Zondag 20 April 1870. N« 402
Tiende Jaargang.
fr. 4-00
aankondigingen
Ir. 4-75
Vaderland9 Vooruitgang, Landbouw. Nijverheid
IJZEREN WEG Vertrekuren van Aalst. Januari. 1879.
Naar Aalst uil
Aalst, 19 April.
's jaars voor de
stad.
'sjaars voor
heel het land.
De IJher verschijnt wekelijks den Zaterdag in den namiddag, onder de dagteekening van den volgenden Zonda*
Aankondigingen voor Frankrijk worden geplaats door tusschenkomst der agentschap G. L. Dajbe en C° te Frankfort O/M
s avonds, en uit Gent van 0 15,8 29 en 10 50
1 en 820 'savends en
s morgens, 2,00 5.09
DE NIEUWE SCHOOLWET.
In het waajsche gedeelte van ons land, stel
lend de liberalen zich in beweging om de kle
rikale leugens opziehtens hel wetsonf^crp op
de scholen Ie besnijden en de waarheid te la
ten kennen. Waarom gebeurt dit in Vlaande
ren ook niet
M. Lucq. representant van Charleroi, heeft
Ie iVlarcinclle eene voordracht gegeven die mei
den groeien bijval bekroond is geweest. Wij
laten hier een gedeelte zijner merkwaardige
redevoering volgen, die een voorsmaak zal ge
ven van hetgeen de discussie in de Kamer over
de nieuwe schoolwel zal zijn
M. Lucq geeft eersl lezing van art.
4 der nieuwe wet, welke aan al de gemeente
huizen uitgeplakl hangt.
De huisvaders, zegt hij, en de geeslijken
zijn gelast met hel godsdienstig onderwijs en
de zending der onderwijzers zal zijn hel weten
schappelijk onderricht te geven. Elk zijne plaats
elk zijne zaak, ieder aan zijne bezigheid. (Toe
juichingen.)
Maar de klerikalen houden slaan dat het
wetenschappelijk enderwijs niet zedelijk is.
Volgens hen. alleen hunne scholen zijn zede
lijk. Zij houden slaan dal zijde eenigen zijn
die zedelijkheid bezitten.
Eiwel ik heb ze aan bel werk gezien, als
magistraal van hel gererht, en ik word! er nog
schaamrood van !k heb ze te Chimay en te
Jumet gezien Ik heb ze aangehouden te
ChalelftEn als de greffie. onzer recht
bank processen-verbaal van getuigenissen bevat
die schanddaden zonder naam, monsterachtige
eerloosheden ophelderennoch honden zij
slaan alleen zedelijkheid te bezitten. (Uilburs-
ling van toejuichingen.
Mijne beeren.al wil ik over zulke kweslien
niet uitwijden. Maar, zelfs al die schandelijk
heden ter zijde latende, hoe zouden de kleri
kalen den alleenhandel in de zedelijkheid be
zitten. Beslaan er geene algemeen e grondregels
die in het bereik en de kennis van al de men
schen zijn P Doe het goedevlucht het kwadeis
dat niet de geheele zedelijkheid
Bemin uw evenaasteis dat niet in ieders
gew eten geprint a Doe aan anderen wat gij
zoudt willen dat u zeiven geschiede., is dit grond
beginsel den eigendom van eene enkele gods
dienst (Toejuichingen.)
Overigens zelfs in de school zal de priester
hel recht hebben zijne godsdienstles ie geven.
Dat is eene gunst die velen overdreven vinden,
maar die alle voorwendsel lot beschuldiging aan
den priester moest onlnemen.
indien hij het beneden zijne waardigheid
acht daar te gaan, waar hij als meesleren over-
heersclier niel kan binnentreden, eiwel dan
blijve hij ie huis. (Uitbarsting van bravos.)
Maar zells de overheerschiiig is nog moge
lijk.... zoo de onderwijzer er in toestemt.
Gij ziel het, indien er de minsle goede
De onderzoeksrechter moet de landstaal ge
bruiken waarom ziin de gendarmen, als zij
met een voorbereidend onderzoek worden ge
last, aan denzelf len regel niet onderworpen
De commissie tol herziening van hel wet
boek van strafvordering eischt, dat men in
de processen-verbaal, zooveel mogelijk, de uil-
trouw lui onze tegenstrevers bestond, ware er drukking
•iii n V I o'uKhingen bezige waarvan de gelu ze of de
middel om elkander te verslaan. Maar wal men 01 (JC
in werkelijkheid zoek! is niet liet onderwijs des
volks, hel is zijne exploiteering (Bravos). In
den grond, de geestelijkht id houdt er niet aan
het godsdienstig onderwijs te geven dal daar
gelaten, bijaldien zij maar kan overheerschcn,
verdrukken en vergaren (Langdurige toejui
chingen).
WAALSCHE GENDARMEN IN VLAANDEREN.
In ons nummer van 21 december 1878, zegt
het Volksbelangmeldden wij.dal de brigadiers
der gendarmerie !,e Lokeren, Cruyshautem en
Ninove de Nederlandsche taal niet machtig zijn
een brigadier van Dendermonde bevindt zich in
hetzelfde geval. Deze weck is het voor vredege
recht van Waarschoot gebleken, dat de wacht
meester der gendarmerie, te EccIoo.Jan Pieter
Marx,insgelijks onbekwaam was om zijne getui
genis in de landstaal af l'e leggen.
Wanneer zal die toestand, die onverdrage-
lijke toestand ophouden Vroeger antwoordde
men op de rechtmatige klachten der vlaamsch-
gezinden .- Er bieden zich geene Vlamingen aan
om den dienst der gendarmerie te vervullen.
Deze reden bestaat niel meer, CT bieden zich
meer C3ndidaten aan dan er kunnen geplaatst
worden overigens, indien men van alle gen
darmen de grondige kennis der franschc taal
niet vereisclrte daar toch deze grondige kennis
in de Vlaamsche gewesten geheel en al nutteloos
is, dan zou men hel feil, dat de Vlamingen,
gcenen dienst in het corps dergeiidarmerienemen
niet langer als voorwendsel kunnen gebruiken.
De Walen welke zich als brigadiers der gen
darmerie in Vlaanderen bevinden, stellen limi
ne processen-verbaal in liet franscli op. Als zij
inlichtingen uit den mond van eeuen getuige
vernomen hebben, moeten zij de woorden van
dezen laatsten in hel fransch door een derden
persoon laten vertalen men kan licht denken,
dat deze vertaling in de meeste gevallen de ge
bezigde uitdrukking niet terug geeft. Nogtans is
liet ten gevolge dezer proeessen-verbaal, dat
het openbaar ministerie zijne vervolgingen in
spant.
beklaagde zich bediend hebben, dat men den
getuige in den eersten persoon late spreken.
Op deze wijze alleen zal de geschrevene akte
een klaar en juist denkbeeld geven van hetgeen
bij de ondervraging is gebeurd.
Het is dus noodzakelijk, dal de in Vlaande
ren verblijvende gendarmen de landstaal ken
nen.
Ook moeten alle vlaamseltc nieuwsbladen
hunnen plicht, zooals het Volksbelangwelen
te vervullen, door voortdurend die schreeu
wende grieven te doen kennen.
De Waals,che gendarmen die onze taal niet
kennen, mogen onder welk voorwendsel ook
in het vlaamsche land niet geduld worden, om-'
dat ze onbekwaam zijn hun ambt onpartijdig
uit te oefenen.
EEN VERWAANDE PASTOOR.
Men weet dat de pastooa-deken van Philippe-
door de rechtbank is uitgedaagd, om in een
sermoen, eene commissie, uit goede burgers en
oflieieren beslaand», te hebben beleedigd en voor
at troggelaars uitgemaakt, omdat zij een bal had
ingericht ten voordeele der nrnien.
De rechtbank zal eerlang in die zaak uitspraak
doen. Ziehier ren briefje', dat in de zitdag der
rechtbank is gelezen, welk de pastoor-deken, den
dag na het bal, aan .«en officier had gezonden', die
deel maakte van de feest-commissie
M. de onder-hetitenant ik verneem op het
oogenbltk dat gij met anderen eene klacht aan den
prokureur des konimrs ingediend hebt. indien gij
dezen morgend zeif mij uw spijt niet komt uit
drukken over hetgeen gij gedaan hebt en de klacht
dia g'j gezonden hebt, niet intrekt, verklaar ik u,
dat ik dezen avond aan uwen kolonel zal schrij
ven. Ik twijfel geenszins of hij zal na de uitleg
ging van mijnent wage, strenge maatregelen je
gens u nemen.
Aanvaard, enz. (gct.) A.j FoNnKR
Dat is een pastoor die deukt ook generaal te
zijn. Na iemand gelasterd te hebben, gebiedt hij
ze hem verschooning te komen vragen en bedreig
ze met afstelling.
I
IS cmen. den
drukregel.
De abonnement,
prijs is voorop
betaalbaar.
Brugge, Oostende, 7 59 e. 1, 2, 8 kl. 8 41 9 45 12 22
12 40 8 51 1,2,Ski. 5 33 0 20 6 40
Doornijk, Moescroen, Kortrijk, Rijssel (langs Gent) 8 59
12 40 3 26 6 40.
Denderm.Lokeren 4 55 0 45 8 48 12 25 3 06 6 40 10,05
Mechelen, Antwerpen 4 55/ 6 54/ 812d e. 1,2, en 3
kl.8 48/ 9 24d 11.53 1 04 dz. 1, 2, 3 kl. 2 50d 3 06/
6 04d 8 49 en 9 09rf 10 06»
Brussel 4 50/ 5 52d e. 1 en 2 lc. 7 19 7 50d 8 12e 8 48/
924 11 53d 104 e.1,2, 8 kl. 2 50 d 3 06/ .5 52d
6 04d 640#8 49d909d 10 04e
Leuven,Thienen,Luik,Verviers 5 05/ 6 501 7 09 8 \1dw. 1
2, 8 kl. 8 48/ 9 24d 11 53d 1 14d e. 1, 2. 8 kl. 8 06/
6,24 e/ 6 40/ e. 1,2kl. v.Thienen 8,49e/ 10,04 e
Gent 5 00 ('s vrijdag».)7 59 *.1,2,3 kl. 8 41 9 45 12 22
12 40 8 26 8 51e. 6 12 6 40 8 89 s.9 86
NOTA De letter t beteekent. langs Denderir.onde en de letter d langs Denderleeuuw.
STAAN
Ternath
bodegem,
Ledede konvoois uit Aalst van 5 00 s morgens s vrijdags 8,41 s morgens 12,20 3,26 6,12 en 9,
8 03 's avonds, Schendelbeke. al de konvoois.
Doornijk, Moescroen, Kortrijk, Rijssel (langs Aath) 6,00
(5 51 alleenlijk naar Kortrijk des zaterdags, zondags
en woendags 7.50 11,53 2,50 5,52 6,04
nove, Geeraardsberge
2 50 5 52 6 04 9 09.
An.werp.5 20 950 1230 1 15*. l,2,8kl.S 15 6,50 8,5
BrTlJ!° -\n'o2'3kL 7 25 8 14 11 06 1, 5
2 12 3J?r, j,00 8,00e 8,20
Gent 5,12 615 e. 7 39 8 25 10 59 12 31e 1 k
- 081 8 09 3 14 9 31e 3 k
5
1 55
Aath 6 49 1080 1 40 4 20 7 58 9 12
Lessen 7 <10 10 50 2 00 4 40 8 18 9 32.
Ninove, Geeraardsbergen, Lessen Aath 6 00 7,19 7.50 ™fC' "'"'kjx igen 7 27 11 08 2 18 4 58 8 88 o 0 5
250 KK2 H OA Q 00 7'"ove 7 36 2 46 5 86 9 01 10 18-
I Rokeren 6 50 10 40 1 50 4 50 7 50
Bergen, Ouiévrain, Rraine, Manage. Char!., Namen 6,00 i Deudermonde 7 18 0 45 11 02 2 9HK «r ooi ,n o -
7,50 11.88 2,50 (5, 52 e. I. 2. 8 41. van Charleroi). Oostende 4 10 K 1 Ui 6 r oeV°
i 1 55 3,22e 6 04* 8,'iOe'3 k. 2* 9 Of
vnms behalve die van 1 04 en 5 18 8 IQ in a i
19. 9 24 's morgens, 11 53 V^ V'ru '1 V "V Aalst—
uit Brussel van 7 80 11 Of» en 9 06 s avond» Erem-
uit örnssm v.wi i eSU, 11 20 s morgens 2 10 5 00 i
