Zoaidag 27 April 1875. IV' 174.
Vierde Jaargang
fr. 4-00
Aankondigingen
fr. 4-78
J a(Ierland, I ooriiifgang, Landbouw, Nijverheid.'
IJZEREN MG Vertrekuren van Aalst. April 18'13.
Naar Aalst uit
Aalst, 26 April.
DE HEKSENPROCESSEN.
's jaars voor de
stad.
's jaars voor ge
heel het land.
De fJker verschijnt wekelijks den Zaterdag in den namiddag, onder de dagteekening van den volgenden Zondag.
SINTE FRANClSCUS-XAVERlUS.
Vele onzer lezers weten niet wat het oppt r-
broederschap van Sl-Franciscus-Xaveriüsis, dat
heden zijne vertakkingen over het gehccle land
verspreidt en niet weinig gelijkt aan eene onme
telijke spinne-webbe.
HetOpper-Rroederschap is eene oneindige As
sociatie, die de verdierlijking, door vrees en hij-
geloof, onzer werkende en landbouwende klas
sen, voor een ig doel heeft.
Wij hebben schoon te lachen, de katholieke
bedriegerij zal oppermeester blijven in de han
den der priesters, zoolang hel onderwijs de on
wetendheid niet zal doen verdwijnen.
Zij. die van de religie eenen stiel maken we
ten dat wel ook trekken zij dagelijks meer en
meer den hand toe die de oogen onzer ongeluk
kige bevolkingen verblindt.Van den eenen kant,
nemen zij van hel volk al wat kruipend en
slaafsch is, en bewerken hen met de vrees van
den anderen kant, hetgeen groot, edelmoedig en
verheven is bij liet volk, benuttigen zij met hun
ne inbeelding tot het fanatismus cn hunne god
vrucht tot de ijlhoofdigheid te doen overgaan.
Hebben wij hiervan geene bewijzen in de
schandige daden, die gebeurd zijn in 'l midden
5-
15 cme". den
drukregel.
DE IJ
De aboiinementSM
prijs is voorop
betaalbaa r
Denderinonde,Lokeren 5 20 7 20 8 38 1225 3 15 020.
Mechelen, Antwerpen 5 20/ 7 20/ 7 28d 8 37d e. 1,2,
kt. 8 38/ 9 43d e. 12, 3. 1 14d e. 1, 2, 3 kt. 2 50d
8 15/ 5 53d 6 20/ 8 37 en 8S8rf e. 1,2, '3 kl.
Brussel 5 20/ 6 lOd 7 20/ 7 28d 2, Ski. 8 38/ 9 43d
12 9'2d 1 14 e. 1, 2. 3 kl. 250d 8 15/4 47d e. 1,2,8 kl.
5 53d 6 20/ 8 35d 8 58d.
Leuven,Thienen,Luik,Verviers 5 20/ 7 20/ 7 28 8 37dE: 1,
2, 3 kl. 8 38/ 9 43d 12 02d 1 14d e. 1, 2. 3 kl. 3 15/
4,47 E.3k5 53d 6 20/s.l,2kl. v.Thienen 8 87d e. 1,2 kl.
Gent 505 ('s vrijdags.) 801 e. 1, 2, 3 kl. 834 8 53
12 25 12 46 3 18 3 46e. 1,2,3 kl. 6 20 6 41 9 26.
Brugge, Oostende, 8 01 e. 1, 2, 8 klï 8 84 8 53 12 25
12 46 8 46 1, 2,3 lil. 6 20 6 41.
Doornijk, Moescroen, Kortrijk, llijssetk [lungs Gent) 8 53
12 46 3 18 6 41.
Doornijk, Moescroen, Kortrijk, RijsseT (langs Aath) 6,10
(5 51 alleenlijk naar Kortrijk des zr.ierdags, zondags
en woendags)7,58 12,02 2,50 5,58
Ninove, Geerardsbergen, Lessen, Aath 610 7,58 12 02
2 50 5 53 8 58.
Bergen, Quiévrain, Brnine, Manage, Charl., Namen 6 10
7,58 12 02 2 50 (5 51 e. 1, 2, 3 kl. van Charleroi).
NOTA
Denderinonde en de letter d langs Denderleeuw.
Antwerp.555 950 1235 1 18e. 1,2,8 kl.'S 45 7 20
Brussel 5 85 7 25 e. 1, 2, 8 kl. 7 30 8 13 11 20
12 02 2 10 3 10 e. 5,15 6,00 8.20.
Gent 6,40 8 06 e. 1,2, 8 kl. 8 52 11 13 12 45
1,2,3 kl 2 01) -4 17 5 03 8 00 8 93
Aath 6 55 1 i 30 1 42 4 35 7 50 S 05.
Lessen 7 UrOOaS 2 01 4 64 8 10 9 24.
Geeraardsbe gen 7 34 11 14 2 17 5 13 826 9 39
Ninovc 7 59 11 48 2 40 5 85 8 49 10 03.
Lokeren 6 56 1057 1 50 4 50 7 35.
Dendermönde 7 32 9 55 11 33 2 24 5 27 8 06 10 1
Oostende 4 39 k. 1, 2, 3 kl. 8 45e. 1, 2, 3 kl.7 009 2<
1205 3 01e. 12, 3 kl: 6 05.
heteekent langs
De letter
Ternath,
bodege
Lede
03 avonds,
Schendelbekc. al de konvoois.
DE Y'OLKSKAMER?
heeft dijnsdag hare werkingen hernomen: zoo het
schijnt cn blijkt hebben de paasch-vacancien nog
nieU; lang genoeg geduurd; onze mannen waren
nog niet uitgerust: de kamer was in getal niet als
er moest gestemd worden. Als men het hoofd tan
minister Malou ziet, dan weet men dat het is om
liet land geld af te doen, ook vroeg hij hij de o-
pening der zitting dat men algauw met het wets
ontwerp over de leening van 240 miljoen |zou aan
vangen, dit, om later, zegt hij, rijpelijk en op
alle gemak te kunnen ovu-rwegen waaraan zij zul
len besteed worden.
Wie daar niet het zonderlingste ontwerp welk
ooit den dag zag, dient, in te bekennen, moet van
zijnen weg afgezaaiid zijn. Wat! men vraagt mil
joenen, en dat nog al 240 miljoenen franken zon
der te weten wat men eigenlijk er moet mede doen!
Mag men niet zeggen zonder vrees van legen ge
sproken te worden dat het Malou's ministerie mil-
joendorgstig is en liet op;de verspilling onzei
centen gemunt heeft De leening is gestemd ge
worden,en de wijze op welke zij vastgesteld is, zal
M.Malou toelaten eenige honderde duizenden te
verwezenlijken.
Dc reis van Ex-minister Guillaumein Duitsch-
land op kosten van 't land,zonder er door do kamer
bemachtiging voor ontvangen te hebben, maakt
het. ontwerp van eene. ondervraging van het
ministerie er zal moeten op geantwoord worden
Het wetsontwerp over het afschaffen van het
6e VERVOLG
Dan volgt nog de opsomming van 8 betooveringen
van menschen gevolgd van dood, 6 betooveriDgen van
mcnschen, die genazen, Gbetooveringen dieren, 2betoo-
veringen van melk.
Dan volgt de sententie
Omme alle welcke abominabele en execrabele faiten
en delecten bij u gecomitteert, den rechter overgeble-
bleken, midtsgaders bij uw eygon contessie en bekeule-
nisse van leenmannen van desen hove, prochie van
Heestert, rechtdoende met advijs van rechtsgeleerden
van Vlaenderen hebben u Josyne. La Byns voornoemt
gecondemneert soo sy u comdemneeren bij dese ge-
worcht te worden aen eene partubilaire, «ode daarna
uw lichaam yerbrant te worden al inasschen en voorts
confisqueren al uwe goederen enz.
Zoo ging hel in ons Vlaanderen over twee a drie hon
derdjaren toe. Oude sukkels van vrouwen, die uitgeput
van armoede en honger in zich zeiven den wensch had-
werkhoeksken is voorgelezen geworden.
Eene levensdurende jaarwedde is aan dame ba
ronnes Van Steenhault, weduwe van den staats-
ministerC. D'Hoffsehmïdt toegestaan.
De nieuwe nmister M. Thiebauld is in de ka
mer verschenen en hceit zijne geloofsbelydenis
van verknochtheid cn loyanteit aan 's lands wel
varen uitgesproken. Ilij heeft verklaard dat er
groote hervormingen in het leger onontbeerlijk
zijn: de militaire vervanging moet heel door den
staat plaats grijpen; vele bestaande inrichtingen
moeten gew jz gd en andere, die nog al merkelijke
groote sommen gelds vergen ingevoerd worden.
De voetgangers organisatie vraagt kleine verande
ringen, maar integendeel de ruiterij moet aan de
hoogte gesteld worden van hare belangrijkheid,
en op den zelfden voet als de meest gevordc krijgs
natiën.
De speelreis aan den Ex-minister Guillaume op
gelegd, die het ministerie geene helpende hand
leende, reis welke nog al eene goede duit gekost
heeft, is door M. Couvreur te berde geroepen,en
heeft uitleggingen van wege M.Malou verwekt,die
niemand kunnen bevredigen wie de geldelijke be
langen zijns vaderlands behertigtuit alles blijkt
het dat zijne collegas aan M.Guillaume eene reisje
hebben doen ondernemen, onder voorwendsel ze-
kero militaire kwestien te gaan studeren, om mid
delerwijl hunne getrokkene plannen tekunnen uit
voeren. Eu bij zij no terugkomst was'er hem al een
vervanger gevonden.
Men ziet meer en meer, en klaarder om klaarder
hoe de klerikale béwindmannen, tijdens de kiezin-
den voelen opkomen naar brood voor man en kind,
naar kleederen voor zich zeiven, werden beschuldigd,
naar die wenschen die eene stem des duivel» waren, ge
luisterd te hebben oude leelijke vrouwen, die men
eenigszins met tegenzin ontmoette en aanraakte, wer
den verdacht, aan den duivel datgene verschuldigd te
zijn, waar hun onaangenaam uiterlijke alleen schuld
aan had. Scherpzinnige rechters matten zich af in het
nasporen der ingebeelde toovenaarsteekens en toove-
naarswerken hooggeleerde cn eerbiedwaardige pries
ters en monikon voegen zich bij4hen om uit al die raas-
kallingen stof tot pijnigen, tot verbranden te vinden
En wat bij ons gebeurde, viel elders nog in groutere
matevoor.
In het zuiden vanFrankrijk.de bakermat der tooverij»
werd reeds in 1275 eene edele dame als toovenares ver
brand daar ook werden van 1320 tot 1350 in de enke.
Ie stad Carcassone 400 doodvonnissen tegen tooverij uit
gevoerd. Gedurende de regeering van Frans den 1",
waren er in Frankrijk meer dan 100,000 menschen als
loovenaars aangegeven ea veroordeeld.
Een franich rechtsgeleerde, die onder de regentschap
van Catharina van Medecis leefde, verhaalt, dat een
veroordeelde toovenaar, korts voor hij verbrand werd,
gen van 1870 overtuigd waren omtrent het mili
tarism en de middelen óm hot zelfde in te toomon.
Nogthans is liet door dit valsch hoofdpunt hun
ner programma dat zij aan het roer van's lands
zaken gekomen zijn.
uitbracht, dat er meer dan 300,000 toovenaars in
Frankrijk waren, en dat er op zijne aangifte 1200
menschen in het lijden waren gebracht.
In Toulose waren meer aanklachten van tooverij dan
vau alle andere misdaden tezamen. Geheele doipen
werden uitgebrand. Een Hollandsehe schrijver, die in
1620 in dit land reisde, schreef dat de staken rookten
t bij honderden van den brand dergenen, die menig-
maal deugdzamer waren dan zij, dia ben deden ver-
ii branden.
In Engeland ging het niet beter, zoo min onder de
protestantsche als onder de katholieke vorsten.
Jacobus del' schreef zelf een werk over de tooverij.
Gedurende de laatste 40 jaar van de zestiende eeuw
werden in Schotland, naar men berekend heeft, jaar
lijks omstreeks 200, zoogenaamde misdadigers, wegens
tooverij ter dood gebracht, hetgeen een totaal maakt
van 8000. In Engeland werden er van 1603 tot 16,30 on
der hetzelfde voorwendsel ongeveer 70,000 ter dood
gebracht,
ln Duitschland was het nog erger. De ellende was
daarzoo algemeen, zegt een schrijver, dat er slechts
weinig van beschreven werd. Toen de heksenprocessen
verminderden, trokken zij eerst de aandacht der kro-
