Zondag 21 Maast 1875.
N» 275
Zesde Jaargang.
fr.4-75
fs\ 4-00
's jaars voor de
stad.
Aankondigingen
'sjaars voor
liee! het land.
fader la ndVo or u it ga ng,
ÊÊSL
ww, Nijverheid
De Uker verschijnt wekelijks den Zaterdag in den namiddag, onder de dagteekening van den volgenden Zondag.
"1T/.EREN WEG Vertrekuren \an Aalst. Maert 1875.
Naar Aalst uit
Aalst, 20 Maart.
If at de klerikalers zijn
Eene partij geeft ons het recht om te
-vragen wat zij is. Overhecrschen en niet
anders willen wij. zoo niet strijden
en altijd strijden om de samenleving in
den donderktiil te helpen.
Dat is de taal onzer klerikalers, die
niet weten wat zij doen, omdat zij mee-
nen met onnoozelen en uitzinnige» te
doen te hebben.
Zij vermengen de religie met de man
nen. en denken dat de personen daden
zijn: de religie en de clerezij zijn voor
hen dezelfde zaak, terwijl de KELIGIE
liet vraagstuk en den wensch van allen
uitmaakt,en de wenschen der klerikalers
zich vereenigen in het wellekken der
plans van den clerezij, die niet dan baat
en eigen belang beoogt.
Men leze dan de volgende regelen die
dienen om den Hienpithlic in zijne laatste
verschansingen te j tgert
Wij hebben durven zeggen dat wij geen groot
verschil zien, voor wat den geest en het zuiver
kristelijk gevoel aangaat, lusschcn de wilden
die aan een stuk hout bovennatuurlijke hoeda
nigheden toekennen en de onbeschofte fanalie-
ken die knielen aan den voet eens mirakuleuse
beeld
Afschuwelijkheid, blaspheem en laster! roept
de Bien public uil. De Kerk verwerpt stellig
de leering» die wij haar ten laste leggen. De
katholieken aanbidden God, zij roepen de hulp
der H. Maagd en der Heiligen in. maarzij
aanzien maar die beelden als de geoorloofsle
en heilzaamste middelen om den eeredienst
gevoeliger, krach da diger en gpdsdiensliger te
maken.»
Mits het den Dien Pitbic behaagt ons op die
kwestie te brengen, zullen wij ze behandelen,
maar wij zuilen hem vooreerst doen opmerken
dat wij van de leering» der Kerk op dit punt
niet gesproken hebben, maar wel van de kriste-
Iijke plichtvervulling der onwetende en onbe
schofte klassen der katholijke zamenleving. Er
is geen sprake van heigeen de Pausen en de
kerkvergaderingen onderwezen hebben maar
van het onderricht dat de onderpastoors, de se-
miranisten en de broederkens in de scholen en
in de kapellen geven, en van de onvermijdelijke
gevolgen van dit onderwijs.
M. De Decker, katholijke volksvertegen
woordiger heeft in volle Kampr gezegd dat een
verkwezeld onderwijs noodzakelijk eene nako
melingschap van dommerikken of crétins
moest vormen. Wij hebben voorzeker gema-
tiger "geweest met te zeggen dat een dusdanig
onderwijs, onder het godsdienstig oogpunt be
schouwd, wilden maakte.
Inderdaad, niemand kan wederleggen dat dc
godsdienstoefeningen en de hijgeloovigheden
onzer landlieden, die geen ander onderricht dan
dat van den heer pastor ontvangen hebben, gce-
ne zuivere afgoderij zijn. Hooger spraken wij
van de miraouleuse heelden: maar wal gezegd
van de miraculeuze rcljkwien en van dc schapu
lieren, die de eigenschap hebben degenen welke
ze dragen van water of vuur, of zelfs van de
kwade hand hunner vijanden te bevrijden De
wilden hebben talismannen waar is het ver
schil0...
In plaats van zich te verontwaardigen en te
schrijven dat wij den katholijken godsdienst zelf
aanranden,wanneer wij die beelden aanbidding
en duizend andere zoogezegde godsdienstoefe
ningen alkeuren, zou de Bien Public, ons duu-
kens, zijnen invloed, in het belang zelf van den
godsdienst, moeten gebruiken om die uiterlijke
godsdienstige oefeningeu te doen verdwijnen^op
dit punt zou hij dankzeggingen verschuldigd
zijn aan al degenen die er zich optoeleggen den
geest der kinderen te ontwikkelen en ze door
15 cmen. deif
drukregel.
- <1
De abonnement
prijs ia voorop
betaalbaar.
Denderm.Lokeren 5 05 fi 50 8 48 12 25 8 0G 6 40 9.5.4.
Mechelen, Antwerpen 5 05* 6 50* 817d e. 1,2, en 3
kl.8 48* 924d 11,18 1 04 da. 1, 2, 8 kl. 2 50d 3 06*
5 52d 6 40* 8 49 en 9 09d 9 50e
Brussel 5 05* 5 52rf e. 1 en 2 k. 7 19 7 50d 8 12e 8 48*
924 11 53d l 04 k. I, 2, 8 kl. 2 50 d 3 06* .5 52d
6 24d 640 8 49d 9 09d 9 50e
Leuven,Thienen,Luik,Yerviers 5 00/ 6 50* 7 09 8 12de:
2, 3 kl. 8 43* 9 2ld 11 53rf l 14d e. 1, 2, 3 kl. 8 06*
en 6,24d 6 40* e. l,2kl. v.Thienen 8,49d 9,59*.
Gent 5 0!) ('s vrijdags.)7 59 e 1,2,3 kl 841 855 12 22
12 49 3 26 3 51*. 6 20 6 40 8 39 e.9 36
Brugge, Oostende, 7 59 e. 1, 2, 8 kl. 8 41 8 59 12 22
12 40 8 51 1, 2,3 kl. 6 20 6 40.
Doornijk, Moescroen, Kortrijk, Rijssel (langs Gent) 8 59
12 40 3 20 6 40.
Doornijk, Moeseroen, Kortrijk, Rijssel (langs Aath) 6,00
(5 51 alleenlijk naar Kortrijk des zaterdags, zondags
en woendags) 7,50 11,53 2,50 5,52 G,24
Ninove, Geeraardsbergen, Lessen Aath 6 00 7,19 7,50
2 50 5 52 9 09.
Antwerp. 540 950 12 30 1 15F..l,2,8kl.3 15
Brussel 7 20 e 1, 2, 8 kl. 7 25 11 06 11 33 2 10
8 12 e. 5,55 8,00e 8,2d
Gent 5,12 615 e. 7 39 8 25 10 59 12 31e. 1,2,3 k
I 5.5 -4 42 5 29 8 09 8 14 9 17e 3 k
Aath 6 49 10 30 1 40 4 20 7 58 9 12.
Lessen 7 09 10 50 2 00 4 40 8 18 9 32.
Geeraardsbergen 7 27 11 08 2 18 4 S8 8 S3 9 50.
Ninove 7 55 11 36 2 46 5 8G 9 01 10 18.
Lokeren 6 50 10 49 1 50 4 50 7 50.
Dendermonde 7 28 9 45 1 1 34 2,25 5,27 8.28 10,47
Oostende 4 10 e. 1, 2, kl. 6 20 e. 1, 2, 3 kl. 6 25 9 00
II 55 6 05.
Bergen, Quiévrain, Braine,Manage, Charl., Namen 6,00
7,50 11,53 2,50 (5, 52 e. 1, 2, 8 41. van Charleroi).
NOTA De letter beteekent langs Dendermonde en de letter d langs Denderleeuuw.
STAAN STIL Te IdegemGijseghem, Santbergen en Zele, al de konvoois Denderleeuw, al de konvoois beualve die van 1 04 en 5 23 's avonds uit Aalst Jette
Ternathde konvoois uit Brussel van 5 35 's morgens 2 10, 5 09, 8 20 's avonds, en uil Aalst van 7 19, 9 24 's morgens, 11 53, 2 50, 6 24 en 9 06 's avonds. Erem
bodegum,de konvonis uit Aalst van 6 09,7 19,9 21 s morgens 11,53 2,515,52 9,24 en 9,09 's avonds en uit Brussel van 7 80,11 20 's morgens, 2 10, 5 09 en 820 'savonds en
Lede, de konvoois uit Aalst van 5 00 s morgens 's vrijdags 8,41 's morgens 12,20 3,26 6,20 en 6,36 's avonds, en uit Gent van 6 15,8 29 en 10 50 s morgens, 2,00 5.29
8 03 's avonds, Schendelbeke. ai dekonvoois.
pE PLACHT DES pELOOFS.
Louite stierf. Zij was bet aardsch geluk geweest van
cenen braven mar;zij liet hemgeene kinderen na. Ernst
vau Wallen bleef geheel alleen. Hij telde nauwelijks
30 jaren, net kwam hem voor dat bij oad was want dc
gelukkig-makende liefde woonde niet meer in zijn
liart. Het was daar donker, zoo donker, dat geen vreem
deling den weg tot het zelve wist te vinden; hij zelf
had zij eenige malen kristelijke troostspreuken voor
bereid; bij hoorde die vriendelijk, ook wel glimlachen
de aan, dankte haar echter met korte woorden voor
den goeden wil en het bleef bij het oude.
Hetgene de vroome Susanna het meest trof, was dat
haar heer geenen voet in de kerk zette. Dikwerf ging
zij 's avonds stil bij den ouden tuinman om daarover
met hem te zuchten, terwijl dat Wallen op het dak
van zijn slot door een eerlijken verrekijker de hemel-
mijnde daarin af te stijgen, sloot het liever voor zich ruimten beschouwde. Dit was zijne aangenaamste be
en voor anderen. Daarentegen was het licht, dikwerf
al te licht, in zijn hoofd. Twijfelingen, spitsvindighe-
■len, Spinoza en Fichte doorkruisten uiet flikkerende
toortsen dit hoofd; geen licht van troost mengde des-
zelfs zachte schemering in dezen fakkel-glans.
Ernst van Wallen begaf zich op reis, zag en hoorde
veel, dacht over alles, gevoelde weinig, kwam somber
terug en betrok een landgoed. Er liep wel is waar een
groote rijweg door het dorp, dan zijne woning lag zijd-
waards op eenen heuvel,achter bossc-hadiën verscholen.
Hij mijdde dien weg, geeno wandeling lokte hem der-
waards; vieemde gezichten waren hem onaangenaam
de weinige nienschen, dio hem omringden, hadden al
lemaal nog bij zijne ouders gediend; onder hen was
ook de eerlijke Susanna, de voedster zijner kindsheid,
die zich diep bedroefde dat haar goede jonge heer zoo
verwelkte en zich onder zijne boeken begroef, als of
de wareld voor hem ware uitgestorven. Te vergeefs
zigheid, in welken niemand hem mocht stooren. Der-
halven draaide hij zich gemelijk om, toen de mededoo.
geude Susanna, in spijt van hare gezwollene beenen,
hem op zekeren avond was nageklouterd en een lang
verhaal begon van eenen reiziger, eenen oudeu man, die
door eene zware krankte was overvallen, en in de
slechte herberg had moeten blijven liggen, waar het
hem aan alle gemakken ontbrak. Wallen, die juist de
verduistering van eenen der trawanten van Jupiter
wilde waarnemen, hoorde slechts ten halve en zeide
grommig laat mij met de rust. Dit verdroot der goed
hartige voorspraak. In rechtvaardige ontevredenheid
nam zij voor de eerste maal de vrijheid hare gevoellig-
heid te uiten.
Men behoorde niet eerder naar de sterren te zien,''
mompelde zij, dan na dat men de lijdende op Gods
aardbodem hebbe geholpen." Dat was een woord op
zijnen tijd. Had Wallen het in eenen dichter gele-
zen, het zoude weggegalmd zijn; maar de stem van zij
ne oude voedster drong door tot in zijne koude borst; hij
schaamde zich.
Gij hebt gelijk, oude vrouw," zeide hij glimlachende,
en stond bedaard op breng mij bij den zieken."
De spoedig te vrede gestelde Susanne, met huismidde
len en verkwikkingen beladen, draafde voor hem uit
de sterren blonken, Wallem volgde, verzonken in der-
zelver beschouwing, en hadt bijnaar reeds vergeten
water te doen was, toen de deur van de tickekaraer
werdt geopend. Zwart vau rook, laag van verdieping
en vochtig was dit ellendig vertrek, waariu, op een
hard, morsig leger, een grijsaard lag te zuchten. Aan
zijne voeten, op een houten stoel, zat een schreijend
meisjen, welks tranen ras verdroogden toen het, in
een los gewaad, door de komst van een jong: man
weidt verrast. Wilhelmiue vloog op. Een groote doek;
waarin zij zich snel wikkelde, bracht haar van haren
schrik terug. Zij verwelkoorade den vreemdeling met
eene ongedvvongene deftigheid, hare treurige omstan
digheid gaf haar het recht om de plichtplegingen te
bekorten.,. Het is mijn vader, zeide zij snikkende, op
den zieken wijzende, die juist, in eene hevige koorts lag
Daarop boodt zij deu bezoekgevenden den ecnig voor
haudenen stoel aan,/ knielde bij het bed neder en zag
haren vader,stil schreijende in het gloeiend aangezicht,
(Wordt voortgezet.)