Zondag 28 September 1875. 196. Vierde Jaargang.
fr. 4-00
fr. 4-75
Aalst, 27 September.
9a 3 ar ^3 a 2
's jaars voor de
slad.
Aankondigingen
'sjaars voor ge
heel het land.
F aderlandooruiUjanyLandbouw, Nijverheid.
De IJker verschijnt wekelijks den Zaterdag in den namiddag, onder de dagteekening van den volgenden Zondag.
Vertrekuren n\\ Aalst. September 1813.
Naar Aalst uit
IJZEREN WEG
Waar slaat den tijdwijzer? waar gaan wij
heen Hoe is hei mei de staatszaken gelegen, in
Frankrijk, spanje zonder ons vaderland le ver
gelen De historie van de eene is de historie van
de andere natie.
Maar wal doen de franschen, wat willen zij?
welke rol spelen zij door wie worden zij aan
gehitst of in slaap gewiegd hebben zij nog oo-
ren om te luisteren, oogen om te zien
De Iranschen leven, maarzij leven door zich
zelve niet, zij hebben oogen om elkandcren te
beloeren en zich als de volmaakstc te aanschou
wen! dal kan niemand bestrijden als het mode-
kens, lichtvaardigheden of oplooingen geldt;
maar als het op grondzaken en grondelijke en
vaste verbeteringen aankomt dan bedomt en ver
donkert de waarheidskijker waarvan zij zich be
dienen om hunne grootheid, glorie en trotsheid
te voorschijn te doen komen en weid en breed te
ontwikkelen.
Frankrijk verwijft en verweekt zich meer en
meer, en weldra zal het heel ontzenuwd zijn
door bijgeloofhet zal zijne schoonste lijden
voor erbarmelijke schouwspelen die in de eerste
kruisvaarten eenige verrechtvaardiging konden
vinden, uitgewischt en door geestesvcrslomping
geslagen zien worden de banden die zijne hui
dige opdrijvers voor de franscbe bevolking aan
'l meden zijn, zullen aan de groole natie aange-
kluisterd worden.Rome rekent op de macht van
liet verkwezeld Frankrijk en denkt niet dat geheel
hel noorden, Duitschland aan hetljoofd, zijne
krachten in eere houdt om als een man op te
slaan en het huidig monster dat op vele punten
het hoofd durft verheffen, en fanatism en jesuie-
lism genoemd wordt, aan ie vallen en len gron
de te horen.
Nog wat geduld en de voorzegde uitslag zal
zich verwezenlijken.
Bedcvaarlen langs hier, bedevaarten langs
daar veel nieuws en weinig goeds en len slotte
algemeenen opstand van het licht tegen deszelfs
uitdoovers, ziedaar waaraan men zich moet vei-
wachlen.
ln Frankrijk zelfs heeft men er al plaatselijke
voorbeeldekens van gehad en voor weinig dat
die cavalcaden die niet als aanvallen zijn tegen
de wettelijke machten en mogendheden, zich
nog vermenigvuldigen, lot oneer van wie er
deel aaneemt of ze bevoordeeligt,zouden hare op-
drijvers wel kortelings hunne buitensjiorigheden
tebclreuren kunnen hebben. 'T ware maar loon
naar werken want die met hel poeder of het
vuur speelt loopt altijd gevaar zich Ie verbran
den.
Ziehier wat zich al in Frankrijk heeft voorge
daan
De bedevaartkoorts, waardoor ook zoovele offi-
eieren van het leger worden aangetast, begint
bare vruchten te dragen Een aandachtige op
merker kan het niet ontgaan, dat zoowel onder
den landbouwenden stand in de dorpen, als on
der de arbeidersklasse in de steden eene gisting
bestaat, die een spoedige en verschrikkelijke uit
barsting doet voorzien. Nu reeds heeft op veischil-
lige punten des lands de verbittering des volks
zich luide geopenbaard.
Wat in savooi», in Auvergne, Poitou, Nièvre,
en zelfs te Saint-Denis, voor de poorten van Pa
rijs, gebeurd is, bewijst dat de verontwaardiging
des volks zich lucht wil geven, ondanks de gen
darmen van het Kabinet-de Broglie. Te Tgonon in
Savooie werden de bedcvaarlgangers ontvangen
met de kreten In 't water met de pelgrims
Weg met de pastoors Weg met de Jesuieten
Dezelfde hoorde men te Cliablais, toen de republi
keinen zich naar Ouchy (Zwitserland) begaven,
om aan den heer Thiers een bezoek te brengen.
Op hunne terugreis 't was op de stoomboot
WinIlelriedzongen zij de parodie op liet be
kende lied der bedevaartgangers Sauvez Rome et
la France,enz.,en beschimpten zij de priesters,die
zich op den stoomboot be vonden. Ergere dingen ge
beurden te Vic-le Comte, in Auvergne, waar de
geestelijkheid nog voor korten tijd zeer veel in
vloed had. Omstreeks vier duizend bedevaartgan
gers moesten er zich een ganschen dag de spotter
nij van de bevolking laten welvallen.
Terwijl de abt Lhardon de predikatie voor de
vromen hield, dansten de inwoners farandole in
de kerk en maakten een oorverdoovend rumoer.
15 cmen. den
drukregel.
DE
De abonnements
prijs is voorop
betaalbaar.
Denderm.Lokeren 5 05 7 35 8 48 12 25 8 0b 0 22 9,55.
Mechelen, Antwerpen 5 05f 7 35* 8l(tJ E'
ld. 8 48* 9 24rf e. 1 04 d e. 1, 2, 8 ld. 2 50d 3 0(><
5 52d 6 208 41 en 9 06d 9 49e.
Brussel 5 012 6 22d e. 1 en 2 k.7 35 7 09d 8 12e 8 482
924 11 53d 1 04 e. 1, 2, 3 kl. 2 54 do 062 j -3d e.
1,2,3 kl.B 52d 6 Ud 6202 8 41d 9 OGd 9 49e
Leuven,Thienen,Luik,Verviers 5 Oaf 7 352 7 09 K
2 3 ld. 8 382 9 43d 12 02d 1 14d e. 1, 2, 8 kL 8 062
5,23E.8kb 53d 6 202 e. 1,2kl. v.Thienen 8 37d 8,41 9,49 e
g«„. 5 00f..rijd...,n«9
8 59 12 25
Brugge, Oostende, 7 59 e. 1, 2, 3 kl. 8
12 40 3 26 1,2, Ski. 6 20 6 40.
Doornijk, Moescroen, Kortrijk, Rijssel (langs Gent) 8 59
12 40 8 26 6 40.
Doornijk, Moescroen, Kortrijk, Rijssel (langs Aath) 6,01
(5 51 alleenlijk naar Kortrijk des zaterdags, zondags
en woendags) 7,50 11,-53-2,90 üfiO 6,24 e.
Ninove, Geerardsbergen, Lessen, Aath 6 01 7,09 7,50
2 52 5 52 9 06.
Bergen, Quiévrain, Braine, Manage, Charl.. Namen 6 19
- -.T^és,n «7,0829 e986. 7,50 11 53 2 54 (5 51 e. 1, 2,3 kl. van Charleroi).
12 40 3 26 3 51e.5 oie ,-, v - nPndermonde en de letter d langs Denderleeuw.
De letter 2 beteekent lang. „theraen en Iele, al de konvoois Denderleeuw, al de konvoois behalve die van 1 04 en 5 23 avonds uit Aalst Jette
„_AANI STIL Te Idegem<ijseg e"lr ,„I15 2 10 5 15, 8 20'savonds, en uit Aalst van 7 09,9 24 's morgens, 11 53, 2 54, 6 24 en 9 06 'savonds. —Erem-
Ternath, de konvoois uit Brussel van morgens'l 1 53, 2 54, 5 52 en 8 58, 'savonds en uit Brussel van 7 30,11 20 *s morgens, 2 10,5 15 en 820 'savonds.en
bodegem, de konvoois uit Aalst van b 7 vriid aas 8 41 's morgens 12 20, 3 26,6 20en 936 'savonds, en uit Gent van 6 15,8 29 en 10 50 's morgens, 2,00 529
Lede, de konvoois uit Aalst van 5 00 s morgens vnju g.
3 03 's avonds, Schendelbehe. al de konvooi^
NOTA
ST
Antwerp. 555 950 12 35 1 18e. l,2,8kl.3 45 723 8,35
Brussel 7 20 e. 1, 2, 3 kl. 7 26 7,50 11 06 11 55
2 10 3 12 s.4B8e 5,55 7,50 8,20.
Gent 5,49 G 15 e. 7 39 8 29 10 50 12 31e.
1,2,3 kl 2 00 -4 51 5 29 8 06 8 11 9 16e 3 ld
Aath 6 49 10 30 1 40 4 34 7 58 9 12.
Lessen 7 14 00 53 2 01 4 61 8 10 9 24.
Geeraardsbergen 7 34 11 14 2 17 5 13 826 939.
Ninove 7 59 11 43 240 535 8 49 1003.
Lokeren 6 56 10 57 1 50 4 50 7 35.
Dendermonde 7 13 9 38 11 26 2 18 5 22 8 09 10.47
Oostende 4 39 e. 1,2, 3 kl. 6 45e. 1, 2, 3 ld.7 009 20
1205 3 01e. 12,3 kl6 05.
EEN WOORD INLEIDING.
Als iemand die goed weet wat de jesuieten of ultra-
montanen durven begaan als zij <!e band boven 't water
hebben, met de geschiedenis voor den dag komt en wijst
op een verleden.dat nog geen drij hondert, ja nog twee
Dondert, en hier en daar nog geen honderd jaren ach
ter ons is, dan beginnen die ullramontanen te spotten
en te lachen dat zij schokken. Wat men al aan die on-
noozele menschen tracht wijs le maken Weihoe men
durft uog spreken van tienden en kerwijen, van
terugnemen der zwarte goederen, van kerkelijke ge-
rechtshoven, van inkwisitie Allo toe! Dat is eene
zotternij, iedereen weet wel dal er daar in onze eenw
geene kwestie meer kan van zijn Dat zijn allemaal
leugens en laster van de vijanden van de religie Dat
zijn allemaal uitvindsels van den boozen geest en ie-
dereen weet wel dat het katholicism een godsdienst is
van peis en vrede, van goedertierendheid en broe-
derliefde
Ln zij lachen van langs om harder en zij schijnen
zoodanig hertelijk te lachen dat sommige flauwe libe
ralen somtijds meè lachen en zeggen Toe toe laat
er ons maar nilscheen van op de jesuieten hun vel
te zitten; 't wordt op laatste een zage-, laat ons van
wat anders spreken
En ze spreken van wat anders gelijk in de Antwerp-
sche meetingen en de fameuze liberalen krijgen voor
hen jaar lang rossing op rossing van honorabele kerels
gelijk Delaet en Coiemans
Als de jesuieten peizen van nooit meer een hand te
leggen op de zwarte goederen waarom beeft de paus
wel al vijf en-zestig keeren de bezitters dier goederen
en al die tot den verkoop rechtstreeksch of zijdeling
'megewerkt hebben, in den zoogezeiden ban van de zoo
gezegde heilige kerk verketterd, verdoemd en vervloekt?
Waarom heeft M. Delebecque, waarom hebben ook
de andere bisschoppen dan zoo zorgvuldig lijsten van
al de zwarte goederen in hun bisdom doen opmaken 1
Kerkelijke gerechtshoven hé wat gebeurt er in
Duitschland, in Zwitserland, en waarom ziet men daar
de katholieke geestelijkheid als een man tegen wet en
recht opstaan Wat dient er meer gezeid En de in
kwisitie Vergeten wij nooit de woorden van Roo
thaan, generaal der jesuieten: Ces lihéraux font hien
les dégoütés Croient-ils par hasard que les büchers ne
puissent se rallumert(Die liberalen maken veel van bun
nen neus Meenen zij misschien dat de vlammen der
brandstapels niet weer kunnen branden
Wat wij zeggen is genoeg oin ons te rechtvaardigen,
ons met de Inkwisitie bezig te houden.
2. OORSPRONG DÉR IMKW1SITIE.
Paus Innocentius III richte liet Tribunaal van het ge
loof (leest: inkwisitie in tegen die albigenzen, in de
13° eeuw. De eerste inkwisileur was de Spanjaard Do-
meuigo de Guzman, belast met de andersdenkenden met
de roomsche Kerk le verzoenen, de dwalingen te on
derzoeken waarin zij gevallen waren en hun straffen
opteleggen die weldr.i verschrikkelijke kastijdingen
werden. Om hem te helpen, stichte de II. Dominieus de
orde der prediklieeren, uilsluitend met het doel van de
ketterijen !e bevechten en weldra de ketters aan den
wereldlijken arm overleleveren, 't is te zeggen aan bet
gevang, aan de galeien, aan de brandstapels, -Guzman
voltooide zijn werk met het inrichten van de Derde-
Orden der Penitentie,'t is le zeggen de katholieke po-
licie van kwezelaars en kwezels van allen rang en stand,
geheime benden van spioeueii en verklikkers die nog
beslaan onder verschillige benamingen. A1 mijne lezers
weten genoeg wat er in de congregatiën, enz. omgaat.
DE INKWISITIE IN SPANJE.
De inkwisitie schoot diepe wortels in Spanje en onder
de regeering vanFerdinand en Isabella(1481)verspreide
zij zich over geheel dat rampzalig land. De biechtvader
van Isabella, Thomas de Torquémada, een monster in
mensclienvel, werd eerste inkwisiteur en onder zijne