Socialistisch weekblad
Eén mei 1989Een feestdag
een strijdfeest, een dag van
Het milieuprobleem
Jacques Timmermans op
Europese conferentie over de
Westelijke Sahara
Jacques Timmermans formuleert
Lees door pag. 2
1. De uitgangspunten
2. Analyse
3. Krachtlijnen
4. Structurele maatregelen
5. Concrete voorstelling
Redaktie - Administratie -
Publiciteit:
Houtmarkt 1. 9300 AALST
Tel. 053/70.51.51
Postrekeningnr. 870-0002726-73)
Maandabonnement: 60 ir. -
Jaarabonnement: 720 fr.
Verantwoordelijke uitgever:
René Stabel. Houtmarkt 1.
9300 Aalst
Vrijdag 12 mei 1989
51' jaargang nr. 19
Eén mei is voor ons, Socialisten, een dag van fierheid en van feest:
fierheid, om wat we dankzij de inzet van vele generaties socialistische
militanten konden verwezenlijken, maar Eén Mei is ook een
strijdfeest, een dag van aktie, met het oog op de vele uitdagingen die
nog voor ons liggen.
Het is nuttig vandaag even achter
om te kijken. Juist een jaar geleden
traden de Socialisten opnieuw toe
tot de nationale regering.
Ongetwijfeld zou niemand eisen
dat men op één jaar terug rechtzet
wat gedurende zeven jaar krom
werd gezet. Maar wel kon men
verwachten en eisen dat wij in de
zelfde richting bleven verder wer
ken, als diegene die wij aangegeven
hadden tijdens zeven jaar oppo
sitie.
Welnu, een jaar socialistische rege
ringsdeelname wijst uit dat we als
Socialisten echt "het verschil ma
ken", tot spijt van wie het benijdt.
Wij stonden vorig jaar op 1 Mei
voor een dubbele karwei: enerzijds
een einde maken aan de verrotting
van de communautaire verhoudin
gen die elke besluitvorming verlam
de, anderzijds een werkelijke om
mekeer tot stand brengen in de
sociale, de economische en de bui
tenlandse politiek van ons land.
Een kolossale karwei, die wij met
de democratie van het parlement,
en zonder volmachten wilden aan
pakken.
Dankzij de staatshervorming werd
de hypotheek die steeds zwaarder
woog op de politieke ontwikkeling
van ons land, gelicht.
Nu Vlaanderen en Wallonië, maar
ook het Brussels hoofdstedelijk ge
west, over een grotere zelfstandig
heid en eigen verantwoordelijkheid
beschikken, kunnen zij zich ont
plooien volgens hun eigen wensen
en mogelijkheden. Zelfstandigheid
en eigen verantwoordelijkheid
moeten nu de plaats innemen van
kleinzielige "grens-provocaties", en
zo een basis vormen voor echt sa-
menie ven.
Zonder enige twijfel heeft de S.P.
het verschil gemaakt inzake koop-
- w kracht en sociale politiek.
J Zonder de Socialisten werd jaren
lang hard ingeleverd op alle lonen,
wedden, op de pensioenen, het
dopgeld, de invaliditeitsuitkerin-
gen... Ook op de laagste. Met de
Socialisten wordt de koopkracht
beschermd, wordt er niet geraakt
aan de sociale uitkeringen, integen
deel, degenen die het vandaag het
moeilijkst hebben, krijgen nog een
steuntje in de rug. Denk bijvoor
beeld aan de belangrijke maatregel
die getroffen werd voor de oudere
werklozen.
Zonder de Socialisten sprak men
zeven jaar lang over de verminde
ring van de belastingen, terwijl ze
als nooit tevoren verhoogd werden.
Met de Socialisten heeft het slechts
vier maanden geduurd vooraleer
een verregaande belastinghervor
ming doorgevoerd werd.
Zonder de Socialisten werd jaren
lang ingeleverd op onze internatio
nale solidariteit. Met de Socialisten
werd voor het eerst de begroting
voor ontwikkelingshulp terug ver
hoogd, zodat een eerste stap - al
hoewel te bescheiden - in de goede
richting werd gezet. Laat dit de
aanzet zijn om te komen tot een
echt Belgisch ontwikkelingsbeleid,
dat voorrang geeft aan de basisbe
hoeften van de armste landen in de
wereld.
Zonder de Socialisten werd ons
land - half in het geheim - geën
gageerd om nogmaals een kerncen
trale bij te bouwen - op een ogen
blik dat men steeds minder weet
waar naartoe met het radio-aktieve
afval. Met de Socialisten is deze
onverantwoorde en lichtzinnige be
slissing tegengehouden.
Zonder de Socialisten werden in
ons land - tegen de wil van de grote
meerderheid van de bevolking in -
de middellange afstandsraketten
geïnstalleerd. Met de Socialisten laat
ons land voor het eerst sinds vele
jaren zijn eigen stem klinken op het
internationale forum, in verzet te
gen de nieuwe bewapeningswed
loop die sommigen weerop gang
willen brengen.
Ongetwijfeld heeft de terugkeer
van de Socialisten in het bestuur
vele verwachtingen geschapen, die
wij niet allemaal in een keer kun
nen beantwoorden. De personeels
stop en het inleveringsbeleid zorg
den ervoor dat de ziekenhuiswer
kers en het personeel van de wel-
zijnsinstellingen jaar na jaar harder
moesten werken, om minder te ver
dienen! Met de Socialisten wordt
een eerste stap gezet in een andere
richting. Zeer zeker moet deze stap
tijdens de komende jaren gevolgd
worden door nieuwe, zodat deze
mensen, die in ons leven zo een
cruciale rol spelen, ook economisch
de plaats krijgen die zij verdienen.
Zelfgenoegzaamheid is het slecht
ste wat ons vandaag zou kunnen
overkomen, verre van nu op onze
lauweren te gaan rusten, moeten
wij ons voorbereiden op de grote
politieke uitdagingen die zich tij
dens de jaren '90 zullen stellen.
Onze karwei is immers niet af. Of
het nu gaat over de nood aan echte
veiligheid en vrede in Europa, of
over het recht op geschikt en zinvol
werk voor iedereen, of over het
herstel van het leefmilieu, of over
de eerbiediging van de fundamen
tele mensenrechten en het tegen
gaan van uitsluiting van mensen, of
over het instellen van volwaardige
sociale minima... onze karwei is
niet af.
SP-Voorzitter Frank Vandenbroucke tijdens zijn fel opgemerkte 1 Mei-toespraak omringd door Mare
Galle, Herman Van Herzeele en Christiane Roelandt, de vertegenwoordigers van de Socialistische
Gemeenschappelijke Actie van het Arrondissement Aalst.
Dat de regeringscrisis in Nederland haar oorsprong vindt in
het milieubeleid toont aan hoe, zeker in de geïndustrialiseerde
landen, het "milieu-probleem" gevoelig ligt.
Naar mijn mening moet het uitgangspunt van ieder milieube
leid duidelijk zijn: de aarde moet leefbaar blijven. Er moet een
einde komen aan de vergiftiging van de zeeën, de atmosfeer,
de aarde en het groen, de aantasting van de ozonlaag.
Deze eenvoudige stelling in de praktijk omzetten blijkt één van
de moeilijkste problemen waarmee de mensheid ooit te maken
had.
Een paar voorbeelden ter verduidelijking:
Volgens de Nederlandse Stichting Natuur en Milieu moet het
aantal auto's gehalveerd worden. Er is niemand die deze
stelling tegenspreekt, hoogstens dat dit het probleem van de
tewerkstelling nog gaat bemoeilijken. Maar goed voor het
behoud van ons leefmilieu moeten we dat risico lopen en
tevens opkomen voor verdere werktijdverkorting. Evenwel,
wie steekt de vinger op om te zeggen dat hij tot de 50% wil
behoren die hun auto inleveren?
Nog een ander geval. Een onderneming staat in de stad. Onder
impuls van een prominent politicus bouwt men naast de
fabriek een woonwijk. Nadien gaat men betogen tegen het feit
dat een onderneming zich in een dichtbebouwde kom bevindt.
Gesteld - wat wel niet zal gebeuren - dat de onderneming de
stad verlaat en zich ergens "op den buiten" wil gaan vestigen.
Onmiddellijk zullen er actiecomités opgericht worden ter
verdediging van de landbouwgronden, de bossen en dies meer.
Ik zeg niet dat deze mensen elk ongelijk hebben. Voor de twee
stellingen is iets te zeggen. Evenwel, men moet inzien dat dit
nonsens is.
Men moet onderscheid willen maken tussen milieuverontreini
ging en milieuhinder. Wat milieuverontreiniging betreft moet
het beleid duidelijk zijn: dat kan niet. Ons leven zelf staat
uiteindelijk op het spel.
Wat de milieuhinder betreft moeten we weten wat we willen.
Willen we kleren dragen, dan moeten die gemaakt worden,
willen we T.V.-kijken of per auto rijden, dan moeten er
fabrieken zijn die deze dingen maken. Willen we met vakantie
gaan per trein of per vliegtuig, dan zijn er nijverheden nodig
die treinen en vliegtuigen maken, en alle toebehoren.
En opnieuw zal eenieder vinden dat dit waar is, maar dat die
bewijzen elders moeten staan.
Wijs me eens in Vlaanderen één plaats waar men ondernemin
gen kan inplanten zonder enige milieuhinder. Vlaanderen dus
zonder bedrijven
Militant
Op uitnodiging van de Voorzitter van de Italiaanse Kamer van
Volksvertegenwoordigers, neemt Volksvertegenwoordiger Jacques
Timmermans namens de S.P. deel aan een Europese conferentie over
de Westelijke Sahara, die doorgaat te Rome.
Deze Europese conferentie greep deze week plaats, met referaten
door vertegenwoordigers van de verschillende Europese landen.
Bedoeling van deze Europese conferentie is te komen tot een politieke
besluitvorming die door de parlementaire assemblees van de verschil
lende Europese landen zouden kunnen onderschreven worden.
Sedert de goedkeuring van een resolutie door het Europees parlement
over de erkenning van het POLISARIO, moet de politieke druk
worden opgevoerd om de Saharaanse bevolking zelfbeschikkings
recht en hun oorspronkelijk gebied terug te geven.
Op een persconferentie heeft volksvertegenwoordiger Jacques Tim
mermans het S. P. -standpunt toegelicht over de milieuvoorstellen van
minister Kelchtermans
De Vlaamse Socialisten verwelkomen het MIN A-Plan zoals het door
Gemeenschapsminister Kelchtermans wordt voorgesteld, als een
belangrijke stap in het milieubeleid in Vlaanderen.
Na een milieubeleid dat gedurende vele jaren gekenmerkt was door
casuïstiek en de afwezigheid van elke beleidsvisie, luidt het MINA-
Plan, gekaderd in een nieuw Vlaams regeerprogramma, een nieuwe
fase in de beleidsvoering in.
De hieronder geformuleerde kritiek dient binnen deze globale
appreciatie gekaderd te worden en binnen onze hoop dat een grondig
leefmilieudebat in Vlaanderen hiermee van start kan gaan, zoals
trouwens vandaag ook in Nederland en in de Duitse Bondsrepu
bliek.
De kritiek van de Vlaamse Socialisten betreft de verschillende delen
van het plan: de uitgangspunten, de analyse, de krachtlijnen en de
structurele en concrete voorstellen.
De Vlaamse Socialisten betwisten
het fundamentele geloof in de ont
wikkeling van techniek en produktie
waarvan het MINA-Plan blijk geeft:
het is juist dit irrationeel optimisme
dat een belangrijke oorzaak is van
de staat van het leefmilieu in
Vlaanderen en van de handelwijze
van bevolking en industrie ten aan
zien van dat leefmilieu.
Het is onze overtuiging dat bv. de
recycleerbare energie niet voor
morgen is en dat onze handelwijze
moet bepaald worden door de ver-
onderstemlling dat deze ook niet
voor overmorgen is. Wij moeten
alle maatregelen nemen om bij de
huidige stand van de techniek de
leefmilieuverloedering te stoppen
en niet hopen op een miraculeuse
evolutie terzake.
Even betwistbaar is het uitgangs
punt van het MINA-plan dat de
burger zal betalen voor de schade
die is toegebracht aan het milieu:
Voor de Vlaamse Socialisten geldt
de toepassing van het principe «de
vervuiler betaalt».
In dit kader vragen de Vlaamse
Socialisten de prioritaire behande
ling van het voorstel van decreet
van kamerlid J. Timmermans dat
de milieuheffingen, zoals die in
Vlaanderen vandaag bestaan, dras
tisch wil verhogen en een reëel
impact op het beleid wil mogelijk
maken.
De leefmilieusituatie in Vlaanderen
is kritiek. De kwaliteit van het
drinkwater kan moeilijk op langere
termijn verzekerd worden, grote
delen van de bodem in Vlaanderen
zijn zo grondig vervuild dat het
gebruik ervan problematisch is:
Het is dus noodzakelijk een radica
le ommekeer in het beleid te reali-
Dat had de conclusie moeten zijn
van de in het MINA-Plan aange
kondigde staat van het leefmilieu.
Deze conclusie is geenszins terug te
vinden: de aangehaalde gegevens
zijn fragmentarisch, er is geen aan
duiding van de relatie tussen de
oorzaken van de vervuiling in de
ene sector (bv. overbemesting) en
de gevolgen (bv. nitraten in het
drinkwater) in een andere. Bij af
wezigheid van de hoger geciteerde
conclusie achten de Vlaamse Socia
listen de in het MINA-Plan gefor
muleerde analyse onvoldoende en
eerder een aansporing om het be
staande beleid verder te zetten dan
om een radicale ommekeer te reali
seren.
Dit gedeelte van het MINA-Plan is
ontegensprekelijk het zwakst: de
teksten van het Vlaams regeerak
koord en van de Europese Com
missie worden ongewijzigd gere
produceerd. Er zijn geen specifieke
Vlaamse krachtlijnen geformu
leerd, wat gelet op de afwezigheid
van een grondige analyse en van
valabele uitgangspunten uiteraard
geen verwondering wekt.
Bjj de lezing van wat hier wordt
voorgesteld rijst bjj de Vlaamse So
cialisten de vraag naar de maatrege
len die de Minister op korte termijn
wenst te nemen.
Met betrekking tot de voorgestelde
structurele maatregelen wensen de
Vlaamse Socialisten duidelijk te be
nadrukken dat zij de kritiek, zoals
die door de Bond Beter Leefmilieu
in een eerste reactie werd geformu
leerd, ten gronde ondershcijven:
De Vlaamse Socialisten wensen een
grotere betrokkenheid van de so
ciale gesprekspartners bij het leef-
milieubeleid, maar meer nog wen
sen z(j een grotere betrokkenheid
van de leefmilieubeweging bij de
verschillende luiken van het sociaal-
economisch beleid in ons land, en
met name bij die waar belangrijke
impacten voor het leefmilieu aanwe
zig zijn.
De in het MINA-Plan voorgestelde
te creëren structuren, de rol daarin
van de SERV, de afwezigheid van
een rol voor de VLARALE, zijn
voor de Vlaamse Socialisten niet
aanvaardbaar.
De afwezigheid van een grondige
analyse, van krachtlijnen die naam
waardig liggen ongetwijfeld aan de
basis van de afwezigheid van con
crete maatregelen die een omme
keer in het bestaande leefmilieube-
leid zouden kunnen verzekeren.
De Vlaamse Socialisten wensen
Gemeenschapsminister Kelchter
mans met betrekking tot de consul
tatie die hij rond het MINA-Plan
organiseert enig krediet te geven.
Ondertussen zullen zij echter
nauwgezet toezien op de onmiddel
lijke realisatie van een aantal maat
regelen die dringend noodzakelijk
en mogelijk zijn: inzake de water
zuivering dient een versnelde finan
ciering tot stand gebracht van de
zuivering van de afvalwaters in het
Vlaamse Gewest. De Vlaamse So
cialisten formuleren in dit verband
een voorstel.
Het is onaanvaardbaar dat van
daag, in 1989, nog steeds sprake is
van «ramingen», van de noodzake
lijke rioleringen in Vlaanderen aan
te leggen.
Met betrekking tot de vaste afval
stoffen pleiten de Vlaamse Socialis
ten voor:
Spoedige goedkeuring van een
decreet inzake milieuheffingen
dat de toepassing van «de ver
vuiler betaalt» op een niveau
dat een reëel impact mogelijk
wordt.
een principieel stortverbod voor
brandbare huishoudelijke en in
dustriële afvalstoffen.
een geïntegreerde ophaling van
de huishoudelijke afvalstoffen,
waarbij door de overheid ge
waakt wordt over een zo groot
mogelijke recyclage.
een afvalstoffenplan dat de na
druk legt op de voorkoming van
de afvalstoffen, dat een duide
lijke relatie legt met de financië
le middelen en dat een grondige
inspraak van de bevolking mo
gelijk maakt.
De Vlaamse Socialisten juichen het
bestaan van dit MINA-Plan toe. Zij
wensen er nu reeds op te wijzen dat
de voorgestelde uitgangspunten
analyse en structurele maatregelen
onvoldoende zijn en in sommige
gevallen de verkeerde richting uit
gaan. De vervuiler moet betalen!
Zij klagen de afwezigheid in dit
MINA-Plan van concrete, onmid
dellijk te nemen maatregelen aan.
Zij waarschuwen de Minister dat
niet kan gewacht worden op de
uitvoering van de noodzakelijke
structurele maatregelen om van
daag reeds aan de vervuiling een
halt toe te roepen.
