Geraardsburger en wereldburger
Op reis met
"lk meen niet dat
Europa de ambitie
moet hebben om de
gehele wereld te
besturen."
jg. 64 nr.6 juni 2002
DIRK VAN DER MAELEN
Wanneer dit blad in uw bus valt,
vervult de kersverse provinciale
voorzitter van de sp.a een missie in
Afrika. We hopen dat hij daar niet
blijft hangen, maar zijn er eigenlijk
gerust in. Sinds zijn jeugd is Dirk
Van Der Maelen hevig geïnteres
seerd in buitenlandse politiek, zon
der dat hij daarom zijn geboorte
stad en zijn eigen volk ontrouw
werd. We zetten met hem een
boom op over de wereld.
Door Jos Gavel
Gedurende tien jaar - van 1989 tot
1999 - was Dirk Van Der Maelen de
woordvoerder van zijn partij als het
over buitenlandse zaken ging. Hij
liet zich geregeld opmerken door
progressieve en kritische standpun
ten, ook tijdens de periodes dat de
socialisten in de regering zaten.
Sinds hij voorzitter is van de sp.a-
Kamerfractie, is hij node minder
met het internationale bezig, maar
dat belet hem niet van tijd tot tijd
uit te pakken.
"Als fractieleider ben ik verplicht mij
veel meer met nationale dossiers
bezig te houden", zegt hij daarover.
"Een fractieleider wordt eigenlijk
geleefd: de politieke actualiteit van
het moment
bepaalt waar
mee hij bezig
is. Vandaag is
dat de NMBS,
gisteren was
het de dioxi
necrisis, wat
het morgen
zal zijn weten
we niet. Je
moet je dus
snel kunnen
inwerken in
een dossier.
Gelukkig kun
je daarvoor
rekenen op de
collega-parle
mentsleden,
de mensen op de studiedienst of de
kabinetten. Het komt erop aan over
alles zinvolle standpunten in te
nemen, die aansluiten bij het poli
tiek programma van de partij. Soms
knaagt het dan wel als er belangrij
ke internationale dossiers opduiken
waarin ik me zou willen verdiepen,
maar waarvoor ik niet meer de tijd
heb."
TOBINOR NOTTOBIN
De internationale politiek is trou
wens het terrein van een sterk op de
voorgrond tredende minister van
Buitenlandse Zaken en van een fede
rale premier die duidelijk ook een
internationale rol probeert te spe-
len. Is er buiten België nog ruimte
over voor u en voor de sp.a?
Dirk Van Der Maelen: "Soms is die
ruimte te beperkt, maar de huidige
situatie is minder frustrerend dan
onder de vorige regering. Toen wer
den de belangrijke buitenland-
posten bezet door socialisten en
werd ik meer afgeremd door de par
tijtrouw. Ik kon natuurlijk meepra
ten over het buitenlandbeleid, maar
dat speelde zich af achter de scher
men. Ondanks de sterke persoon
lijkheden van Guy Verhofstadt en
Louis Michel, krijg ik in deze rege
ring als fractieleider toch wel de
gelegenheid om sp.a-klemtonen te
leggen in het buitenlands beleid.
Een voorbeeld daarvan is de niet-
vervanging van de F-16's door nieu
we Joint Strike Fighters. Hoewel
sommige regeringsleden daar wel
voor te vinden waren, hebben wij
dat tegengehouden met het argu
ment dat in het kader van een toe
komstige Europese defensie België
beter een niche zocht om zich te
specialiseren. Op het vlak van trans
port zijn we goed, dat hebben we
bewezen. Dat moeten we dus maar
verder uitbouwen en zo mikken op
een rol die beter past bij de sp.a-
visie op vrede en veiligheid.
Een ander
voorbeeld is
de nadruk op
het sociale in
het buiten
landse beleid.
Na acht jaar
trekken en
sleuren ben ik
er eindelijk in
geslaagd een
wetsvoorstel
voor een soci
aal label goed
gekeurd te
krijgen in het
parlement. Zo
willen we de
vijf funda
mentele socia
le mensenrechten bevorderen,
namelijk het verbod op kinderar
beid, het verbod op dwangarbeid,
de syndicale vrijheid, het recht op
collectief overleg en het verbod op
discriminatie omwille van geslacht,
godsdienst, afkomst enz. Bedrijven
die deze basisprincipes respecteren,
kunnen dus een officieel sociaal
keurmerk krijgen, wat goed is voor
hun reputatie, maar vooral voor hun
werknemers overal ter wereld.
Dan is er ook nog de Tobintaks (zie
ook Voor Allen jg. 64, nr. 5, april
2002, voor een uitgebreide toelich
ting). Deze taks op internationale
speculatieve geldverrichtingen
moet een belangrijk hulpmiddel
Dirk Van Der Maelen: "De Europese lidstaten moeten de armoede naar beneden brengen en
dat kunnen ze enkel door de sociale zekerheid te verbeteren." (foto Hendrik De Schrijver)
worden voor het verkleinen van de
armoedekloof tussen Noord en
Zuid. De Belgische wet die de invoe
ring van de Tobintaks vooropstelt, is
er nog niet. Maar ik heb goede hoop
dat ze er over niet al te lange tijd
komt. En dat ons land op die manier
een voortrekkersrol gaat spelen. Ik
geloof immers niet langer dat de
rijke landen met alleen maar het
afstaan van enkele schamele tien
den procent van hun bruto binnen
lands product de armoede in de
wereld wezenlijk kunnen bestrijden
en sociale rechtvaardigheid nader
bij brengen."
Is die Tobintaks geen luchtspiegeling
in de woestijn? Hij kent hevige
tegenstanders en zelfs sommige
principiële voorstanders twijfelen
aan de praktische doenbaarheid.
Dirk Van Der Maelen: "Met dit wets
voorstel hebben we de kritiek weer
legd dat de Tobintaks niet realiseer
baar zou zijn. Het is voorbereid door
een van de voornaamste Belgische
specialisten in internationale fisca
liteit. Dit voorstel is gebaseerd op
de bestaande Europese Zesde
Richtlijn over de BTW. Tussen haak
jes: 30 jaar geleden beweerde men
ook dat een Europese BTW niet zou
werken. Schermen met de techni
sche onmogelijkheid is dus zinloos.
De zaak is natuurlijk dat een
Belgische wet alleen niets betekent.
Ons doel is - samen met onder
meer Frankrijk dat al zo'n wet goed
keurde - een groep van voorhoede-
landen vormen die voldoende inter
nationaal gewicht hebben om een
Europese regeling door te drukken.
Er leeft trouwens in verscheidene
landen belangstelling voor ons
praktisch hanteerbaar voorstel."
POLITIEK, GEEN OORLOG
U spreekt over Europa, maar dat
heeft op het terrein weinig te vertel
len. Als het al niet achter de VS aan
huppelt. Sinds v september 2001 is
het zelfs nog erger geworden. De
wereld wikt, maar Amerika beschikt.