Socialistisch weekblad
Vlaamse Socialisten en
Nederlandse PVDA werken
nauwer met elkaar samen
1
Perestroïka,
waarheen?
jzt
r
Erasmus
mm
mm
mmm
Nationaal Politiek SP-Congres
cvmtu.
m
Aandacht
mm&Mm
Waterverdragen
Verdiepingsprogramma
Vaste Schelde-
oeververbinding
Kwaliteit van het Schelde-
en Maaswater
Kanaal Gent-Terneuzen
Afvalcoliector langs het
Albertkanaal
Eddie Monsieur,
Gewestelijk Sekretaris.
Aanrlarht AanHarht AanHarht
MdlIUdUII HdllUdt.Hl HdfludCni
t ^5 tt n t ^3 r i i r
3
Redaktie - Administratie -
Publiciteit:
Houtmarkt 1, 9300 AALST
Tel. 053/70.51.51
Postrekeningnr. 870-0002726-73
Maandabonnement: 60 Ir.
Jaarabonnement: 720 ir.
Verantwoordelijke uitgever:
René Stabel. Houtmarkt 1.
9300 Aalst
Vrijdag 15 september 1989
51' jaargang nr. 33
s"
De vervuiling van het kanaalwater en de onderwaterbodem dient drastisch
te worden verminderd
De PVDA en de SP hebben het inzicht om voortaan op geregelde
tijdstippen en in gestructureerde wederzijdse contacten overleg te
plegen.
Aldus zullen zij in de komende periode de diverse grensoverschrij
dende verkeersproblemen (spoor-, weg-, water- en luchtverkeer)
o.m. de S.S.T. en het vliegveld Beek, met elkaar behandelen.
Ook zullen andere aspecten van het grensverkeer het voorwerp
uitmaken van nader overleg.
Beide partijen zijn van mening dat
het overleg inzake de waterverdra
gen, dat in mei 1987 stilviel, zo
spoedig mogelijk moet hervat wor
den. Dit overleg moet binnen af
zienbare periode en op de verschil
lende onderdelen van de te behan
delen problemen leiden tot voor
beide Staten bindende overeen
komsten.
Men is van mening dat omzichtiger
met het beschikbare water moet
omgesprongen worden. De verde
ling van het Maasdebiet zoals opge
nomen in het ontwerp-Maasver-
drag van 1975 maakte de aanleg
van stuwmeren noodzakelijk, zodat
ook in zeer droge periodes beide
landen zouden beschikken over
zeer grote waterdebieten.
Het is beter dat in droge periodes,
zowel in Nederland als in België,
stapsgewijs waterbesparingspro-
gramma's in werking gesteld wor
den, die het beschikbare Maaswa
ter op billijke wijze tussen de beide
landen verdelen. Deze beperkende
maatregelen moeten gelijke tred
behouden met de vermindering van
het debiet van de rivier. Beide
delegaties bepleiten dat parallel
aan de ontwikkeling van Waterbe-
sparingsprogramma's, onderzoek
wordt verricht naar verdere moge
lijkheden ter regularisering van het
Maasdebiet, zonder dat dit aanlei
ding mag geven tot een ecologisch
niet verantwoorde grindontginning.
De mogelijkheid tot de aanleg van
het zgn. Baalhoekkanaal moet ge
vrijwaard worden, mits aan bepaal
de ruimtelijke en ecologische voor
waarden kan voldaan worden. Om
trent de concurrentieverhoudingen,
de ecologische en ruimtelijke aspe
cten evenals over de kostenverde
ling, .dient tussen de betrokken
overheden en politieke regionale
groeperingen (SP-PVDA) op korte
termijn overleg gepleegd te
worden.
Beide delegaties stellen dat op
grond van het Scheldestatuut een
wederzijdse inspanning verlangd
wordt inzake de uitvoering van het
verdiepingsprogramma 48743' van
de Westerschelde.
Beide partijen zijn van mening dat
een snelle uitvoering van het ver
diepingsprogramma en de bijbeho
rende verdieping van de vaarpassen
in de Noordzee noodzakelijk is
voor de verdere ontwikkeling van
de Scheldehavens Vlissingen, Ter-
neuzen, Gent en Antwerpen, even
als van de haven van Zeebrugge.
De uitvoering van dit verdiepings
programma mag niet vertraagd
worden door dit te koppelen aan de
Verdragen inzake het Baalhoekka
naal en het Maaswater.
De verdiepingsbaggerwerken moe
ten gepaard gaan met een aantal
maatregelen ter vrijwaring van het
ecologisch belang van de Wester
schelde en de veiligheid van de
bevolking.
De verdiepingsbaggerwerken van
gen aan zodra een alomvattend
programma voor de zuivering van
het Scheldewater, gebaseerd op
een strikt tijdschema, is aanvaard
in de af te sluiten overeenkomst
door de eerst-verantwoordelijke
overheden van beide landen.
De uitvoering van beide program
ma's (zuivering en baggerwerken)
wordt jaarlijks gemeenschappelijk
geëvalueerd.
Over de opslag en het beheer van
het zwaar verontreinigd slib (bag
gerspecie), dat vrijkomt bij de bag
gerwerken en die niet in de rivier
kan en mag teruggestort worden,
moeten afspraken gemaakt worden
tussen beide partijen, waarbij ieder
land bijdraagt in functie van zijn
verantwoordelijkheid inzake ver
ontreiniging.
Er moeten bijzondere maatregelen
genomen worden voor de bescher
ming van schorren, zoals het Ver
dronken Land van Saeftinge.
Beide landen moeten adequate
maatregelen nemen opdat aan de
vervuiling van het Scheldewater en
de onderwaterbodem een einde zou
komen. Dit impliceert dat de in
spanningen van België voor de zui
vering van het water in het Schelde-
bekken op een betekenisvolle ma
nier moeten geïntensifieerd worden.
De voorgenomen aanleg van de
Westerschelde-oeververbinding
mag de vrijheid van scheepvaart
naar de Scheldehavens niet in het
gedrang brengen. Bij aanleg van
deze regionale verbinding moet er
mee rekening gehouden worden
dat de Westerschelde nog niet vol
ledig gestabiliseerd is en dat de
vaargeulen beweeglijk zijn. Voor
aleer tot definitieve aanleg wordt
beslist moet wederzijdse overeen
stemming worden bereikt tussen de
betrokken landen over de wijze
waarop de toegankelijkheid van
Antwerpen gevrijwaard wordt.
Beide partijen menen dat het beter
is om niet uitsluitend te blijven
discussiëren over de waterkwaliteit
van Maas en Schelde ter hoogte van
de Belgisch-Nederlandse grens,
maar deze ook te bekijken in een
breder internationaal perspectief.
Er moet gestreefd worden naar een
optimale waterkwaliteit van bron
tot monding, uitgaande van de
overeen te komen waterkwaliteits
doelstellingen. Daarbij zal ten min
ste verder uitvoering moeten gege
ven worden aan de richtlijnen uit
gevaardigd door de Europese Com
missie.
Dit impliceert dat het emissiebeleid
in alle oeverstaten op elkaar moet
afgestemd worden.
Beide delegaties spreken hun zorg
uit over de in de door de R.I.W.A.
en het landelijk waterkwaliteitsplan
- Beide partijen zijn van mening
dat ingrijpende maatregelen
noodzakelijk zijn om de vervui
ling van het kanaalwater en de
onderwaterbodem te vermin
deren.
- Beide partijen dringen erop aan
dat de Regeringen zich spoedig
zouden uitspreken over het ge
volg dat moet gegeven worden
aan de oriënterende studie van
de Technische Scheldecommissie
omtrent de bouw van een nieuwe
zeesluis te Terneuzen.
In overleg moet worden nage
gaan of aansluitend op de moge
lijke bouw van deze sluis het
kanaal niet moet verruimd
worden.
- Beide partijen zijn van mening
dat een oplossing moet gevonden
worden voor de verkeersproble
men, die geschapen worden door
het feit dat de beweegbare brug
gen vele uren per dag, ingevolge
de zeescheepvaart, voor het weg
verkeer gesloten zijn.
Wim Kok, voorzitter PVDA.
(1987) aangedragen recente gege
vens m.b.t. de waterkwaliteit van
Rijn, Maas en Schelde.
De in de R.I.W.A.-memorandum
van 1985 beoogde situatie t.a.v.
Maas en Rijn blijkt niet te zijn
gerealiseerd en zelfs op onderdelen
te zijn verslechterd. De vervuiling
zal bij de bron op kosten van de
vervuiler moeten worden vermin
derd met inzet van de beste techni
sche mogelijkheden. Bij onvol
doende verbetering worden aanvul
lende beleidsmaatregelen noodza
kelijk. Een gemeenschappelijke
aanpak is onontkoombaar.
Het bilaterale overleg tussen België
en Nederland inzake waterkwaliteit
wordt best uitgebreid tot een over
leg tussen alle oeverstaten. De de
legaties willen initiatieven nemen
en ondersteunen gericht op het tot
standbrengen van zowel een Maas-
aktieplan en het instellen van een
internationale Maascommissie als
van een Schelde-aktieplan en een
internationale Scheldecommissie
naar het voorbeeld van de bestaan
de Rijncommissie. In elk geval
moet de inspanning van België voor
het zuiveren van de oppervlaktewa
teren geïntensifieerd worden. In ver
band met de waterkwaliteit van de
Rijn is het gewenst dat Nederland
en België een gemeenschappelijk
standpunt aannemen.
Beide partijen zijn van mening dat
de afvalcoliector slechts in gebruik
mag genomen worden, wanneer het
uitsluitend gaat over water, dat in
ecologisch verantwoorde omstan
digheden kan geloosd worden in de
Schelde, zodat hierdoor geen ver
slechtering van de waterkwaliteit
optreedt. Tussen beide landen
moet een open informatiewisseling
tot stand komen over het verder
gebruik van deze collector.
Frank Vandenbroucke, voorzit
ter SP.
Glasnost en perestroïka waren de voorbije twee jaren magische
woorden, die de Sovjet-maatschappij drastisch zouden wijzi
gen. Partijleider Gorbatsjov maakte van dit streven zijn
absolute prioriteit, om aldus uit de verstarde staatsstructuren te
ontsnappen en het welzijn - door grotere individuele inzet -
van de Sovjets te verbeteren.
De mijns inziens broodnodige hervormingen - op alle ni
veau's - maakten echter heel wat frustraties vrij, die decennia
opgekropt en verdrongen werden.
Zo maken wij vandaag mee dat enerzijds op het sociale vlak de
arbeidersmassa zich her en der begint te roeren - denken wij
maar aan de diverse mijnwerkersstakingen. Anderzijds moet
de Sovjetunie met lede ogen de etnische onrust aanzien in
Moldavië, de Oekraïne, de trans-Kaukasus, Centraal-Azië en
de drang naar onafhankelijkheid van de Baltische staten.
Vanzelfsprekend is de grotere persvrijheid en de mogelijkheid
vrij te kunnen discussiëren zonder twijfel de vonk geweest, die
deze dynamiek in gang zette.
Het baart dan ook geen verwondering dat verleden zaterdag
Mikhail Gorbatsjov, in een 25 minuten durende T.V. -toe-
spraak een somber beeld ophfng van de toestand in de
Sovjetunie. Daaraan gekoppeld werden een reeks zware offers
en onpopulaire maatregelen - ter gezondmaking van de eko-
nomie - reeds in uitzicht gesteld. Wil de gevoerde politiek
overleven, dan zal het kronisch tekort aan verbruiksgoederen
weldra tot het verleden moeten behoren. Bovendien kan men
zich inbeelden dat de konservatieve krachten in de K. P.maar
al te graag de ingezette hervormingsbeweging zouden willen
kortwieken.
Ook binnen het Oostblok evolueerden andere landen, als
Polen en Hongarije in een breder democratiseringsproces,
naar het voorbeeld van de grote broer. Zo kent Polen thans
een coalitieregering o.l.v. een niet-communist - enkele jaren
geleden nog totaal ondenkbeeldig. Hongarije van zijn kant,
wil zijn economie radicaal opengooien en het kapitalistisch
systeem kansen geven.
Aan de andere kant noteert men dan de stugheid van de
D.D.R.-partijtop, die zich Stalinistischer dan ooit opstelt en
elke hervorming afwijst. Wellicht dient de voornaamste rede
nen van de D.D.R.-exodus die zich aandient in dit onbuig
zaam beleid gezocht te worden. De vele tienduizenden vluchte
lingen, die via Hongarije West-Duitsland bereiken en zullen
bereiken kunnen immers moeilijk allemaal geloven dat de
kapitalistische glitter-wereld zo zaligmakend zou zijn... Veel
eer is het niet belonen van ambitie en harde werkkracht,
gekoppeld aan de vrije meningsuiting hier de hoofdoorzaak.
Bijzonder spijtig ware dan ook dat de stroomversnelling
waarin de perestroïka-beweging beland is, oorzaak zou zijn
van een - door het apparaat verplichte - voortijdige afbraak.
Wij kunnen dan ook alleen maar hopen dat de rede het zal
halen op het gevoel en dat Gorbatsjov er zou in slagen om de
verhitte gemoederen te bedaren. In West-Europa, moeten wij
van onze kant beseffen dat een naar elkaar toe groeien van
twee werelden - de communistische en de kapitalistische -
slechts kan slagen doorheen een geleidelijk groeiproces. De
wereldvrede en de ontwikkelingskansen van de derde wereld
kunnen enkel en alleen hierdoor gediend zijn.
Houd alvast deze d<it«i vrij
Erasmus roept bij de meesten onder ons alleen maar de gestalte op
van de grote humanist en geleerde uit de vroege Rennaissance,
Erasmus van Rotterdam, de auteur van de "Lof der zotheid" die in
onze gewesten en tot ver daarbuiten de vrijheid van het woord
verdedigde.
Erasmus zou echter ook om een
andere reden een begrip moeten
zijn. Het is nl. het letterwoord voor
een programma van de Europese
Gemeenschap:
European Action Scheme for the
Mobility of University Students
dus: Europees Actieprogramma
voor de mobiliteit van Universiteits
studenten.
Dit programma gaat uit van een
simpele vaststelling: slechts 1 stu
dent op 100 in de Europese Ge
meenschap verricht een gedeelte
van zijn studie in een andere lid
staat, en de gemiddelde Europese
Student is thans minder mobiel dan
ten tijde van de (echte) historische
Erasmus.
Vandaar de doelstellingen van het
programma.
Bedoeling is om een toenemend
aantal studenten (streefdoel is: mi
nimum 10% in 1992) de mogelijk
heid te geven om een gedeelte van
hun studie te doen in een andere
Lidstaat, waarbij die periode uiter
aard erkend wordt, d.w.z. in aan
merking komt voor het verwerven
van een diploma.
Het onderliggende concept is dat
de Gemeenschap, door een steeds
grotere groep afgestudeerden te
creëren, die tijdens hun studie con
crete ervaring hebben opgedaan
met intra-communautaire samen
werking, een ruimere grondslag
schept voor toekomstige grensover-
schijdende samenwerking op eco
nomisch en sociaal gebied (iets wat
na 1992 beslist nog noodzakelijker
zal zijn).
Bovendien komen op deze wijze
ook nieuwe persoonlijke betrekkin
gen tot stand tussen burgers van
verschillende Lidstaten, over de na
tionale landsgrenzen heen, waar
mee dus concreet gestalte gegeven
wordt aan het Concept van een
Europa van de Burger. Op dit laat
ste kom ik straks uitvoeriger terug.
In concreto verleent deze Commis
sie financiële steun voor 3 verschil
lende soorten acties:
1. financiële steun aan Universitei
ten en Hogescholen voor het orga
niseren van zgn. interuniversitaire
samenwerkingsverbanden;
2. mobiliteitsbeurzen voor stu
denten;
3. mobiliteitsbeurzen voor docen
ten en administratief personeel.
De ervaringen met het Erasmus-
programma zijn uitermate positief,
ondanks de zeer bescheiden midde
len (die wij verhoogd willen zien)
en het kleine aantal studenten resp.
docenten dat tot nu toe in het kader
van het programma financiële steun
heeft genoten.
Ter illustratie: voor het academie
jaar 1988-1989 kregen in Vlaande
ren 266 studenten een beurs met
een gemiddelde waarde van
37.690 BF., voor een verblijf van 4
a 6 maand in een andere Lidstaat.
De eerste reacties van de deelne
mende studenten waren positief,
voornamelijk door het feit dat voor
studenten die met een Erasmus-
beurs in een ander EG-land stude
ren, "Europa" een tastbare, concre
te inhoud krijgt.
Dit was precies de bedoeling van
het concept van het "Europa van de
Burger" dat de Europese instellin
gen verdedigen: d.w.z. de idee van
een supranationale Europese Ge
meenschap dichter bij de burger te
brengen door tastbare, concrete
verwezenlijkingen.
In de jongste Europese Verkie-
zings-campagne heeft de SP terzake
trouwens kritiek geformuleerd aan
het adres van de Commissie en de
Raad over het uitblijven van derge
lijke concrete initiatieven terzake
en in ons Verkiezingsprogramma
hadden wij een aantal concrete
voorstellen opgenomen om dit te
verhelpen.
Voorts is ook toe te juichen dat de
uitwisseling bijdraagt tot het ophef
fen van nationale vooroordelen en
stereotiepe beeldvorming van an
dere nationaliteiten en culturen; dit
zijn nl. vaak even grote struikel
blokken op de weg naar de Europe
se eenmaking als vermeende eco
nomische belangentegenstellingen
Het gebeurt niet vaak dat men
positief verslag kan uitbrengen over
Europees beleid, en dan nog over
een initiatief dat ook concrete bete
kenis heeft voor de Europese bur
ger. Het Erasmus-programma is
zo'n initiatief. Het verdient zeker
uitbreiding en meer financiële
steun. De SP-delegatie in het Euro
pees Parlement zal er zich onder
leiding van uw lijsttrekker zeer be
slist voor inspannen.
Mare Galle.
V
