Socialistisch weekblad
De sociale dimensie van de interne markt
en de Europese vakbeweging
SPOEDBETOGING
APRIL
Een kordaat
"neen"
BRUSSEL
ZONDAG
Jacques Timmermans
Volksvertegenwoordiger
Uurregeling bussen
vanuit het arrondissement
door W. Vernimmen
12u00
12ul0
12u20
lluSS
12u00
12ul0
12u20
llu45
llu50
12ul5
12u30
1 lu45
llu55
12u00
12ul0
12u25
12u35
12u00
12u05
12ul5
12u25
llu50
llu55
12ul0
12u20
12u30
llu30
llu40
12u00
llu30
llu40
lluSO
llu55
llu45
12u00
12u20
12u35
12u55
Redaktle - Administratis -
Publiciteit:
Houtmarkt 1. 9300 AALST
Tel. 053/70.51.51
Poetrekeningnr. 870-0002726-731
Maandabonnement: 60 ir. -
laarabonnement: 720 ir.
Verantwoordelijke uitgever:
René Stabel. Houtmarkt 1.
9300 Aalet
Vrijdag 7 april 1989
51* jaargang nr. 14
1. Eén stem ontbreekt in het steeds
breder wordende debat over de
verwezenlijking van één grote één-
gemaakte interne markt in Europa:
namelijk die van de EUROPESE
VAKBEWEGING
2. Hoewel het EW (Europees
Verbond van Vakverenigingen) op
papier een machtige organisatie is
- het vertegenwoordigd zo'n 43
miljoen leden - is zijn invloed in de
praktijk beperkter gebleven dan
die van UNICE (de Europese
werkgeversorganisatie). Daar is
uiteraard een verklaring voor.
- in de eerste plaats: het nationalis
me zoniet chauvinisme van vak
bewegingen. De Europese vak
bonden denken allemaal veel te
nationalistisch.
- in de tweede plaats: de afbrokke
lende aanhang van de vakbewe
ging-
Door de economische crisis van
de jaren '70 en de vroege jaren
'80 alsmede de daarmee gepaard
gaande rationalisering, heeft de
vakbeweging veel terrein verlo
ren in traditionele takken van de
economie. Het terrein waar zij
traditioneel haar leden tracht te
werven is aanzienlijk kleiner ge
worden. Deze achteruitgang
wordt niet gekompenseerd door
een toevloed van leden uit nieu
we ekonomische sektoren. Daar
enboven heeft de grote werkloos
heid, eigenaardig genoeg, niet in
het voordeel gespeeld van de
vakbonden, maar vaak hun
machtsbasis verder aangetast.
3. De Vakbeweging schermt vaak
met een politiek argument om haar
eigen - Europese - zwakte te ver
klaren. Zij wijst erop dat tot voor
kort de lidstaten van de Gemeen
schap in meerderheid geregeerd
werden door Centrum-rechtse ka
binetten. Verder, dat een dergelij
ke centrum-rechtse meerderheid
ook bestond in het Europees Parle
ment.
Dit argument laat echter de crucia
le vraag onbeantwoord, namelijk:
"Waarom in een Europa, getroffen
door ekonomische krisis en hoge
werkloosheid, de kiezer toch de
voorkeur gaf aan een centrum
rechts beleid?"
4. Of het E.V.V. inmiddels zijn
nationalistische bekrompenheid
overwonnen heeft, valt nog te
bezien.
5. De vakbonden hebben zich met
"1992" niet alleen laten dribbelen
door de Europese werkgevers - het
idee voor een eengemaakte Euro
pese Markt komt oorspronkelijk
van Philipsbaas Cornelis Van der
Klugt - maar zij hebben ook bij
zonder lang gewacht om te reage
ren op het interne-markt projekt.
Pas vorig jaar is, met het Europees
Sociaal Programma van het EW
(februari '88) en vervolgens met de
resoluties van het EW-Kongres in
Stockholm (mei '88) een officieel
antwoord gegeven op het al uit
1985 daterende witboek van de
EEG-Kommissie.
Hoe dan ook, er is eindelijk een
EW-standpunt m.b.t. de verwe
zenlijking van de interne markt.
Wat zijn nu de essentiële onderde
len van dit standpunt?
Centraal staat de noodzaak, maat
regelen te nemen die moeten bij
dragen tot het totstandkomen van
een Europese Sociale Ruimte, ge
lijktijdig en parallel met de voltooi
ing van de Europese Interne
Markt.
Die maatregelen moeten vooral
strekken tot het harmoniseren van
de rechten van de werknemers op
Europees vlak; daarbij dient ge
streefd te worden naar een harmo
nisatie van op een hoog niveau.
Zoniet zullen niet alleen de ar
beidsomstandigheden van de werk
nemers slechter worden, maar zal
ook wat ze verworven hebben inza
ke ekonomische demokratie, socia
le zekerheid en recht op arbeid,
worden uitgehold of zelfs volledig
opgedoekt worden.
Een ekonomisch strenger Europa
zou met andere woorden een so
ciaal onrechtvaardiger Europa kun
nen zijn, wat voor de Europese
Vakbeweging volstrekt onaan
vaardbaar is.
De voordelen die voortvloeien uit de
verwezenlijking van de Interne
Markt dienen niet alleen ten goede
te komen aan de Europese onderne
mingen maar ook aan de werkne
mers, hetgeen de verwezenlijking
van een hoogwaardig Sociaal Model
vereist.
Het duidelijkst wordt deze eis aan
de hand van de inspanningen van
de Europese Gemeenschap op het
vlak van het ondernemingsrecht.
Parallel met haar inspanningen om
het proces van ondernemingskon-
trole (overname en fusie) in een
Europees juridisch order te laten
verlopen, dient de Gemeenschap
ook inspanningen te doen om de
rechten van de werknemers in de
door fusie of overname getroffen
bedrijven, te beschermen, en dit op
een hoog niveau.
6. Is dit standpunt resp. het EW-
kongres in Stockholm de uitdruk
king van een nieuw Europees be
wustzijn, het startsein voor een
nieuwe dynamische strategie die de
vakbeweging meer gewicht ver
schaft in de Europese besluitvor
ming?
Ik waag dit te betwijfelen.
Op datzelfde EVV-kongres in
Stockholm konden bv. de delega
ties het niet eens worden over een
verhoging van de bijdragen voor
het toch al zeer bescheiden Euro
pees Vakbondsinstituut, de studie
dienst van het EW.
7. Het EVI (Europees Vakbondsin
stituut) is onderbezet en ondergefi-
nancierd.
Ter vergelijking:
Met zijn medewerkers waarvan 7
onderzoekers is het EVI minder
goed bezet dan de studiedienst van
het ABW (±1 miljoen leden)
terwijl het EVI toch het weten
schappelijk materiaal moet leveren
voor een organisatie met 43 mijoen
leden).
Het instituut heeft ook te weinig
financiële armslag - de begroting
bedraagt een bescheiden 60 miljoen
Bfr. per jaar, waarvan nog een
gedeelte gefinancierd wordt door
de EEG-Kommissie. Dit maakt de
krenterigheid van de nationale vak
bonden des te schrijnender.
8. Toch slaagt het EVI er in goed
werk te verrichten. Het draagt de
konkrete gegevens en argumenten
aan die het EW nodig heeft om
zijn eis, dat de verwezenlijking van
de Europese Interne Markt ge
paard moet gaan met de verwezen
lijking van een Europese Sociale
Ruimte, kracht bij te zetten.
Zowel de beoordeling van het
CECCHINI-verslag over de gevol
gen van de verwezenlijking van de
Interne Markt, als de uitwerking
van de EUROPESE SOCIALE
SOKKEL onderlijnen de waarde
volle EVI-inbreng in het Europese
Sociale integratieproces.
9. Wat betreft het Cecchini-verslag
plaatst het EVI een aantal vraagte
kens bij de konklusies.
Vraagtekens die niet allleen het
wezen van het hele interne-markt
projekt betreffen maar ook belang
rijke politieke konsekwenties in
houden.
Deze vraagtekens betreffen:
- ten eerste, de geografische verde
ling van de baten uit de eenma
king van de Europese Markt.
Het Verslag Cecchini is in hoofd
zaak gebaseerd op gegevens uit
de 4 grootste EEG-ekonomieën
en in mindere mate uit Spanje en
de Benelux. Vraag is hoe de drie
resterende ekonomieën - Grie
kenland, Portugal en Ierland -
zullen reageren op het éénma-
kingsproces. Volgens het Cecchi-
ni-rapport zullen deze "rand"e-
konomieën relatief nog meer
profijt hebben van de éénmaking
dan de "kern"ekonomieën.
Terecht oppert het EVI de ver
onderstelling dat het tegendeel
wel eens het geval zou kunnen
zijn, en ik deel hun mening. De
ervaring van bv.: het Grieks lid
maatschap stemt niet hoopge
vend.
- ten tweede, het hergebruik van
de door rationalisatie en schaal-
vergrotig vrijgekomen middelen.
Het Verslag Cecchini gaat ervan
uit dat deze onmiddellijk weer
aangewend worden voor andere
(ekonomische) doeleinden.
Maar, zoals het EVI terecht op
merkt "hoeft men geen verstokte
scepticus te zijn om deze veron
derstelling overdreven optimis
tisch te vinden."
Het Verslag-Cecchini geeft dit
trouwens zelf toe, en pleit er
daarom voor om het integratie
proces te begeleiden met een
aktief makro-ekonomisch beleid
ter stimulering van de ekonomi
sche groei en ter ondersteuning
van de vraag.
Aangezien in het verleden geïso
leerde nationale inspanningen
om een groeistimulerend beleid
te voeren mislukt zijn (denken
we maar aan Frankrijk in het
begin van de jaren '80) moet dit
makro-ekonomisch konjunktuur-
beleid noodzakelijkerwijze zijn
beslag krijgen in een koherente
Europese strategie.
- ten derde, het effekt van toegeno
men konkurrentie op een éénge-
maakte Europese markt.
Deze kritiek hangt nauw samen
met het vorige punt en beroert
het wezen van het hele interne-
marktprojekt.
Een toenemende konkurrentie
op de eengemaakte Europese
Markt zal de ondernemingen
sterk onder druk zetten om hun
prijzen en bijgevolg ook hun pro
ductiekosten te drukken. Dit be
tekent besparingen op personeel,
personeelsafvloeiing en loonma
tiging - allemaal effekten die de
vraagzijde betreffen.
Terecht stelt het EVI dan ook de
vraag of "de voordelen aan de
aanbodzijde, die grotere konkur
rentie met zich meebrengt on
middellijk kunnen worden omge
vormd tot nieuwe banen". Met
andere woorden, tot voordelen
van de vraagzijde van de eko-
nomie.
Het EVI legt hiermee de vinger
op de zwakke plek van het hele
interne markt-projekt: geheel
konform de heersende neo-libe-
rale ideologie (of moeten we zeg
gen: mode?) is het een politiek
projekt dat beheerst wordt door
de ideeën van de Supply-sides
economics, de aanbod-ekono-
mie.
10. Mijns inziens echter, is het
geenszins vanzelfsprekend dat méér
konkurrentie op een grote markt
automatisch zal leiden tot ekonomi
sche groei en meer werkgelegenheid
of (om het in theoretische termen
te formuleren) dat de voordelen
aan de aanbodzijde automatisch ge
volgd zullen worden door voordelen
aan de vraagzijde.
Ik deel terzake de mening van het
EVI dat hiervoor een AKTIEF en
GEZAMENLIJK Europees beleid
noodzakelijk is.
Moet dit niet de inzet zijn van de
komende Europese verkiezin
gen???
11. De idee van de "Europese So
ciale Sokkel" d.w.z. een pakket van
Europese gegarandeerde sociale
basisrechten werd op het EW
Kongres in Stockholm, net voor de
Europese Top van Hannover, ge
lanceerd.
Op korte termijn wordt geopteerd
voor een sociale sokkel die de
werknemers minimaal beschermt
tegen de golven die de Gemeen
schappelijke Markt na '92 op hem
doet aanrollen.
Volgende elementen moeten hierin
worden opgenomen:
- In een eerste stadium moet de
Gemeenschap het Sociaal Hand
vest van de Raad van Europa
ondertekenen, alsmede de kon
klusies van de Internationale Ar
beidsorganisatie.
- Vervolgens zijn specifieke Euro
pese afspraken nodig die volgen
de 5 rechten omvatten:
1) Het recht op ekonomische de
mokratie in de ondernemingen
met een Europees Statuut of van
Europees niveau, waarmee de
werknemers een gegarandeerd
recht verwerven op informatie,
raadpleging, overleg en partici
patie en, grensoverschrijdende
overlegstrukturen mogelijk wor
den, en het recht op kollektieve
akties op Europees vlak erkend
wordt.
2) Aan alle werknemers in Euro
pa, ongeacht hun Statuten en de
grootte van hun onderneming,
het recht garanderen op sociale
bescherming, alsmede waarbor
gen voor de wettelijke of kon-
ventionele bescherming van hun
arbeidsomstandigheden
3) Een juridisch kader voor de
arbeidsverhoudingen op Euro
pees vlak, met name: de moge
lijkheid voor Europese onderhan
delingen en Europese CAO's.
4) Het recht op veiligheid en
GEEN NIEUWE
RAKETIEN
Ontwapenen om te ontwikkelen
Op vraag van de SP-Kamerfraktie wordt dinsdag een
parlementair debat gehouden over de problematiek van de
nucleaire wapens voor de korte afstand, aldus de regering
verplichtend terzake standpunt in te nemen.
Het kan immers niet zijn dat de regering - zoals destijds bij het
INF-dubbelbesluit in 1979 - zich in het schemerdonker zou
laten engageren om "stoemelings" de achterdeur te openen om
nieuwe raketten in België of bij de Belgische strijdkrachten in
de D.B.R. binnen te halen. De S. P. wenst zich dus geen
tweede maal bij de neus te laten nemen!
De Belgische regering is - volgens de regeringsverklaring - op
dit moment niet bereid tot enige beslissing, omdat "parallel met
de onderhandelingen over conventionele wapens (thans juist
gestart in Wenen!) een aanvang wordt gemaakt met
ontwapeningsonderhandelingen over korte afstandswapens.
De regering is van mening dat gelijktijdig vooruitgang moet
worden geboekt op beide domeinen. De Belgische regering
moest daarbij trouwens een evaluatie maken van de actuele
veiligheidsbehoeften van de NAVO, toegezegd voor dit
voorjaar.
De S.P. zelf, gaat verder. De S.P. wenst in geen geval nieuwe
kernraketten voor de middellange afstand. Op een ogenblik
van toenemende ontspanning in de wereld en de
ontwapeningsinitiatieven van Michael Gorbatsjov, willen de
strategen van de NAVO een verkeerd signaal versturen aan het
Warschaupakt.
Wij kunnen ons afvragen of de NAVO wel wederzijdse
ontwapening en veiligheid wensen, dan wel de spiraal van
bewapening verder zetten door het positief sein slechts
provocerend en negatief te beantwoorden.
De S. P. en het geheel van de socialistische beweging laat zich
aan deze politiek niet vangen!
In het parlementair debat van deze week zegt de S. P.
onvoorwaardelijk "NEEN" aan nieuwe raketten
Namens de S.P. heb ik trouwens de eer om dit standpunt
eveneens heden zaterdag 8 april 1989 te verwoorden op een
internationale conferentie te Kopenhagen over de
modernisering van de tactischer nucleaire wapens, ingericht
door de Socialistische Democratische Partij van Denemarken.
gezondheid op het werk.
5) Het recht op permanente
vorming.
-Tot slot moeten deze rechten
afdwingbaar gemaakt worden,
net zoals de konkurrentiewetge-
ving van de Gemeenschap af
dwingbaar is en tot sankties aan
leiding kan geven.
Deze idee van een "Europese
Sociale Sokkel" als tussenschakel
op weg naar harmonisering van
de sociale bescherming op een
hoog niveau is volledig te onder
schrijven.
12. Wil men in de eengemaakte
markt na '92 sociale dumping ver
mijden - m.a.w. vermijden dat on
dernemingen door de verhoogde
konkurrentie na '92 hun toevlucht
nemen tot afbouw van de sociale
bescherming - dan is er op Euro
pees niveau een tegengewicht
noodzakelijk voor de interne-markt
onder de vorm van een Europese
sociale ruimte.
"EUROPA" moet MEER zijn dan
alleen een geïntegreerde markt!!!
Hiervoor richt ik mij in het bijzon
der tot de vakbonden. Het idee van
de Europese Sociale Sokkel is ge
lanceerd.
Het komt er nu op aan deze inten
ties te verwezenlijken!!!
VELZEKE, Romeinsplein
VELZEKE, C.O.C., Provinciebaan
ELENE, kerk
ST.-MARIA-OUDENHOVE, Volkshuis
ERWETEGEM, station
ZOTTEGEM, Volkshuis
HILLEGEM, café Coppi
ST.-LIEVENS-ESSE, Volkshuis
HERZELE, Germinal, Markt
BORSBEKE, café De Brug
ST.-LIEVENS-HOUTEM, Dorpsplein
EDE, café Olympia
HELDERGEM, Gemeentehuis
KERKSKEN, café Simonne, Dorp
HAALTERT, Dorp
DENDERHOUTEM, Volkshuis
TERJODEN, café Mia, Ninovestraat
BURST, Station
BAMBRUGGE, Steenweg "De Fijnen"
MERE, Dorpsplein
ERPE, Oud Gemeentehuis
NINOVE, parking GB
NINOVE, Volkshuis
DENDERLEEUW, Strokapel
DENDERLEEUW, Achturenhuis
WELLE, 't Sportwiel
GOEFERDINGE, café Wymeersch
OVERBOELARE, café Forum
GERAARDSBERGEN, Volkshuis
IDEGEM, café D'Hoker
SCHENDELBEKE, kerk
ONKERZELE, Volkshuis
ZANDBERGEN, café Denderhof
LEDE, Markt
HOFSTADE, Volkshuis
HERDERSEM, café Klein Dorp
GIJZEGEM, café Royal
AALST, Houtmarkt
