Zondag 9 December J877. J\° 394 Achtste Jaargang.
H
I
fr. i-00
Aankondigingen
f aderlnnd. I ooruitgangLandbouwIVirerheid
fr. 4-75
IJZEREN WEG Vertrekuren van Aalst. Mei. 1877.
Naar Aalst uit
Aalst, 8 December
t
-
jaars voor de
stad.
's jaars voor
heel liet land
De [Jker verschijnt wekelijks den Zaterdag in den namiddag, onder de dagteekening van den volgenden Zond™
Aankondigingen voor Frankrijk worden geplaats door tusschenkomst der agentschap G. L. Daübe es C" te Frankfurt O/M
nlosf0 ï- f- 2, S lel. 7 25 8 14 II 06 I I53
-12 3,12 o,00 8.00e 8,20
Gent 5,12 6 15 e. 7 39 8 25 10 59 12 31* l 9 t
1 55 5 09 8 09 8 14 9 31e 3 k diE-I'2k
Aath 649 1030 1 40 4 20 7 58 9 12
HET SOCIALISMUS.
Het socialismus dat maar voor doel heeft de
goederen te verdeelcn, wordt nog enkel aange-
preekt door ecuige verdwaalden vindt nog
slechts aanliangers onder die lieden, welke
vooals de pipen te lui zijn om te werken.
Als 1 'erslrNel kan zulk een socialismus echter
geen gevaar meer opleveren, aangezien de we
tenschap hem sedert lang reeds den bodem
heeft ingeslagen.
Bemerkenswaardig mag het heeten, dat de
priesterpartij welke haren steun vindt in de
onweienheid, weike haar bestaan te danken
heeft aan de vrees welke zij. met hare hel en
duivelen, de domme bevolking op het lijf jaagt,
dat die partij iederen keer dal hare politieke
macht staat om schipbreuk te lijden, uit de
laagste en gemeenste klas«en der samenleving
cenige geestdrijvers doet optreden; die eenen
tijd lang leerstelsels zoeken Ie versprijdenwel
ke door ieder weldenkend man veroordeeld
worden.
Het lijdt geen twijfel dat die lieden daartoe
aangezeten rijkelijk betaald worden, ten einde
door hunne werkzaamheden de algrmeene aan
dacht in te roepen op de roode internationale.
Napoleon 111 speelde ook zoo'n politiek. In 't
geheim stookte hij twist en oproer, om dan
de gelegenheid te hebben als verdediger der
openbare orde te kunnen optreden.
En zoo ook handelen de papen in zake van
socialismus de schijnheilige lafaards
Het is meer dan klaar, dal der menschenge-
lijkhpid niet kan bestaan in de gelijkheid der
fortuiu. Zoo eene soort van gelijkheid, die in
eeneu volkomen gelijken toesland van alle
menschen bestaan zou is mei de natuur zelve
in strijd.
Indien uien,wat onmogelijk is, alle menschen
in gelijke omstandigheden plaatsen kon, met
eene zelfde som gelds in den zak, met gelijke
middels om zich de noodzakelijkheden des le
vens te bezorgen.beslaat er geen de minste twij
fel dal die volkomcne gelijkheid gcene maand,
geeuen dag zou voortduren, want in ons en
builen ons zouden dadelijk eene menigte drijf
veeren ontslaan,die de eenen tot sparen.deande
ren lot verkwisten bewegen zouden bijvoorbeeld
onzeingeborene of verkregenc hoedanigheden,gc-
lukkigeofongelukkige toevallen.milddadiglu id of
gierigheid,spaarzaamheid of overdaad, enz.,enz.
Waarin kan en moet dan de sociale hervor
ming. waarover er hedendaags zooveel geschre
ven en gewreven wordt, bestaan PEen der groot
ste denkers onzer eeuw. de proteslantsche
priester Channing, leert hot ons in zijne wer
ken.
Ik ken, zegt hij. slechts éenc verhef
fing der ziel. Daarvan versloken, is 't onver
schillig waar de mensch slaat of wat hij bezit
daarmede begiftigd, steekt hij boven anderen
uit. behoort hij tot de door God geadelden.
welke plaats hij ook in de maatschappij moge
hekleeden. Die verheffing is de zelfde voor den
arbeider als voor alle andere menschen. Men-
schenwaarde is niet verschillend voor de ver
schillende klassen van menschen. maar eén en
dezelfde voor allen. De eenige verheffing van
een menschelijk wezen bestaat in de oefening,
versterking en ontwikkeling van zijnen geest.»
En dat doel houden wij, liberalen, in 'I oog.
De werklieden zegt Channing verder,
«zijn slechts hierdoor aan de begoade klassen
ondergeschikt, dat zij minder onderwezen en,
als een natuurlijk gevolg daarvan, minder ze
delijk zijn.» Helpen wij dan de werkende klas
sen voortdurend vooruit op liet wetenschappe
lijk en zedelijk gebied .- ontwikkelen wij bij het
volk het godsdienstig gevoel dooi het onderwijs,
want de godsdienst moet verstaanbaar en rede
lijk wezen onderw ijzen wij het volk. daarin
ligt de ware sociale hervorming, zooals wij ze
verstaan.
Wij houden het ervoor, dat met den groei
van zedelijke cm verstandelijke kracht, de pro
ductive kracht der maatschappij zal toenemen,
de nijverheid zal uitbreiden, en dat verstandige
spaarzaamheid kapitalen zal vormen. Wij ge-
looven dat vele ongekende bronnen van kunst
en natuur nog ontdekt zullet worden, naarmate
het volk toeneemt in verlichting, in achting
voor zich zclven. in volharding, in gevoel voor
billijkheid en recht.
De uitwendige wereld zal den werkman eene
openbaring wezen, indien hij God heeft heren
beschouwen, door de natuurverschijnselen
welke dagelijks voor zijne oogen plaats grijpen.
Dc loop der hemellichten. de beweging der
aarde rond de zon en niet der zon rond de
aarde, zooals het de papen leeren dat alles
kan den werkman dichter bij God brengen,
dichter dan al de vooroordeelen en valsche mi
rakels, welke de papen hel volk mei volle han
den opdisschen.
De sterke en aanhoudende begeerte naar an-
derm:Mis geld en goed is iets dal eigen is aan de
onwetendheid. De arme hutbewoner, in wien
hef wereldlijk onderwijs het schoonheidsgvoel
ontwikkeld heeft, zal den rijke de kostbare
schilderijen zijner paleizen zeker niet misgun
nen. want hij heeft slechts de deur zijner ne
derige woon open te slaan, om de heerlijkste
landschappen, de piachtigste gezichten te kun
nen gadeslaan.
Indien iemand door zijn onderwijs en zijne
opvoeding een ervaren werker ^worden is, zoo
zijn arbeid hem en zijn huisgezin het noodige
bezorgt en eene aanhoudende oefening van zijn
verstand hem de middels verschaft, om zijnen
't huis i« orde te stellen en door goede lezingen
zijne snipperuurkens nuttig en aangenaam door
Ie brengen, zal hij andermans fortuin in 't ge
heel niet benijden, maar zich gelukkiger achten
dan den grootslen Croesus.
Het sparen moet het gevolg zij van liet on
derwijs, van de verstandelijke ontwikkeling
des volks. Het is met gedurig rekening te hou
den, dat de werkman ondervinden zal dat veel
kleintjes een groot maken, dal men dus ook
de kleinigheden niet moet gering achten en het
slechts langs dien weg is, dat hij het zekerst
tot een janrlijkscli inkomen kan geraken, dat
hem in zijne oude dagen, voor honger cn kom
mer zal vrijwaren.
Maar de Roomsche knecht bevecht hel onder
wijs der werkende klassen en doel hel onmo-
gelijken om den arbeider, in de schandelijkste
onwetendheid begraven te houden zij weten
die bedriegers, dat het nog slechts op die wijze
is dat zij kunnen meester blijven.
Ja, we zijn voorstanders der maatschappe
lijke hervorming, zooals ze door den grooten
Channing wordt voorgedragen, en heel de
IS c—den
drukregel.
De nlmnneiiient'
prijs in voirop
beianib^ar.
Brugge, Oostende, 7 59 e. 1,2, 3 kl. 8-41 8 B9 12 22
12 40 3 61 1,2, Ski. 5 33 6 20 6 40
Doornijk, Moescroen, Kortrijk, Riissei (langt Gent) 8 59
12 40 3 26 6 40.
Doornijk, Moescroen, Kortrijk, Rijssel langt Aath) 6,00
(5 51 alleenlijk naar Kortrijk des zaterdags, zondags
en woendags 7,50 11,53 2,50 5,52 6,04
Ninore, Geeraardsbergen, Lessen Aath 6 00 7,19 7,50
2 50 6 52 6 04 9 09.
Denderm.Lokeren 4 58 6 50 8 48 12 25 3 06 6 40 10.05
Mechelen. Antwerpen 4 5B< 6 50* 8l2d e. 1,2, en 3
kl.8 48f 924d 11,53 1 04 de. 1, 2, 3 kl. 2 50<* 3 06*
5 52d 6 04* 8 49 en 9 09d 10 04*
Brussel 4 58* 5 52d 1 en 2 k. 7 19 7 BOd 8 12e 8 48*
924 11 53d 104 «.1,2. 8 kl. 2 80 d 3 06* .5 52d
6 04J 640* 8 49d 909d 10 04*
ï.euven,Thienen,Luik,Vervier* 5 05* 6 50* 7 09 8 12d*:
2, 3 kl. 8 48* 9 24d 11 53d 1 14d e. 1, 2. 3 kl. 3 00*
G,24d6 40* e. l,2kl. v.Thienen 8,49d 10,04 e
Gent 5 00 ('s vrijdags.)7 59 e.1,2.3 kl. 8 41 9 45 12 22
12403 263 51e. 6 12 640839 1.936
NOTA De letter beteekent langs Dendericonde en de letter d langs Denderleeuuw.
STAAN STIL: Te Idegem J-=-
Ternath, de konvoois uit Bi
bodegem.de konvoois uit Aalst
Lede, de konvoois uit Aalst van
03 avonds, Sehendelbeke. al de kon voois.
Bergen, Quiévrain, Bruine,Manage, Charl., Namen 6,00
7,50 11,53 2,50 (5, 52 1, 2. 8 41. van Charleroi).
Antwerp.520 950 1280 1 15z.l.2,Sk).S 156,508 55
Lessen 7 09 10 50 2 00 4 40 8 18 9 32
Geeraardsbergen 7 27 11 08 2 18 4 58 8 83 9 50
Ninove 7 55 11 36 2 46 5 86 9 01 10 18
Lokeren 6 50 10 49 1 50 4 80 7 5
Dendermonde 7 18 9 45 11 34 2,25 5,27 8.08 10 47
