Huisvestingsbeleid op de korrel te Aalst
Sterke leiders in Gijzegem
14 - 25 juni 1993 - «Voor Allen»
Ipsa hield op 15 mei jl. te Gent een studiedag met als thema
«Wonen in je gemeente». Norbert De Batselier, vice-president
van de Vlaamse regeringen Vlaams minister van Leefmilieu
en Huisvesting, hield een fel opgemerkte gelegenheidstoe
spraak over zijn beleid, met als belangrijkste krachtlijnen het
urgentieprogramma voor de sociale woningbouw, het stelsel
van de bouwpremies en de objectieve criteria bij het toewijzen
van sociale woningen. Essentieel hierbij is de verwezenlijking
van een goed gemeentelijk huisvestingsbeleid, met de hulp
van het Vlaamse gewest.
Urgentieprogramma
Het urgentieprogramma voor
de sociale woningbouw, een
initiatief van minister De Bat
selier, is nu al een suksesver-
haal. Dit programma, goed
voor 15 miljard overheidsin
breng, beoogt de realisatie en
nieuwbouw of renovatie van
10.000 sociale woonsten.
Naast de Vlaamse Huisve
stingsmaatschappij en haar
erkende vennootschappen
werd de gemengde financie
ringsmaatschappij Domus
Flandria opgericht. Deze is
operationeel sedert 1 decem
ber 1992. Op die wijze werd de
mogelijkheid geschapen om
een aantal projecten veel
sneller af te werken dan met
de oude structuren. Om effici
ënt te kunnen werken werd
het actieprogramma beperkt
tot 80 Vlaamse gemeenten
met de meest urgente woning
nood. Eind mei waren in dit
kader bij Domus Flandria al
130 projecten ingediend, sa
men goed voor 5.459 wonin
gen. Hiertoe behoren de twee
projekten van het Aalsters
stadsbestuur nl. Beekveld-
straat met 34 woningen en
Moorselbaan met 51 wonin
gen. Deze beide projekten
werden principieel goedge
keurd. Ook het project «Sint-
Elisabeth» van het O.C.M.W.
met 326 sociale appartemen
ten en nog eens 38 middelgro
te appartementen komt in
aanmerking. Na definitieve
aanvaarding van het Bijzon
der Plan van Aanleg door de
gemeenteraad wordt het dos
sier voor goedkeuring aan de
Minister overgemaakt.
De privé-initiatiefnemers die
aanvankelijk nog de kat uit de
boom keken omdat verschil
lende bepalingen nog ondui
delijk waren, dienden tot dus
ver zowat een vierde van de
projecten in met meer dan de
helft van de geplande wonin
gen.
In Aalst houd men rekening
met een 12-tal projecten voor
volgende maatschappijen:
De S.M. voor Huisvesting
heeft projecten voor 25 wo
ningen op de Hertshage en
ongeveer 160 woningen in de
wijk Horebekeveld. Dewaco
Werkerswelzijn plant de
bouw van 13 appartementen
in de Sint-Jobstraat en 38 flats
in de Rozendreef. Ons Zon
nig Huis heeft projecten in de
dorpskern van Hofstade, sa
men goed voor een 30-tal wo
ningen. Dezelfde maatschap
pij heeft ook plannen voor de
bouw van 15 woningen in de
Terbekenstraat. S.V. Veilig
Wonen wil sociale woningen
bouwen in de Affligemdreef
(24 loten), De Ridderstraat
(25 appartementen), de O.L.
Vrouwstraat (6 appartemen
ten) en de Withuisstraat (8
appartementen).
Naast de sociale huisvestings
maatschappijen krijgen de ge
meenten en O.C.M.W.'s nog
kansen om in te spelen op de
door de Vlaamse regering ge
boden mogelijkheden. Zo
kunnen zij «inbreidingsge-
richte huisvestingsprojekten
in kansarme buurten» indie
nen die voor 60% subsidieer
baar zijn. Evenals in 1991 en
1992 staat ook dit jaar op
nieuw 1,5 miljard frank ter be
schikking voor inbreidings-
projecten.
Premiestelsels
Een ander aspect van het ge
meentelijk huisvestingsbeleid
is het geven van informatie
over tussenkomsten vanwege
het Vlaamse Gewest die be
staan voor particulieren. De
Vlaamse regering herwerkte
het premiestelsel tot een sys
teem van rentetoelage. Wie
rechthebbend is (en dus vol
doet aan o.a. inkomensvoor
waarden en eigendomsvoor
waarden d.w.z. geen ander
onroerend goed bezit in ei
gendom), en een woning ko
opt, gerealiseerd in het kader
van het urgentieprogramma
en aan de gestelde inkomen
svoorwaarden voldoet, kan
een aanvullende rentesubsi
die krijgen tot 3% van het
aangegane leningsbedrag.
Daarnaast is er nog het besluit
van de Vlaamse regering van
18 december 1992 die verbe
teringspremies en aanpas
singspremies voor woningen
regelt.
Hier is een belangrijke rol
weggelegd voor de gemeente
lijke huisvestingsambtenaar.
In het bijzonder bij de bewo-
nersgroep die het meest
kwetsbaar is kan hij een on
dersteunende rol vervullen.
Ze zijn immers vaak het minst
goed geïnformeerd en kun
nen het moeilijkst de nodige
paperassen invullen. Ander
zijds kan hij of zij ingezet wor
den bij de beleidsvoorberei
ding, het uitwerken en voor
bereiden van dossiers die het
beleid kunnen ondersteunen
en operationeel maken.
Toewijzing van sociale
huurwoningen
In het meest opgemerkte luik
van zijn toespraak gaf minis
ter De Batselier te kennen
een einde te willen maken aan
het publiek dienstbetoon en
het kliëntelisme van de Socia
le Huisvestingsmaatschappi
jen. De conclusie dat de toe
wijzing van sociale huurwo
ningen voor een groot deel
niet volgens de reglemente
ring gebeurt, trekt de minister
uit een rapport dat onder zijn
voorganger Louis Waltniel
angstvallig in de doofpot was
gehouden. Zo wees het on
derzoek o.m. uit dat van de
119 onderzochte maatschap
pijen er slechts bij 45 of 37%
woningen werden toegewe
zen conform de reglemente
ring. Bij zeer veel maatschap
pijen zijn de criteria en de me
thodiek van toewijzing ge
woon niet te achterhalen. In
80 tot 90 procent van deze
vennootschappen worden
noch vormvereisten, noch
kronologie van de inschrijvin
gen gerespecteerd.
De reglementering van toe
wijzing is nochtans eenvoudig
en beperkt. De enige voor
waarden zijn dat men nog
geen woning in volle eigen
dom of vruchtgebruik heeft,
en dat de inkomensgrenzen
voor gehuwden en alleen
staanden een bepaalde grens
niet mogen overschrijden. De
toewijzing gebeurt dan vol
gens kronologische volgorde
van inschrijving. Er zijn prio
riteiten voor de verlaters van
een ongezonde woning, de be
woners uit het eigen werkge
bied, gehandicapten voor
aangepaste woningen en so
ciale noodgevallen. Praktisch
moet het zo gaan dat men bij
de toewijs van een woning
voorrang geeft aan de kandi
daten met de meeste prioritei
ten.
Ondanks deze simpele basis
regels is het systeem in de
praktijk ondoorzichtig en on-
kontroleerbaar. Om de regels
goed kontroleerbaar en af
dwingbaar te maken zullen
een groot aantal nieuwe kom-
missarissen bij de lokale huis
vestingsmaatschappijen wor
den aangesteld. Daarnaast
lanceerde het Overleg van
Vlaamse Huurdersverenigin
gen recentelijk nog een voor
stel om de toewijzing maxi
maal doorzicht te maken door
de instelling van een centraal
register, waarbij deze inzage
recht krijgen van zowel de lijst
van kandidaten als de lijst van
de vrijgekomen woningen, zo
dat het niet meer mogelijk zal
zijn de inzage in de dossiers
van toewijzing vierkant te wei
geren «om reden van priva
cy».
Ten slotte zijn zowel de verde
digers van de huurdersbelan-
gen als de ministeriële dien
sten zich bewust van het feit
dat in het kader van het socia
le huisvestingsprobleem de
sociale prioriteiten en de eco
nomische logica niet altijd te
verzoenen zijn. In dit verband
is volgens sommigen het
spookbeeld van de gettovor
ming vaak het alibi om niets
aan de sociale prioriteiten te
doen.
Hoewel de kritiek in hoofd
zaak gericht is naar de werk
wijze van de sociale huisve
stingsmaatschappijen waarin
de politiek traditioneel belan
gen heeft en het beleid feite
lijk volledig bepaalt (en waar
alle politieke partijen boter
op het hoofd hebben) is de
huisvestingspolitiek van de
gemeenten en O.C.M.W.'s
deel van hetzelfde geheel.
In deze context wil Patrick De
Smedt, Schepen van Openba
re Werken en Patrimonium,
en bevoegd voor het huisve
stingsbeleid van het stadsbe
stuur, zich niet beperken tot
de bakstenen maar ook de so
ciale opdracht van de ge
meenschap inhoud geven.
De schepen zit hiermee volle
dig op de golflengte van Mi
nister De Batselier. Hij houdt
hierbij rekening met het feit
dat het alleen maar nefast kan
zijn als de beleidsvoerders
niet kunnen bewijzen dat zij
die deze woningen krijgen er
ook echt recht op hebben om
wille van hun sociale situatie
en niet omdat ze iemand ken
nen of lid zijn van een politie
ke partij of andere vereniging.
De sociale woongelegeheden
van het stadsbestuur worden
verhuurd aan gepensioneer
den, mindervaliden en in het
algemeen aan economisch en
sociaal zwakken.
De huurvoorwaarden werden
recent door de Aalsterse ge-
Ware het niet dat Angèle Van
Geit momenteel met kop en
schouders boven de concur
rentie uitsteekt dan zouden
wij nu een zeer spannend bak-
schietingskampioenschap be
leven.
Juni was de maand van Celina
Callebaut. Zij won vóór Al-
fonsine Schevernels en Chris
tiana Van Sande. De 560 pun
ten die Celina totaliseerde
brengen haar naar de zesde
plaats in de algemene rang
schikking.
De eerste vier van de rang
schikking blijven dezelfden
maar op de vijfde plaats komt
Christiana Van Sande, die, na
een archi-slecht 1992, haar
neus weer aan het venster
komt steken.
Misschien wordt het toch nog
spannend
De uitslag
1. Callebaut Celina 560
2. Schevernels Alfonsine 520
Van Sande Christiana 520
4. Van Zande Christiane 510
5. Lewtschenko Olga 490
Coppens Alice 490
Eeckhout Jeanine 490
meenteraad aangepast. Hier
in blijven de inkomensgren
zen aanzienlijk beneden deze
van de sociale bouwmaat
schappijen nl. 300.000 F net
to-belastbaar per jaar voor al
leenstaanden (tegenover
450.000 F) en 450.000 F voor
gezinnen en samenwonenden
(tegenover 690.000 F), ver
meerderd met 40.000 F per
kind ten laste. Wie niet aan de
gestelde inkomensvoorwaar
de voldoet komt gewoon niet
in aanmerking voor een stads
woning. Mede door het rela
tief gering aantal stadswonin
gen (ongeveer 40), heeft het
stadsbestuur geopteerd om
op die manier de vrijkomende
huizen systematisch te reno
veren en toe te wijzen aan de
meest behoeftigen. Concreet
betekent dit dat de laatste ja
ren de woningen nog bijna uit
sluitend kunnen toegewezen
worden aan diegenen die
werkelijk op straat zijn komen
te staan.
Dezelfde lijn zal wellicht
doorgetrokken worden naar
de reeds genoemde nieuwe
projecten sociale woning
bouw, zodat ook hier de socia
le opdracht op de eerste
plaats komt. Schepen Patrick
De Smedt hoopt ook dat hier
mee grotendeels een oplos
sing kan gegeven worden aan
het probleem van de tijdelijke
opvang van sociale noodge
vallen in gebouwen die hier
voor eenvoudig niet geschikt
zijn en die zoals gezegd
slechts voorlopige of noodop
lossingen kan bieden.
De rangschikking
1. Van Geit Angèle 3400
2. Lewtschenko Olga 3050
3. Eeckhout Jeanine 2920
4. Van Den Abbeele I. 2870
5. Van Sande Chr. 2820
Bij de kaarters houdet Dom-
ien Hooge goed stand. Niet
alleen won hij samen met
Constant Willems de juni-
beurt met 319 punten, hij ver
stevigt tevens zijn leiders
plaats. Gustaaf Van Geit rukt
op naar de tweede plaats en
Roger Vereecken blijft op
drie.
De uitslag
1. Willems Constant
Hooge Domien
3. De Backer Frans
4. Maes Petrus
5. Van Geit Gustaaf
De rangschikking
1. Hooge Domien
2. Van Geit Gustaaf
3. Vereecken Roger
4. Buyl Christiane
5. Maes Petrus
Coen Yvonne
319
319
315
300
285
1764
1670
1654
1648
1583
1583
