Socialisten en Euro moeten de Europese Unie
uit het slop halen
J jBBHP
Ik volg nu al drie jaar zeer intensief en van heel dichtbij het reilen en zeilen van
de Europese Unie. Ik moet eerlijk bekennen dat ik vaak teleurgesteld ben wan
neer ik vandaag een aantal ontwikkelingen vaststel. Ik kan niet anders dan daar
uit afleiden dat de Europese Unie in gevaar is. Als wij, socialisten, niet ter hulp
komen en bijsturen, loopt het verkeerd af.
Ik verklaar mij nader:
mm
EEN
V O O Ft
ANTWOORD
IEDEREEN
De EU mist een echt politiek
project. De EU heeft nood
aan een gemeenschappelijk
doel. Een doel dat tegemoet
komt aan het Europese alge
meen belang, aan alle Euro
peanen.
Vandaag wordt er echter uit
sluitend aan Europese poli
tiek gedaan op de voorwaar
den van de nationale agen
da's. Dat is nefast. Deze oog
kleppen-politiek is ons van
daag binnen de Unie stilaan
aan het uit elkaar drijven.
Om deze stelling te onder
bouwen, kan ik zonder enige
moeite een aantal voorbeel
den geven:
Toen Margaret Thatcher des
tijds eiste dat het VK exact
terug moest verdienen van de
Unie wat het er toe bijgedra
gen had, was haast iedereen
in de Unie geschokt van deze
egoïstische en anti-Europese
oprisping. Vandaag duikt dat
juste retour-debat opnieuw
op. Niet meer op gang ge
trokken door één land, maar
door op zijn minst vier lidsta
ten. De verontwaardiging
daartegen bij de anderen is
eerder miniem te noemen.
Erger nog, dit debat dwingt
haast iedere lidstaat zijn ei
gen rekening te maken.
Dit is een gevaarlijke situatie
omdat een dergelijk debat de
solidariteit onder de lidstaten
in vraag stelt. Het wezen zelf
van de Unie wordt in vraag
gesteld omdat het ons terug
brengt naar het nationalisme
van weleer.
Mijn twee andere voorbeel
den situeren zich rond de
problematiek van de uitbrei
ding van de Europese Unie
met de kandidaatlanden uit
Centraal- en Oost-Europa.
De uitbreiding van de Euro
pese Unie is op zich een be
langrijk objectief. Het biedt
de kandidaat-landen een
nieuwe toekomst en het be-
tonneert de stabiliteit en dus
de vrede op het Europese
continent. Waar ik helemaal
niet gerust in ben, is in de
nogal rooskleurige voorstel
ling van de Commissie inza
ke het aankunnen van de uit
breiding binnen de huidige
Europese budgettaire enve
loppe. Men wil de Unie uit
breiden en volgens de (opti
mistische) prognoses van de
Commissie zou het prijs
kaartje al bij al nog meeval
len. Ik ben ervan overtuigd
dat op middellange termijn
het budgettaire keurslijf van
de 1,27% BNP (elke lidstaat
moet nu 1,27% van zijn BNP
afstaan aan de Unie) dat nu
gehanteerd wordt niet meer
houdbaar is. Wanneer we dit
toch krampachtig willen
vasthouden dan zal dit onge
twijfeld een aantal kwalijke
gevolgen hebben. De toege
voegde waarde van het Euro
pese beleid zal noodgedwon
gen verdwijnen of op zijn
minst drastisch afnemen in
heel wat gebieden die nu
voor extra Europese steun in
aanmerking komen. Concreet
betekent dit dat de gelden om
aan industriële ontwikkeling
en renovatie te doen, het zo
genaamde structuurbeleid,
plots over een veel groter ge
bied moeten worden ver
deeld.
Als ik een dergelijke evolutie
vaststel, terwijl er zoveel
werkloosheid heerst, dan
meen ik dat het met de Unie
de verkeerde kant uitgaat.
In heel deze context mogen
wij ook niet vergeten dat het
succes van de Euro-zone af
hankelijk zal zijn van de ma
te waarin er in die zone een
sterke sociale cohesie be
staat. Op dit vlak is er nog
heel wat werk in de Unie en
was het structuurbeleid daar
in een nuttig instrument.
Heel wat gebieden die wel
tot de muntzone gaan beho
ren, zullen dit instrument nu
moeten ontberen. Hopelijk
leidt dit niet in de kortste ke
ren tot sociale spanningen,
omdat dergelijke regio's een
ander monetair beleid vergen
dan de sterkere. Dit zou de
Unie weieens uit elkaar kun
nen drijven.
Het laatste voorbeeld handelt
over de slagkracht van de
Unie.
Alle lidstaten zien de uitbrei
ding van de Unie wel zitten,
slechts een kleine minder
heid, acht het een absolute
noodzaak om de Unie werk
baar te houden.
Men moet goed beseffen dat
één van de grootste handi
caps van de EU juist het be
staan is van het veto-recht in
heel wat domeinen. Om bij
voorbeeld aan sociale, fiscale
en milieu-wetgeving te doen,
moet je vandaag met alle 15
lidstaten het eens zijn over
een voorstel. Dat maakt het
bijzonder moeilijk. Ook al
heb je bijvoorbeeld morgen
14 regeringen met socialisten
erin die aan Europese sociale
wetgeving willen werken, de
15dc, helaas rechtse, regering
kan de zaak blokkeren. Het is
dus heel eenvoudig: wij moe
ten zo vlug mogelijk in Euro
pa met meerderheid tegen
minderheid kunnen beslis
sen. Dat is zeker het geval
wanneer we morgen niet
meer met 15 maar met 20 of
meer zullen zijn.
Slagen we er niet in de Unie
werkbaar te houden, dan is
dit ongetwijfeld het begin
van het einde van ONS Euro
pa.
Ik heb hier een vrij negatief
en somber beeld opgehangen
van een aantal ontwikkelin
gen in de Unie. Betekent dit
dan dat er nergens lichtpun
ten te bespeuren zijn? Hele
maal niet. Twee zaken moe
ten samen het tij doen ke
ren: ten eerste socialisti
sche actie in Europa en ten
tweede de euro.
Ook hier verklaar ik me na
der:
De invoering van de euro is
in de eerste plaats niet de
verwezenlijking van een mo
netair of economisch project,
maar van een groot politiek
project. Met de euro in onze
broekzak, zal de Europese
bewustwording bij de Euro
peanen toenemen. Ons lots
verbondenheid zal hiermee
duidelijker worden. Het ef
fect hiervan mag geenszins
onderschat worden.
Met de euro zal het ook evi
dent, of beter gezegd noodza
kelijk, worden om ook op an
dere terreinen die met de
munt samenhangen, meer en
beter te gaan samenwerken
onder de lidstaten. Het is
juist in de ontwikkeling van
de muntpolitiek en het rand-
beleid dat de socialisten in de
Unie aan één zeel moeten
trekken. Wij zullen er moe
ten voor vechten om ons so
ciaal model tot algemeen Eu
ropees erfgoed te maken.
De Europese Unie mag en zal
geen tweede Verenigde Sta
ten van Amerika worden,
waar het cowboy-kapitalisme
heer en meester is. De EU
moet een sterk sociaal gecor
rigeerde markteconomie na
streven, waardoor de EU me
teen ook als een regionaal
model kan dienen voor de he
le wereld. Want met onze eu
ro zullen we net zoals de dol
lar nu, het mondiale econo
mische spel mee kunnen be
palen.
Het moet onze ambitie zijn
dit economisch spel om te
buigen tot een middel dat ten
dienste staat voor welvaart en
welzijn in de wereld.
De euro schept grote kansen
die ons dichter bij ons ideaal
kunnen brengen. Wij moeten
ze voluit grijpen, dit is onze
plicht.
De samenwerking onder de
socialisten in Europa moet
dus als resultaat opleveren
dat de EU een leidende rol
krijgt in het maatschappij-
conceptueel denken en han
delen van de 21sle eeuw. Als
dit niet meer onze ambitie is,
dan zijn wij in de toekomst
politiek totaal uitgerangeerd.
Zoals ik al zei, zullen wij
geen 'carte blanche' krijgen
om onze idealen uit te voe
ren. Net zoals in 't verleden
zullen we er moeten voor
vechten, samen met de vak
bonden in Europa. Dit is nu
eenmaal het lot van de socia
listische beweging in een ka
pitalistische omgeving.
Net zoals op het einde van de
19de eeuw, toen we ons stem
recht moesten afdwingen,
staan we vandaag op Euro
pees vlak, voor een nieuwe
democratische strijd:
Het is onze plicht om de oor
log te verklaren aan het ver
lammende en ondemocrati
sche veto-recht in de EU. De
bedoeling hiervan is duide-
http://www.up.be/