Zondag ÜM Januari 1877. IV0 548 Achtste Jaargang.
DE BOSCBGEIJS
TBS•iïi.'8 89 15 55 JS3HS9.50.".«2.vwauaww.
fr. 4-00
fr.i-75
Aalst,20 Januari.
's jaars voor de
stad.
Aankondigingen
Vaderland, Vooruitgang, Landbouw, Ni ver beid
sjaars vooi
heel het land.
De IJker verschijnt wekelijks den Zaterdag in den namiddag, onder de dagteekening van den volgenden 7ondi«
Aankondigingen voor Frankrijk worden geplaats door tusschenkomst der agentschap G. L. Daobe en O te Frankfurt O/M
IJZEREN WEG
Vertrekuren van Aalst. Mei. 1876.
Naar Aalst uit
Be katholieken vau 1856 en de
klericden van lieden.
Eene geschiedkundige herinnering van den
tegenwoordigen tijd.
2e Vervolg.
Ia het naburige Frankrijk was eene nieuwe
godsdienstige partij, eene nieuwe katholieke
school opgekomen, onder den naam van katho
lieke liberalen bekend.
Deze partij had voor hoofdaanleiders de ab
ten Delamenais de Lacordaire en verder eenige
wereldlijke katholieke jongelingen en jeugdige
schrijvers, onder welke wij in de eerste plaats
rangschikken den Graaf de Montalembert,
schoonzoon van den Belgischen Graaf de Mero-
de.
Het fransch dagblad, l' Avenir, was het or
gaan dier nieuwe schoolen afbrekende met de
eeuwenoude grondbeginselen der Roomsche
kerk, vroeg zij. in den naam van het katholis-
cismus, al de vrijheden, welke men gewoon
of de vaderlanders ten jare 1566.
Tweede deel, 34' vervolg.)
Maar Jeremias, hernam de jongeling, er ligt
een oneindig verschil in het bestrijdeu van verove
raars of het bloed vergieten zijner landgenoten
In der waarheid, hernam de boschgeus. 't Is ten
rechte dat men aan u katholijken verbiedt het evan
gelie te lezen gij zoudt er kunnen uit leeren wie
de evenmenseh van den gewonden is;gij zoudt kun
nen raden dat de Spanjaard onder wiens dwinge
landij wij gebukt gaan, in onze provinciën meer
als vreemdeling handelt dan de Duitschers en de
Engelschen, die zich bereidt toonen de wapenen
voor onze verdediging te nemen.
Maar ik!... het zijngeene Spanjolen die ik ga be
straffen, hernam Frederik al huiverende.
Jeremias had zich aan dit antwoord verwacht.
Indien de rechters van het een of ander tribunaal,
zegde hijde heiligschendende bisschop en de non
nen, die eene edele beschuldigde in hunne onder-
aardsche kelders gevangen gehouden hebben, ter
was in den naam van het liberalismus, te ver
gen en die door de Fransche omwenteling van
het einde der vorige eeuw werden ingehuldigd^
de bisschop Dupanloup, die aanhanger werd dei-
nieuwe school, drukte zich later hierover op de
volgende wijze uitWij nemen aan, zegde hij,
wij roepen zelfs de grondbeginselen en vrijhe
den in die de omwenteling van 1789 nee ft
uitgeroepen.
De leerstelsels der nieuwe school verkregen
in Belgie warme aauklevers, de jonge geestelijk
heid vooral werd er door begeesterd, en de
geestelijke zoowel als de andere jtalholieke ver
tegenwoordigers van het Cougrél aarzelden niet
hunne bijtreding te vcrlepnen aan die nieuwe
leerstelsels, die dan ook in de Belgische Grond
wet ingeschreven werden.
Met behulp dus der ketholieken werden door
de Belgische Grondwet aangenomen
De vrjiheid van godsdiensten of van geweten
voor de bestrijding en uitroeiing van welke bel
katholicismus vroeger zooveel bloed bad doen
vergieten, zoovele brandstapels had opgericht,
even als de Vrijheid van drukpers, die altijd
door de kerk als eene pest was gedoemd en als
een gruwel was achtervolgd geworden.
En de apostels dier nieuwe leer waren der-
dood veroordeelden, zoudt gij niets ter hunner ver
schooning inbrengen, integendeel, de straf zou u
nog te onbeduidend schijnen. En wanneer de ge-
rechttigheid, het mensckdom en de godsdienst
veroordeelen, vreest gij den slag toe te brengen.
Jongeling, is de stem die zich in uw hart verheft
dan min geheiligd dan degene der drij rechters
Welaan, gij zijtmaar een eenvoudig werktuig,
dat eene uitwendige veer in beweging zal moeten
Zetten; indien uw verstand, uw geweten niets op
uwen wil vermogen of indien uwen wil voor
eene daad, voor de wraak welke de onteerde over
blijfselen van dengene die u tot vader verstrekte,en
de tranen der jonge gevangene die u beminde,
eischen, achteruitwijkt.
De man die in zijnen levensloop zich nimmer bui
ten de juiste grenzen zijner plichten zou laten me
deslepen, ware de ongevoeligste, of de grootste der
menschen. Frederik bezat die gevoelooze koelheid
niet, nog dit verbeven verstand, welke de zwak
heden der menschen niet bereiken. Hij was jong,
ziek en gehoond in hetgene hem dichts aan het
hart lag,ia hetgene hij meest eerbied toedroeg. De
eerbied der gelijkheid, der goede orde, der uitwen
dige gerechtigheid, kon bij hem het evenwicht
niet geven aan de macht van het nagevoel cn de
mate overtuigd dat zij hel goed voor hadden,
dal zij hunne grondbeginselen aan de goedkeu
ring van den Paus gingen onderwerpen.
Doch de heilige vader, die alsdan Gregorius
XVI heette, antwoordde bun met de zoo beken
de Encycliekwaarbij bij al de vrijheden, door
de nieuwe school aangenomen en in de Belgi
sche Grondwet ingesclireven, veroordeelde en
doemde.
De vrijheid van geweten werd door de pau
selijke encycliek als een ongerijmde en valsche
grondregel behandeld, met zinnelooshied (deli
rium) gelijk staande.
De v, ijheid der drukpers werd als een valsch,
vermetel en voor den heiligenstoel bedreigend
j leerstelsel gedoemd aan de kerk, zei de ency
cliek, moet de Cencuur der boekeu en schriften
toebehooren en zij die baar dit recht willen
betwisten, moeten als vijanden der kerk aanzien
worden.
Ten slotte riep de heilige vader den wereld
lijken arm der vorsten in ter vernieling dier zoo
verderfelijke vrijheden de vorsten, zei hij,
moeten overwegen dat de macht gegeven is
niet alléén voor liuu wcreldscli bestnur maar
vooral om de kerk te verdedigen.
Die encycliek bracht in den beginnen eenige
sluwe toespelingen van den boschgeus.iMijn inzicht
is niet van achteruit te deinzen, hernam hij met
vervoering maar laat de zorg mijner wraak aan
mij alleen over. Ik zou het mij schamen moest ik
een medeplichtige hebben.
Maar jongeling, hebt gij ten minste de midde
len berekend,en gelijkt uwe gramschap aan die on
machtige stormen niet, welke vruchteloos tegen
den voet der rotsen stooten Hebt gij de middelen
berekend om in uwe onderneming to slagen, en de
mogelijkheid voorzien van op het slagveld'om te
komen zonder uw wraak v0Hrokken te hebben?
Frederik sloeg de oogen ten gronde als een ter-
neergedrukt man. Hel gedacht van in zijne plan
nen te kunnen mislukken had zich in zijnen door
de vervoering der drillen brandenden geest nog
niet aangeboden.
Gij zijt ziek, vervolgde de geus. Weet gij of
uwe krachten zich niet zullen begeven, vooraleer
gij de stad zult bereiken voor dat de nacht
aangebroken is - voor dat gij de macht in han
den hebt Het is niet voldoende te wiilen sterven
om zich te wreken een man van hart moet. zijne
wraak kunnen verzeken.
Wees dus mijn leidsman, mompelde de ongeluk
kige verliefde. Het doet er weinig toe dat ik wat
15 c"""1. den
d rulcregel.
De abonnement
prijs is voorop
betaalbaar.
Denderm. Lokeren 4 58 0 50 8 48 12 25 3 06 6 40 10,05
Mecbelen, Antwerpen 4 58/ 6 50* 8 12d e. 1,2, en 3
kl.8 48/ 9 24rf 11,53 1 04 dit. 1, 2, 3 kl. 2 50d 806/
5 52d 6 04/ 8 49 en 9 09rf 10 04e
Brussel 4 58/ 52d e. 1 en 2 k. 7 19 7 50d 8 12e 8 48/
921 11 53d 104 «.1,2, 3 kl. 2 50 d 3 06/ .5 52d
6 Old 640/ 8 49d 909d 10 04 e
Leuven,Thienen,Luik,Verviers 5 05/ 6 50/ 7 09 8 12dE:
2, 3 kl. 8 48/ 921d 11 53d 1 lid e. 1, 2. 8 kl. 3 06/
6,24d6 40/ e. l,2kl. v.Thienen 8,49d 10.04 e
Gent 5 00 ('s vrijdags.)7 59 e.1,2,8 kl. 8 41 8 59 12 22
12 40 8 26 8 01e. 6 12 8.40 8 39 «.9 86
NOTA
12 40 3 51 1, 2, 3 kl. 5 33 6 20 6 40
Doornijk, Moescroen, Kortrijk, Rijssel (lanqt Gent) 8 59
12 40 3 26 6 40.
Doornijk, Moescroen, Kortrijk, Rijssel langs Aath) 6,00
(5 51 alleenlijk naar Kortrijk des zaterdags, zondags
en woendags 7,50 11,53 2,50 5,52 6j04
Ninove, Geeraardsbergen, Lessen Aath 6 00 7,19 7,50
2 50 5 52 6 04 9 09.
Bergen, Quiévrain, Braine,Manage, Charl., Namen 6,00
7,50 11,53 2,50 (5, 52 1, 2» 8 41. ran Charleroi).
De letter beteekent langs Dendermonde en de letterdlangsDenderleeunw. „„iulul
STAAN STIL: Te IdegemGijteyhem, Santbergen en Zele, al de konvooisHeuderleeuir,al de konvoois behalve die van 1 04 en 5 18 8 49
Ternath, de konvoois uit Brussel van 5 35 's morgens 2 10,5 00, 8 20 's avonrts, en uit Aalst van 7 19, 9 24 morgens, 11 53 2 50 fi OJ o nc - j r,
hodegem,de konvoois uit Aalst van 6 00,7 19,9 24 's morgens 11,53 2,545,52 6,04 en 9,09 's avonds en uit Brussel van 7 30,11 20 's'moreéns 2 10 5 nd 1 ."o^n~Er/m-
Lede, de konvoois uit Aalst van 5 00 s mórgens 's vrijdags 8,41 's morgens 12,20 3,26 6,12 en 9,36 's avonds, en uit Gent van 6 15 8 29 e.'. 10 rn - en
603 's avonds, Schendelbeke, al do konvoois. o 10,IJ en 10 o0 s morgens, 2,00 5.09
Brussel" 7 20 1, 2, 3 kl. 7 25 8~]T iT 06 lt°'53
2 12 3,12;:. 5,00 8.00e 8,20 03
Gent 5,12 6 15 e. 7 39 8 25 10 59 12 31*. 1 2 k
I 55 5 09 8 09 8 14 9 31e 3 k
Aath 6 49 10 30 l 40 4 20 7 58 9 12.
Lessen 7 09 10 50 2 00 4 40 8 18 9 32.
Geeraardsbergen 7 27 11 08 2 18 4 58 *8 S3 9 50
Ninove 7 55 11 36 246 536 9 01 1018.
Lokeren 6 50 10 49 1 50 4 50 7 50
Dendermonde 7 18 9 45 11 34 2,26 5,27 8,"8 10 47
Oostende 4 10 e. 1. 2, kl. 6 20 1, 2, 3 kl. 6~ 25 9 00
II o5 3,22e 6 04 8,10e 3 k.
10,4 's avonds uit AalstJette