de SP ligt voor ons
"Voor Allen" - 1 oktober 1999 7
tot een nieuwe vorm van an
alfabetisme worden veroor
deeld Opleiding en vor
ming eindigt nooit meer vol
gens sommigen. Als dat zo is
moet het wel voor iedereen
gelden en niet enkel voor de
economisch productieven.
Als het inderdaad zo is dat in
de nabije toekomst internet
zal evolueren tot een dagda
gelijks gebruikt medium
moet de samenlevering in
het algemeen en de SP in het
bijzonder dringend naden
ken over een realistische ma
nier om ouderen met dit me
dium vertrouwd te maken.
Allemaal moeilijke vragen
waarop ik zelf niet preten
deer het antwoord te hebben.
Wel verwacht ik van de SP
dat ze op deze vragen een
zinvol antwoord zoekt. Die
antwoorden moeten uitmon
den in ambi
tieuze projecten die gecon
cretiseerd worden in realisti
sche beleidsprogramma's.
Het goede nieuws is dat de
SP met het toekomstcongres
een inhoudelijk project heeft
ontwikkeld dat door geen
enkele andere partij ook
maar benaderd wordt. Het
sluit naadloos aan bij de sim
pele visie op het socialisme
zoals hierboven samengevat.
Het is de hoogste tijd dat we
dit werkstuk zelfzeker uit
dragen naar alle doelgroepen
die open staan voor een radi
caal progressief project, on
afhankelijk van hun afkom
stig, geslacht, huidskleur,
geloofsovertuiging... Kort
om,... het toekostcongres
moet een politiek project
worden in plaats van een
vrijblijvende ideologische
oefening.
Maar net als het socialisme
is het toekomstcongres nooit
af en moeten we continu in
houdelijk blijven werken om
het te doen evolueren waar
nodig. Deze voortdurende
verdere reflectie mag echter
geen alibi zijn voor het reali
seren van de beleidslijnen
die we voorstaan.
4. De taak van een
partijvoorzitter
De partijvoorzitter is per de
finitie met politiek bezig.
Het is zinloos een partijvoor
zitter te verkiezen die de ma
nager wordt van het project
dat door anderen is uitge
dacht. Het is de taak van de
voorzitter om bovenstaande
langetermijnstrategie uit te
dragen, het denken en het
handelen hierrond te stimu
leren. Het allerbelangrijkste
is dat de voorzitter de doel
stelling nooit uit het oog ver
liest en bewaakt of de hele
organisatie, van de plaatse
lijke partijmilitant tot de mi
nisters in de regering er toe
bijdragen dat ze stap voor
stap gerealiseerd wordt.
Tegelijk is het de verant
woordelijkheid van de voor
zitter om ervoor te zorgen
dat de partijstructuren gron
dig worden gemoderniseerd
zodat de partij op een profes
sionele manier kan functio
neren.
Bovenal houdt dit in dat de
organisatie zodanig moet
worden uitgebouwd dat ze
continu vernieuwt, verjongt
en zichzelf nieuw leven in
blaast. Uiteindelijk is dit niet
meer - maar ook niet minder
- dan een uiterst complexe
vorm van personeelsbeleid:
het verzamelen van een gro
te groep mensen, ze oplei
den, samen met hen doelstel
lingen afspreken, ze begelei
den in de realisatie ervan, ze
belonen als deze gereali
seerd worden en ze helpen
als ze daar niet in slagen, ze
verantwoordelijkheid geven
en bovenal ze leren om dat
allemaal zelf ook te doen
met de generatie die nadien
komt.
Het is duidelijk dat de SP
vandaag niet tegen deze taak
opgewassen is. Het herstruc
tureren van de partij tot een
organisatie dat dat wel is, is
een absolute en dringende
prioriteit. Hierbij mogen
geen taboes of voldongen
feiten bestaan. Alles moet
bespreekbaar zijn zonder a
priori's. Dit proces zal gelei
delijk, met overleg en men
selijkheid maar vastberaden
moeten worden doorge
voerd. Het zonder ernstig
luister- en studiewerk uitte
kenen van dit project zou ge
tuigen van grote domheid en
pretentie. Voorwaar een ge
vaarlijke combinatie. Ik wat
me er dan ook niet aan in de
ze intentieverklaring. Ik
vraag het vertrouwen van de
leden om dit proces te bege
leiden. Vooral vraag ik de
daadwerkelijke steun van
ieder die voor me stemt in
de moeilijke momenten
waarbij interne weerstand
tegen verandering zal moe
ten overwonnen worden.
Een eerste stap wordt hoe
dan ook het heropbouwen
van de nationale organisatie.
Dat dit met uiterst beperkte
middelen dient te gebeuren
is duidelijk. Reden te meer
om het grondig en creatief te
doen. De voorzitter zal zich
hier dienen te omringen met
sterke mensen die eveneens
bereid zijn een lange termij
nengagement aan te gaan.
Om zijn taak naar behoren te
vervullen zal de voorzitter
minimaal nood hebben aan
een nationaal secretaris, een
volwaardig communicatie
manager en een hoofd van de
studiedienst die in volledige
vrijheid kunnen benoemd
worden. In grote collegiali
teit dienen ze samen met de
voorzitter het 'management
team' van de partij te worden
om alle uitdagingen tot een
goed einde te brengen.
Het hele proces van vernieu
wing dient te gebeuren met
alle respect voor onze basis
visie. het kan niet zijn dat
een partij die beweert te stre
ven naar een samenleving
waarin iedereen gelijke kan
sen heeft dit niet allereerst in
eigen rangen probeert te re
aliseren. Ook vandaag door
staat de SP deze test niet.
Het wegwerken van struc
turele of feitelijke hinder
nissen die de participatie
van vrouwen, jongeren en
andere groepen in de partij
op enig niveau hinderen
moet een prioriteit worden.
In plaats van holle woorden
dient hier in samenwerking
met de betrokken groepen
een actieprogramma uitge
werkt dat garandeert dat bij
elke volgende verkiezing het
aandeel van vrouwen en jon
geren bij de mandatarissen
significant stijgt.
5. De verhouding
partij-regering
Samengevat zijn er dus twee
uitdagingen voor de partij.
Ten eerste dienen we ons in
houdelijk discours funda
menteel bij te sturen. Ten
tweede dienen we de partij
structureel grondig te her
denken. Het is onmogelijk
dit proces tot een goed einde
te brengen indien de belang
rijkste rol van de partij het
verdedigen van het rege
ringsbeleid zou zijn. Een
evenwichtige verhouding
tussen de partij en haar mi
nisters is dan ook een basis
voorwaarde voor succes. De
partij moet haar project in
volledige opneheid en onge
bondenheid kunnen realise
ren terwijl de ministers hun
taak loyaal tegenover de re
gering en de partij nakomen.
De partij rapporteert niet aan
zijn ministers. De ministers
rapporteren enerzijds aan de
premier en anderzijds aan de
partij.
De regering is een tijdelij
ke vereniging. Binnen deze
vereniging hebben we met
een aantal anderen een con
tract afgesloten om op korte
termijn een aantal dingen te
realiseren. We vaardigen
topmedewerkers af naar deze
tijdelijke vereniging om ze
de beste kansen op slagen te
geven. Het loyaal uitvoeren
van dit contract door alle be
trokkenen is van het grootste
belang. Dit houdt in dat de
partij (voorzitter) zich niet
met elk detail van de uitvoe
ring hoeft bezig te houden
voor zover alle betrokkenen
zich aan het contract hou
den. De partij is een lange-
termijnproject dat zijn ei
gen dynamiek moet kennen
en alle aandacht van de voor
zitter opeist. Het veronder
stelt onder andere het studie-
en discussiewerk om eventu
ele volgende tijdelijke ver
enigingen voor te bereiden.
In de ideale wereld verster
ken tijdelijke vereniging en
langetermijnproject elkaar.
Het is de taak van de voor
zitter erop toe te zien dat dit
ideaal zo dicht mogelijk
wordt benaderd.
6. Voor het overige
ben ik van plan
nog steeds 's
morgens mijn
kinderen naar
school te
brengen.
