MILIEU
Vervuiling kent geen grenzen
£>~m
6-6 september 1991 - «Voor Allen»
Deel 1
Olievlekken... de aantasting van de ozonlaag... gevaarlijke
stoffen... ongezonde lucht. De natuurlijke omgeving die het
leven op onze planeet in stand houdt, is nog nooit zo sterk
bedreigd geweest als nu.
Dit alleen al zou een optreden van de Europese Gemeen
schap rechtvaardigen, maar inmiddels hebben enkele grote
rampen, zoals die in Tsjernobyl, eens en vooral duidelijk
gemaakt dat vervuiling tegenwoordig niet meer bij de lands
grenzen ophoudt. Het is dan ook logisch dat voor een
gemeenschappelijke problematiek naar gemeenschappelijke
oplossingen wordt gezocht.
Lucht
Het gevaar van luchtveront
reiniging werd in het begin
van de jaren tachtig duidelijk
aangetoond door de schade
aan de bossen als gevolg van
zure regen. Nu echter in be
paalde gebieden de uitlaat
gassen van auto's verantwoor-
de-lijk zijn voor 90% van de
luchtverontreini-ging, wordt
meer en meer een beroep ge
daan op de eigen verantwoor
delijkheid van het individu.
Het beleid van de Gemeen
schap is erop gericht geweest
algemene luchtkwaliteitsnor
men voor gevaarlijke stoffen,
zoals zwaveldioxide, lood en
stikstof-dioxide, alsmede pro-
duktnormen voor gas, olie en
benzine vast te stellen.
Mede door druk van de EG en
met name het Europese Par
lement, hebben alle Lid-Sta-
ten nu loodvrije benzine inge
voerd. Men heeft wetgeving
aangenomen op grond waar
van verwacht wordt dat de uit
stoot van uitlaatgassen, zoals
Water
Het beleid van de Gemeen
schap heeft steeds ten doel
gehad de lozing van gevaarlij
ke stoffen te voorkomen en
minimumnormen voor be
paalde cate-gorieën water
vast te stellen.
Zo zijn de Lid-Staten bij voor
beeld verplicht zich te voegen
naar de richtlijn voor drin
kwater uit 1980 waarin voor
meer dan 60 parameters
waarden zijn vastgesteld.
Voor zwemwater, opper-vlak-
tewater, water voor zoetwa
tervis en water voor schaal- en
schelpdieren zijn afzonderlij-
Een communautaire aanpak is een onderdeel van de verant
woordelijkheid van de Europese Gemeenschap tegenover
haar eigen burgers en de rest van de wereld, maar vormt ook
de grondslag van de plannen om tegen 1992 een interne
markt tot stand te brengen.
Sterker vervuilde rivieren, ongezondere lucht en met auto's
verstopte steden mogen niet de prijs zijn van een sneller
groeiend Europa met open grenzen. Bovendien is een gehar
moniseerde Europese aanpak essentieel willen de verschil
lende nationale milieunormen niet als belemmeringen voor
de vrijhandel tussen de Lid-Staten worden gebruikt.
kool-monoxiden en stikstof
oxide na 1992 met 60 a 70%
wordt beperkt. Bovendien is
er op politiek niveau de toe
zegging gedaan C02-emissies
tegen het eind van de eeuw te
stabiliseren op het niveau van
1990.
ke maatregelen ingevoerd.
Een bijzondere prioriteit van
de Gemeenschap betrof de ti
taandioxide-industrie, waar
men gewoon was het afval in
zee of in estuaria te lozen. Er
werden drie richtlijnen aange
nomen op grond waarvan lo
zingen door deze industrie
aan banden werden gelegd.
In totaal zijn sedert het mid
den van de jaren zeventig
ruim 25 richtlijnen in werking
getreden, waardoor op het ge
bied van het milieu één van de
meest uitgebreide EG-wetge-
vingen tot stand kwam.
Geluidshinder
Uit opinie-onderzoeken blijkt
dat geluidshinder door de
burgers van de Gemeenschap
als een zeer belangrijk milieu
probleem wordt ervaren.
Alle tot nu toe genomen
Chemische stoffen
Chemische stoffen zijn veelal
gevaarlijk en toxisch en zeer
mobiel in de zin dat zij zich
gemakkelijk en snel versprei
den, wanneer ze vrijkomen;
vaak ook zijn ze persistent, zo
dat ze in kleine hoeveelheden
aanzienlijke schade kunnen
toebrengen aan het milieu en
de gezondheid van de mens.
De EG-regels verplichten fa
brikanten en importeurs in
formatie te verstrekken over
onder meer de hoeveelheid
gepro-duceerde chemische
stoffen, de doel-einden waar
voor ze worden gebruikt en de
manier waarop ze onschade
lijk kunnen worden gemaakt.
De bestaande chemische stof
fen zijn opgenomen in een
speciale inventaris van de Ge
meenschap terwijl gevaarlijke
stoffen steeds meer als zoda
nig worden ingedeeld en ge
kenmerkt.
Afvalbeheer en de
bevordering van schone
technologieën
Elk jaar produceert de EG 2
miljard afval waarvan 30 mil
joen ton als gevaarlijk kan
worden aangemerkt.
De gemeenschap volgt hier
een driesporenbeeld: afval
preventie, recy-cling en veili
ge verwijdering.
Veiligheid van
kernenergie
Kernenergie wordt door de
Gemeenschap beschouwd als
een essentiële hulpbron voor
industriële ontwikkeling en
als een middel om de milieu
schadelijke uitstoot van C02
door olieen ko-lengestookte
krachtcentrales te beperken.
Aan het gebruik van kernen
ergie kleven echter grote
risico's; ervoor te zorgen dat
maatregeln hadden betrek
king op het geluid dat wordt
veroorzaakt door bepaalde
produkten, met name auto's,
vliegtuigen, trekkers, installa
ties, grasmaaimachines en
huishoudelijke apparatuur.
In het kader van het sociale
actie-programma van de Ge
meenschap werd in 1986 een
nieuwe richtlijn aange-nomen
die tot doel had werknemers
tegen geluidshinder te be
schermen en werk-gevers ver
plichte tot het nemen van
maatregelen.
In de toekomst zal de Com
missie waarschijnlijk verder
gaan dan haar oorspronkelij
ke produktgebaseerde aan
pak en de totale geluidsbelas
ting gaan aanpakken, zodat
bij voorbeeld ook met andere
bronnen van geluidshinder
rekening wordt gehouden
wanneer een machine in be
drijf is.
Een speciaal aandachtsge
bied was de biotechnologie -
een sector die de belof-te in
houdt van grote economische
baten voor de 21e eeuw, maar
die, als hij niet zorgvuldig
wordt gecontroleerd, tot mi-
De Commissie heeft voorge
steld een milieukeursysteem
in te voeren zodat consumen
ten milieuvriendelijke pro
dukten en verpakkingen ge
makkelijker kunnen herken
nen.
De Gemeenschap heeft ver
der speciale regels vastgesteld
voor de recycling van afge
werkte olie, oud papier,
drank, verpakkingen, ge-
de produktie van kernenergie
verloopt onder omstandighe
den die een maximale open
bare veiligheid garanderen,
heeft dan ook altijd prioriteit
gehad.
De resultaten van door de EG
uitgevoerd stralingsonder-
zoek worden al lang gebruikt
om de toelaatbare nationale
niveaus voor werknemers en
bevolking vast te stellen.
Ondertussen zijn de Lid-Sta
ten wettelijk verplicht om
lieuproblemen aanleiding kan
geven. Met betrekking tot ge
netisch gemo-dificeerde (mi-
cro-)organismen werden drie
richtlijnen aangenomen, on
der meer over het ingeperkt
gebruik ervan.
bruikte batterijen en kunst
stofafval.
De nationale regels voor de
verwijdering van afval lopen
onderling sterk uiteen; de Ge
meenschap is echter vastbe
sloten deze regels te harmo
niseren en maatregelen in te
voeren die moeten stimuleren
dat afval zo dicht mogelijk bij
de plaats waar het ontstaat,
wordt verwerkt.
stralingsmetingen uit te voe
ren en de Commissie van de
resultaten daarvan in kennis
te stellen, met name waar het
gaat om nieuwe installaties.
Naar aanleiding van de ramp
in Tsjer-nobyl werden voor
voedingsmiddelen maximale
besmettingsniveaus vastge
steld en werd er een efficiënt
alarmeringssysteem voor stra
lingsongevallen ingevoerd.
Wordt vervolgd