Zondaar 21) Juni
1879.1\« 472
Tiende Jaargang.
»n?"
BE ONDERWIJZER
fr. 4-00
's jaars voor de
stad.
aankondigingen
fr.4-75
's jaars voor
heel het land
Vaderland9 VooruitgangLandbouw, IVijverlieid
De IJker verschijnt wekelijks den Zaterdag in den namiddag, onder de dagteekening van den volgenden Zonda"
Aankondigingen voor Frankrijk worden geplaats door tussrhenkomst der agentschap G. L. D\jbe en C° te Frankfurt O/M
IJZEREN WEG Vertrekuren van Aalst. Januari. 1879.
Naar Aalst uit
y
Aalst, 28 Juni.
ZAL DE BURGEROORLOG NU KOMEN
De nieuwe schoolwet is door de Kaïner en
den Senaat gestemd, de Koning moet haar nog
enkel door zijn handteeken bekrachtigen. Zij
zal dan wet zijn en uitgavoerd worden.
Zal nn de burgeroorlog in stad en dorp aan
gestoken worden, waarmede de klerikale partij
ons sedert maanden bcdieigt 9 Zal de geestelijk
heid weigeren het godsdienstig onderwijs in de
volksscholen te gaan geven P Zal zij een hard-
nekkigen strijd onder de burgers in 't leven
roepen, door te zeggen wij willen over
alles meesier zijn en zoo niet. dan verga de
rust, den voorspoed van den lande? Of
zal de geestelijkheid, gehoor gevende aan de
stem van den God van liefde, verdraagzaam
heid en broedermin zich rustig houden met
hare schitterende positie in Bel^ie, en al de
voordeelen uit de nieuwe wet trekken die deze
aan het godsdienstig onderwijs zoo overvloedig
geeft P
EN DE WET YAN 1842. OP DEN BUITEN.
(5<i« Vervolg en einde.)
Eau onderzoek had pleats. Er werd Klaar bewe
zen dat de burgemeester het verlof aan den onder
wijzer verleend had de minister verbrak de be
raadslaging van den raad en verleende, het vol
gende jaar, eene gratificatie van 100 frank aan
den onderwijzer, 0111 zijn ambt op eene onder
scheidene wijze te hebben vervuld.
X.
Ziedaar de schoone vruchten van die wet van
1842, waarvan de eenigste vattare uitslag de wil
lekeurige overheersching is der pastoors op de
onderwijzers.
De dienstman van de geestelijken zijn, dat is
het eenigste waarmede de onderwijzer zich moet
Bekommeren, indien hij gerust wil leven en vor
dering genieten.
liet ware nogtans verlangbaar, in het belang
van het onderricht en de onderwijzers, dat de ver
dienste, de dienstjaren en de bewezene diensten
ernstige titels zouden zijn, tot het verkrijgen van
't zij eene gunst, 't zij vervordering.
En, vermits het recht tot benoeming, aan den
gemeenteraad verleend, aan groote misbruiken
plaats geeft, zou het rechtvaardig zijn dit recht tot
Bezint eer gij begint is en blijft eene wijze
spreuk.
Zou de oorlog verklaard worden In dit
geval zal de liberale partij in gcenen deole den
strijd ontwijken, sterk als zij is met het goede
recht aan hare zijde.
Bovendien de wet is geene godsdienstver-
drukkende wel. Hoegenaamd niet. en zij die
zulks willen doen geloven zijn lasteraars en
hcerschznchtigen, die met dolzinnige jaloezij
bezield zijn omdal de liberale partij wederom
meester is van het opperbestuur des lands, van
welke de tegenpartij schandelijk weggejaagd
werd. juist een jaar geleden, dewijl het volk.
de burgerij, de boeren van de priesterregeering
niet meer wilden weten.
De verantwoordelijkheid van ecnen gods-
dienslburgeroorlog moei terug vallen op de
geestelijkheid, de kasteelheereu, de klerikale
partij, die eerst het vuur aan liet buskruid zul
len moeten stekenof alles zal rustig blijven
en nog heler gaan dan te voren.
Aan u de keus oorlog of vrede Ziedaar,
klerikalen, de verantwoordelijkheid die op u
weegt. Het gouvernement heeft in niets de vrij -
zekere palen te beperken, met den gemeenteraad
te veiplichten in eene lijst van zeker getal candi-
daten te kiezen, door het. gouvernement voorge
dragen op het voorstel van de catonale en provin
ciale schoolopzieners... Dit ware een goed middel
om den ijver op te beuren en de diensten der on
derwijzers te beloonen.
De jaarwedde van den onderwijzer die volgens
de wet van 16 Mei 1876, niet minder dan 1000 fr.
mag zijn, is samengesteld uit eene vastgestelde
jaarwedde en een veranderlijk traktement, voort
komende uit het schoolgeld der betalende leerlin
gen en de verschuldigde vergelding voor het on
derwijs der behoeftige kinderen. Nu, volgens art.
5, het getal arme kinderen die kosteloos het on
derwijs moeten ontvangen, en de laks der toelage
of vergelding voor elke behoeftige leerling te be
talen, hangen gansch af van den goeden wil van
het bureel van weldadigheid en den gemeenteraad.
Ook ziet men dat de vergelding, voor elke leer
ling te betaleu, zeer verschillig is van 6 tot 20
frank, volgens de gemeenten. Te meer. de onder
wijzer heeft geen recht op vergoeding, dan voor
zooveel de behoeftige leerling de school gedurende
ten minste 15 dagen ter maand bezocht heeft.
Dit zijn voorzeker maatregelen die te veel aan
de willekeur toelaten, en waarvan de onderwijzer
dikwijls het slachtoffer is, bijzonder in de gemeen
heid en de rechten van godsdienst en priesters
te kort gedaan, maar het wil ook niet dat de
vrijheid van hel staalsbestuur alleen zou afhan
gen van de luimen der geestelijkheid, die bur
gers zijn gelijk alle andere mcnschcn zelve
zouden de priesters het voorbeeld moeten geven
van eerbied en ongehoorzaamheid aan de wel,
want er bestaan nog zooveel wetten die aan de
geestelijkheid eene massa voorrechten geven
bovf-n iie gewone sier relingen.
Zal hel vrede of oorlog zijn 9 Zal het goede
recht zegevieren rustig en krachtig en bedaard?
Of wel zal eene partij opstaan en zeggen wij
alleen zijn wetrecht en land
Aij ver-slaan dat de klerikalen eene geweldige
oppositie gemaakt hebben, om in het land eene
beweging te verwekken die mislukt is.
Maar hoe wilt gij dat demenschen nog aan
religievervolging geloven, als de priesters en de
godsdienst zoo gedacht en geëerbiedigd worden,
gelijk dit in Relgie gebeurt.
Dat is volstrekt onmogelijk, want sedert der
tig jaren hebben de klerikalen niet opgehouden
gestatig van religievervolging en priesterhaat
te roepen, te schreeuwen, te tieren.
Men heeft gaschreeuw bij de wet op het mid-
ten waar de gemeenteraad en het bureel van wel
dadigheid ten dienste zijn van de geestelijkheid en
waar de onderwijzer de denkwijzen van den pas
toor niet deelt. Want zoo de onderwijzer met den
pastoor in oneenigheid is, zal deze als zijnen in
vloed gebruiken bij het bureel van weldadigheid
en Dij den gemeenteraad, om de bijlage of ver
gelding te verminderen.
Bovendien, de onderwijzer de noodige overheid
met hebbende, om de arme ouders te doen beslui
ten hunne kinderen naar school te zenden, kan
geenszins verantwoordelijk zijn nopens het regel
matig schoolnezoeken der leerlingen.
De gemeenteraad, het bureel van weldadigheid
en de invloedhebbende personen der gemeente,
hebben allen de noodige overheid en kracht, om
op de ouders met vrucht te kunnen handelen, en
om hot regelmatig bezoek der school door de be
hoeftige kinderen te verzekeren. - Die zorg valt
dus meer het gemeentebestuur dan wel den on
derwijzer ten deele. Doch, die moeilijkheid zou
teenemaal verdwijnen, indien het gouvernement
eindelijk het verplichtend lageronderwijs wilde
uitroepen hetgeen ten andere, zich als eene maat-
schappelijke noodzakelijkheid oplegt.
Het schijnt ons dat het zou juist en rechtvaar
dig wezen, een gelijkvormig cijfer van vergelding-
door elk behoeftige leerling te betalen, ?n al de
15 c"""1. den
drukregel.
De abonnement,
prijs is voorop
betaalbaar.
Periderm.Lokeren 4 55 6 45 8 48 12 25 S 06 6 40 10,05
Meebelen. Antwerpen 4 55# 6 54# 812d e. 1,2, en.!
kt.8 48# 9 24d 11.58 1 04 dE. 1, 2,3 kl. 2 50d 3 06#
6 04d 8 49 en 9 09rf 10 06e
Brussel 4 50# 5 52d e. 1 en 2 k. 7 19 7 50d 8 12e 8 48#
924 11 53<*1 04 E.1, 2. 3 kl. 2 50 d 3 06# .5 52d
6 Oid 610# 8 49d 909d 10 04e
LenVen,Thierien,Luik,Verviers 5 05/ 6 50# 7 09 8 12<7e:
2. 3 kl. 8 48# 924d 11 5%d 11W e. 1,2. 3 kl. 3 06#
C,24d6 40# e. 12kl. v.Thienen 8,49d 10,04 e
Gent 5 00 f's vrijdags.)7 59 e.1,2.3 kl. 8 41 9 45 12 22
12 40 3 26 3 51e. 6 12 6 40 8 39 E.f
(36
Brugge, Oostende, 7 59 e. 1, 2, 3 kl. 8 41 9 45 12 22
12 40 3 51 1,2, 3 kl. 5 33 6 20 6 40
Doornijk, Moescroen, Kortrijk, Rijssel (langs Gent) 8 59
12 40 3 26 6 40.
Doornijk, Moescroen. Kortrijk. Rijssel (langs Aath)' 6,00
(5 51 alleenlijk naar Kortrijk des zaterdags, zondags
en woendags 7,50 11,53 2,50 5,52 6.04
Ninove, Geeraardsbergen, Lessen Aath 6 00 7,19 7,50
2 50 5 52 6 04 9 09.
Antwerp.520 950 1230 1 15e.l,2,Skl.8 156 508 5
Aath 6 49 10 30 1 40 4 20 7 58 9 12
Lessen 7 09 10 50 2 00 4 40 8 18 9 32
Geeraardsbergen 7 27 11 08 2 18 4 58 8 33 O 0 5
Ainove 7 5o 11 38 2 46 5 36 9 01 10 i -
Lokeren 6 50 10 4 1 1 50 4 50 7 5
Denoermonde 7 18 0 45 1 1 34 2 05 K 2" ft 03 msn*
Oostende 4 to, y 6 20 E.l 2 959
3.2- E 0 04 8,li e 3 k.
Bergen, Qniévrain, Braine,Manage. Charl., Namen 6.00
7,50 11,5» 2,50 (5, 52 e. 1, 2. 8 41. van Charleroi).
NOTA De letter beteekent langs Dendermonde en de letter d langs Denderleeuuw.
STAAN STIL: Te Ideqem, Gijseghem, Santbergen en Zele, al de konvoois -Denderleeuw,al de konvoois behalve die van 1 04 en 5 18 ftgq in a ,vnnj,
Ternath, de konvoois uit Brussel van 5 35's morgens 2 10, 5 00, 8 20's avonas, en uit Aalst van 7 19. 9 24 morgens, 11 5^ 2 5 6 —Je(te
bodegemAe konvoois uit Aalst van 6 00,7 19,9 24'smorgens 11,53 2,545,52 6,04 en 9.09 's avonds en uit Brussel van 7 30.11 20
Lede, de konvoois uit Aalst van 5 00' smorgens 's vrijdags 8,41 's morgens 12,20 3,26 6,12 en 9,36 's avonds, en uit Gent var, 45,9 «9 P(, jq -q
'i 03 's avonds, Sch.endelbeke, al de l.oiivoois.
•en 9 06's avonds Kram-
s morgens 2 10. 5 09 en 820'sa- m,Is en
morgens, 2,00 5.09
A
