«Voor Allen» - 19 mei 1995 - 7
spaarzaam zullen moeten
aanwenden. We kunnen geen
verspilling meer toelaten,
noch de vervuiling door bij
voorbeeld lekkende olie
tanks, noch door nitraten uit
drijfmest.
Het mestactieplan
Wat me bij het MAP brengt.
Het voorbije leefmilieubeleid
was nog iets anders dan de
discussie over het MAP. Als ik
sommigen bezig hoor lijkt het
alsof enkel het MAP van be
lang is bij de evaluatie van wat
er de vorige jaren gepresteerd
is. Alsof het beschermen van
1100 hectare duinen, het af-
valstoffendecreet met de te
rugnameplicht, de permanen
te milieu-inspectie 24 uur op
24, 7 dagen op 7, de batterij
milieudecreten, het enorme
programma voor waterzuive
ring, de verhoging van de
strafmaat voor milieudelic
ten, en zovele andere maatre
gelen niet even diepgaand
zouden zijn.
Maar het MAP dus.
Na 21 december 1994 pleegde
.de CVP woordbreuk. Niets
meer, niets minder. Reeds de
dag nadien liet de CVP-frac-
tie weten dat zij het niet eens
waren met het akkoord dat
hun ministers hadden afgeslo
ten. Het communiqué van
Eric Van Rompuy was uiterst
negatief. En daarom gebruik
te Van Den Brande het advies
van de Raad van State als alibi
om zijn akkoord met een, naar
zoals hij zelf op de BRT ver
telde, «evenwichtig MAP» in
te slikken. Woordbreuk
noemde ik het toen, woord
breuk noem ik het nu;
Daarom moeten we duidelijk
heid hebben. De Vlaamse re
geringsonderhandelingen
zullen tegelijk voor een deel
van onderhandeling over het
MAP worden, alle knelpun
ten zullen moeten worden be
slist, tot de laatste komma.
Moet ik het nog herhalen dat
in het MAP de normen van de
wetenschappers moeten ko
men? En dat professor Ver-
heyen in de F.E.T. stelden dat
het uitstel van het MAP waar
de CVP voor verantwoorde
lijk is, alleen maar tot gevolg
kan hebben dat we nog stren
gere normen zouden moeten
bepalen, met een nog kortere
termijn om ze te realiseren.
Dit zijn geen normen die ik
heb uitgevonden, dit zijn dus
ook geen normen waar ik
compromissen kan over slui
ten.
Politici kunnen toch niet gaan
decreteren dat 1 4- 1 niet lan
ger 2 is?
Geen uitstel meer, geen belof
tes om er later over te praten.
Voor de SP moet het regeer
akkoord voor dit domein een
gedetailleerd contract worden
waarbij precies vastgelegd
wordt welk MAP er onver
wijld aan de Vlaamse Raad
wordt voorgelegd. Wij heb
ben met de CVP goed samen
gewerkt. Maar in dit dossier
staat hun geloofwaardigheid
onder nul. En of het nu Nor-
bert De Batselier is die deze
onderhandelingen voert, of
om het even welke andere
SP-er, dit is een standpunt
van gans de partij. Het is al
leen bij de CVT dat het stand-
puntblijkbaar afhangt van wie
je op dat moment aan de lijn
hebt. De ene keer sturen ze
Van Den Brande, dan krijg je
de versie Eric Van Rompuy,
en nu mag Paul Staes de groe
ne jongens proberen lijmen
met zijn verhaal.
D. Werk
Werk moet de topprioriteit
worden van de volgende legis
latuur, zowel op federaal ni
veau als voor de Vlaamse re
gering. De volgende regering
moet zich naast de begro
tingsnorm nu ook een strikte
en controleerbare doelstel
ling opleggen inzake tewerk
stelling, noem het een sociale
norm. In vele beleidsdomei
nen kunnen nog jobs ge
creëerd worden in functie van
maatschappelijke noden. Ik
denk hierbij aan de zeer ar
beidsintensieve renovatie
werken in de huisvestingssec
tor. Maar ook het tewerkstel
lingseffect van het leefmilieu
beleid mag niet onderschat
worden. Het aantal jobs in de
milieusector wordt nu reeds
op meer dan 30.000 geschat.
Milieu vernietigt geen jobs,
ook niet in de landbouwsector.
De de tewerkstelling in de
landbouw is jammer genoeg
in de voorbij tienjaar gedaald
met 30.000 eenheden en dat
zonder het MAP. Het gevoer
de landbouwbeleid geconcen
treerd op grootschalige be
drijven heeft meer jobs gekost
dan het MAP.
En uiteraard zijn ook in wel
zijn, cultuur, e.d. nog heel wat
mogelijkheden.
Ook arbeidsherverdeling
dient op de Vlaamse agenda
te staan. Ik denk hierbij in de
eerste plaats aan het orga
niseren binnen het Ministerie
van de Vlaamse Gemeen
schap aan maatregelen naar
analogie met wat Johan Van-
de Lanotte reeds in de fede
rale ministeries heeft gereali
seerd.
Zoals ik al zei zal de SP in de
regeringsonderhandelingen
eisen dat er een nieuwe te
werkstellingsconferentie
wordt georganisserd. Als er
een budgettaire ruimte is, dan
moet die niet naar afcentie-
men gaan en belastingsver
mindering voor de rijken,
maar naar jobs. Als iedereen
de mond vol heeft over te
werkstelling, dan moet men
daar ook de consequenties
van dragen.
Sociaal Ecologisch Pakt
De belangrijke opties voor de
toekomst inzake arbeid, eco
nomie, sociale zekerheid en
milieu zullen geen opdracht
voor de overheid alléén zijn.
Uitsluitend met wetten en
reglementen komen we er
niet. Alle maatschappelijke
actoren: de bedrijven en de
landbouw, de gezinnen, de
vakbonden, milieubeweging
en consumentenorganisaties
zullen een bijdrage moeten le
veren.
Daarom wil de SP een soci
aal-ecologisch pakt afsluiten
met die partners, een schitte
rend idee trouwens. Maat
schappelijk motiverend en in
noverend en toch praktisch.
In de discussies moet het ant
woord gegeven worden op de
vraag wat de economie onze
samenleving in de toekomst
kan bieden inzake welvaart,
welzijn, leefmilieu en ter
werkstelling. Wat verwachten
we van elkaar, wat kunnen we
bieden?
Op dit moment stelt het pa
tronaat zeer drieste eisen aan
de bevolking. Het wordt hoog
tijd dat ze eens aantonen wat
ze in ruil voor die cadeaus wel
willen leveren. Nog méér
werkloosheid, nog méér ver
vuiling, nog méér de duale
maatschappij? Het wordt tijd
dat de VEV-patroons besef
fen dat de economie ten
dienste van de samenleving
moet werken, niet omge
keerd.
Het Sociaal Ecologisch pakt
zal moeten uitmonden in een
concreet programma over de
sociale en ecologische moder
nisering van onze maatschap
pij. Het is evident dat dit in
spanningen zal vragen van de
overheid, de industrie en de
landbouw, maar ook van ieder
van ons. Zonder een andere
houding van de consument,
zonder een ander beleid van
de producent is elk beleid
naar meer kwaliteit van ons
bestaan gedoemd te misluk
ken.
Concreet betekent voor de SP
zo'n ecologisch pakt:
- Het economisch beleid
moet zich heroriënteren
naar een duurzame ontwik
keling: welke productieme
thodes en economische be
drijvigheden dienen ont
moedigd, in te krimpen of
zelfs verdwijnen, welke sec
toren dienen aangemoe
digd of opgestart met job
creatie als mededoelstel
ling? Dat zijn de vragen die
vandaag de politici en de
economische en ecologi
sche partners moeten be
antwoorden.
- Hoe zullen we het con
sumptiebestedingspatroon
in milieuvriendelijke zin
ombuigen via sensibilise
ring, ontrading (taksen) en
aanmoediging (premies).
Via het invoeren van C02
taks en andere milieutak
sen op energieverspilling
en op milieuschadelijke
produkten kunnen zowel
milieudoelstellingen gerea
liseerd als een begin ge
maakt met een alternatieve
financiering van de sociale
zekerheid.
- Ook het landbouwbeleid
dient geheroriënteerd te
worden naar milieuvrien
delijke invalshoek die bo
vendien rekening houdt
met de problematiek van de
voedselvoorziening in de
derde wereld.
- Gestalte moet gegeven
worden aan de bedrijfsin
terne milieuzorg op basis
van milieu-auditing en het
aanduiden van een (be.-
schermde) milieu-verant
woordelijke voor het be
drijf, hierbij dienen de
werknemersorganisaties
een actieve inbreng te kun
nen hebben. De adviesver
lening aan bedrijven over
milieuinvesteringen, scho
ne productiemethoden en
milieuvriendelijke produc
ten moet verder uitge
bouwd worden.
Milieuvriendelijke technolo
gie dient prioritair naar voor
geschoven in het technologie
beleid, niet alleen inzake On
derzoek en Ontwikkeling,
maar ook inzake overdracht
naar ontwikkelingslanden.
Het accent moet hier liggen
op preventie eerder dan op
end-of-the-pipe oplossingen.
De SP blijft onverkort vast
houden aan het nucleair mo
ratorium. Er komen geen
nieuwe kerncentrales. De
Vlaamse regering met de SP
zal daarvoor geen vergunning
afleveren. Ook dat maakt deel
uit van het ecologisch pakt
van de SP.
De overheid zal actie
programma's op het getouw
zetten in verband met Ratio
neel Energie Gebruik (REG),
rationeel grondstoffenver
bruik, rationeel waterver
bruik, en milieuvriendelijk
kantoorbeheer.
Bij het beleid inzake over
heidsinvesteringen moet een
duidelijk accent komen te lig
gen op milieuinvesteringen
inzake waterzuivering, afval
preventie en -recyclage, bo
demsanering, natuurontwik
keling.
Ook inzake ruimtelijke orde
ning is een trendbreuk nood
zakelijk: de nadruk moet lig
gen op inbreiding, op het te
gengaan van lintbebouwing
en van de verdere aantasting
van de open ruimte. De stads
kernen moeten terug leefbaar
gemaakt worden. Ook ver
keersveiligheid en mobiliteit
moet op de agenda komen.
De huidige verkeerschaos
schreeuwt om het ombuigen
van 50 jaar beleid rond Ko
ning Auto naar een beleid dat
het openbaar vervoer écht
aantrekkelijk maakt en node
loos autogebruik ontmoedig.
We moeten niet opteren voor
een luxueus openbaar vervoer
ten voordele van zakenlui die
permanent Europa doorkrui
sen.
In het beleid inzake ontwikke
lingshulp moet de milieucom
ponent ingevoerd worden als
toetsingscriterium. De confe
rentie van Rio en Agenda 21
vormen hierbij de leidraad.
Ik denk hierbij aan speciale
projecten gericht op de rol
van de vrouwen en jongeren,
aan de erkenning van de rol
van inheemse volkeren; aan
rechtvaardige wereldhandel,
aan het beheersen van de de
mografische ontwikkeling.
Het Sociaal-ecologisch Pakt
moet de ruggegraat vormen
van een modern beleid op fe
deraal als op regionaal ni
veau. Dit wordt trouwens ook
de hoeksteen van het begin
selprogramma waar ik met
Maurits Coppieters in alle
rust met een veertigtal we
tenschappers aan werk.
Slotbeschouwingen
De SP heeft een programma
klaar dat op sociaal en ecolo
gisch vlak de toekomst voor
bereidt. In de voorbije legisla
tuur zijn er al aanzetten toe
gegeven en is zo'n beleid op
sporen gezet. Nu moet de SP
in staat zijn om dit program
ma kordaat verder uit te wer
ken.
Daarom moeten we met z'n
allen nog één week keihard
campagne voeren en de grote
groep onbesliste kiezers over
de streep trekken. De CVP
zwaait met een bos sleutels,
zeg maar gerust passe-par-
touts die op alle deurtjes pas
sen. Het zal echter van de SP
afhangen welk programma de
regering morgen zal uitvoe
ren.
Wie op ons in de Vlaamse re
gering beroep doet, moet er
dus niet op rekenen dat we na
21 mei een toontje lager zul
len zingen. Meer dan ooit zul
len wij de agenda - sociale ze
kerheid, tewerkstelling en mi
lieu - bepalen.
Meer dan ooit moet de poli
tiek de economie ten dienste
van de mens stellen; Daarbij
zijn arbeidsduurverminde
ring, democratisering van de
economie, het veiligstellen
van de sociale zekerheid, het
uitbouwen van leefmilieu,
cultuur, onderwijs, welzijn,
volksgezondheid, huisvesting
cruciale elementen.
Kameraden, de SP zal in
Vlaanderen duidelijk aanto
nen dat wij rond het sociaal
ecologisch pakt een nieuw
identiteit geven aan het socia
lisme van morgen. Labour in
Engeland of Jospin in Frank
rijk tonen aan dat een modern
socialisme kansen biedt.
Het verleden, ook het recent
verleden, is het verleden, men
mag het echter niet vergeten,
maar het mag ons ook niet
naar een impasse leiden. Dat
we geviseerd worden is één
ding, maar twijfel is uit den
boze. Als de vertwijfeling toe
slaat, kunnen we dit immers
enkel onszelf verwijten, niet
het gerecht, niet de media,
niet onze tegenstrevers. Wij
moeten zelf stevig onze bakens
uitzetten. Klaar en duidelijk.
Het socialisme krijgt men niet
kapot. Het Vlaams Blok niet,
Rechts niet, niemand niet.
Jos Van Eyndezei, Socialisme
is steeds weer herbeginnen.
Op 21 mei herbeginnen wij
met alle kracht. Daarom be
reiden we nu 21 mei maximaal
voor. Hoe sterker we aan de
startlijn staan hoe beter.
Maar herbeginnen doen we.
Nu meer dan ooit. ledereen is
gewaarschuwd. De S.P. zal
zijn vel duur verkopen.
