1881.
Aalst, I September.
Fr. 4-00
Fr. 4-75
VOOR VRIJHEID WAARHEIDEN RECHT
O
's jaars voor de stad.
aan kon dig in gen
5men den drukregel
VOORUIT
verschijnt wekelijks
den Donderdag
in den namiddag.
jaars voor heel het
land.
De abenncnienispr ijs
is voorop betaalbaar.
De aankondigingen
verzoekt men uiterlijk
des Woensdags voor
6 uren namiddag te
zenden.
Compagnie Générale dePublicité Etrangère G. L. Daube et C;°. Paris, Londres, Frankfort s. M., Eerlij Vienne, Zurmh^T
AAN HET WERK, LIBERALEN
De keus is aanstaande overal in
het geheele land maakt men zich ge
reed om den kieswagen op te poetsen
en te versieren met blauwe en roode
linten en festoenen. Suikerdjus 't zal
me een leventje zijn van schelden,
verwijten, lasteren en leugens vertel
len om den vijandelijken wagen van
den oever inden dijk te helpen.
We gaan stil aan naar de kiezingen
van October, die kiezingen waarop de
klerikalen al hunne hoop gesteld had
den.
Naarmate wij dat tijdstip naderen,
zien wij de hoogdravende en verze
kerde taal der klerikale gazetten dalen,
meer en meer vallen,
Vroeger ging geene week voorbij
of zij riep uit dat de liberalen, in Octo
ber stellig van al de stadhuizen zouden
vliegen. Zij was of liever scheen zeker
van haar stuk te wezen
Er was geen genade voor de libe
ralen, voor die geuzen. Zij moesten
en zouden overal buiten het kie
zerskorps, heel de "bevolking van
Vlaanderen had hen veroordeeld.
Nu geen woord meer van dit alles: de
professorsgazetten en hare herberg-
praters houden zich op dit punt stil
cn zwijgen alsof er geene kiezingen
op handen waren.
Hebben zij den moed opgegeven
DE BANVLOEK.
De banvloek is het groot wapen der
Roomsche Kerk.
In vroegere tijd had het de kracht
gansche bevolkingen met ontsteltenis
te slaan, haar in 't harnas te jagen en
alle denkbare middelen te doen ge
bruiken om de opheffing dier straf te
bekomen.
Alsdan sprak men soms voor de
meest aardsche zaken den banvloek
over eene stad, over eene gansche
streek uitde koningen van Frankrijk
verkregen er meer dan eens de uit
roeping van over Vlaanderen, omdat
onze voorouders niet gewillig genoeg
het vreemde juk drager, wilden en er
tegen opstonden bisschoppen en
machtige abten slingerden mogelijks
den banvloek naar allen, die zich niet
gedwee volgens hunne grillen gedroe
gen.
't Is waar, sinds ruimen tijd was er
van dat wapen geen erg gebruik meer
gemaakt geworden en wij meenden
dat de Kerk goed geoordeeld had het,
evenals andere verouderde straffen,
niet meer in werking te brengen.
Men heeft het gezegd en 't is waar: in
Rome heeft men niets geleerd, 't
Vooruit is er onbekend.
Zijn zij gewaar geworden dat er in Oc
tober voor hen niets in de Hoofdstad
te verhapzakken is en dat de libera
len met klank zullen herhozen wor
den
Of zijn zij misschien bezig in het
geheim een aantal schelmerijen en
schurkerijen te fabrikeeren, waarmede
zij op het laatste oogenblik voor den
dag zullen komen om de kiezers te
misleiden
Wij geloven het eene en het andere.
Wij zijn van gedacht dat inderdaad de
tjeefkens geene hoop hebben en dat
zij, voelende niet met deftigheid en
eerlijkheid te kunnen overwinnen, al
les zullen aanwenden, wat laag,
schandalig en oneerlijk is, om zoo de
zegenpraal pogen te behalen.
Alle middelen zijn bij hen goed,
hoe schurkachtig die ook zijn, als
zij maar hun doel bereiken. Het ein
de bekroont het werk, zeggen zij, en
wettigt de middelen. Uit domme
heerschzucht en ambitie zouden zij
steden en gemeenten in twist en
tweedracht brengen,stoffen en boffen
dat zij iedereen zullen rijk maken
en het kieken in den pot geven, maar
intusschen de burgerij dip groote
werkende familie ruineeren.
Maar, zij mogen het weten, de li
beralen houden een wakend oog in
'tzeil zij zullen zich niet laten ver-
De schoolstrijd heeft de uitzinnige ul-
tramontanen tot de uitzinnigste maat
regels hunnen toevlucht doen nemen,
het redden der schoone ziel van 't kind,
('t niet besmeuren erbij gerekend)
wettigt natuurlijk alles.
't Was waarlijk een lichtstraal van
hierboven toen in 't zieke brein van
ons bisschopdom het denkbeeld ont
stond dat geducht wapen weèr uit
zijnen schuilhoek te halen.
Vóór dat eenige leek er kennis van
had was 't natuurlijk door gansch het
heilig leger reeds gekend dat men ge
bruik ging maken van 't onfeilbare
middel om in eens de overwinning
te bekomen, om geuzen en ketters
voor eeuwig te verpletleren en hei
vrijmetselaars gouvernement ineenen
oogpink te doen neèrtuimelen.
Op weinige uitzonderingen na deel
de het gansche priesterenheer die
overtuiging en hoe anders
Alles rond ons getuigt van ontwik
keling, alles spreekt van vooruitgang;
nieuwe tijden brengen nieuwe nood
zakelijkheden en deze nieuwe eischen,
nieuwe denkbeelden mede; alle landen
streven naar volmaking, verbeteren
hunne wetten en trachten die in over
eenstemming te brengen met de ver
zuchtingen der volkerenDe kerk al
leen heeftzichin eenen engen kringbe-
sloien ende opvoeding harer priesters
rassen of onverhoeds overvallen.
Ook doen wij een dringend beroep
op onze vrienden. Zij mogen zich
door dil stil houden der klerikalen
niet laten om den tuin leiden zulks
is maar schijn en bedrog Toonen de
klerikalen zich opentlijk, in het pu
bliek werkloos, onverschillig, des te
heviger, des te hardnekkiger werken
zij in het dhister.
Het is derhalve de plicht onzer
politieke vrienden zich ook aan den
arbeid te zetten. Zij hebben met ge»
maskerden te doen, en de karnaval-
dasen zijn nu te lang voorbij om zich
met zotte streken te laten foppen en
in het zakje te steken p dat conspin
ren of samenzweeren in 't stille mi
haar janusmombakus afgerukt woi
den.
Van heden af tot den dag der kie-
Zirgen moet er gewerkt worden ge^1
ne slaperigheid, geen niets doen mo
gen wij meer kennen. Nacht en dag
moeten de handen uit de mouwen ge
stoken, de zinnen in beweging ge
steld worden. Kiezing altijd kiezing,
aan niets and- rs mag gedacht worden.
Alleen op die voorwaarde kunnen
en zullen wij er ingelukken onzen vij
and te verslaan. Men vergete het niet.
flus, aan het werk
ONDERZOEK DER WAARDE VAN
HET CATHOLIEK ONDER W IJS.
Het schoolonderzoek heeft van
eerst af het ongenoegen der clericale
bl 'den verwekt, doch nu er kwestie is
geschiedt naar den geest van vroegere
eeuwen, gedurende welke zij. volgens
men beweert, oppermachtig en alleen
heerschend was,
Onze hoogmoedige geestelijkheid
herinnerde zich dien vroegrren tijd
van onbepaalde heerschappij zij her
innerde zich het zielelijden dat onze
voorouders aangreep toen de kerke
lijke ban over liep geworpen wierd
zij verlustigde zich reeds op voorhand
bij het noodgeschrei hunner afstam
melingen zij verbeeldde zich thans
nog, in deze eeuw van rede en gezond
verstand, de geesten genoeg te kun
nen ontstellen om onze bevolking
voor haar in het stof te doen kruipen
en kermend de handen te zien om
hoogsteken om haar een plaatseken
in dien schoonen hemel af te smee-
ken,
Maar helaas hoe bitter moet thans
de teleurstelling wel zijn
Men stelde zich vooreerst voor al-
de onderwijzers van den buiten op
het minste bevel van Mijnheer den
pastoor, onderpastoor of coadjutor
hunnen post te zien verlaten, Der
scholen hunne onderwijzers ontne
men en deze het werktuig, de slaaf
der priesters maken, was dat geen
subliem gedacht
Maar zie de heeren onderwijzers
van de waarde van het catholiek "om
derwijs zelf te beoordeelen, nu ver
zetten zij zich met alle kracht tegen
de inmenging der commissie van on
derzoek in Jiunne zaken zij spreken
van niet minder dan van de experten
aan de deur te zetten.
Wat het puldiek zeggen zal van
zulke handelwijze, dat dragen de cle
ricale schrijvers zich niet aan zij
zijn zeker van hunne lezers. Deze ge-
looven wel dat de broederkens die
voor eerlooze daden veroordeeld
worden, slachtoffers zijn van den haat
en de vervolging der vrijmetselaars,
waarom zouden zij er dan aan twijfe
len wanneer het catholiek onderwijs
/opgehemeld wordt en verheven boven
al wat in de offieieele scholen zou
kunnen teweeg gebracht worden.
W aarom toch zijn de klerikalen zoo
bevreesd van hunne scholen te laten
onderzoeken Indien hun onderwijs
zoo degelijk is, dan dunkt ons dat er
-geene rede kan bestaan om het be
zoek der commissie te weigeren.
liet zijn partijdige rechters
zeggen desacristijbladen en waarom
hebben de clericalen vertegenwoordi
gers dan geweigerd deel te maken van
de commissie van enkwest 1 zij had
den zich maar bij de liberale leden te
voegen, zooals het voorgesteld wierd
en het onderzoek van de eene, zoowel
als van de andere zijde naar ieders
voldoening te richten.
W elke rede, overigens, hebben zij
om de rechtzinnigheid van de liberale
leden der kamer te verdenken Zijn
hadden het voordeel der heeren prie
sters, die zendelingen van vrede en
broederlijkheid, van al te nabij te
hebben leeren kennen. Sedert lange
jaren waren zij wel is waar met deze
in goede betrekkingen gebleven, uit
wendig ten minsten hadden zij zich
als hunne ootmoedige dienaars gedra
gen, maar zoo vele, oh zoo vele
herinnerden zich die onophoudelijke
onaangenaamheden,die onmatige eis-
schen welke men zich te nauwernood
tengenover kinderen veroorloven zou.
die barsche bevelen, die echte ver
volgingen, waarvan zij het voorwerp
en het slachtoffer geweest zijn, en
dat alleen omdat zij eenig gevoel van
eigenwaarde en het besef hunner
plichten hadden.
Daarbij, de onderwijzers hadden ge
zond verstand genoeg om overtuigd
te zijn dat de nieuwe wet niets bevat,
volstrekts niets dat eenigszins met
godsdienst of zeden strijdig is; zij za
gen klaar in dat de ingeroepen gods
dienstkwestie slechts een voorwend
sel is waar de priesters hunne eer- en
heerschzucht achter verduiken zij
wilden zich niet tot een gedwee werk
tuig onzer politiekegeestelij kheid ver
lagen en, daar 't moest zijn kozen zij
liever den haat dan de liefkozingen der
priesters.
Vervolg nadien.)
OORUIT
