Zondig 27 %'ce'ïiber 1874. :\T° 20!. Vijfde Jaargang.
ij
fr. i-Oö
's jaars voor de
stad.
4nnkmhiigingeH
Fr 4-75
Vaars <v or
heel et land
f ader landVooruitgang 9 Landbouw. IVijverheid
De IJker verschijnt wekelijks den Zaterdag in den namiddag, onderfde dagteekenirtg van den volgenden Zondag.
IJZEREN WEG Vertrekuren \an Aalst. November 1874.
Naar Aalst uit
Aalst, 26 December.
KLERIKALE POLITIEK.
Wanneer de klerikale» voor de kerk vrij
heidveiligheid en onafhankelijkheid vorde
ren, hebben deze woord n. in hunnen mond de
beleekenis niet van den zin dien het vólk daar
'aan hecht.
Voor onze tegenstrevers is de vrijheid de
uitsluilelijkc overlieerscbing der kerk en de
verdrukking der andersdenkenden vrijheid is
bij hen de bijeensnoering in handen der bis
schoppen. van al de machten der samenleving
De veiligheid die zij vragen hel onbeperkt
jjjezrg voor kerk en kloosters om de eigendom
men en rijkdommen hintten te palmen.
De onafhankelijkheid die zij verlangen, is de
herstelling der hatelijke privilegiën van voor
heen het is di wedergeboorte der doode hand,
der geestelijke gereehtshoven. der inkwisiiic,
der tienden, kortom van ganseh die iniddel-
leuwsche wetgeving welke de olergij tot eene
politieke macht, tol eencn slaat ia den staat,
verhief.
Dat dit den wensch der klerikale» is, dat dit
liet programma is dat zij doordrijven overal
waar zij meester zijn, zulks bewijst de ge
schiedenis. En, om dit al te bewijzen, is hel
niet noodig. tot de oude lijden door te dringen,
rhen werpe slechtseenen blik iti de hedeudaag-
sclie gebeurt nissen achteruil Wam onze ne
gentiende eeuw oo heeft hel uliramontanismus
machtig en zege ipralend gezien, en de sporen
zijner overheersching zijn op verre na nog niet
verdwenen.
REISAVONTUUR
VAN EENEiN JOXGE.N SCHILDER.
Over ongeveer eene halve eeuw, dreef den
'Jwarlwind der reactie de europeeseie gouverne
menten in den klauw van tiet klerikwlismus De
opperhoofden der verschillende Swalsbesluren
meenden dat een kraclilig bondgenootschap met
Rome. het eenigsle redmiddel was om hunne
tronen tegen deti aanval der omweSt telingen ie
besehermen.
Het is die zienwijze welke de Staatkundige
kerkelijke onderhandeling in liet' leven riep.
waaruit de concordaten tot sland kramen.
Men weet welke schrikkelijke staten deze
concordaten loebrach'en aan de onafhankelijk
Iteid van het burgerlijk- gezag, aan ie ontwikke
ling van een vrijen geest, aan de princiepen van
recht en gelijkheid. Rome werd dom misleide
vorsten ter hulp hunner waggelende tnoiiar-
chiën geroepen Rome verkocht zijnen onmacli-
tigen onderstand alleen aan den prijs van mis
bruikeu en klerikale voogdij. Vele concordaten
werden akten van troonafstand voorde vorsten,
charters van onderdrukking voorde natiën, bre
vetten van willekeurige macht en onbeperkte»
vrijdom voor de geestelijkheid.
Wij zullen daar enkclijk twee voorbeelden
van aanhalen.
Met Oostenrijksche concordaat verleende aan
de bisschoppen hel crimineel rechtsgebied op al
hunne ondrrhoorigen. het recht van cencuurop
al de voortbrengsels der druk pers. het recht van
toezichl opal de leden van het onderwijzend
lichaam. Onder het belieer dier hatelijke wet.
warert de belijders van andere godsdiensten dan
de Koomsche, stelselmatig uil al de openbare
ambten gesloten zij bezaten noch staalkundige,
noch lod-dienslive vrijheid. De joden bijzonder
w erden als echte paria's behandeld zoo verre
ging de ijverzuchtige dweeperij, dat men hun
het recht \an onroerend goed te bezitten, ont
kende.
In Beieren was de toestand, geschapen door
het bondgenootschap met Home, nagenoeg de-
zefde. Het kerkelijk recht troonde daar als de
j de wetten van hei koninkrijk dit wilt zeggen
dat de clergjj de lasten invorderde. Je geestelij
ke rechtspleging er zijne willekeurige vonissen
en liet voorbeeld van schandelijke straffeloos
heid gaf De drukpers was gemuilband, de-vrij
heid van geweten gekuislerd en liet onderwijs
overgelaten aan de jesuieleu en aan de bro-'der-
kens.
En wanneer Oostenrijk, verwittigd door de
schrikkelijke gebeurtenissen van 1866.die de ke
tens trachten ie verbrijzelen die zijne levens
kracht versmachten, en zijne on wikkeling be
lemmerden wanneer de keizer, het concordaat
verscheurt nde, de rechten van hel burgerlijk ge
zag weereischte en zijn volk de vrijheid der
eere iensten. der drukpers en des onderwijs
schonk, riep de geestelijkheid dat zij het voor
werp was van vervolging en beilig«chenderij
en Pius IX l'-achite, als een andere Gregorius
II, de natie in het harnas te jagen tegen wellen
Hi, hij als onceilijk, goddelooze en beledigend
voor den godsdienst eu zijne bedienaars trachte
te brandmerken.
Ja, men vreesde niet te zeggen dat de kerk
in Oosleniijk niet meer vrij was, en dat het ka
tholiek geloof er ernstige gevaren liep. Men
bracht het zooverre zoo lievig is de razernij
van hel fanattsmnsdat de nieuwe Oostenrijk-
15 ,.men ^Jg,,
drukregel.
ER
De Abonnement
prijs is voorop
betaalbaar.
s-
Denderm.Lolieren 5 05 6508 18 12 25 3 06 0 40 9.54.
Mechelen. Antwerpen 5 051 8 5' t 81 d s. t,2, en 3
kl.ö 4Bf 9 2irf 11,18 l 0 4 de. 1, 2, 8 kl. 2 50d 3 00*
5 5id 6 tflt 8 41 en 9 09d 9 50e
Brussel 5 05< 5 52d e. I en 2 k. 7 19 7 50<i J4 I2e 8 48<
921 H 't'U 1 U e. 1, 2. 3 kl 2 59 d 3 06* .5 52d
6 24d 6 0)* 8 4 ld 9 09d 9 50e
Leuven,Thienen,Luik,Vet'viers 5 0 f8 50<7'i9 812</e:
2, 3 kl 8 48< 9 34 ri II 5!rf U ld e- l, 2. kl. 3 O0<
tn 6,24<f 8 40< e. 1,2kl. v Thienen S.l lrf 9,59 e.
Gent 5 09 C* vrijdags.)7 59 e 1,2,3 kl 8 11 8 81 12 22
12 49 8 28 8 51 e. 8 20 6 10 389 e 86
8 41 8 51 12 22
Brugge, Oostende, 7 59 e. 12. 8 kl.
12 40 8 51 I, 2, 3 kl 6 20 0 10.
Doornijk, Mocscroen, Kortrijk, Rijssel langt Gent) 8 59
12 li) 8 26 8 1J.
Doornijk, Moescroen, Kortrijk, Rijssel (lam? Aath) 6,00
(5 51 Alleenlijk naar Kortrijk des zateri ags, zondags
en woendags) 7,80 11,53 2, O 5,52 0,24
Ninove, Geer,ïardsbergeu, Lessen, Aath 6 01 7,19 7,5)
2 50 5 52 9 09.
Bergen, Quiévrain, Braine,Manage. Chart Namen 6,00
7,'C 11,53 2,50 (5, 52 e. I, 2. 8 «I. vnf Charleroi)
SJOXA Oe letter t beleeketit langs Dendertr-nntle en rit* letter d langs Dendcrleetniw.
fi' &rï5u, Te Ideuem Gijseyhem, Snntber en en 'iele. al de konvonis Denderleeuwal Ie konvonis behalve die van t 04 en 5 23 s avonds uit Aalst
Ternath, de konvoois uit Brussel van 5 's morgens 2 10, 5 09, 8 20 's avonds, en uit Aalst van
de kon voois ut Valst van 0 1.7 9,9 2 «m .rgens 1,53 2,5 4 5 52 9,24 en 9. 9 avonds e
Lede, de konvonis uil Aalst van 00 morgeus 's vrij I tgs <,41 's morgens 12,20 8,26 8,20 en 6,36
8 08 'i avonds, Sehendelbeke. ai dekoiivoois.
Antwerp.840 980 123) 1 15E.1.2,3kl.3 15
Brussel 7 20 e 1, 2, 8 kl. 7 25 11 00 11 58 2 10
3 12 e. 5,55 8,00e 8.20
Gent 5,12 6 15 e. 7 39 8 25 10 59 12 31 e 1,2.3 k
I 16 -4 42 5 29 8 09 8 11 9 17e 3 k!
Aath 6 49 10 30 1 40 4 20 7 58 9 12.
Lessen 7 09 14)50 2 00 4 40 8 18 9 32.
Geeraanlsbergen 7 27 11 Os 2 18 4 58 8 38 9 50.
Ninove 7 55 11 86 2 40 5 36 9 01 10 18.
Lokeren 6 0 10 49 1 50 4 50 7 50.
Dendermoiu e 7 3 0 45 II 34 2,L'5 5.27 8.28 10.47
Oostende 4 1- e. 1, 2, kl. 6 20 e. I, 2, 3 kl. 6 25 9 00
II 55 6 05.
- Jet te
7 19. 9 24 's morgens, 11 SB, 2 5 6 24 en 9 06 's avonds. Erem
uit Brussel van 1 80,11 20 's morgens 2 10, 5 09 en 620 'savonds en
avonds, en uit Gent van 6 15, 8 h9 en 10 50 s morgens, 2,00 5.29
-jr-jr
8* Vervolg.
IV. HET HAAR.
Zijn hoop bedroog hem niet, vlijt en talent verhieven
hem in de Beeldhouwkunde almede boven hel midden-
matige, en verworven hem de vriendschap van den
beroemde ouden Beeldhouwer d a w u d welke hein ti ne
werkplaats opende, zijne spraak en hem, niet genoegen
in alle de kunstregelen ouderwees. Dagelijks bracht
hij verscheidene uren bi) dete kuudigen grijsaard door,
en hoop'e reeds zijne Koningin Semiramis teu tweede
male verg eten te hebben, als plotteling een enkel oo-
genblik alles omver wierp, wat hij, sedert maanden,
too vlijtig gebouwd had.
On rler in het huis 't welk door t a ijou bewoond
werd bad zich eén haarkunsteuaar geë'abliseerd,
voorheen paruikenmal.er geheten. Een der beroemd
ste kunstenaars iu zijn va r, welke niet zelden den ver-
inaarden r a r j o o met een oog van medelijden aange
wen had, want terwijl» a i j o o's kunststukken slechts
nu en dan bezigt igd tn zeer zeldzaam bezocht werden,
wemeldehe' beneden in de werkplaats les haarkunste-
naars van galante heeren en damas. die de gefriseerde
wassen basten met verrukking beschouwden.
Op een'zekeren morgen dal. lomwiu, volgens ge.
wooute. den stoep opklom o:n bij zijn' leermeester ta
gaan arbeiden, hoorde hij de stem van den haarkuns-
tenaar, welke too even zijn' winkel, open deed, een
meisje daaruit liet en vrij ontachl tegen ha»r teide
maar, mijn lieve k'nd, ik heb u bereids voor acht
dagen gezegd, dat uwe haren ten minsten nog vier
weken moeien wassen eer ik dezslve gebruiken
kan het is nauwelijks eene maand geleden, dal gij
van mij nog eene aanmerkelijke som onlfangen bebl.
In der daad, gij wilt een weinig to gruf met uwe
schoone haren woekeren.
Het meisje antwoordde enkel met een' zucht, terwijl
zij bare oogen teu hemel hief, en in dit oogenblik door
to li e vv i je voor zijne schoone kina herkend werd
als vastgenageld bleef de ontstelde jongeling staan en
was genoodzaakt zich aan de trapleuning vast te hou
den. Dan. eer hij tot zich zelven kwam, was is i s a
verdwenen Zondrr eigentlijk recht te weten wat hij
deed, volgde hij den haarkuitenaar tot io zijne werk
plan s en staarde, zou der eeuig denkbeeld, de hem
omringende gefaseerde figuren aan.
Wat is' ei van uw' dienst, mijnheer V' vraagde
Monsieur fsriT,
Wie was die jonge dame die gij zoo even uit
liet
Eenejonge dame 'Pik heb dezen morgen nog eeue
dame in mijn' winkel gehad."
Mijn hemel! zij ging z .oeven van u af."
All zoo! gij meent dat aardig» meisje ja haar
naam is mij niet bekend maar zij komt. hier, lan
van tijd lip tijd, om mij hare schoone haren <e ver-
k oipei ik heb haar reeds tweemaal een Brutus hoofd
gesneden en met hare bruine lokken ai menige kakj
schoone versierd. Hel arme ding scheen' er veel be-
a lang ie te stellen dat ik heden weder net sieraad
»;i,| pa ir hoofd zoude weg snijden doch bet haar
was nog to kmt.
Hezit gij, hij geval, nog iets ven iiw' laatsien uan-
koop vraagde (.odewijk, al is dei ook nog zoo
„rei don lokje, gee' .ei mij eo bestem den prijs daar
vuur naar uw guedviuden.
Vertelg nedienj)