
gaan. Het liedje in de mode toen
was «Nooit van mijn leven geen
sigarenmaker aan mijn zij». In juni
1878 brak een grote staking uit in
de «Manufacture Royale de Ta-
bacs» te Sint Joost - Ten - Node.
In 1886, na kontaktname met Gent,
stichtten een handvolle sigarenma
kers, een eerste syndikaat te Brug
ge, op de zolder van een kleine
herberg in de Palmstraat. In 1890
brak bij de sigarenfabriek Storie
een staking uit, die duurde van
januari tot maart. Het was de eer
ste van zo een lange duur in Brug
ge, de stad van de lange uren en
van de lage lonen.
Het verder historisch overzicht be
treft enkele andere steden: Sint-
Niklaas, Turnhout, Arendonck,
enz. maar vooral Geraardsbergen,
mijn geboortestad. Er waren reeds
vroeger stakingen van sigarenma
kers geweest, maar onbetwistbaar
is 1879 een nieuw uitgangspunt ge
weest. Op 30 maart 1879 kwamen
Goetschalk en Vader Anseele, toen
amper 23 jaar, naar Geraardsber
gen ten huize van Van Den Bossche
op het stationplein en namen con
tact met de toen bestaande kern
van Internationalisten. In juli-au-
gustus 1879 kwam Goetschalk terug
naar Geraardsbergen en volgens
artikelen van De Volkswil, de voor
loper van Vooruit, sprak hij o.a. in
de Glazen Wieg een danszaal, waar
ook de kantwerksters zich verza
melden in het kader van het Sint-
Gregorenkensfeest. Hij drong aan
tot het vormen van ziekenkassen en
bonden van onderlinge hulp.
Er was onbetwistbaar een verband
tussen die actie en de staking die
begon in oktober 1879 en meer dan
zes maanden duurde. Ze werd ver
loren, maar ze is het uitgangspunt
geweest, die het mogelijk heeft ge
maakt dat Geraardsbergen, kleine
stad in een verloren hoek van
Vlaanderen, uitgroeide tot een ro
de burcht. Bij de eerste naoorlogse
verkiezingen voor kamer en senaat,
op basis van het zuiver algemeen
stemrecht, behaalden de socialisten
in het kanton Geraardsbergen in
1919: 41,36% van de geldige stem
men en nog beter 45,27% in 1925.
Bij de gemeenteverkiezingen van
1926 werd de volstrekte meerder
heid behaald.
In het te koop gesteld boek zijn de
foto's opgenomen van de vroegere
vlaggen. De vermelde jaartallen
zijn het bewijs van het groot ver
leden:
1891 Socialistische Tabakbewer-
kersbond
1894 Partijvlag Socialistische Vere
nigingen
1894 Socialistische Jeugdkring
Rust Roest
1897 Toneelkring «Voor Recht en
Vrede»
1899 Fanfare De Verbroedering
1900 Socialistische Koolmijners-
bond
1901 Algemene Centrale
1923 Socialistische Oudstrijders en
Oud Soldatenbond
1923 A.C.O.D. - Toen in het bij
zonder de mannen van de
spoorwegen.
Het boek «De Sigarenmakers» telt
106 bladzijden met een ruim aantal
foto's. Het zal weldra worden ver
kocht tegen een bedrag van 250 fr.
E. De Nauw
Honderd Jaar Socialisme,
kritisch bekeken, p. 5.
Dossier Honger, p. 1 en 4
Gemeenteraad Herzele,
p. 3
Verkiezingsanalyse
Zottegem, p. 8
Denderleeuws
karnavalseizoen
begonnen,p. 7
9/11 :Volkshuis Geraardsbergen: 100 Jaar Socialisme!