Programma.
Land- en tlovinghonw—
Hij rondere schikkingen
voor de verschillige
sectiën.
Huisvaders en huismoeders, kunt pij
eene enkele goede reden vinden. 0111 de
opvoeding en liet onderwijs uwer kin
deren aan bmcdcj-kens of nonnekens
loc te vertrouwen 9 Geene enkele, ten
ware gij van uwe jongens pastoors ofkos-
ter en van uwe meisjes nonnekens wil-
det maken. Ander hebben alle Belgen,
zonder onderscheid van partij, klerika-
len zoowel als liberalen, katholieken
zoowel als protestanten, er belang bij
hunne kinderen toe te vertrouw en aan
de vaderlijke zorgen van een gouverne
ment, dat letterlijk de voorschriften
volgt van onze onsterfelijke Grondwet,
die zegt dat hel openbaar onderwijsge
geven ten kosle van den staaf, door de
wet geregeld wordt. (De Liberaal.)
HET LAGER ONDERWIJS EEN NA
TIONAAL BELANG.
Kr loopt seder t cenigeu tijd een ge
rucht door het land namelijk dat dc
geestelijkheid, in haie hoop op de over
winning bij de laatste verkiezingen te
leurgesteld, van hare vijandige houding
tegenover de regering zou wenschen af
te zien en zich geneigd motten om de
wel van 1879 op het lager onderwijs,
zoo niet openlijk aan te nemen, dan
toch niet meer Itarknekkig te bestrijden
en tiaar verleend aandeel in de uitvoe
ring'lier wet te vragen.
Dit gerucht, hetzij valsch, hetzij
waar, heeft eene algemeene ontroering
bij de liberale gezindheid verwekt. Im
mers, krachtens art.4 slaat het den pas
toor vrij in het schoollokaal den Cate
chismus te onderwijzen. Wel nu,indien
de geestelijkheid vail die toelating wil
gebruik ntaken, dan is er gevaar en
groot gevaar dal zij allengskens den
verloren grond zal herwinnen eu gelijk
vroeger den onderwijzer onder den
duim houden.
Ziedaar liet gevolg eener onnoodige,
lioogst laakbare toegevendheid, tegen
welke vele klaarziende liberaien de re-
geet'ing bij tijds gewaarschuwd hebben.
Ja, antwoordden toen de tegenstrevers
eener radikale oplossing van hel aan
hangig vraagstuk,die toegevendheid zou
nadeelige gevolgen kunnen hebben, dat
is waar, maar weest gerust, uwe vrees
is ongegrond, nooit zullen de priesters
zieh aan de nieuwe wet. willen onder
werpen alles of niets dat is hunne leus.
Stappen wij over dat gebrek aan
rechtzinnigheid of schranderheid bij de
aanhangers van het eens zoo fel be
sproken, bestreden en ten slotte ver
nield stelsel van het juste milieu heen
halve matregelcii voldoen niemand,
Omdat er daarbij meestal een achter
poortje opengelaten wordt, waardoor
de vijand kan binnensluipen tn post
- vatten.
Wal zou er van liet lager onderwijs
worden, indien de klerikale», hetgeen
altijd mogelijk is, aan hel bewind kwa
nten Welke waarborgen van onafhan
kelijkheid en zekerheid zoude hel on
derwijzend personeel nog bezitten? Kn
zelfs onder een liberaal bestuur, in den
legeiiwoordigeii toestand, zou het al
niet veel beier gaan hetgeen in de
laatste jaren gebeurd is, kan bet bewijs
daatloe opleveren.
Twee middelen worden door onze ge
zindheid aangeduid on1 onaangename
verwikkelingen, nut- en vruchteloos
gekijf en geharrewar voor te komen.
Het eerste i> radicaal en buitenmate
practised artikel 4 uit de wet schrab
ben en, gtlijk onze zuiderburen, den
priester 'teel buien de school slui
ten. Maar juist onulat di? zieti,-.« ij/.e ge
makkelijk kan uiigtvoerd worden, heeft
zij geen" kans om Irj onze wetgevers in
gang te vinden, ontdai deze er tegen
opzien reeds nu hun werk van 1879 te
wijzigen, Belachelijk is voorzeker een
dergelijk voorwendsel liet tegendeel
zou inoi t"it in voege zijn. namelijk ge
brekkige, shelue wellen ten spoedigste
te v Tbett ren of af te schaffen.
Hel tweede middel is bel lager on
derwijs, dat thans ten laste der ge
meente valt, gelijk liet honger en nud-
delbaare. geheel aan tie Slaat over Ie
laten. Dit stelsel werd door den lieer
Dclhottngne in krachtdadige, welspre
kende bewoordingen vooruitgezcl en
door velen behartigd en goedgekeurd.
Doelt wij moeten het niet verbalen
de inzichten van den knappen redenaar
worden ook bestreden en dat door libe
ralen. Die tegenstrevers zijn ofwel man
nen, welke aan zekere theorie.» ver
slaafd zijnen met groote in dn Beval
holklinkende woorden, zo als gemeente
vrijheden, voor tien dag komen en dit
stokkepaard berijden, ofwel anderen,
die weinig of niets van de vereischton
van oei onderwijs kennende, hunne
deuk heelden daarover naar hetgeen in
de plaats hunner inwoning, doorgaans
eene groote stad, gedaan wordt, ge
vormd lubben en den toestand der on
derwijzers op liet plalieLiitd.de slaclt!
offers der lompheid en kwaadwillig
heid van dorpsdwingelanden, naar die
denkbeelden sfmeten.
Daar gelaten dat de gemeentevrijheden
er niet het minst door gekrenkt worden,
omdat de regeering de leeraars dor
hoogescholen, athenaea en middelbare
scholen, even als de abtenaren de rech
terlijke utachl, de officieren van het le
ger en let liter vooral op de bur
gemeesters en schepenen benoemt, vra-
gan wij in genioede of het wel de ntot ite
waard is nog voor de getneetrtevri|hc-
den in zake van lager onderwijs te
schermen, wanneer men kalm en be
daard nagaat wal er onder de wet van
1879 van die voorrechten geworden is,
Lasten heeft de gemeente behouden zij
moet betalen en andere opgelegde ver
plichtingen vervullen.Dat haarniet veel
anders meer overblijft, zullen wij in een
volgend nummer trachten te bewijzen.
HEILIGE GESCHIEDENIS.
De priester Malschaire, pastoor te
Bercheux, is door de rechtbank van
N'eufcliateau den 8 september, tot 2
jaren gevang veroordeeld, voor aan
slag op de eerbaarheid op het kind
van M. Bernard, ofticieele onderwij
zer to Juseret. De onmiddelijk aan
houding van den pastoor is bevolen.
Het assisenhof van de Morbiltan
(Frankrijk), heeft den genaamde
Monfort. in religie broeder Colinan
tot 40 jaren opsluiting veroordeeld,
voor aanslagen te hebben gepleegd op
de eerbaarheid van veertien kinderen,
waarvan bij le Saiut-Palern. in de
stad Vannes, den onderwijzer was.
Die vuiligheid, in de broederkens-
scholen, zal maar eindigen als de
gouvernementen die gestichten zullen
sluiten voor reden van openbaar ge
vaar der zeden.
Een pastoor, don Luigi Galanti ge-
heeten, gedurende een jaar betrek
king gehad hebbende met een klein
meisje, min dan 10 jaren oud, is
woendag door het hof van assisen van
Rome, tot zeven jaaren opsluiting
veroordeeld.
Toen het publiek het vonnis hoor
de, heeft liet de pastoor uitgejouwd.
Van aan het paleis van justitie tot aan
het gevang hoorde men niets dan
Moordenaar, beul deugeniet. enz.
Die pastoor was gelast de kinderen
voor hunne eerste communie voor te
bereiden.... Hjj gaf zedelessen....
Een klein meisje. Joanna Vicelet
wilde maandag tn de Fortstraat, te
St-Gilles, de straat overloopen, om
een harer bloedverwanten le vervoe
gen en is onder de wielen eener kar
met een paard bespannen verpletterd.
Het kind is eenige oogenblikken na
dien in de ouderlijke woning bezwe
ken,
Dubbele Kindermoord. De heer
V., koopman in wild, Hospitaaldoor-
gaug, te BrusSel, had tie politie be
kend gemaakt dat hij zijne dienstmeid
Maria Bouillard, oud 22 jaren, ver
dacht van heimelijk in het kraam le
zijn gekomen en haar kind te hebben
doen verdwijnen.
Dit meisje, door den polilie-com-
missaris ondervraagd, had alles ge
loochend.
Doktor Joris werd geroepen en de
ze verklaarde dat er eene verlossing
had plaats gehad.
Opzoekingen werden gedaan en
woensdag heeft men in den beirput
niet een Hikje .maar twee lijkjes ge
vonden, dat van een jongen en van
een meisje.
Er is dus eene dubbele misdaad ge
pleegd.
I
Koninklijk Atheneum van Aalst.
De leergangen der latijnsche afdee-
ling, volgens liet officieel jirogromma
ingericht, bevatten el de vakken welke
in de 7". 5% 4°, en 3" der konink
lijke atheneums onderwezen worden.
Voor Taal en Vrijheid.
De Besiiiurledm besloten hebbende
op Zondag 17° dezer ntaand om 11 ure
voormiddag, de betoogiiig, welke ter
gelegenheid van den 25" verjaardag des
Bestaans van bet Van Crontbrugglic 's
Genootschap te Gent ingericht wordt,
bij te wonen, verzoeken de heeren
Leden zich aan hun te willen voegen
om met een statig getal liet gezt Iscbap fn
den stoel te vcrtegenwooi digen
Hel vertrekuur is bepaald op 9,41
's morgens.
De Sekretarïs
BAN'NEVILLE.
Het franscli gouvernement is
voornemens zijn koperen geld door
nickelmunt te vervangen. De onder
kommissie van hel budget, gelast met
deze hervorming te bestudeeren,heeft
reeds een gunstig advies uitgebracht.
Er bestaat tegenwoordig in Frank
rijk voor vijf bonder miljoen frank ko
peren geld, in stukken van vijf en
tien centiemen, welke zullen moeten
ingetrokken worden om ze te vervan
gen door nickelstukken, ongeveer ge
lijk aan die van Belgie, Zwitserland,
Duitschland, de vereenigde Staten,
Brazilië en Peru.
Deze bewerking zal esnen ontzaglij
ken arbeid vereisehen, doelt het munt
hotel van Parijs en zijne sukkersaal
te Bordeaux zijn voldoende ingericht
om deze belangrijke hervorming uitte-
voeren.
Het schijnt dat het mansvolk nu
ook armbanden gaat dragen, juist als
het vrouwvolk.De aartshertog Rodoif,
erfprins van Oostenrijk en echtgenoot
van prinses Stefanie, draagt aan den
voorarm een ketting-armband.
De mode is reeds in Engeland in
gevoerd.
Het is zonderling, zooals een blad
liet doet opmerken, men heeft zoo
veel gedaan om de ketenen te verbrij
zelen en nu vermaakt men zich met
er mede te pronken.
Daar zvas eene reden toe.
M.Droogenbroeck,komt Neelke Speel
man tegen en zegt hem.
Hoe gij zijl hertrouwd 1
Ja.
En met wie
Met mijne schoonzuster.
Wat gedacht
x< Wel, mijn vriend, dat is om
geene twee schoonmoedeis te hebben
Hij toonde het. De knecht
van M. B., had eene der twee vazen
gebroken die op de schouw staan.
Hoe hebt gij dat gedaan, vraagt
zijn meester, om die vaas te breken.
Dat is zeer eenvoudig, zegt de
knecht, ik heb ze alzoo genomen (hij
neemt de tweede vaas, om liet te
lootten) eu ik heb ze alzoo legen de
schouw gestoten.
Ln terwijl hij dit loont breekt hij de
(weede ook.
A lie talen. Ziehier wat er de
zer dagen in een hotel te Oostende
voorviel
Voor het venster stond er in ver
scheidene talen aangeplakt Hier
sjJreekt men alle talen
Een persoon, die eens wilde welen
of dat wel alzoo is, sprak tegen den
eigenaar van liet hotel eerst engelse!,,
dan spaanscit, vervolgens duitsch en
rttssich, maar den pairoon verstond
hem nietdaarop vroeg hij waarom
hij voor zijn venster had aangeplakt
dat men hier alie talen sprak.
Wel zeker, antwoordde Itij,
men spreekt hier alle tallen, maar het
zijn de reizigers die hier logeren.»
L'économie financier!?, onzième an-
née. Rédacteur L'hoest avocat. Prime
gratuite. (Voir annonces.)
Court St. Ètienne, arsenicaal water,
(Ziel advertentie.)
LAND- EN HOVINGBODWMAATSCHAPPIJ
VAN HET ARRONDISSEMENT AALST.
MET HET OOG OP DEN
UITVOER.
De Land- en Hovingbouwmaatschappij
van het arrondissement Aalst zal den S"'a
October 1882 eene tentoonstelling voor
veevoedergewassen, zaden en granen
moeshovenierderij en fruiten opetieu.
Er zullen modaillen en geldpremiën
aan de merkwaardigste verzamelingen in
t' algemeen en voor elke soort van land
bouw- en moeshoven iet derij Voorbrengsels
en zadelt in het bijzonder toegewezen
worden evenwel de medaillon ten gelnlle
van drij voor eiken prijskamp of soort, en
de premiën heloopende van VIJF tol DER
TIG FRANKEN, zullen alleenlijk toege
kend worden wanneer de jury de voort
brengsels verdienstig genoeg acht. Voor
de fruiten enz. zullen er drij a vijf medail
lon voor eiken prijskamp ter beschikking
van de jury gesteld worden. Het bureel der
maatschappij zal des noods van alle maat
regelen gebruik maken om zieh te verze
keren dat de aangeboden voortbrengsels
bii der; tcnioulisteller zijn gekweekt of
gewonnen. Zijn uitgezonderd de prijs
kampen voor de zaden van den moestuin en
den maïs.
Al degenen die aan de prijskampen wil
len deel nemen, moeten woonachtig zijn in
het landbonwdistrikt van Aalst of deel
maken der maatschappij. De geldpremiën
zijn slechts voot de leden voorbehouden.
De lijsten der voortbrengsels tot de ten
toonstelling bestemd moeten TIEN DAGEN
voor de opening ten iokale der maatschap
pij s de VtEti Winden neergelegd zijn.
En de voortbrengsels zullen den Zaterdag
van 8 ure kunnen aangebracht worden,
en moeten ten 2 ure namiddag Ier keizer
lijke plaats aanwezig zijn.
Twee jurys, elk uit vijf leden samenge
steld, zullen zich gelasten met do waar
deering der aangeboden voortbrengsels.
1"° SEKTIE.
LANDBOUWVOORTBRENGSELS
De voedergewassen zooals gras, klavers
enz. zullen aangeboden worden in eenen
bundel, de opbrengst van cenen vierkan
ten meter inhoudende. Zij zullen groen of
gedroogd wezen. De koolsoorten voor vee
voeder zullen door vijf planten in hun ge
heel vertegen woordigd worden.
De mortel- en knolgewassen, zooals
hoeten, rutabagas, wortels, aardappelen
enz., zullen in elk lot vijf stalen vervatten.
De zaden en granen zuilen in zakken,
kisten of kassen, minstens vijf kil. inhou
dende tentoongesteld worden.
