des lands, te Boom, en die zoo eenen droevigen
weerklank-gehad hebben.-.
Het Opper-Broederschap is eene soort van
kameleon maatschappij, Voor de behoeflcns zij
ner taak neemt zij alle gcdaanlcns en speelt alle
rollen. Door de vorming barer politie, trekt zij
veel
1. Op de geheime maatschappijen.
2. Op den winkel of werkplaats, door het
werk dat zij verschaft;
3. Op hel jesuietismus, doorde ouderlingsche
verspieding
4. Op de congregatie, door de inorderijen
welke zij doel, en de paternosters die zij ver
koopt.
5. Op de herberg, door de braspartijen die
zij vormt, alhoewel zij vooraf vergeven zijn. al
wat gedaan wordt is wel gedaan, op conditiën
liet voor de goede zaak dient.
Hel Opper-Broederschap doet meer; het dien
voor voorzieningskas en vervangt de volks bank.
Het verbiedt de moeder haar kind naar de bur-
gersschool te laten gaan en dwingt denvader zij
nen zoon bij de broerkens van lifedc lezend en.
Soms vormt het den werkslilstand (grève) le
gen den meester, vooral als de meester liberaaj
of vrijdenker is. Dat heeft men reeds gezien, dat
zal men nog zien.
Aan de klerikalcn, heeft de congregatie niets
te weigeren zij werkt zelfs op afslag aan prij
zen die alle mededingers uitdaagt. Dat hebben
wij onlangs te Antwerpen gezien.
Zekere dagen, als de zaken wel gegaan zijn,
smijten de Sussen hunne kap af en springen op
de planken eens schouwburgs. dan geven zij
eoncerten, verlooningen. zittingen van tooverij,
spelen voor goad komedie en vergelen nooit de
flesschcii te ledigen lot den bodem. Den avond
voorbij zijnde, gaan zij langs stad en dorp, mjn
of meer waggelende, de liberalen tergende, tw ist
zoekende aan den eersten den besten en schreeu
wende de krijgsmarsch der pauselijke zouaven.
Dia van onze lezers aan de laalste manifestatie
van hel huis van Antwerpen deel genomen heb
ben, weten er van te spreken.
Het viel mij laatst te beurt deel te nemen aan
eene vertooniug, ingesteld door het opperbroe-
derschap. Het was in een gasthof van de Ant-
werpsche kempen. Een pater geheel in 't wit ge
kleed, stond op het tooneel.Hij gaf aan de Sussen
der omstreken eene begoochelings vcrlooning.
Dien pater te zien werken, zooals bij JNico-
let zijne bekers kunstgrepen en zijne dubbele
bodems doozen te zien behandelen, had men
zich wel kunnen inbeelden papa Courlois
te zijn.
De eerwaardige eskamoleerde zeer wel de
foulards, de horlogies, de kettingen en de vijf
frank stukken, zijne toeren verontrustten niet
weinig zijne scheinheilige toehoorders, deze
schenen bevreesd te zijn voor hunne beurzen.
De verukking der aanschouwcrs steeg ten
top, toen de pater een zwart duiveltje uit zijne
kap trok en het deed overgaan tot de zakken van
den eenen naar den andere der onslelde Sussen.
Eenige hunner maakten een kruis, anderen
keerden zich naar de deur om de plaat te poet
sen, maar de menschelijke eerbied wederhielt
hen. De pater stelde hen gerust met te bewijzen
dat hetmaar eene kleine loer van passe-pas-
se was en dat hij in eene aanstaande zitting er
nog andere zouden doen zien hebben.
De hoedanigheid van dezen pater doet ons ge-
looven, dat men in de kloosters aan de nieuwe
lingen eene klas van goochelarij geeft.
In onze tijden van crfdeelrooverij, is hel
voorzeker noodzakelijk voor de paters van alle
kieuren, zich gemeen te maken met de verbor
gene wetenschappen.
Het oppcrbroederschap heeft voor hoogslover-
ste in Belgie, eenen jésuiet, die den naam van
eene der grootsche aristocratische |familien van
Brugge draagt. Deze, de vertegenwoordiger van
hef. genootschap, gewapend met de volmachten
van Victor-August, Aartsbisschop van Meche-
len, loopt hel land af, de kleine geestelijkheid
bijeen trommelende en de geweide congregatiën
instellende met reklamen, missen en sermoo—
nen. ij hebben hem zoo hoorei) redeneeren,
te Antwerpen, te Aerschot, te Leuven en te
Turnhout.
ganten. Ieder serganl heeft vijftien man onder
zijn gebied.
Die mannen hooren meerendeels toe aan eene
gebuurte die de sectiën van de parochiën vor
men.
De onder-sectiën slaan onder het bevel van
eenen kaporaal en maken zeven man uil. Ieder
lid moet zijnen kaporaal bekend maken wat er
omgaat, wat hij hoi rt, verneemt en belrapi.
Heeft een gebuur goesting te sterven als vrijden
ker, moet het Susken den koporaal verwittigen,
de coporaal de sergeanten zoo voorts, lot aan den
geestelijken bestierder.
De Xaverianen zijn ook gelast te doen kennen
aan den pastoor, de geabonneerden aan de onge-
loovige gazetten, de hotelhouders die gcenen
vasten volgen en die laten dansen.
Andere zijn gelast met den onderhoud van
hunne zoogezegde openbare rust, om niet den
stok in de hand hunne handlangers te verdedigen.
\Y ij lubben nog voor getuigenis de stoklagcrs
van Leuven en de wacht van den graaf de
Chambord.
Men ziet het, het opper-broederschap van
Sinle- Franciscus-Xavcrius is niets anders dan
de verwezenlijking van Loyola's drooms.
De verklikking betaald, de verspieding aan
gemoedigd, verheiligd en gedaan in den naam
Gods. De verraderij gezeten tusschen de wieg
des kinds en het bed des moeders. Een geheel
volk schijnheiligen bezig zijnde met zich te ver
raden van 's morgens lot 's avonds, van hoog
tot laag, van laag tot hoog.
Ziedaar de maatschappij die de verzameling
der Sussen ons bestemd, indien niets den voor-
uilgang des broederschaps komt beletten.
O.AI. Xiiics.
Na decs opperhoofd, dat als groot meester
aan het hoofd slaat van die zwarte melzelarij,
komen de voorzitters en bestierders der plaatse
lijke congregatiën. Dc voorzitter is meest eene
rat van de beste slof, eene aaneenschakeling van
Syllabus en Bien Public. Hij is ook een bemid
deld man, dat spreekt van zelfs.
In den tijd werkte bij voor de verkrislelij-
king der kapitalen.
Doelt bij leeft zich bij tijde uit liet spel ge
trokken en als men Item heden spreekt van den
fanteuzen Lagratid-Dumonccau, dan wascht hij
zich dc handen zooals Pilalus. De geestelijke
bestierder is meest een jong onderpastoor vcrsch
uil liet seminarie gevlogen en zeer doordrongen
van de liefdadige geleerdheid der klerikale
kweekerijen.
Voor de eenvoudige leden is de vorming des
opper-broederschaps zeer krijgshaftig, zooals
hij hel leger zijn c soldaten, kaporalcn en scr-
DE GEMEENTEL,AAD
van Aalst heeft vrijdag 18 dezer eene openbare
zitting gehouden.
Hoe het komt dal de zittingen zoo altijd drin-
genderwijze bevolen worden, want zij worden
schier al slechts eenige uren voor dat zij moeten
plaats hebben vastgesteld en nicvers aangekon
digd zoo het betaamt, is iets (Jat ons als zonder
ling voorkomt.
Loopt het publiek onze raadsleden iu de voe
ten zijn zij op hun gemak niet om niet deszelfs
cenlen op de kemeljacht uit le gaan?
Une fois n'est pas coutume, maar onze edi-
len schijnen van dc loegelalene Uitzondering den
algemeencn regel te maken, om aan het publiek,
dat begcerig is derzelver doeningen en beslis
singen bij te woonen, om er met kennis van za
ken zijn woordje le kunnen over reppen, te ont
snappen.
Wat er ook van zij, de zitting van 18 is wei
nig belangrijk geweest onder hel opzicht der ge-
nomene beslissingen; maar zij heeft eene zijde
opgeleverd, die nog al bedenkingen kan doen
oprijzen. Het register der proces-verbalen der
zittingen is den raad voorgelegd geworden en
men heeft er verscheidene yapinyen,blancs of
weylaiinyen van verslagen in ontdekt met aan
merking sera ropié. Die verslagen zijn de ge
wrochten van MM. Liénart en Monfils. die den
raad en liet publiek met ongehoorde meester
stukken in hun geslacht vergastten.
Bedekte veronderstellingen rezen er op, die
bejegend werden met een gezang van bisparé
door de raadsleden schier in koor opgehaald
maar boe zijn zij niet meer te vinden zouden
zij wel neergelegd geweest zijn En in geval ja,
wie zijn de ontvrcemders wat ook, liet kwaad
is niet zonder hulpmiddel, de minuten der ver
slagen ebeslaan tt kunttenin dc registers overge
schreven worden,want de meerderheid van den
raad van toen en het publiek zelf weten al wat
er dan is geschied
Maar dat is de wensch niet van den nog in
leven zijnde verslaggever M. Monfils want hij
mikte er geen woord over, waaruil voorzeker
geenezuivere vermoedens moeten voortspruiten.
k.%
Hijkscbrijvers op tich.
Een andere verzekert dat er geen jaar (en einde liep,
waarin niet eenige honderden door het vuur werden
opgeofferd.
Een rechter uit Lotharingen deelt ons mede, dat in
dit hertogdom op den tijdvan lij jaar bij dc negen hon
derd heksen verbrand zijn, terwijl hij klaagt, dat een
even groot getal tich door de vlucht aan zijne macht
onttrokken.
Als men nagaat dat Lotharingen op verre na, het
meest verachterde duitsche land niet was, dan kan men
welgefooven wat een schrijver zegt, dat het duitsche
rijk in eene hel hervormd was.
In hetdistrikt van Worms werden in het jaar 1488,
85 heksen verbrand.
Van 1627 tot 1620 zijn in het bisdom Würstburg in
10 keeren 157 personen verbrand.
In Lindheim, eene plaats van 600 zielen, werden van
1.661 tot 1665, 30 menschen verbrand.
In het stift I'aderborn werden in 1656 meer dan hon
derd personen verbrand.
In Saltsburg inl697. 97 personen; in het jaar 1659, in
Hamberg 600 inliet bisdom Wurtsburg 900. Zoo was
bet in Dnilschland, zelfs na Luther gesteld.
In Spanje en Portnganl maakte men geen onderscheid
tusschen ketters en tooven.iars en verbrandde men tiet
alles dooreen.
Tehafamanka werden lessen gegeven over de tooverij.
om de toovenaars zooveel tcgemmakkelijker te vangen.
In Italië werd de ijver gedurig aangezet door Pause
lijke bullen, waaronder die van Innocentitis VIII. reeds
hooger aangehaald, de eerste was, en die van den be
ruchten Alexander VI, eene niet minder luisterrijke
plaats innam. In Verona werden in bet jaar 1485, 41
vrouwen laten verbrand.
Een der kettermeesters, die dan ook door het volk
verscheurd werd, had zich beroemd honderd vrouwen
le hebben verbranden.
In Rome werden in 1545 de lichte vrouwen en joden
met de toovenaars te zaïnen aangeklaagd, om hun geld
af te persen enz, enz.
Die aanhalingen mogen ons eene oppervlakkige ge
dachte geven van de uitzinnige woede, waarmede die
uitzinnige wreedheid zich overal openbaarde.
Men denke niet, dat men alleen oude vrouwen aan
randde wij zagen reeds dat ketters en joden met haar
verward werden, dat het de onderzoekers dikwijls om
het geld der slachtoffers, dat regelmatig verbeurd werd,
te doen was.
Vervolg nndirn)
