nndag 12 Januari 1871). IV0 448
Tiende Jaargang.
4-00
irs voor de
stad.
fttumondigiogen
Vaderland, F ooruitgarmjLandbouwNijverheid
fr. 4-75
'sjaars voor
heel het land,
|)c IJkcr verschijnt wekelijks den Zaterdag in den namiddag, onder de dagteekening van den volgenden Zondag.
Aankondigingen voor Frankrijk worden goplaats door tussehenkomst der agentschap G. L. Dajke en' C° te Frankfurt O/M.
Vertrekuren van Aalst. Januari. 1819.
l\aar Aalst uit
Aalst, 11 Januari.
BERICHT.
Zondag om 9 ure 's avonds algemeene vergade
ring der Liberale Jonge Wacht.
DE WET VAN 1842
OP HET LAGER ONDERWIJS.
De herziening dier fameuze wet wordt tegen
woordig vsel, zeer vee' besproken, en de geestelijk
heid stelt bet land in rep en roer, qm de omweten-
den deswegens tegen het liberaal gouvernement op
te ruien.
De liberalen willen den priester uit de school
roepen al de pastoors en de kapelaans, zij willen
den godsdienst vernielen en God zelve uit de school
verjagen schreeuwt de geestelijkheid, en waar
lijk eenige onnoozele menschen gelooven dat en
zljn bevreesd. Maar de verstandige redeneeren, en
onder hen hoort men somtijds heel gegronde waar
heden.
De priester uit de school, zegt de eene, bah
dal is toch zoo schrikkelijk niet 't is nu al
dertig jaar dot pastoor en kapelaan het recht en de
plicht hebben de school te bezoeken, als het hun
belieft, en dit nog als autoriteit, en wat doen verre
het meestendeel der pastoors Wel, zij bezoeken
nooit de school zij zetten er nooit den voet, tenzij
wel te verstaan als zij er in 't bijzonder voor
betaald worden. Te Kortrijk, onder andere, komt
«lk bezoekje van den priester in de stadsschool, op
if/ frank
mogen gaan, zegt een andere, en
bewijzen zij dan zelvenniel.dat
i al bitter weinig nut aan hebben
sdienstig opzicht Of schatten zij
aarde van hunne christelijke onder-
den taks dien zij te Kortrijk, Mee-
f mtvangen, dat is op zes frank
ereld, weinig voor den Hemel
eldt nergens dat, als Jesus zijn
ie 'ite, hij voor zijne sermoenen zich
n ook de apostelen deden zulks niet.
vu cipelen van onzeu tijd hebben dat
>n verbeterd. Ze zijn mannen van
's ->gt er een derde bij
ii i het, zegt de Straal, door hunne
iben de pastoors genoeg bewezen dat
n de scholen zeer wel kan gegeven
hen, en wat de religie aangaat die
r niets bij verliezen.
door de tusschenkomst van den
„i, kinderen te dwingen tot het van
an den catechismus, enz. 500
oorden zal het gouvernement
gondervvijs heel bereidwillig over
i priester.
En zalereen pastoor durven zeggen, dat hij niet
beter in staat is de religie te onderwijzen dan de
schoolmeester of zal hij misschien verklaren dat
een priester daartoe geeneu tijd heelt Maai
wie, bliksems heeft er meer tijd op de wereld dan
de pastoors Vele verstandige lieden vinden zells,
dat zij er veelte veel hebben.
Ten andere, M. de pastoor moet zoodanig niet
bevreesd zijn voor den tijd, dien hij aan een lastig
godsdienstonderwijs zal moeten besteden. Dat
hij al de uren. welke hij tot. hiertoe overbracht
met nutteloos opvragen, gebruike tot verstandelijk
onderricht in den godsdienst, en voorzeker zullen
de menschen beter de religie verstaan dan tegen
woordig het geval is.
Dat het onnoodig is voor een christen, den
catechismus, ris een papegaai van buiten te ken
nen, bewijst wederom de handelwijze van den pas
toorVan een kind van 10 a 11 laar eischt hij
zulks, omdat onnoozele ouders er zich niet tegen
verzetten van een volwassen man, die trouwen
gaat, verzoekt hij enkel «en onze-vader en wees
gegroet; omdat deze dat van builen loeren te dwaas
zou vinden maar toch aanvaardt M. de pastoor
hem ten huwelijk als een goed christen menscli.
En als men nu, op twintig- a veertigjarigen
ouderdom, goed christen mensch kan wezen
zonder den catechismus van buiten te kennen
is het niet zonneklaar, dat, zooveel te meer,
een kind ook goed kristen kan zijn, zonder dat men
zijn hoofd opvulle met 500 vragen en antwoorden,
waarvan het niets verstaat, en waaronder er zijn
waarvan men hem zelfs den zin niet zou mogen
verklaren
Beter is weinig en wel,' dan veel en slecht.
Zulks ware ook nuttiger onder opzicht van gods
dienst. Vijf lessen goed verstaanzouden het
kind eindeloos voordeeliger zijn dan een en veertig
lessen en meer, waarvan zijn jeugdige geest niets
begrijpt.
Dat is mijne affaire zal de pastoor ant
woorden en wij zullen er bijvoegen Ja, dat is
waar, maar tocii is het ook een beetjen onze uffai-
re_ Het is uwe affaire omdat er kwestie is
van «w onderwijs doch het is ook onze al faire,
omdat gij dat onderwijs geeft aan onze kinderen.
Wat het buitensluiten van God aangaat, dat is
nog sterker God is man genoeg om zich door
niemand te laten aan de deur zetten, en de pastoor
leert, zelfs dat er niets geschiedt zonder zijnen lie-
melschen wil.
Welnu, iets wat wonder is en bewijst dat God
meer met de wereldlijke scholen dan met de broe-
dersscholen is, 't is dat er bijna nooit wereldlijke
ouderwijzers en schier alle dagen broedersschool
meesters voor de rechtbanken komen, en dat God
ze op zienlijke wijze in penitencie laat zetten.
Indien God alzoo voort zijnen heiligen wil blijft
openbaren, dan bewerken 's lands wetgevers heel
kortelings de langgöwenschte herziening, en ge
daan zaf het zijn met ie wet van 1842
MANDEMENT DER BISSCHOPPEN.
De zes bisschoppen van Belgie hebben eenen
gezamentlijkeii briel afgekondigd gericht aan
de geestelijkheid en de geloovigen van 't land,
in welken zij liet behoud eistlien der wet van
1842 op het lager onderwijs.
De bisschoppen wachten zelfs niet eens tot
dal het wetsontwerp neergelegd zij om, voor
aleer te protesteeren, ten minsten te weten wat
hetzelve zal behelzen zij protesteeren voorop,
ongetwijfeld vreezende te laat te komen gelijk
bet hun in I8o0 gebeurd is.
Men herinnert zich nog wel dat in dit jaar
de bisschoppen ook eenen gezamenllijken brief
geschreven hebben, niet legen ee»> wetsontwerp
maar togen eene reeds gestemde wet. Het was
de wet op hel middelbaar onderwijs, die het
godsdienstig onderricht in de scholen afschafte,
gelijk de wet in voorbereiding dit bij hel lager
onderwijs doen zal. De bisschoppen zonden
aan den Senaat een verzoekschrift waarbij zij
het recht van tusschenkomst, ten titel van ge
zag, in het godsdienstig onderwijs eisehlen. De
Paus zelve, in een consistorie bevestigde de
reclamatie» onzer bisschoppen en deed aan de
wereld geloven dat de katholieke godsdienst
in Belgie bedreigd was.
De belgisehc Senaat hield geene rekening van
den brief der bisschoppen, zelfs ook niet van
de aanspraak der Pauzen hij stemde de wet
en deze is reeds vijf en twintig jaren in voege
zonder dat men de gevaren gewaar geworden
is, die zij de katholieke reliegie heeft doen Joo-
pen
Ongetwijfeld zullen de bisschoppen tot zich
zeiven gezegd hebben: wal wii en den Paus
in 1850 niet hebben kunnen beletten, God zal
het misschien beletten als wij Hem te gelege
ner tijd doen tusschenkomen.
Men zal langen lijd van dit mandement spre
ken, iu welk de bisschoppen het zich als eene
verdienste aanrekenen gebogen te hebben voor
de wetgeving op de openbare liefdadigheid, de
wet op de milicie die hel aanwerven van pries
ters belemmert, de wet op de studiebeurzen,
de wet op hel lijdelijke der eeredienslen. de
wet op de kerkhoven, enz Maar dit maal roe
pen zij al de gelovigen op om den Heer te bid
den de wetgevers de oogen tc openen, ten ein
de Belgie te sparen van de noodlottige gevolgen
die de hervorming der wet van 1842 na zich
moet slepen.
De belgische Kamers zullen van die bedrei
gingen niet meer rekening houden in 1879,
15 c"""1. den
drukregel.
E IJKER
De abonnements
prijs is voorop,
betaalbaar.
1225 8 06 640 10,05 Brugge, Oostende, 7 59 e. 1, 2, 3 fel, 8 41 9 45 12 22
Denderm.Lokeren 4 55 fi 45 8 48
Mecbelen, Antwerpen 4 55t 6 54# 8 1 -d e. n
kl.8 48# 9 24d 11.58 1 04 d e. 1, 2, 8 kl. 2 50d 3 06#
6 04d 8 49 en 9 09d 10 06e
Brussel 4 50# 5 52d e. 1 en 2 k. 7 19 7 50d 8 12e 848#
924 1153*1104 e.1,2, 3 kl. 2 50 d 3 06# .5 5-d
6 04<1 640# 8 49d 909d 10 04*
Leuven.Tbienen.Luik.Verviers 5 O.i# 6 Ö0< i 09 1- e,
2, 3 kl. 8 48# 9 24d 11 53d 1 Ud e. 1, 2, 3 kl. 3 06#
6,24rf6 40#e. l,2kl. v.Tbienen 8,49d '?;£4 18
Gent 5 00 ('s vrijdags.)7 59 e.1,2,8 kl 41 J 4
12 40 8 26 3 51e. 6 12 6 40 8 39 e.9
1240 3 51 1, 2, 3 kl. 5 S3 620 6 40
Dnornijk, Moescroen, Kortrijk, Rijssel (langs Gent)b 59
12 40 3 26 6 40.
Doornijk, Moescroen, Kortrijk, Rijssel langs Aatli) 6,00
(5 51 alleenlijk naar Kortrijk des zaterdags, zondags
en woendags 7,50 11,53 2,50 5,52 6,04
Ninove, Geeraardsbergen, Lessen Aatli 6 00 7,19 7,50
2 50 5 52 6 04 9 09.
Bergen, Quiévrain, Braine,Manage, Chart.Namen 6,00
7,50 11,58 2,50 (5, 52 e. 1, 2, 3 41. van Charleroi).
Antwerp.520 950 1230 1 lÖE.l,2,8kl.3 156.50 8,55
Tl If0 F" 2'3U 7 25 8 14 11 06 11 53
2 12 3,SS 5,00 8.00e 8,20
Gent 5,12 615 e. 7 39 8 25 10 59 12 31e. 1,2 k
I 55 5 09 8 09 8 14 9 ,31e 3 k
Aath 6 49 10 30 1 40 4 20 7 58 9 12.
Lessen 7 09 10 50 2 00 4 40 8 18 9 32.
Geeraardsbergen 7 27 11 08 2 18 4 58 8 33 9 50
Amove 7 55 1136 246 586 9 01 10 18-
Lokeren 6 50 10 49 1 50 4 50 7 50.
Dendermonde 7 18 9 45 11 34 2,25 5,2" &03 1047
Oostende 4 10 e. 12, kl. 6 20 e. 12, 3 '05 9 00
II 55 3,22e 6 04 8,10e 3 k.
Krvri ~n„ I»(tnr t heteekent lanes Dendermonde en de letter JiangsDenderleeuuw.
Te Ideaem, Gijseqhem, Santbergen en Iele, al de konvoois—Denderleeuw,al de konvoois beha ve ie van 1 04 en1 5 18 8,49 10,4 's avonds uit Aalst—Je##e
van 5 35 's morgens 2 10, 5 00, 8 20 's avonds, en uit Aalst van 7 19, 9-4 morgens, 11 08, 2 50,.6 04 en 9 06's avond» Krent-
7 19 9 24 's morgens 11,53 2,54 5,52 6,04 en 9,09 's avonds en uit Brussel van 7 30,11 20 's morgens, 2 10, 5 09 mi 820'savend
morgens's vrijdags 8,41 's morgens 12,20 3,26 6,12 en 9,36 's avonds, en uit Gent van 6 15,8 29 en 10 50
STAAN STIL:
Ternath, de konvoois uit Brussel - - K, K KS) r A, Qn(,,
bodegem,de konvoois uit Aalst van 6 00,7 19,9 ^smurgens^ll.SS ^«^6,04 en^O^s a
Ledede konvoois uit Aalst van 5 00 s inorg
8 03 's avonds, Schendelbekeal de kon voois.
is en
s morgens, 2,00 5.09
