ven. maar wij zijn Iner in"de slatin de kuip
van de slad, wel Ie verslaan, en daar zijn de
spoken maar de nachtmerrie van kwezels en
kwezelaars die van alle licht beroofd zijn. Het
geen ons betreft, wij hebben legen andere mon
sters te worstelen, monsters die er op uit zijn
om ons mei krot en mot. met hair en vel. met
kas en geld binnen Ie spelen.
Jan. Allo komt Ier zake en spreekt eens
vrij en vrank.
Piek Die laatste aanbeveling heb ik niet
noodig, Jan, gij weetalsik ;spreek of iets zeg,
dat is recht voor de vuist, dal is geheiligd en
op waardeid geslaafd.
Welnu, om uwe nieuw gierigheid te voldoen
zal ik u dan zeggen, Jan, dat ik dijnsdag op
di 11 ijzeren weg. uit den mond van eenen in
dustriële van G'enl, die in de zaak betrokken is,
iets vernomen heb dal unict weinigzal verwon
deren.
Tot hiei, riend, had de bakker alleen
de reputatie, zijn of niet zijn, en moest hooren.
dat hij met zijnen picli. pieli. al, dronk en alle
vermakelijke parlijdjes kon bijwonen. Maar hij
is hel alleen niel die deze reputatie mag hebben,
er zijn er nog anderen J »n, die m n met kammen
crkammeiien verkammen en nog verkammen nog
minder zuiver kan krijgen dan den bakker.
Jan Uwe taal is zoo dubbelzinnig, Pier,
dat ik er niets van versta, spreekt uwe gedach
ten ronduit, bleekt den taroef dat wij weten
waarvan er kwestie is.
1 Ier. Ik verzoek niet beter. Jan: dijnsdag
dan, was ik op den trein van Ninove naar Gent:
liet konvoi scheen mij onzeker op zijne rails,
want ik was ;in vieze gedachten verzonken,waar
ik eensklaps uitgetrokken werd door cene hui
vering die al mijne lidmaten deed kraken, en de
eerste op wlen mijne oogen vielen was een oude
vriend die mij niet scheen te erkennen; maar
allengskens geraakten wij aan elkander het
woord toe ie brengen en het gesprek viel einde
lijk op het aalslcrsch bestuur, welk bezig is
met zijne belaslingschuldigden op het ijs te lei
den en ze in bet dal van Josaphal op te sluiten.
Wie zou lietgclooven, zegde mijn tusschen-
spreker, groole nijveraar en fabrikant in aan
klevende cn ondoordringbare sloffen,dat,om dat
bel met mijne handelwijze niet overeenkomt
ongehoorde voordeden en pro centen aan bestel
lers te vergunnen, ik afgeschilderd wordt als
een nijveraar zonder goederen of waren. En
dat door een man die al lang bezig is een gal in
de maan te krabben Ja omdat ik geene tien
p. U/O hem wilde toeslaan, als bijzondere en
persoonelijkc premie, heeft bij zich elders be
geven en waren aan de stad willen opdringen,
die van alle goede hoedanigheden ontbloot zijn!
De piocher, man zonder karacter of kennis
sen nauwelijks in slaat tot het ambt van straat
veger te kunnen gebruikt worden, bad zich
zoowel laten aandrijven, en op w elke voorwaar
den weten wij niet, dat bij al zonder bevel van
een deskundige, de hand aan het werk had doen
slaan 0111 die levering te verbruiken. En wat
niet onaangemerki mag voorbij gegaan worden,
is dat de ondernemer er al mijnen naam in ver
mengd had, en nirt.aarselde die waren als of zij
van mij voortkwamen te willen doen doorgaan.
Maar die waren waren tc gebrekkig om eone ver
gelijking met de mijne le ondergaan ook
na onderzoek zijn zij geweigerd en gestuurd
geworden naar Vlaanderens hoofdstad, en de
flasemaherdie zich bad willen doen doorgaan
als een almachtige over de Aalstersche onder
nemers en bouwmeesters, is met eenen neus
blijven staan van bier tot Ninonc, en van Nino
ve tot Geat.
Jan Dal is een bokkcnfopperij, Pier. en
zulke fopperijen zijn maar dagelijkscbe zonden
in eet kamp van Kalleen compagnie. Weel gij
dan niet Pier, dat zekere raadsmannen, die
niet beschaamd zijn bet woord nogal hoog le
voeren, bnnne cosijnljes enz, enz, hebben om
alle ondernemingen le doen, en Zij, raadsman
nen, de echte ondernemer zijn? Zie, Pier, op-
dal gij nimmer zoudet twijfelen,leest deze leve-
ringsbrief van cene steergroef!Wal dunkt er
u van?
Pier lis maar te waar, Jan, niette ver
wonderen dan. dat bij in alles en overal de af
gunstige speelt! Oli de slokalles, die de micros-
copieksie splinter in de oogen van anderen
ziet en den balk die in de zijneslcekt niel gevoelt
Fi.
Jan Het uur is te ver gevoorderd. Tot we-
derziens. Vaarwel.
niele, een driehonderdtal boeren, door priesters
opgehist en aangevoerd, zich van den klokketoren
meestergemaakt, om te verhinderen dat de doods
klok luide bij de begrafenis van eeno vrouw, Do
minica Snaidero, die geweigerd had geld te geveu
oor t doen gieten van nieuwe klokken.
Te Portiei heeft een pastoor de sacramenten ge
weigerd aan een stervende, Luigi Giordano, om
dat hij als afgevaardigde had zitting gehad in ons
Parlement.
Te („otrone werd^ de laatste troost der stervende
ontzegt aan branciseo Corigliano, omdat hij in
hindertijd een stuk grond gekocht had, dat toebe
noord had aan een klooster.
Ie Mantua werd door den bisschop een priester,
Girolamo Lustoza, met den banvloek getroffen
niet omdat hij een jong meisje verleid had doch
omdat hij t gedane kwaad en de eer van 't meisje
hau willen herstellen, door haar burgerlijk te hu
wen. J
Een priester te Buti, Bacchini genaamd kon
goedvinden, zich in de vuilste bewoordingen uit
te laten over Ilenan 't giftigste gedrocht uit de
de hel, welks rotte tong zulke afgrijselijke kette-
|Jen. vei'kondigd had. En de geestelijkheid te
l unjn sloeg de menschelijke natuur in 't aange
zicht, door do verbieden dat, hij de begrafenis van
een zekeren heer Pogliani, in de kerk van St-
1'lanciscus de groote mis van Cherubuni werd uit
gevoerd, omdat zij niet door vrouwenstemmen de
«kunstmatige contra-alten» (ontlasten) verkoos
te doen vervangen, van welke do pausen eertijds
zich in de Sixtijnsche kapel bedienden!
EN AVANT.
tt ilfrid'I is toch iets! nooit geene
vrede. Als men bun hoofd ziet is er onrust of
oneenigheid le verwachten.
Jan—Wat wilt gij zeggen, Wilfrid, wat is
er weeral geschied
IVikfrid, Gij weel bet nog niet wel de
brekspelder uil de molenstraat die het voorbeeld
zou moeten geven an bedaardheid en gevoeglijk
heid nu dat bij meer verkregen Leeft dan zijnna-
pterenhoofd kon doen ver wachten, het ft op de
feest der vaar!straal bij vriend Sus de gulhar
tigheid die er heerste onderbroken en de politiek
boven alles willen uithangen: maar daar die
twistdrijverij van niemands smaak was, beeft
men met hem kort spel gemaakt en hein de deur
gewezen.
Jan, Zoo dat bij aan de deur gezet is
W ilfrid. Ja, Jan, en dat met klank.
Jan. f is verdiende loon en om zulke onaan
genaamheden niet le gemoet te zien, zou men
kadeën van dusdanigen kaliber moeten laten
waar zij zijn. Hunne plaats is bij gcenc ordente
lijke lieden. 'T zijn brouillons of franskiljons.
W il*rid. IJdel van hoofd en ijdcl overal.is
't woord, Jan.
Jan. -- Dat bijzijn profijt van dit lesken make,
want t is tc vreezen dat bij zich zeiven alzoo o-
veral zal builen borstelen.
W ilfrid. Die als papegaai geboren is kan
als nachtegaal niet sterven en daarmede punc
tum.
DE TOOVERHEKSEN.
Dat het middeneeuwsche bijgeloof aan toover-
ïijen in Holland ook nog niet geheel is uitgeroeid,
bewijst het navolgende.
In het dorp Lexuiond woont zekere familio
Burgraff, die beweerde te zijn betooverd; deswe
ge werd de wonderdoctor uit Gorinchein geraad
pleegd, die der bedrukte familie Burggraaf!' de
tooverheks aanwees. In den ochtend van i 3 Maart
laast Werd Janna Van denlleuvel, huisvrouw van
Huibert V an N\ eenen, als de aangeduide toover-
heks door de familie Burggraaff onverhoeds aan
gegrepen cn in huis gesleept.
Nadat de deur was gesloten en men de ramen
van binnen met kleederen had behangen, om het
inkijken te heietien, werd de gewaande tooverheks
deerlijk mishandeld, en men dreigde haar met
moord, door haai' op een fiksch brandend vuur te
zullen werpen, tenzij de tooverheks oVer de fa
milie Burgraaff de woorden uitsprak God ze-
gene u allen Ter voorkoming van grovere
mishandeling, en wellicht van levend verbrand te
zullen worden, heeft de in doodangst verkecrende
vrouw do zegenrijke woorden uitgesproken waar
na zij met hangende haren, verscheurde jak, be
bloed aangezicht en gewonde handen uit de wo
ning is ontkomen.
Deze zaak, waarin 9 getuigen werden gehoord,
is door de arrondissementsrechtbank te Gorinchem
behandeld, die bij vonnis van 22 april de drie be
klaagden Cornelia V an Cruggen, huisvrouw van
Jan Burggraaf!, Annigje Bos, huisvrouw van
Hendrik Vau Dijk, en Aalte Burggraaff, heeft
veroordeeld ieder tot eene gevangenisstraf voor
den tijd van een jjaar, in eenzame opsluiting te
ondergaan; ieder tot 8 fr. boete, subsidiaire ieder
een dag eenzame gevangenzetting, en in de kos
ten.
Gouvnucn tigheid.
Wat er in Italië al geschied,gaat alle gedacht te
boven ziet hier eenige staaltjes;
Onlangs hebben te Susano, in 'l distriet San Da
JAN DELAET EN IIET BROOD,
In de Kamer gaat Jan Delaet door voor cene
autoriteit in de kunst van t gemaal voor de
broodbakkeij'T is daarom dat bij een verslag
heeft mogen maken voor de middensectie, die ge
last was met het onderzoek van eene vraag tot bui
tengewoon kredtet, strekkende om verbeteringen
aan het soldatenbrood toe te brengen.
Tot heden toe heeft men aan Jan Delaet, nog
niet kunnen antwoorden, doch thans heeft hij zij
nen meester gevonden, namenlijkt M. den .mili
tairen onder-intendent de Coster, die onder den
titel A propos, van soldatenbrood die onder
kleine brochuur werd uitgegeven waarin al de
beweeringen van den jAntwerpschen representant
over het gemaal en de bakkerij totaal worden af
gebroken.
Jan Deiaat speelt waarlijk met het ongeluk.
Gisteren gaf hij zich uit voor meester in 't ver
smelten, en de hoogere gerechtshoven hebben,
door eene veroordeeling, zijn talent in dit vak op
prijs weten te stellen.
i
Dit deed den kelk overloopen.
Balthazar Dekker hegon van in 1682 zich te verhef
fan tegen het bijgeloof; in 1701 verscheen le Rotterdam
zijn groot werk, waarin hij de gansche zaak volgens
de wetenschap en de gezonde rede bespreekt en°om.
verre werpt. Nauwkeurig onderzoekt hij alle feiten, die
hem ter kennis zijn gekomen, met groote geleerdheid
legt hij ze ui t.
Rekker werd vervolgd, maar men luisterdenaar hem
hij word gelezen, vertaald, bestreden en verdedigd, en'
van hem af begon het licht door tc breken.
Vroeger had men getracht het kwaad met even 011
redelijke middelen te bestrijden als die, welke de ket
termeesters gebruikten. Sommige menschelijkore rech
ters pasten op de beschuldigden de waterprof toe. Deze
bestond hierin; men lei deaangeplaagdenop het water,
gebonden aan handen en voeten. Gingen zij onder, dan
waren z.j onpl.chtigbleven zij hoven, dan werden zij
veroordeeld. Deze proef werd in 159o in de Nederlan
den verboden.
Keizer Karei had aan destad Oudewater het privilegie
verleend, van daar door de openbare wo»g te laten
vaststellen, of iemand meer of min dan nature woog.
Werd zoo iets bevonden, dan was het een vermoeden
tegen hem. Had hij zijne natuurlijke zwaarte, dan werd
hij vrijgesproken.
Vele rnenschen ook van elders kwamen zich daar al
led wegen.
{Vervolg nadien.
:zsft*SL.