DE ZOT
N° 2031
Zondag 8 November 1885.
40e
jaar.
TE K OOP
Stadsbelangen.
Aalst? Aovcinbcr.
WERKMANSKRING
Spaarzaamheid
Wat Voorspoed
HET VERBOND
Dit blad verschijnt alle zaterdagen.
De prijs van hot abonnement is fi fr. 's
v L- kftr-n'itfrererPeper- ran Aalst en van het Arrondissementregel? rek'
VU ANKEN,' tl rukker-uitgever. Pept
straat, N° IS, tó: Aalst:
Vooruilgan™ door 't Werk.
tinmen 25 centiemen, gerachterlijke
insertiën 1 frank.
j|
ZONDAG 8'.: NOVEMBEll AANSTAANDE,
Ö^algameene ver-adering, om 7 uur.
Voordracht" over VerdraaSraamheid.
.TOONE^LOPVÓERINCx.
In l,et miniserie van openhaar onderwijs
te Brussel, 53 liters echte krokodillentranen,
n,.stort door dm krijseher I l.on.ssen op l
Novemher 1885. ter gchaenheid der afschaf-
fins van 53 gemeentescholen in het land.
55 liters, echt en onvervalscht mengel
moes van jer.uitieken gal en klerikale» edik,
tot lafenis van 53.onderwijzers met vrouw
C"zawt'lhilcnskelk nu gevuld wezen A\ti
gelooven hel niet l er blijven nog zooveel
fanatieke gemeenten dorsten, or .iioeten no
zoovele onvgrzaadharen bevredigd umdeii
en het vernielingswerk heelt zij»e laatste
puinhoopen nog niet neergestort
v ansch België nmet er meé bedekt worden
-. :.i •-.« ,OnSt tol. >V «aft,
ijfergon en in dalen.
Overal moet hel later geslacht eens kun-
z,;oii Hier stonden vroeger scholen.
Krijsche.r Thonissen heeft zijnen groeten
slag op l« November toegehraehl. opdat des
anderendaags de onderwijzers, lent ill zpzich
dankbaar hunne afgestorvene liloedverwan-
\cn en vrienden herdachten, tevens ook een
tftian zouden gestort ol een zucht zouden ge-
iXsd hebben over de dierbare, in tvtdke zij
aan\hunne lievelingen tan waarheid en
deugH hadden gesproken en voor volksheil
en menschel ij kc volmaking waren werkzaam
8°Op'he\ kerk hof dachten zij aan hunne ge
liefde dooden, gimfc in do school, voor de
laatste maal droomden zij van pliehlvervu-
ling on getrouwheid aan den eed. tall goeil
zaad en eerlijke vruchten.
De dooden zijn weg, do kient is geworpen,
maar zal deloogsltijd wel ooit aanbreken'
Zeker 1 De toekomst zal uitbroeien en op
het .luister heden moet .een klare morgen
vdlgèu."
DÖOIl
H DE CQCQ-CRETEN.
Zog eens, iiovéniei", \yie was die schim en
wat «mia -'-ij doen
—°/j\noemen .óns den JAN HAoei, maar de
retiito .Ian 11ac-;;j; komt doorgaans uit koetsen
«ui zalen, eu zit achter de bohangeu/en -beschil-
derde rnuren' van slót en kasteel. Daar wordt op
«lè daluur van den werkmari' gewoekerd, daar
•wordeit do onrcchtvoerdige processen gesmeed,
pi, de zwarte snede brood, te gelijk met den
óiulerl ijken akker, uit de jwienge hand van den
landbouwer wraakroepend weggepleten. t Is
maar om fe.zaggeii.
pooi Foei'! hovenier, gij begint weer met
uwen slechten praat. -
Ik dat sleebte'praat Ik spreek immers van
llerckeni'óde nietde abdosse is het braafste
menschdat op voeten mag gaan, alsook al de
óverige kloosterdames de kloosters die be/it-
ten ïïeelen den geringen inede, hebben hart
voor 7-ièken, weduwen en weezen. De pachters
die hunne hoeven bobouwen, zijn hoeren, van
vader lot toon maar gaat de kasteelen eens at
dc houden springen daar den bedelaar op den
hoo/.em daar worden van jaar tot jaar de pachten
duui'dër opgestoken gij moet u de lenden rek-
1*) Met toelating van deu schrijver.
Dö klerikalen zijn aan liet bewind geko
men fnet den kreetSpaarzaamheid spaar
zaamheid En het is op het openbaar onder
wijs dat zij zich hebben geworpen om dit
ariikel van hun program nit te voeren.
Maar in plaats van daardoor eene spaar
zaamheid in te voeren, hebben zij enkel de
uitgaven verplaatst en veel vermeerderd.
Voor het oogenblik zijn er in ons land
120!) onderwijzers die zonder bediening zijn
en die wachtgeld genieten.
Nemen wij dat wachtgeld voor elk maar
aan 11)01) fr. en er zijn onderwijzers die
recht op meer hebben, dan hcloopt dit tot de
som van I miljoen twee honderd duizend
franken, die de gemeenten jaarlijks moeten
betalen
Rekent daarbij nog dc subsidiën aan de
kalholijke scholen gegeven en men kan oor-
deelen wat schoon werk Jacobs en na hem
Thonissen, den krijsseher, hebben verricht.
liet klerikaal gouvernement heeft onge
veer miljoen gespaard op liet onderwijs,
maar de uitgaven wiWloexWcspaarzaamheid,
dc gemeenten dwingt, mag op 12 miljoen
geschat worden dat is dus in plaats van 6
miljoen te sparen, integendeel zes miljoen
meer uitgeven niet door het gouvernement,
maar door de gemeenten, die het toch uit
den zak der/elfde belastingschuldigden moet
halen.
.Zulk stelsel vat) sna.urzaripiheui - erd
een l/revet en het is te hopen dat de krijseher
Thonissen, wel een brevet zal hekomen, in
vorm van eencn kemel, die hij geschoten
heeft.
De voorspoed van een land wordt gewoon
lijk vastgesteld naar den gang van handel en
nijverheid. Hoe meer werklieden er gebezigd
worden, hoe meer voorsjwed men bemerkt,
want dan leeft alles.
Nu, onder het liberaal gouvernement was
het altijd moeilijk meer dan de helft plaats
vervangers te bekomen, om de lotelingen.dic
voorop 20!) fr. gestort hadden, te vervangen.
Dit was wel een bewijs dal er werk was voor
vele lieden, die tot het uiterste middel, van
zich te verkoopen. den toevlucht niet moesten
nemen.
Met het huidig klerikaal bestuur is het
geheel anders. Handel, nijverheid en land
bouw gaan zoo slecht, dat de minister van
oorlog hccfl laten weten dat hij geenc plaats
vervangers, door tussclienkomst der agent
schappen meer zal aanvaarden, want dat er
van nu af Jfich reeds zeven honderd hebben
doen inschrijven.
Het moet slecht gaan met het werk, om
alzoo een' groot getal lieden te vinden, die
zich als plaatsvervangers verkoopen.
Ziedaar zullen wij nogmaals uitroepen het
bewijs, hoe het klerikaal bestuur alles doet
herleven. Nog nooit, onder geen bestuur,
heeft men zoo hooren klagen en nogtans
gaan onze meestérs voort inet enkel te zor
gen voor dc kerken, geestelijken cn de
katholieke scholen.
Over een parrj-.wcken bewezen wij,op deze
plants, mót e!e cijfers, dat onze stad-
huisbazen,die met-handen cn voeten gewerkt
hebben om het Atheneum te doen afschaffen,
eencn slechten bestuurlijken akt hebben
daargesteld want
lu Zij hebben de stad beroofd van eene
bron van verteer, daar de 6 professors van
het gesticht, waaronder eenige gelmwd, hier
gehuisvest, gekleed en gevoed moesten wor
den De schade hieruit aan onze stad be
rokkend rekenden wij op de som van 15*1)00
franks
2" Zij hebben naar elders doen verhuizen
mannen wier invloed slechts voordeelig op
onze bevolking kon werken
j' "Zij bobbin ouke stau in hei oog van
het gansche land vernederd
4° Zij verplichten ouders, die *t Staats
onderwijs hoven welk ander ook lief hebben,
hunne jongens, met groolen kost, naar meer
bevoorrechte steden Ier school te zenden
Dit bewezen wij klaar en duidelijk cn
zulks kon de Dendcrbode niet wederleggen.
Toch wilt hij den schijn hebben het te
doen en komt hij met zijn zelfde stokpaardje,
de overgroote jaarwedde van den heer Grê-
goire weder te voorschijn.
Wal is cr nu eigcntlijk van die jaarwedde?
Het is voorzeker waar dat de heer Grégoire
de zeer vette jaarwedde van 5G55 fr genoot;
maar wij,doen die verklaring niet zonder ze
eenigzins op te helderen.
Er was niet altijd in liet Atheneum een
professor die meer dan 5000 fr. trok het
traktement van M. Gregoire's voorzaat beliep
slechts lot de som van 3000 fr. Wetens en
willens met voorbedachten rade, op aandrin
gen onzer stadsbestuurders,om het Atheneum
in dc oogen onzer bevolking hatelijk te ma
ken, verplaatste het katholiek ministerie,den
voorganger van M. Grégoire en verving hem.
niet door een ander leeraar wiens bezoldiging
ook dc 3000 fr. niet te hoven ging, maai
door eencn die lange jaren reeds in het on
derwijs was, in andere Atheneums den h -
raarstoel bezeten had, namentlijk te Brussel
waar zijne jaarwedde lot 5055 IV. opklom.
jaarwedde die men hem te Aalst ook moest
laten genieten.
Indien cr dus in het Atheneum een profes
sor was die meer dan 5000 fr. kostte was hel
de schuld van hel katholiek ministerievan
onze bokken stadsbestuurders.
En dan durft de Dcnderbode, schijnheilig
weg, tegen ons met die jaarwedde scher
men Schijnheilige
Ook schaamt het zich niet. De Dcnderbode
niet ons van {ogen la al te beschuldigen omdat
wij, volgens hij zegt, beweerd hebben dat
zijn confrater Het Land van Aalst de
waarheid te builen ging wanneer hij schreef
dat een leeraar aan ons Atheneum eene jaar
wedde vun 5000 franks genoot.
Dat hebben wij niet geschreven, dat heb
ben wij niet beweerd
Ziehier cventwel wat wij hewecren
Uw confrater Het Land van Aalst» loog
gelijk nen tandentrekker op de loorc, w el
wetende dat zijne leugens gretig door zijne
lezers zou opgeslokt worden, toen hij weke
lijks schreef, wekelijks over stad en land uit
bazuinde het Atheneum kost aan de stad
an 50 tot 60 duizend frankshel Atheneum
al de slau ruïne eren.
En wie geeft uwen confrater dien brevet
an leugenaar, Dcnderbode? De Moniteur
het Staatsblad opgesteld door onze katholieke
ministers, hetwelk over eenige weken om ter
wete bracht dal het Atheneum in hel geheel
46000 fr. maar kostte, somme waarvan dc
Staat 2/3 (40000IV.) de stad. het ander derde,
't zij slechts 5333 fr. betaalde.
Het verschil is groot, zooals gij ziet.
Baziel vergeet zijn princiep niet liegt,
liegt maar altijd oper zal er toch altijd iets
van overblijven
Baziel ik zal u in betoog houden.
Huco Kraan.
kea om er aan te komen, en dan brult nog de
rijke wrek hooger hooger hooger Op eene
tafel, waar liet. Evangelie wordt van gesmeten,
komt het cijferboek liggen overtrokken met men-
schenvel. Ik was hovenier op kasteelen, oer ik
naar Herckenrode kwam. 't ls maar om te zeg
gen. Maar drinken wij dan gecnea warmen
wijn
Aanstonds, begon de oppermeid ik hoor
dat gij ju tier Julia herkend hebtdenzelfden
nacht'dal gij ach ter de strooi hal men der roozen-
struiken op konijnen loerdet, zaten wij in den
Jcelder aau den wijn, en hoorden wij eensklaps
iets aan de deur die zachtjes openging. Wij blie
zen dadelijk ons licht uit, eu verstaken ons ach
ter den trap die naar boven leidt, en langs waar
die duitsche en vreemde duivelin met eene schel-
men-lantaarno dc tweede verdieping beklom. Ik
herkende ze dan nog n.\et, ging haar op mijne
zokken van achter na maar toen zij de nacht
lamp uitblies, zag ik dat het Julia was. Ik ver
borg mij in eeuen hoek aan den trap en zag haar
van daar, bij het lichten der maan, juffer Anna's
kamer binnensluipen. Wij waren onder ons
drijen, wees zij op de twee andere meidon gij
weet wat er 's morgens voorviel.
De hofmeester was dan bij haar, zei de ho
venier.
Weet gij dat ook al
Maar, vroeg hij, krijgen wij dan geenen
warmen wijn God het vuur is nog niet aan.
Ik ga het aansteken, vatte eene dor meiden
een busseltje gesolferde nennipstokken uit liet
kapelletje dat daksgewijs in den muur van den
haard uitgekapt stond, ik ga aansteken.
Ik woü dat wij van den hofmeester verlost
waren.
't Is jammer, zei de hovenier, dat onze goede
abdesse zooveel betrouwen iu dien vlegel stelt.
Rentmeesters, centmeestcrs Judas was ook
rentmeester de hofmeester geraakt nog aan dc
koord hij zou zijne ziel verkoopen. Maar wach
ten wij tot liet tijd is olie zwemt immers altijd
boven 't is maar om te zeggeu de hofmeester
is maar een schooi
Het vuur ging aan. Ik zal u schooien, komt
er eene bulderende stem uit de schouw afgetui
meld, ik zal u schooien Zoo zoo gij lèel't er
hier wel goed van.
Het was alsof de bliksem door de schouw ware
gevallen. De verrassing was zoo ontzettend, dat
zij allen den kop verloren. De hovenier springt,
door liet venster uit en breekt zich het linker
boen, oen weinig boven do knie, op eenen hoop
eiken sjonkon waar hij tusschen viel. De opper
meid liep stool, tafel, llesch en lamp omver, dat
de wijn door don huize vloot. De andere twee
dienstmeiden stieten zich in hare vlucht tegen
den drempel aan, vielen een blauw oog en kro
pen zoo weg op handen en voeten.
Do hofmeester dacht des anderendaags met
zijne gewoone schijnheiligheid de dienstboden
tè betichten en dan weg te jagen. Of, dacht hij
wil ik er niets van overdragen enden hovenier,
die, zoo het schijnt, alles weet en de dienstboden
tot zich heeft, zoeken te winnen en zoo hun den
mond te stoppen. Doch neen. ik zal ze doen weg
jagen en wat zij ook inbrengen, zij worden im
mers toch niot geloofd. Ik zal hunne beschuldi
gingen bravcereu. Maar da peer was rijp
Na dat de geneesheer het been van den hove
nier had ineengezet, kwam de abdesse met do
De Capucienen,
Hel is nu vastgesteld dat hot minister Pèrc
Boum is, die de Capucienen hoeft toegelaten
met bons op den spoorweg te reizen, mits
eene som gold bij don static-overste neer tc
leggen. Zoo iets is nog nooit in een land ge
zien geweest, Men bevoordeeligtwel nijver
heid en handel men doet wel daar alle mo-
jke voordooien aan te geven, maar dc Ca
pucienen en andere blootvoelers op die wijze
drij dienstmeiden de kamer binnen.
Geneesheer, sprak zij blijf een oogonblikje,
gij moogtalles hooren en weten. Ik geloof dat
wij de vervolgeresse vau juffer Anna zullen gaan
betrappen.
Julia? vroeg de geneesheer met twecgrooto
oogen.
Deze meisjes, wees de abdesse op de dienst
boden, hebben haar herkend, en belijden ons
zulks op liet oogenblik dat wij ze gingen onzen
dionst ontnemen. Hovenier, vroeg zij met eenen
zucht, wie was het dien gij van achter de strooi-
halmen gezien hebt
Mevrouw, de maan scheen de wind sloeg
haar den sluier uit de oogen liet was de
vreemde, duitsche dame die hier over cenigen
tijd is aangekomen, en die, gelijk mij de slachter
van Rijn rode verleide, met den jongen graaf
van Zwal uwe trouwen ging.
Hoe heet die dame
Julia, antwoordt dc hovenier; maar me
vrouw, gij zijt zoo goed, zult gij ons dan voor
eenige flcsschen wijn gaan wegjagen t Wij heb
ben dat zoo al gedaan uit lichtzinnigheid geen
waterken zoo klaar ol' hot -troebel t zich al eens;
on de weelderigste boomen zit al een rupsje, een
slokje in de zuiverste tuinen. Waar is het bloem
perk dat do mol al niet eens heeft opgevaren
Daar komt nu en dan al eon krank uurtje in het
lovon. 'i Is maar om te zeggen.
Gij weet dat hij het geld van ju flor Julia
gedragen heeft tot aan juffer Anna's kamer
Ja, dat heb ik gezien. Ik.weet ook dat juffer
Julia hem dozen morgen, neen, gisteren morgen
wil ik zoggen, geld heofi in de vuist gestoken.
Mijn gedacht was u zulks dozen morgen komen